Φ

φαίνομαι (Ρήμα, Ρ1) (ενεστ. φαί-νο-μαι, παθ. αόρ. φάνηκα) [αρχ. φαίνω, -οµαι]	*1. (αμτβ.)* διακρίνομαι, γίνομαι ορατός:** ►Στην κορυφή του βουνού φαινόταν μια μικρή εκκλησία. *2. (αμτβ.)* παρουσιάζομαι:** ►Ο φίλος μου δε φαίνεται πια από τα μέρη μας, γιατί μένει σε άλλη γειτονιά. 3. (αμτβ.) δίνω την εντύπωση, θεωρούμαι: ►Αυτός ο μαθητής φαίνεται πολύ έξυπνος. *4. (μτβ.) (απρόσ.)* είναι πιθανό:** ►Με το κρύο που κάνει, φαίνεται πως μπορεί να χιονίσει.	Αντίθ.: εξαφανίζομαι (2) Συνών.: εμφανίζομαι (1, 2), νομίζομαι (3), εικάζεται (4) Σύνθ.: ξαναφαίνομαι, διαφαίνεται Οικογ. Λέξ.: φαινόμενο, φαινομενικός, φάση, φάσμα, φανερός Παροιμ.: ►Η καλή μέρα απ' το πρωί φαίνεται
φαινόμενο (το) (Ουσιαστικό, Ο34) (φαι-νό-με-νο, γεν.-ένου, πληθ. -α) [λόγ. < αρχ. φαινόµενον]	1. καθετί που συμβαίνει στη φύση και τη ζωή και το αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις: ►Η βροχή είναι ένα συνηθισμένο μετεωρολογικό φαινόμενο. 2. το ασυνήθιστο, το πρωτοφανές, το καταπληκτικό: ►Αυτός ο νεαρός πιανίστας αποτελεί πραγματικό φαινόμενο.	Σύνθ.: υποφαινόμενος, φαινομενοκρατία Οικογ. Λέξ.: φαίνομαι, φαινομενικός, φαινομενικά (επίρρ.) Προσδιορ.: απλό, συνηθισμένο (1), σύνθετο, πολύπλοκο, ασυνήθιστο, σπάνιο, κοινωνικό (1, 2) Φράσεις: ►Κατά τα φαινόμενα (= πιθανότατα)
φανερώνω (Ρήμα, Ρ1) (ενεστ. φα-νε-ρώ-νω, αόρ. φανέρωσα, παθ. αόρ. φανερώθηκα, παθ. μτχ. φανερωμένος) [µσν. φανερώνω < αρχ. φανερῶ < φανερὸς]	*1. (μτβ.)* εμφανίζω, δείχνω:** ►Άνοιξε ένα μικρό κουτί και του φανέρωσε ένα ασημικό που είχε αγοράσει για τα γενέθλιά του. *2. (μτβ.)* δηλώνω, αποκαλύπτω, σημαίνω:** ►Τα λόγια του φανερώνουν πως είναι ένας υπεύθυνος άνθρωπος.	Αντίθ.: εξαφανίζω (1), αποκρύπτω (2) Συνών.: παρουσιάζω (1) Οικογ. Λέξ.: φανερός, φανερά (επίρρ.), φανέρωση, φανέρωμα, Φανερωμένη (= προσωνυμία Παναγίας, ονομασία ναών, μονών)
φανταστικός, -ή, -ό (Επίθετο, Ε1, έμψυχα και άψυχα) (φα-ντα-στι-κός) [αρχ. φανταστικὸς < φανταστὸς < φαντάζω < φαίνω (= φέρνω στο φως, φανερώνω)]	1. αυτός που δεν υπάρχει στην πραγματικότητα αλλά στη φαντασία, υποθετικός: ►Οι ήρωες του λογοτεχνικού έργου είναι φανταστικά πρόσωπα. 2. (μτφ.) εξαιρετικός, καταπληκτικός, απίθανος: ►Για να επισκεφτείς το Σούλι, ακολουθείς μια φανταστική διαδρομή.	Αντίθ.: πραγματικός, υπαρκτός (1) Συνών.: πλασματικός (1) Οικογ. Λέξ.: φαντάζομαι, φανταστικά (επίρρ.) Προσδιοριζ.: ταξίδι, τιμή (3)
