Γαβγίζω: (αμτβ., για σκύλο) βγάζω ήχο: Ένα σκυλί αγριεμένο γάβγιζε. γάβγισμα το.

γάζα η: 1 λευκό, λεπτό αποστειρωμένο ύφασμα για την κάλυψη πληγών: Έδεσε το τραύμα με ~. 2 λεπτό μεταξένιο ή λινό ύφασμα: κουρτίνες από ~.

γαζώνω -ομαι: (μτβ.) 1 ράβω σε ραπτομηχανή: Μπορείς να γαζώσεις τη σκισμένη φόρμα; 2 (μτφ.) πληγώνω ή σκοτώνω κπ με ριπές πολυβόλου όπλου: Οι στρατιώτες γάζωσαν τουςδιαδηλωτές με τα αυτόματα. γάζωμα το: το να γαζώνει κανείς κτ. γαζί το: ραφή που γίνεται με ραπτομηχανή. γαζώτρια η: γυναίκα που εργάζεται με ραπτομηχανή.

γαιοκτήμονας ο: ιδιοκτήτης μεγάλης καλλιεργήσιμης έκτασης. γαιοκτησία η.   σχ. γη.

γάλα το • γεν. γάλακτος, πληθ. γάλατα, χωρίς γεν. πληθ.: 1 λευκό ή ελαφρά κίτρινο υγρό που παράγεται από τα θηλυκά θηλαστικά μετά τον τοκετό και εκκρίνεται από τους μαστούς τους: αγελαδινό /πρόβειο /φρέσκο ~. 2 χυμός φυτών που μοιάζει με το ζωικό γάλα: ~ καρύδας. γαλατάς ο, -ού η. γαλατάδικο το.

γαλάζιος -α -ο: αυτός που έχει ανοιχτό μπλε χρώμα, όπως το χρώμα του ουρανού χωρίς σύννεφα=γαλανός. γαλάζιο το: ανοιχτό μπλε χρώμα.

γαλακτοκομικός -ή -ό: αυτός που έχει σχέση με την επεξεργασία του γάλακτος ή που παράγεται από το γάλα: Το τυρί και το γιαούρτι είναι ~ προϊόντα. γαλακτοκομία η.

γαλάκτωμα το: παχύρρευστο υγρό, συνήθως λευκού χρώματος, που χρησιμοποιείται ως καλλυντικό για καθαρισμό προσώπου ή ενυδάτωση σώματος.

γαλανός -ή -ό: αυτός που έχει ανοιχτό μπλε χρώμα=γαλάζιος: ~ μάτια. γαλανό το: το γαλανό χρώμα.

γαλαξίας ο: ΑΣΤΡΟΝ 1 αστρικό σύστημα με δισεκατομμύρια αστέρια και μεσοαστρική ύλη. 2 Γαλαξίας ο: ο γαλαξίας στον οποίο ανήκει η Γη, ο ήλιος και το πλανητικό μας σύστημα.

γαλαρία η: 1 υπόγεια στοά ορυχείου: Η ~ έπεσε καταπλακώνοντας ανθρακωρύχους. 2 οι τελευταίες θέσεις στον εξώστη θεάτρου, κινηματογράφου ή σε λεωφορείο και (συνεκδ.) όσοι κάθονται σ' αυτές: Πάμε να καθήσουμεστη ~; Η ~ έκανε φοβερή φασαρία.

γαλήνη η: 1 κατάσταση απόλυτης ηρεμίας, ακινησίας στη φύση (ιδιαίτερα στη θάλασσα). 2 κατάσταση ψυχικής και πνευματικής ηρεμίας=ηρεμία, αταραξία ≠ ταραχή, αναστάτωση: Ένιωσε ~ μετά την εξομολόγησή της. γαλήνιος -α -ο: αυτός που χαρακτηρίζεται από γαλήνη: ~ βλέμμα / τοπίο. γαλήνια (επίρρ.). γαληνεύω: (αμτβ. & μτβ.) γίνομαι γαλήνιος ή κάνω κπ γαλήνιο. γαλήνεμα το.

