Νεότερη Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία (Β΄ Γενικού Λυκείου - Επιλογής) - Βιβλίο Μαθητή (Eμπλουτισμένο)
Α22
Τριστάν Κορμπιέρ

ΜΙΚΡΟΣ ΠΟΥ ΠΕΘΑΝΕ ΣΤ’ ΑΣΤΕΙΑ

Φύγε τώρα, κομμωτή κομητών!
Χόρτο στον άνεμο και τα μαλλιά σου.
Φωσφορισμούς θ’ αφήνουν τα βαθιά σου
άδεια μάτια, φωλιές των ερπετών.
 
Κρίνοι, μυοσωτίδες, άνθη των
τάφων, θα γίνουνε μειδίαμά σου.
Φύγε τώρα, κομμωτή κομητών!
 
Δοξάρια σιωπηλά τα κόκαλά σου.
Τον βαρύ πια μην κάνεις. Των ποιητών
τα φέρετρα παιχνιδάκια, στοχάσου,
είναι κι αθύρματα νεκροθαπτών.
Φύγε τώρα, κομμωτή κομητών!
 
  μτφρ. Κ.Γ. Καρυωτάκης
(1896-1928)

μυοσωτίδα: το φυτό «μη με λησμόνει».
άθυρμα: αυτό με το οποίο παίζει κανείς· αυτός που άγεται και φέρεται

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής  Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής

ΣΧΟΛΙΟ

Συνωθούμενη ανάμεσα στην όψιμη ρομαντική ποίηση (με τις συναισθηματικές της υπερεκχειλίσεις) και στην παρνασσική ποίηση (με τους σφιγμένους κανόνες της στιλιζαρισμένης γλώσσας της), η ποιητική αναζήτηση του Κορμπιέρ επιλέγει μιαν εκφραστική διέξοδο στο αντικομφορμιστικό στοιχείο και στην απλή και ρεαλιστική γλώσσα. Συνθέτοντας τη διαμαρτυρία ενός ανθρώπου που η ζωή δεν φάνηκε πρόθυμη να του δώσει όλα όσα δεν τόλμησε να της ζητήσει, τα ποιήματα της συλλογής στην οποία ανήκει το «Μικρός που πέθανε στ’ αστεία» εκφράζουν την ανικανοποίητη επιθυμία του έρωτα, της γαλήνης και της ελευθερίας – τη λαχτάρα ενός νέου που, όπως γράφει ένας κριτικός του, «γλείφει τα χέρια της Ζωής με την αφοσίωση και την πιστότητα ενός σκύλου».

Από αυτή την έλλειψη ικανοποίησης φαίνεται να προέρχεται και η πόζα του ποιητή στο παραπάνω ποίημα· μια πόζα όχι απέναντι στους άλλους ανθρώπους (όπως τη βλέπουμε σε άλλους στίχους του) αλλά απέναντι στον ίδιο τον ποιητικό του εαυτό. Ελάχιστοι είναι οι ποιητές που είδαν με τόση καυστικότητα τη ματαιότητα της ποιητικής πράξης, όπως ο Κορμπιέρ. Όμως πίσω από την κωμική απεικόνιση (ο ποιητής παρομοιάζεται με αεροβατούντα κομμωτή κομητών) και το μαύρο χιούμορ των νεκροταφικών απεικονίσεων φαίνεται να διακρίνεται η ελπίδα ότι όσα του στέρησε η ζωή θα του τα ισοσταθμίσει (έστω μετά θάνατον) η ποιητική δικαίωση.

Η εικόνα του ποιητή σ’ αυτό το ποίημα μπορεί να συγκριθεί με την εικόνα του στα ποιήματα Α6, Α20 και Α24. καθώς και στα «Δικαίωσις» (Παράρτημα, αρ. 9), «Όλοι μαζί...» του Καρυωτάκη και «Ο βασιλιάς της Ασίνης» του Σεφέρη.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
  1. Δοξάρια σιωπηλά τα κόκαλά σου: Σχολιάστε το νόημα του στίχου.
  2. Τι σημαίνει, κατά τη γνώμη σας, ο χαρακτηρισμός κομμωτής κομητών;
  3. Πώς συνδέεται ο τίτλος με το περιεχόμενο του ποιήματος;

TRISTAN CORBIERE (Κωτ-Κονγκάρ, 1845 – Μορλαί 1875). Γάλλος ποιητής. Ο πατέρας του ήταν αξιωματικός του ναυτικού και συγγραφέας μυθιστορημάτων με ναυτικά θέματα. Και ο ίδιος θαύμαζε τη θάλασσα και τη ζωή των ναυτικών. Από την εφηβική του ηλικία έπασχε από παραμορφωτική αρθρίτιδα. Γρήγορα εγκατέλειψε τις σπουδές του στο Παρίσι και αποσύρθηκε στο οικογενειακό του κτήμα στην εξοχή. Μερικές επισκέψεις στο Παρίσι κι ένα ταξίδι στην Ιταλία σημαδεύουν τη σύντομη ζωή του. Το 1873 εξέδωσε τη μοναδική ποιητική συλλογή του με τον τίτλο Κίτρινοι έρωτες, που πέρασε απαρατήρητη. Αργότερα, το έργο του έγινε γνωστό στο ευρύ κοινό από τον ποιητή Πωλ Βερλαίν.

eikona