φάρμακο (το) (Ουσιαστικό, Ο34) (φάρ-μα-κο, γεν. -άκου, πληθ. -α) [λόγ. < αρχ. φάρµακον (= θεραπευτικό βότανο)]	1. κάθε ουσία που χρησιμοποιείται για την πρόληψη ή τη θεραπεία μιας ασθένειας: ►Παίρνει φάρμακα, για να του πέσει ο πυρετός. 2. (μτφ.) καθετί που μπορεί να προλάβει ή να θεραπεύσει μια δυσάρεστη κατάσταση: ►Η στοργή είναι το καλύτερο φάρμακο για τα γηρατειά.	Σύνθ.: φαρμακοποιός, φαρμακολογία, ποντικοφάρμακο Οικογ. Λέξ.: φαρμάκι, φαρμακείο, φαρμακερός, φαρμακώνω, φαρμακευτικός, φαρμακευτική (η) Προσδιορ.: αντιπυρετικό, επικίνδυνο, θαυματουργό (1), αποτελεσματικό (1, 2)
φαύλος, -η, -ο (Επίθετο, Ε4, έμψυχα) (φαύ-λος) [λόγ. < αρχ. φαῦλος < φλαῦλος]	αυτός που δε διαθέτει ήθος, ο διεφθαρμένος: ►Στα παραμύθια συνήθως οι φαύλοι τιμωρούνται για τις κακές πράξεις που κάνουν.	Αντίθ.: ηθικός, χρηστός Συνών.: αχρείος, ανήθικος Σύνθ.: φαυλοκρατία Οικογ. Λέξ.: φαύλα (επίρρ.), φαυλότητα Φράσεις: ►Φαύλος κύκλος(= για αδιέξοδη κατάσταση)
φέγγω (Ρήμα, Ρ3) (ενεστ. φέγ-γω, αόρ. έφεξα) [αρχ. φέγγω]	*1. (μτβ.)* ρίχνω φως σε κάποιον ή κάτι:** ►Φέξε μου με το φακό, γιατί έχει πυκνό σκοτάδι. *2. (αμτβ.)* εκπέμπω φως, είμαι φωτεινός:** ►Το φεγγάρι φέγγει ολόγιομο στον ουρανό. 3. *(μτβ.) (μτφ.)* αδυνατίζω υπερβολικά: ►Έφεξε από την πείνα και δεν του κάνουν τα ρούχα. 4. *(αμτβ.) (απρόσ.)* ξημερώνει, γλυκοχαράζει: ►Ξεκινούν καθημερινά για τη δουλειά, δυο ώρες προτού να φέξει.	Σύνθ.: φεγγοβολώ Οικογ. Λέξ.: φέξη, φέξιμο Φράσεις: ►Μου ΄φεξε (=για κάτι ανέλπιστα καλό) ►Φέξε μου και γλίστρησα (= για βοήθεια που δεν προσφέρεται στην ώρα της)
φειδώ (η) (Ουσιαστικό) (φει-δώ, γεν. -ούς, πληθ. - ) [λόγ. < αρχ. φειδὼ < φείδοµαι (= κάνω οικονοµία σε κάτι)]	μετρημένη κατανάλωση, αποφυγή σπατάλης: ►Διαχειρίζεται τα χρήματά του με μεγάλη φειδώ.	Αντίθ.: σπατάλη Συνών.: οικονομία Οικογ. Λέξ.: φείδομαι, φειδωλός