γαλόνι¹ το: ΣΤΡΑΤ διακριτικό αξιώματος πάνω στη στολή=σιρίτι. γαλονάς ο: [μειωτ.] βαθμοφόρος στρατιωτικός.

γαλόνι² το: μονάδα μέτρησης χωρητικότητας στην Αγγλία και στις ΗΠΑ, ισοδύναμη με 4,546 και 3,785 λίτρα αντίστοιχα.

γαλουχώ -ούμαι: (μτβ.) 1 (μτφ.) ανατρέφω, διαπαιδαγωγώ κπ σύμφωνα με κάποιες αρχές: Γαλουχήσαμε τα παιδιά με ηθικές αξίες και υγιή πρότυπα. 2 δίνω γάλα ως τροφή=θηλάζω. γαλουχία η: [επίσ.] θηλασμός. γαλούχηση η: το να γαλουχεί (σημ. 1) κανείς κπ=διαπαιδαγώγηση, ανατροφή.

γάμος ο: 1 τελετή που πραγματοποιείται στην εκκλησία ή σε δημαρχείο με σκοπό την ένωση ζευγαριού ως συζύγων: θρησκευτικός /πολιτικός ~. 2 κατάσταση στην οποία βρίσκεται ένα παντρεμένο ζευγάρι: Είχαν έναν ευτυχισμένο ~. γαμήλιος -α -ο.

γαμπρός ο: 1 άντρας που παντρεύεται ή πρόκειται να παντρευτεί. 2 (για συγγένεια) ο παντρεμένος άντρας σε σχέση με τους γονείς ή τα αδέρφια της γυναίκας του. γαμπριάτικος -η -ο.

γαμψός -ή -ό: (κυρ. για μύτη, νύχια, ράμφος) αυτός που είναι κυρτός και μυτερός στην άκρη: Το γεράκι έχει ~ νύχια.

γάντζος ο: κατασκευή που καταλήγει σε αγκίστρι, η οποία χρησιμοποιείται για το κρέμασμα αντικειμένων: Κρέμασε το παλτό στον ~ που έχει πίσω από την πόρτα. γαντζώνω -ομαι: 1 (μτβ.) πιάνω, συγκρατώ με γάντζο=αγκιστρώνω. 2 παθ. (αμτβ.) α. κρατιέμαι δυνατά από κάπου: Γαντζώθηκε πάνω του τρομαγμένη. β. (μτφ.) είμαι προσκολλημένος ή εξαρτημένος από κπ: Μετά το ατύχημα, έχει γαντζωθεί πάνω του. γάντζωμα το. γαντζωτός -ή -ό.

γαργαλώ & -άω -ιέμαι: (μτβ.) 1 προκαλώ γέλιο και ανατριχίλα σε κπ αγγίζοντας (με τα δάχτυλα ή άλλο αντικείμενο) ευαίσθητα μέρη του σώματος (μασχάλες, πλευρά, πατούσες). 2 (μτφ.) διεγείρω τις αισθήσεις: Οι μυρωδιές της κουζίνας γαργαλούσαν ευχάριστα την όσφρηση. γαργάλημα το. γαργαλιστικός -ή -ό: 1 αυτός που γαργαλάει (σημ. 2). 2 αυτός που προκαλεί=προκλητικός, ερεθιστικός: Πες μας όλες τις ~ λεπτομέρειες της εκδρομής.

γαργάρα η: πλύση του στόματος και του λάρυγγα με διάλυμα για θεραπευτικούς σκοπούς.

γάργαρος -η -ο: αυτός που είναι διαυγής, καθαρός και ηχεί ευχάριστα=κελαρυστός: το ~ νερό της πηγής. το ~ γέλιο των παιδιών. γάργαρα (επίρρ.)

γαστρεντερικός -ή -ό: ΙΑΤΡ αυτός που αναφέρεται στο στομάχι, την κοιλιά και τα έντερα: ~ σύστημα.   σχ. γαστρικός. γαστρεντερίτιδα η: ΙΑΤΡ ασθένεια του στομάχου και του εντέρου, που οφείλεται σε φλεγμονή.  σχ. ωτίτιδα.

