1) Διασύνδεση με το πρόγραμμα σπουδών
Ο παρών θεματικός φάκελος προεκτείνει, σε εύρος και σε βάθος, τη διδακτική επεξεργασία των παρακάτω σημείων του προγράμματος σπουδών Ιστορίας:
1. της ενότητας Διαφωτισμός, καθώς προσανατολίζει στην ενασχόληση με τις βασικές θέσεις των Διαφωτιστών που αφορούν την εκπαίδευση.
2. της ενότητας η Βιομηχανική Επανάσταση, στην οποία έχει τεθεί ως στόχος η κριτική διε ρεύνηση των συνεπειών του ιστορικού φαινομένου και ως δραστηριότητα η επεξεργασία εικονιστικών και λογοτεχνικών πηγών που αφορούν σε ποικίλες όψεις του με έμφαση στο θέμα της παιδικής εργασίας.
3. της ενότητας Από τις αυτοκρατορίες στα έθνη-κράτη, δεδομένου ότι η εθνική εκπαίδευση αποτέλεσε έναν από τους βασικούς μηχανισμούς συγκρότησης της εθνικής ταυτότητας, του εθνικού φρονήματος και, εν τέλει, των εθνικών κρατών.
4. της ενότητας Η Ελληνική Επανάσταση του 1821, όπου υπάρχουν αναφορές για τις σχετικές με την εκπαίδευση πρόνοιες των συνταγμάτων των Εθνοσυνελεύσεων, καθώς και για την πρώτη κρατική προσπάθεια οργάνωσης της εκπαίδευσης από τον Καποδίστρια.
5. της ενότητας Η σύγχρονη εποχή, όπου γίνεται αναφορά στο δημόσιο και μαζικό χαρακτήρα της εκπαίδευσης και στη εξέλιξή της προς τον εκδημοκρατισμό.
6. της ενότητας Υπερεθνικοί θεσμοί και παγκοσμιοποίηση, στο πλαίσιο της οποίας μία δρα στηριότητα αφορά στη μελέτη αποσπασμάτων, σε μετάφραση, της διακήρυξης των δικαι ωμάτων του παιδιού.
2) Σκεπτικό - σύντομη περιγραφή
Ο τίτλος του θέματος, μετατρεπόμενος σε μορφή «προβλήματος προς επίλυση» ή «ερευνητικού ερωτήματος», αναλύεται ως εξής:
• «Ποια ήταν η θέση των παιδιών στη δουλειά και στο σχολείο;».
Το χρονικό εύρος κινείται στο πλαίσιο που καθορίζεται από το πρόγραμμα σπουδών της Στ΄ Δημοτικού, δηλαδή στη νεότερη και σύγχρονη εποχή (18ος-21ος αι.), ενώ ο χώρος υπερβαίνει τα ελληνικά δεδομένα, για να προσθέσει μία συγκριτική ματιά με αναφορές στο ευρωπαϊκό και εξω ευρωπαϊκό -όπου αυτό είναι δυνατό- περιβάλλον. Φυσικά, είναι αδύνατη μία συνεκτική ή διεξοδική προσέγγιση και επεξεργασία του θέματος στο διδακτικό πλαίσιο ενός σχολικού θεματικού φακέλου μικρής διάρκειας, όπως ο παρών. Αυτό που επιχειρείται όμως συστηματικά είναι τομές στον χρόνο και στον χώρο, με αιχμή τη μεθοδική και πολύπλευρη επεξεργασία ιστορικών πηγών
και με στόχευση σε σαφή διδακτικά-παιδαγωγικά οφέλη.
Καθώς η λογική που συνέχει το θεματικό φάκελο εστιάζει στην εμβάθυνση της μελέτης ενός ιστορικού θέματος και στην ανάπτυξη της ιστορικής γνώσης και συνείδησης, η επιλογή του θέματος -τα παιδιά στη δουλειά και το σχολείο- λειτουργεί ευεργετικά ως προς την επίτευξη των στόχων, καθώς προ
τείνει και προσανατολίζει στην ενασχόληση με ζητήματα της παιδικής ηλικίας που, γι’ αυτό το λόγο τουλάχιστον, αναμενόμενο είναι να κινητοποιήσει το ενδιαφέρον των μαθητών και των μαθητριών.
Η αξιοποίηση των πολυτροπικών πηγών δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να συγκρίνουν δεδομένα από διαφορετικές εποχές, συμπεριλαμβανομένης της δικής τους, να εντοπίσουν ομοιότητες και διαφορές, να αναπτύξουν ιστορική οπτική για τη μελέτη και την ερμηνεία του ρόλου των παιδιών σε διαφορετικές κοινωνίες, να αναπτύξουν και να καλλιεργήσουν ικανότητες ιστορικής ενσυναίσθησης μέσω της ενασχόλησης με τη ζωή, τα βιώματα και τα έργα των παιδιών άλλων εποχών, να ευαισθητοποιηθούν σε ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων και κοινωνικών ανισοτήτων.
Υπ’ αυτούς τους όρους προάγεται μεθοδικά η διεύρυνση των πνευματικών οριζόντων και γίνεται κατανοητό πώς και γιατί η ιστορική γνώση μπορεί να αποτελέσει συλλογικό μορφωτικό αγαθό και να συμβάλει στη διαμόρφωση αυριανών ενεργών, υπεύθυνων και δημοκρατικών πολιτών.
1) Διασύνδεση με το πρόγραμμα σπουδών
Ο παρών θεματικός φάκελος προεκτείνει, σε εύρος και σε βάθος, τη διδακτική επεξεργασία των παρακάτω σημείων του προγράμματος σπουδών Ιστορίας:
1. της ενότητας Διαφωτισμός, καθώς προσανατολίζει στην ενασχόληση με τις βασικές θέσεις των Διαφωτιστών που αφορούν την εκπαίδευση.
2. της ενότητας η Βιομηχανική Επανάσταση, στην οποία έχει τεθεί ως στόχος η κριτική διε ρεύνηση των συνεπειών του ιστορικού φαινομένου και ως δραστηριότητα η επεξεργασία εικονιστικών και λογοτεχνικών πηγών που αφορούν σε ποικίλες όψεις του με έμφαση στο θέμα της παιδικής εργασίας.
3. της ενότητας Από τις αυτοκρατορίες στα έθνη-κράτη, δεδομένου ότι η εθνική εκπαίδευση αποτέλεσε έναν από τους βασικούς μηχανισμούς συγκρότησης της εθνικής ταυτότητας, του εθνικού φρονήματος και, εν τέλει, των εθνικών κρατών.
4. της ενότητας Η Ελληνική Επανάσταση του 1821, όπου υπάρχουν αναφορές για τις σχετικές με την εκπαίδευση ...
ΠερισσότεραΛιγότερα