φέρνω (Ρήμα, Ρ1) (ενεστ. φέρ-νω, αόρ. έφερα, παθ. αόρ. φέρθηκα, παθ. μτχ. φερμένος) [µεσν. < αρχ. φέρω]	*1. (μτβ.)* παίρνω κάτι από ένα μέρος και το πηγαίνω σε άλλο, μεταφέρω, κουβαλώ:** ►Φέρε μου, σε παρακαλώ, το λεξικό από τη βιβλιοθήκη. *2. (μτβ.)* εισάγω κάτι από άλλον τόπο:** ►Έφεραν καφέ από τη μακρινή Βραζιλία. 3. (μτβ.) οδηγώ κάποιον ή κάτι κάπου: ►Μας έφερε στο κέντρο της πόλης από έναν πιο σύντομο δρόμο. 4. (μτβ.) προβάλλω, διατυπώνω: ►Σε κάθε συζήτηση φέρνει αντιρρήσεις. *5. (μτβ.)* αποφέρω, αποδίδω:** ►Η εργασία αυτή του έφερε πολλά κέρδη. 6. *(αμτβ.) (μέσ.)* συμπεριφέρομαι: ►Ο Γιάννης φέρεται πάντοτε με σεβασμό προς τους ηλικιωμένους.	Συνών.: κομίζω (1), επιφέρω (5) Σύνθ.: αναφέρω, μεταφέρω, διαφέρω, προφέρω, λογοφέρνω Οικογ. Λέξ.: φέρσιμο, φόρος, φορείο, φορέας, φορητός, φόρτος Φράσεις: ►Φέρνω τον κατακλυσμό (= βλέπω τα πράγματα με απαισιοδοξία) ►Φέρνω κάτι στο φως(= αποκαλύπτω) ►Φέρνω στον κόσμο (= γεννώ) ►Τα φέρνω βόλτα (= τα βγάζω πέρα οικονομικά) ►Μου την έφερε (= με εξαπάτησε) Παροιμ.: ►Όσα φέρνει η ώρα, δεν τα φέρνει ο χρόνος ►Φέρνω κάποιον στο αμήν
φήμη (η) (Ουσιαστικό, Ο25) (φή-μη) [λόγ. < αρχ. φήµη](= εξαντλώ την υπομονή του)	1. ανεπιβεβαίωτη πληροφορία από άγνωστη πηγή που διαδίδεται από στόμα σε στόμα: ►Διαδόθηκε η φήμη ότι θα έχουμε βαρύ χειμώνα. 2. η καλή ή κακή γνώμη για κάποιον ή κάτι: ►Αυτό το εστιατόριο έχει πολύ καλή φήμη. 3. το να είναι κανείς ονομαστός, διάσημος: ►Είναι ηθοποιός παγκόσμιας φήμης.	Συνών.: διάδοση (1), υπόληψη, εκτίμηση (2), δόξα, αίγλη (3) Σύνθ.: φημολογία, περίφημος Οικογ. Λέξ.: φημίζομαι, φημολογούμαι Προσδιορ.: ανεξακρίβωτη (1), υπερβολική, ανυπόστατη (1, 2)
φθόγγος (ο) (Ουσιαστικό, Ο14) (φθόγ-γος) [αρχ. φθόγγος < φθέγγοµαι (= αρθρώνω οµιλία, προφέρω φθόγγους)]	1. (γραμμ.) οι απλές φωνές που παράγονται από τα φωνητικά όργανα και σχηματίζουν τις λέξεις: ►Η ελληνική γλώσσα έχει είκοσι πέντε φθόγγους. 2. μουσικός ήχος, νότα: ►Οι μουσικοί φθόγγοι είναι επτά.	Οικογ. Λέξ.: φθογγικός, φθογγολογικός Προσδιορ.: συμφωνικός, φωνηεντικός (1)
φθόνος (ο) (Ουσιαστικό, Ο14) (φθό-νος, γεν. -ου, πληθ. - ) [λόγ. < αρχ. φθόνος]	η ζήλια που αισθάνεται κανείς για την ευτυχία του άλλου: ►Οι επιτυχίες του προκάλεσαν μεγάλο φθόνο στους γνωστούς του.	Συνών.: ζήλια, ζηλοφθονία Οικογ. Λέξ.: φθονώ, φθονερός Προσδιορ.: αδικαιολόγητος, παθολογικός