γαστρικός -ή -ό: αυτός που αναφέρεται στην κοιλιά: ~ φόρτος / υγρό. γαστρίτιδα η ΙΑΤΡ ασθένεια του στομάχου. σχ. ωτίτιδα.

γαστρονομία η: η τέχνη της υψηλής μαγειρικής: συμβουλές ~ από διάσημο σεφ. γαστρονομικός -ή -ό. γαστρονομικά (επίρρ.).   σχ. γαστρικός.

γάτα η, γάτος ο: 1 ζώο κατοικίδιο, αιλουροειδές, με μικρό κεφάλι και σώμα, μακριά ουρά και γαμψά νύχια. 2 (μτφ.) άνθρωπος έξυπνος και ικανός: Είναι ~, κανείς δεν μπορεί να τον γελάσει! γατίσιος -α -ο.

γδέρνω -ομαι: (μτβ.) 1 αφαιρώ δέρμα: Έσφαξε το ζώο και μετά το έγδαρε. 2 προκαλώ γρατζουνίσματα, πληγώνω: Τα κλαδιά τού έγδαραν το πρόσωπο. 3 (μτφ.) χρεώνω μεγάλο ποσό: Σ' αυτά τα εστιατόρια τρως καλά, αλλά σε γδέρνουν με τον λογαριασμό. γδάρσιμο το: 1 το να αφαιρεί κανείς το δέρμα: το ~ του λαγού. 2 πληγή: Έπεσε κι έκανε ένα άσχημο ~ στο πόδι. γδάρτης ο: πρόσωπο που γδέρνει.

γδύνω -ομαι: (μτβ.) 1 βγάζω τα ρούχα από κπ=ξεντύνω ≠ ντύνω: Έγδυσε το μωρό για να το αλλάξει. 2 ενεργ. (μτφ.) καταληστεύω: Μπήκαν κλέφτες στο σπίτι τους, όταν έλειπαν σε διακοπές, και τους έγδυσαν. γδύσιμο το. γδυτός -ή -ό: αυτός που δε φορά ρούχα=γυμνός, ξεντυμένος.

γεγονός το • πληθ. γεγονότα: 1 κτ που έχει συμβεί σε συγκεκριμένο χρόνο ή περίσταση=συμβάν, περιστατικό: Η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους είναι σημαντικό ιστορικό ~. τετελεσμένο ~: κτ οριστικό, το οποίο δεν μπορούμε να αλλάξουμε, που πρέπει να αποδεχθούμε όπως είναι. 2 κτ που είναι αναμφισβήτητο: Η νίκη της ομάδας μας είναι ~.

γεια (επιφ.): κυρίως σε τυποποιημένες εκφράσεις 1 για φιλικό χαιρετισμό: ~ (σου), τι κάνεις; 2 για έπαινο σε επιτυχία: ~ στα χέρια σου /στο στόμα σου. 3 σε ευχές: με ~ (σου): για κτ καινούριο που αποκτά κπ. ~ σου!: ευχή όταν φταρνίζεται κάποιος. ~ μας!: ευχή που δίνουν όσοι πίνουν μαζί, τσουγκρίζοντας τα ποτήρια.

γέλιο το: έκφραση ευχαρίστησης, ειρωνείας ή χλευασμού, που εκδηλώνεται με συσπάσεις των μυών του προσώπου και κυρίως του στόματος, συνοδευόμενες από έντονες εκπνοές: Λύθηκα /τρελάθηκα /έσκασα /πέθανα /ξεκαρδίστηκα στα γέλια. γελώ & -άω: 1 (αμτβ.) με δυνατά γέλια εκφράζω χαρά, ευχαρίστηση, καλή διάθεση: ~ με την ψυχή μου / με την καρδιά μου / μέχρι δακρύων: γελάω πάρα πολύ. 2 (αμτβ. & μτβ.)=χαμογελώ: Το μωρό γέλασε ικανοποιημένο. Μόλις με είδε, μου γέλασε. 3 (αμτβ.) κοροϊδεύω, περιγελώ: Μ' αυτά που κάνει γελάνε όλοι μαζί του. 4 (μτβ.) εξαπατώ, ξεγελώ: Με γέλασε ο μανάβης και μου έδωσε σάπια μήλα. γελιέμαι: κάνω λάθος, πέφτω έξω στην κρίση μου=λαθεύω, απατώμαι: Αν νομίζεις ότι θα σε στηρίξουμε πάλι, γελιέσαι! γελαστός -ή -ό. γελαστά (επίρρ.).

