ΛΕΞΙΚΟ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Το «Λεξικό αρχαίας ελληνικής γλώσσας Α', Β', Γ' Γυμνασίου» παρουσιάζει την ιδιοτυπία ότι απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και ότι περιορίζεται υποχρεωτικά σε τριακόσιες περίπου σελίδες. Συνεπώς, οι ακόλουθες παράμετροι έπρεπε να αντιμετωπιστούν:

Το περιεχόμενο του γλωσσικού υλικού. Ήταν από την αρχή σαφές ότι η προσπάθεια έπρεπε να βασιστεί στο εγκυρότερο λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής, το λεξικό των Henry Liddell, Robert Scott και Henry Jones (= LSJ, αρ. 1 στη βιβλιογραφία) και στο αναθεωρημένο συμπλήρωμά του, που δημοσιεύτηκε το 1996. Ωστόσο, χρειαζόταν να γίνει δραστική περικοπή και στο μέγεθος του λημματολογίου και στον αριθμό των σημασιών του κάθε λήμματος. Αποφασίστηκε λοιπόν να χρησιμοποιηθούν τα εξής δύο κριτήρια για τη συγκρότηση του λημματολογίου: (α) Να ενταχθούν στο λεξικό οι λέξεις εκείνες που απαντούν με κάποια σχετική συχνότητα στα πεζά κείμενα του 5ου και 4ου αι. π.Χ. της αττικής διαλέκτου και από τις σημασίες της κάθε λέξης να καταχωριστούν μόνον εκείνες που είναι κοινότερες στην εν λόγω γραμματεία. Η δυσκολία στην υλοποίηση της απόφασης αυτής έγκειται κυρίως στο ότι δεν υπάρχει καμία στατιστική του λεξιλογίου της κλασικής αττικής πεζογραφίας που να δείχνει το συχνότερο λεξιλόγιό της, πράγμα που θα αποτελούσε έναν ασφαλή οδηγό για την κατάρτιση του βασικού λημματολογίου του λεξικού μας, κατά το πρότυπο λ.χ. της σύνταξης των εγχειριδίων που προορίζονται για τη διδασκαλία των ευρωπαϊκών γλωσσών. Έτσι είναι αναπόφευκτο να έχει παρεισφρήσει ένα στοιχείο υποκειμενικότητας στον τομέα αυτόν. Ποιητικές πάντως λέξεις δεν περιλαμβάνονται σχεδόν ποτέ στο λεξικό, εκτός και αν πρόκειται για ποιητικές λέξεις που διαφωτίζουν την ετυμολογία των αντίστοιχων λέξεων του πεζού λόγου [λ.χ. ἀοιδή > ᾠδή], και για το λόγο αυτόν εμφανίζονται, εάν συντρέχει ο ειδικός αυτός λόγος, μόνον στο ετυμολογικό μέρος ορισμένων λημμάτων. (β) Να μην περιληφθούν λέξεις της αρχαίας ελληνικής που είτε επιβιώνουν με φυσική γλωσσική εξέλιξη είτε επανήλθαν με λόγια επέμβαση στη νέα ελληνική και είναι απόλυτα κατανοητές σήμερα (λ.χ. ἄγαμος, ἀγκάλη, θρηνέω, ἱκέτης κτλ.).
Η ελκυστικότητα προς το μαθητή. Οι χρηστικές πληροφορίες εισάγονται με χρώματα ή ειδικά σύμβολα, με τα οποία εύκολα εξοικειώνεται ο μαθητής και βρίσκει γρήγορα και άμεσα τη σημασιολογική, ετυμολογική ή άλλη πληροφορία που αναζητεί.

Το «Λεξικό αρχαίας ελληνικής γλώσσας Α', Β', Γ' Γυμνασίου» παρουσιάζει την ιδιοτυπία ότι απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και ότι περιορίζεται υποχρεωτικά σε τριακόσιες περίπου σελίδες. Συνεπώς, οι ακόλουθες παράμετροι έπρεπε να αντιμετωπιστούν:

Το περιεχόμενο του γλωσσικού υλικού. Ήταν από την αρχή σαφές ότι η προσπάθεια έπρεπε να βασιστεί στο εγκυρότερο λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής, το λεξικό των Henry Liddell, Robert Scott και Henry Jones (= LSJ, αρ. 1 στη βιβλιογραφία) και στο αναθεωρημένο συμπλήρωμά του, που δημοσιεύτηκε το 1996. Ωστόσο, χρειαζόταν να γίνει δραστική περικοπή και στο μέγεθος του λημματολογίου και στον αριθμό των σημασιών του κάθε λήμματος. Αποφασίστηκε λοιπόν να χρησιμοποιηθούν τα εξής δύο κριτήρια για τη συγκρότηση του λημματολογίου: (α) Να ενταχθούν στο λεξικό οι λέξεις εκείνες που απαντούν με κάποια σχετική συχνότητα στα πεζά κείμενα του 5ου και 4ου αι. π.Χ. της αττικής διαλέκτου και από τις σημασίες της κάθε λέξης να καταχωριστούν μό... ΠερισσότεραΛιγότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ / ΕΠΙΠΕΔΟ

γυμνάσιο

ΤAΞΗ

Α' Γυμνασίου, Β' Γυμνασίου, Γ' Γυμνασίου

ΤΥΠΟΣ ΒΙΒΛΙΟΥ

λεξικό

ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ

μαθητής/τρια

ΓΛΩΣΣΑ ΒΙΒΛΙΟΥ

ελληνικά

ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΗ ΟΠΟΥ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ

ελληνικά

ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ

διδακτικό εγχειρίδιο

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία

ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ

pdf για web

μη εμπλουτισμένη html

ΑΡΧΕΙΑ

ΛΕΞΙΚΟ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ - pdf για web

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΞΕΝΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ: συγγραφέας, ΣΥΜΕΩΝΙΔΗΣ ΧΑΡ.: συγγραφέας, ΦΛΙΑΤΟΥΡΑΣ ΑΣΗΜΑΚΗΣ: συγγραφέας, ΠΑΤΡΑΣΚΙΔΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ: επιμέλεια εξωφύλλου, ΑΦΟΙ Ν. ΠΑΠΠΑ & ΣΙΑ ΑΕΒΕ: προεκτυπωτικές εργασίες, ΓΚΛΑΒΑΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ: υπεύθυνος συγγραφής

ΑΡΧΕΙΑ

ΛΕΞΙΚΟ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ - μη εμπλουτισμένη html - βιβλίο μαθητή

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΞΕΝΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ: συγγραφέας, ΣΥΜΕΩΝΙΔΗΣ ΧΑΡ.: συγγραφέας, ΦΛΙΑΤΟΥΡΑΣ ΑΣΗΜΑΚΗΣ: συγγραφέας, ΠΑΤΡΑΣΚΙΔΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ: επιμέλεια εξωφύλλου, ΑΦΟΙ Ν. ΠΑΠΠΑ & ΣΙΑ ΑΕΒΕ: προεκτυπωτικές εργασίες, ΓΚΛΑΒΑΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ: υπεύθυνος συγγραφής