φιλοξενία (η) (Ουσιαστικό, Ο19) (φι-λο-ξε-νί-α) [λόγ. < αρχ. φιλοξενία < φίλος + ξένος]	υποδοχή και περιποίηση επισκεπτών ή ξένων στο σπίτι ή τον τόπο μας αντίστοιχα: ►Πέρυσι επισκεφτήκαμε τους συγγενείς μας στην Έδεσσα και η φιλοξενία τους θα μας μείνει αξέχαστη.	Οικογ. Λέξ.: φιλόξενος, φιλοξενώ Προσδιορ.: ελληνική, πατροπαράδοτη
φιλότιμος, -η, -ο (Επίθετο, Ε2, έμψυχα) (φι-λό-τι-μος) [λόγ. < αρχ. φιλότιµος]	1. αυτός που έχει έντονο το αίσθημα τιμής και αξιοπρέπειας: ►Ήταν ένας ιδιαίτερα φιλότιμος προπονητής, ώστε παραιτήθηκε αμέσως μετά τη βαριά ήττα της ομάδας του. 2. αυτός που εκτελεί με προθυμία και ευσυνειδησία τα καθήκοντα και την εργασία του: ►Βελτιώθηκε στα Μαθηματικά χάρη στις δικές του φιλότιμες προσπάθειες.	Αντίθ.: αναίσθητος (1), ασυνείδητος (1, 2) Συνών.: εύθικτος (1), ευαίσθητος, ευσυνείδητος (2) Οικογ. Λέξ.: φιλότιμο (το), φιλότιμα (επίρρ.), φιλοτιμία, φιλοτιμούμαι
φορά (η) (Ουσιαστικό, Ο18) (φο-ρά) [λόγ. < αρχ. φορὰ < αρχ. φέρω]	1. κατεύθυνση προς την οποία κινείται κάτι: ►Σήμερα ο άνεμος έχει φορά από βορρά προς νότο. 2. η χρονική στιγμή, η περίοδος: ►Οι δυο μας έχουμε συναντηθεί άλλες τρεις φορές.	Συνών.: πορεία, εξέλιξη (1) Σύνθ.: επαναφορά Οικογ. Λέξ.: φέρω, φέρομαι Φράσεις: ►Μια φορά κι έναν καιρό (= κάποτε) ►Η φορά των πραγμάτων (= ο τρόπος που εξελίσσεται η κατάσταση)
φόρος (ο) (Ουσιαστικό, Ο14) (φό-ρος) [λόγ. < αρχ. φόρος< φέρω]	το χρηματικό ποσό που καταβάλλουν οι φορολογούμενοι στο κράτος ή στους δήμους που ανήκουν: ►Οι πολίτες με μικρά εισοδήματα πληρώνουν λιγότερους φόρους στο κράτος.	Συνών.: δασμός, φορολογία Σύνθ.: φορολογώ, φορολογία, φοροδιαφυγή, φοροαπαλλαγή, φοροφυγάς Οικογ. Λέξ.: φέρω, φορά Προσδιορ.: άμεσος, έμμεσος, δημοτικός Φράσεις: ►Φόρος τιμής (=το να τιμήσουμε κάποιον για μια σπουδαία πράξη) ►Φόρος αίματος (= θάνατος πολλών ανθρώπων)
φορτώνω (Ρήμα, Ρ1) (ενεστ. φορ-τώ-νω, αόρ. φόρτωσα, παθ. αόρ. φορτώθηκα, παθ. μτχ. φορτωμένος) [µεσν. φορτώνω < αρχ. φορτῶ < φόρτος]	*1. (μτβ.)* βάζω φορτίο σε κάποιον ή σε κάτι για μεταφορά:** ►Φορτώσαμε τα πράγματα στο αυτοκίνητο και τα μεταφέραμε στο καινούργιο σπίτι. 2. (μτβ.) (μτφ.) αναθέτω σε κάποιον κοπιαστικό ή δυσάρεστο έργο: ►Του φόρτωσαν όλες τις δύσκολες δουλειές. 3. *(μτβ.) (μέσ., μτφ.)* γίνομαι βάρος ή ενοχλητικός σε κάποιον: ►Μου φορτώθηκε, για να πάμε μαζί διακοπές.	Αντίθ.: ξεφορτώνω (1) Σύνθ.: ξεφορτώνω, παραφορτώνω, εκφορτώνω Οικογ. Λέξ.: φορτίο, φορτικός, φόρτωμα, φόρτωση, φορτωτής, φορτικά (επίρρ.) Φράσεις: ►Τα φόρτωσε στον κόκορα (= εγκατέλειψε κάθε προσπάθεια)
