Νεότερη Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία (Β΄ Γενικού Λυκείου - Επιλογής) - Βιβλίο Μαθητή (Eμπλουτισμένο)
Α25
Αλμπέρ Σαμαίν Ποιητικά κείμενα (φάκελοι) [πηγή: Πύλη για την ελληνική γλώσσα]

ΕΛΕΝΗ  Albert Samain, «Ελένη» (μτφ. Κατερίνα Μαρινάκη)

Της μάχης πλέει αχνός στη βραδιασμένη μέρα...
Κι έξω απ’ τα τείχη η Αργείτισσα κι απ’ τα παλάτια
μακριά — πάει προς το κόκκινο ποτάμι πέρα
πατώντας ξαπλωτά κορμιά ή κορμιών κομμάτια.
 
Φέγγουν των Αχαιών φωτιές στο θαμπόν αέρα·
στ’ άρματα δίπλα χλιμιντρούν τ’ αθάνατα άτια...
Μόνη, του μακελειού διαβάτρα η λευκοχέρα,
το χέρι της περνά με φρίκη εμπρός στα μάτια.
 
Τη δείχνει θεία με τη στερνή φεγγοβολιά της
η μέρα·— απ’ τα κρυφά τα πέπλα, που ανεμίζει,
μια ανίκητη μυρωδιά αγάπης αναβρύζει.
 
Προς τα γυμνά της πόδια οι βαριοπληγωμένοι
σέρνοντας στους αγκώνες, τα χρυσά μαλλιά της
αγγίζουν — και πεθαίνουν παρηγορημένοι.
 
  μτφρ. Γεώργιος Δροσίνης
(1859-1952)

Όμηρος, «Ιλιάδα» (ραψωδία Γ, απόσπασμα)  Γ. Σεφέρης, «Ελένη» [Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β΄ Λυκείου]  Στρ. Μυριβήλης, «Τροία»  Δήμος Τανάλιας, «Το φως που καίει» (απόσπασμα)

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής  Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής

ΣΧΟΛΙΟ

Σονέτο παρνασσικών διαθέσεων. Ο ποιητής φαίνεται να το έχει εμπνευστεί από τους περίφημους στίχους της Ιλιάδας (Γ' 146-160), στους οποίους οι γέροντες της Τροίας, όταν βλέπουν την Ελένη ν’ ανεβαίνει σ’ έναν πύργο για να παρακολουθήσει τη μονομαχία του Πάρη με τον Μενέλαο, θαυμάζουν τη θεϊκή ομορφιά της παραδεχόμενοι ότι άξιζε να γίνει γι’ αυτήν ο Τρωικός πόλεμος. Το ποίημα, που φαίνεται ν’ αναχωνεύει και λεπτομέρειες από περιγραφές του τοπίου της μάχης (πρβλ. λ.χ. τους στίχους 504-544 της Δ' ραψωδίας), απομακρύνεται από την παρνασσική αφετηρία του προς ένα ρεαλισμό που αντλεί την ιδιοτυπία του από το γεγονός ότι δεν αποκόπτεται από το αισθητιστικό στοιχείο. Το θέμα έρωτας-θάνατος εικονογραφείται εδώ με την πλέον αιματηρή έκφραση των ανθρώπινων συγκρούσεων, τον πόλεμο, ο οποίος χρησιμοποιείται ως ένα είδος μεταφοράς, για να εκφραστεί παραστατικότερα η διπλή όψη του έρωτα: το μεγαλείο του και η καταστρεπτική πλευρά του.

Το ποίημα μπορεί να διαβαστεί παράλληλα με το ομώνυμο ποίημα του Ζουβ (Α33).

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
  1. Με ποιους τρόπους διαπλέκονται οι έννοιες έρωτας, πόλεμος, θάνατος στο ποίημα;
  2. Πώς θα χαρακτηρίζατε την ατμόσφαιρα του ποιήματος και ποια στοιχεία την υποβάλλουν;
  3. Πώς παρουσιάζεται στο ποίημα του Σαμαίν η Ελένη σε σχέση με τους στίχους Γ' 146-160 της Ιλιάδας;

ALBERT SAMAIN (Λιλ 1858 – Παρίσι 1900). Γάλλος ποιητής και διηγηματογράφος συμβολιστικών διαθέσεων αλλά και με παρνασσικές τάσεις. Ασθενικός, πέθανε νέος από φυματίωση. Η πρώτη του ποιητική συλλογή Στον κήπο της Ινφάντας (1893) γνώρισε μεγάλη επιτυχία.

Άλλα κύρια έργα του: Στις πλευρές του αμφορέα (1900, ποιητική συλλογή), Πολύφημος (έμμετρο δράμα).

«Σελήνη». Σχέδιο Σωτήρη Σόρογκα


«Σελήνη». Σχέδιο Σωτήρη Σόρογκα