φουσκώνω (Ρήμα, Ρ1) (ενεστ. φου-σκώ-νω, αόρ. φούσκωσα, παθ. αόρ. φουσκώθηκα, παθ. μτχ. φουσκωμένος) [µεσν. φουσκώνω < φοῦσκα]	1. (μτβ.) φυσώ σε κάτι αέρα, ώστε να αυξηθεί σε όγκο: ►Φούσκωσε τα λάστιχα του αυτοκινήτου, προτού ξεκινήσει για το ταξίδι. *2. (αμτβ.)* διογκώνομαι, πρήζομαι:** ►Φούσκωσε το στομάχι του από το πολύ φαγητό. 3. (αμτβ.) λαχανιάζω, αναπνέω με δυσκολία: ►Φούσκωσε την ώρα που ανέβαινε στο βουνό.	Αντίθ.: ξεφουσκώνω (1) Σύνθ.: παραφουσκώνω Οικογ. Λέξ.: φούσκα, φούσκωμα, φουσκωτός, φουσκάλα Φράσεις: ►Φούσκωσαν τα μυαλά του (= έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του) ►Τα φουσκώνω (= παρουσιάζω τα πράγματα υπερβολικά)
φράση (η) (Ουσιαστικό, Ο27) (φρά-ση, γεν. -ης, -εως πληθ. -εις) [λόγ. < αρχ. φράσις]	(γραμμ.) σύνολο λέξεων ή και μόνο μία λέξη με πλήρες νόημα που αποτελούν τμήμα μιας πρότασης ή μια ολόκληρη πρόταση: ►Η γνωστή φράση «Μολών λαβέ» αποδίδεται στο Λεωνίδα της Σπάρτης.	Σύνθ.: έκφραση, φρασεολογία Οικογ. Λέξ.: φραστικός, φραστικά (επίρρ.) Προσδιορ.: ονοματική, ρηματική, παροιμιώδης, ακατονόμαστη, χυδαία
φρόνηση (η) (Ουσιαστικό, Ο28) (φρό-νη-ση, γεν. -ης, -ήσεως, πληθ. -) [αρχ. φρόνησις < φρονῶ ]	η ορθή σκέψη, η σύνεση, η φρονιμάδα: ►Αντιμετώπισε με φρόνηση τις οικονομικές δυσκολίες και κατόρθωσε να σώσει την επιχείρησή του.	Σύνθ.: καταφρόνηση, περιφρόνηση Οικογ. Λέξ.: φρονώ, φρόνημα, φρόνιμος, φρονιμάδα
φροντίζω (Ρήμα, Ρ1) (ενεστ. φρο-ντί-ζω, αόρ. φρόντισα, παθ. μτχ. φροντισμένος) [αρχ. φροντίζω < φροντὶς]	*1. (μτβ.)* δείχνω ενδιαφέρον για κάτι, νοιάζομαι:** ►Φροντίζει για τη μόρφωση των παιδιών του. 2. (μτβ.) καταβάλλω προσπάθεια να ρυθμίσω κάτι, επιδιώκω: ►Φροντίζει να είναι πάντοτε συνεπής στις υποχρεώσεις του. *3. (μτβ.)* περιποιούμαι κάτι:** ►Καθημερινά φροντίζει τα λουλούδια της αυλής του.	Αντίθ.: αμελώ (1) Συνών.: ενδιαφέρομαι, μεριμνώ (1) Οικογ. Λέξ.: φροντιστής, φροντιστήριο
φτάνω και φθάνω (Ρήμα, Ρ1) (ενεστ. φτά-νω, αόρ. έφτασα, παθ. μτχ. φτασμένος) [µεσν. φτάνω < αρχ. φθάνω]	*1. (αμτβ.)* καταλήγω εκεί όπου πήγαινα, βρίσκομαι στον προορισμό μου:** ►Ύστερα από δυο ώρες ταξίδι φτάσαμε στη Θεσσαλονίκη. *2. (αμτβ.)* είμαι κοντά, πλησιάζω:** ►Φτάνει σε λίγο το καλοκαίρι. 3. (αμτβ.) (μτφ.) κατακτώ θέση, πραγματοποιώ το σκοπό μου: ►Έφτασε μέχρι το βαθμό του υποστρατήγου της αστυνομίας. *4. (μτβ.)* καταλήγω, καταντώ:** ►Έφτασε να ζει από τη βοήθεια των άλλων. 5. (αμτβ.) είμαι αρκετός: ►Φτάνουν τα χρήματα, για να αγοράσω ένα καλό αυτοκίνητο. 6. (μτβ.) προλαβαίνω, προφταίνω κάποιον: ►Τον έφτασε, προτού ανεβεί στο τρένο.	Αντίθ.: φεύγω, αναχωρώ (1) Συνών.: κοντεύω (2), αρκώ, επαρκώ (5) Σύνθ.: καταφτάνω, προφτάνω Φράσεις: ►Έφτασα! (= έρχομαι αμέσως) ►Έφτασε ο κόμπος στο χτένι (= το κακό προχώρησε πολύ) ►Τρέχω και δε φτάνω (= είμαι πολυάσχολος) ►Φτάνει και περισσεύει (= είναι υπεραρκετό) Παροιμ.: ►Όσα δε φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια
φτηνός, και φθηνός -ή, -ό (Επίθετο, Ε1, έμψυχα και άψυχα) (φτη-νός) [µτγν. εὐθηνὸς< αρχ. εὐθυνῶ (=αφθονώ, είµαι πλούσιος)]	1. αυτός που πουλιέται σε χαμηλή τιμή: ►Αγόρασε το σπίτι του σε σχετικά φτηνή τιμή. *2. (μτφ.)* αυτός που είναι χαμηλής ποιότητας, (για πρόσ.) μικροπρεπής:** ►Χρησιμοποιεί φτηνές δικαιολογίες. ►Η συμπεριφορά του δείχνει πόσο φτηνός άνθρωπος είναι.	Αντίθ.: ακριβός (1), ποιοτικός (2) Σύνθ.: πάμφθηνος Οικογ. Λέξ.: φθηνά (επίρρ.), φθήνια, φθηναίνω Φράσεις: ►Φτηνά τη γλίτωσα (= σώθηκα χωρίς να πάθω μεγάλη ζημιά) Παροιμ.: ►Ακριβός στα πίτουρα και φτηνός στ'αλεύρι
φύλακας (ο) (Ουσιαστικό, Ο3) (φύ-λα-κας) [αρχ. φύλαξ]	1. αυτός που φυλάγει πρόσωπα, πράγματα, χώρους κ.λπ., ο φρουρός: ►Εργάζεται ως φύλακας στο Αρχαιολογικό Μουσείο. *2. (μτφ.)* αυτός που προστατεύει ή και τηρεί κάτι:** ►Ο παππούς μου παραμένει πιστός φύλακας της κρητικής παράδοσης.	Σύνθ.: αρχιφύλακας, νυχτοφύλακας, δασοφύλακας, δεσμοφύλακας Οικογ. Λέξ.: φυλάω, φυλακή, φυλακίζω, φυλάκιο, φυλακισμένος, φυλαγμένος Φράσεις: ►Φύλακας άγγελος (= προστάτης) ►Έχουν γνώση οι φύλακες (= οι αρμόδιοι έχουν λάβει τα κατάλληλα μέτρα)
φυλή (η) (Ουσιαστικό, Ο24) (φυ-λή) [αρχ. φυλὴ < φύω (=γεννώ)]	1. ομάδα ανθρώπων που ξεχωρίζει λόγω κοινής καταγωγής και κοινών κληρονομικών γνωρισμάτων:►Οι Κινέζοι ανήκουν στην κίτρινη φυλή. 2. έθνος: ►Η ελληνική φυλή διακρίνεται για τη μακραίωνη ιστορία της.	Οικογ. Λέξ.: φυλετικός, φυλετικότητα, φυλετισμός Προσδιορ.: άγρια, πρωτόγονη, λευκή, μαύρη, κίτρινη (1)
φύλο (το) (Ουσιαστικό, Ο32) (φύ-λο) [λόγ. < αρχ. φύλον]	1. το αρσενικό ή θηλυκό γένος των ανθρώπων ή των ζώων: ►Τα δυο φύλα έχουν ίσα δικαιώματα. 2. σύνολο ανθρώπων με κοινά εθνολογικά ή ανθρωπολογικά χαρακτηριστικά, λαός, φυλή: ►Τα δωρικά φύλα εξαπλώθηκαν κυρίως στην Πελοπόννησο, τη Δ. Ελλάδα και την Κρήτη.	Συνών.: εθνότητα (2) Προσδιορ.: ισχυρό, ασθενές, ωραίο (1) Φράσεις: ►Ισχυρό φύλο(= οι άνδρες) ►Ασθενές / Ωραίο φύλο (= οι γυναίκες)
φύση (η) (Ουσιαστικό, Ο27) (φύ-ση, γεν. -ης,-εως, πληθ. -εις) [αρχ. φύσις < φύω (= γεννώ)]	1. όλα τα έμψυχα και τα άψυχα όντα του σύμπαντος, ο φυσικός κόσμος που μας περιβάλλει: ►Η ελληνική φύση έχει άπειρες ομορφιές. 2. τα έμφυτα στοιχεία που διαθέτει κάποιος, ο χαρακτήρας, το ήθος, η ιδιοσυγκρασία: ►Έχει από τη φύση του ευγενική συμπεριφορά.	Σύνθ.: φυσιογνωμία, φυσιογνώστης, φυσιοθεραπεία Οικογ. Λέξ.: φυσικός, φυσικά (επίρρ.), φυσικότητα Προσδιορ.: ανεξερεύνητη, πρωτόγονη (1), καλλιτεχνική, μυστηριώδης (2) Φράσεις: ►Εκ φύσεως (=από τη γέννηση) ►Πάσης φύσεως (= κάθε είδους) ►Παρά φύσιν (= αντίθετα προς τους νόμους της φύσης)
φυσιογνωμία (η) (Ουσιαστικό, Ο19) (φυ-σι-ο-γνω-μί-α) [λόγ. < αρχ. φυσιογνωµία (= µελέτη της φύσης)]	1. τα ιδιαίτερα εξωτερικά χαρακτηριστικά προσώπου ή πράγματος, όψη, εξωτερική εμφάνιση: ►Αυτό το κορίτσι έχει τη φυσιογνωμία της γιαγιάς του. *2. (μτφ.)* σημαντική προσωπικότητα, άτομο που ξεχωρίζει:** ►Ο Ν. Παπανικολάου υπήρξε μια εξέχουσα φυσιογνωμία στον τομέα της ιατρικής επιστήμης.	Συνών.: μορφή Οικογ. Λέξ.: φυσιογνωμικός, φυσιογνωμικά (επίρρ.), φυσιογνωμιστής Προσδιορ.: γνωστή (1, 2), συμπαθητική (1), σημαντική, ηγετική (2)
φυτό (το) (Ουσιαστικό, Ο31) (φυ-τό) [αρχ. φυτὸν]	1. κάθε ζωντανός οργανισμός που φυτρώνει στο έδαφος και αποτελείται από ρίζες, βλαστό και φύλλα: ►Τα καλλωπιστικά φυτά τα χρησιμοποιούμε για την ομορφιά τους. *2. (μτφ.)* αυτός που έχει χάσει ένα μέρος ή το σύνολο των διανοητικών του ικανοτήτων:** ►Μετά το ατύχημα που είχε έχασε κάθε επικοινωνία με το περιβάλλον κι έμεινε φυτό.	Σύνθ.: φυτοζωώ, φυτοκομία, φυτολογία, φυτοφάγος, φυτοφάρμακο Οικογ. Λέξ.: φυτεύω, φυτευτός, φύτευση, φυτεία, φύτεμα, φυτικός Προσδιορ.: αρωματικό, διακοσμητικό, εξωτικό, καλλωπιστικό, τροπικό, φαρμακευτικό (1)
φωνήεν (το) (Ουσιαστικό, Ο48) (φω-νή-εν, γεν. -ήεντος, πληθ. -ήεντα) [αρχ. φωνῆεν <ουδ. επιθ. φωνήεις (= εκείνος που έχει φωνή)]	ο φθόγγος που μπορεί να σχηματίσει μόνος του μια συλλαβή: ►Φωνήεντα είναι τα γράμματα α, ε, η, ι, ο, υ, ω.	Σύνθ.: φωνηεντόληκτος Οικογ. Λέξ.: φωνηεντικός
φως (το) (Ουσιαστικό, Ο43) (φως, γεν. -ός, πληθ. -α) [αρχ. φῶς]	1. ό,τι διεγείρει το αισθητήριο της όρασης και μας κάνει να βλέπουμε: ►Τα φυτά δε μεγαλώνουν, αν δεν τα βλέπει το φως. 2. η αίσθηση της όρασης: ►Βρήκε το φως του με τη βοήθεια του γιατρού. 3. λαμπτήρας, πηγή φωτός: ►Χρειαζόμαστε μεγαλύτερο φως στην κουζίνα του σπιτιού μας. 4. (στον πληθ., μτφ.) γνώσεις, σοφία, μόρφωση: ►Ζήτησε τα φώτα της επιστήμης, για να αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα υγείας.	Αντίθ.: σκότος (1) Συνών.: φέγγος (1), λάμπα, λυχνία, φανάρι (3) Σύνθ.: φωτογράφος, φωταγώγηση, φωτογένεια, φωτοκύτταρο, φωταέριο, φωτοσύνθεση, φωτοαντίγραφο, πολύφωτο Οικογ. Λέξ.: φωτίζω, φώτιση, φωτεινός, φωτεινότητα, φωστήρας, φωτιά Φράσεις: ►Είναι φως φανάρι (= είναι ολοφάνερο) ►Ήρθε στο φως (= αποκαλύφθηκε) ►Δίνω πράσινο φως (= επιτρέπω σε κάποιον κάτι) ►Ποιος στραβός δε θέλει το φως του (= όταν προτείνεται σε κάποιον κάτι που επιθυμεί)
φωτιά (η) (Ουσιαστικό, Ο18) (φω-τιά) [µεσν. φωτία (=λάµψη) < φῶς]	1. η καύση ενός υλικού με ταυτόχρονη παραγωγή φωτός, φλόγας και θερμότητας: ►Κάθισε κοντά στη φωτιά, για να ζεσταθεί. 2. πυρκαγιά: ►Οι φλόγες της φωτιάς κατέστρεψαν το δάσος. *3. (μτφ.)* μάχη, ένοπλη σύγκρουση:** ►Ο Αθανάσιος Διάκος έπεφτε πρώτος στη φωτιά, για να εμψυχώσει τα παλικάρια του.	Συνών.: πυρ (1), πόλεμος (3) Φράσεις: ►Φωτιά και λάβρα (= για μεγάλη ζέστη ή για κάτι πανάκριβο ή για κάποιον που είναι θυμωμένος) ►Ανάβω φωτιές / Ρίχνω λάδι στη φωτιά (=δημιουργώ ένταση, προβλήματα) ►Παίζω με τη φωτιά (= διακινδυνεύω, ρισκάρω) ►Βάζω το χέρι μου στη φωτιά (= είμαι πολύ σίγουρος για κάτι)

Εικόνα