γελοιογραφία η: σκίτσο (με ή χωρίς σχόλια) που σατιρίζει πρόσωπα ή καταστάσεις της επικαιρότητας. γελοιογράφος ο, η: καλλιτέχνης που κάνει γελοιογραφίες. γελοιογραφώ: (αμτβ.) σκιτσάρω γελοιογραφίες σε εφημερίδα ή περιοδικό. γελοιογραφικός -ή -ό.

γελοιοποιώ -ούμαι: (μτβ.) παρουσιάζω κπ ή κτ με τρόπο ώστε να φαίνεται γελοίος=διακωμωδώ=ρεζιλεύω, διασύρω. γελοιοποίηση η.

γελοίος -α -ο:=φαιδρός 1 αυτός που με την εμφάνιση ή τις πράξεις του προκαλεί την κοροϊδία: Μ' αυτό το ντύσιμο φαντάζει γελοίος.=κωμικός. 2 (για πρόσ. ή καταστάσεις) αυτός που δεν αξίζει να ασχολείται κανείς μαζί του: ~ υποκείμενο. Είναι ~ να πιστεύεις σε τέτοιες δεισιδαιμονίες στην εποχή μας. γελοίο το: έλλειψη σοβαρότητας και σπουδαιότητας: Η ασυνέπειά του αγγίζει τα όρια του γελοίου. γελοιότητα η. γελοιώδης -ης -ες • συνήθ. στον συγκρ. γελοιωδέστερος & υπερθ. γελοιωδέστατος:=γελοίος. σχ. αγενής.

γεμάτος -η -ο: 1 (για πράγματα ή δραστηριότητες) αυτός που δε διαθέτει κενό χώρο=πλήρης ≠ άδειος, κενός: δοχείο ~ λάδι. ~ φεγγάρι: πανσέληνος. 2 αυτός που έχει κτ σε μεγάλη ποσότητα, αφθονία: Το γραπτό σου είναι ~ λάθη. 3 (για άνθρ. ή μέρος του σώματος) αυτός που είναι λίγο πιο παχύς από το κανονικό=εύσωμος, παχουλός. γεμίζω: 1 (μτβ.) βάζω μέσα σε κτ όλη την ποσότητα που μπορεί να χωρέσει ≠ αδειάζω: ~ το ποτήρι. 2 (αμτβ., για πράγμ.) γίνομαι γεμάτος ≠ αδειάζω: Η αίθουσα γέμισε από κόσμο. 3 (μτφ., μτβ.) ικανοποιώ, δίνω σε κπ το αίσθημα της πληρότητας: Δε με ~ αυτή η σχέση. Το νέο μάς γέμισε χαρά. 4 (αμτβ.) καλύπτομαι σχεδόν σε όλη μου την επιφάνεια από κτ ή (για πράγμ.) το περιέχω σε αφθονία: Τα χέρια σου γέμισαν μπογιές. Η Αθήνα έχει γεμίσει αυτοκίνητα. γέμισμα το: το να γεμίζει κανείς κτ. γέμιση η: ό,τι γεμίζει κτ. γεμιστός -ή -ό. γεμιστά τα: είδος φαγητού με λαχανικά (ντομάτες, πιπεριές, κολοκυθάκια κτλ.) γεμισμένα με ρύζι ή με κιμά.

γενεά η: [επίσ.] γενιά, κυρ. στις εκφρ.: το χάσμα των γενεών: διαφορά αντιλήψεων μεταξύ διαδοχικών γενιών. περνάω κπ γενεές δεκατέσσερις: βρίζω.  σχ. γέννα.

γενεαλογία η: καταγραφή της χρονικής διαδοχής των γενεών. γενεαλογικός -ή -ό: αυτός που ανήκει ή που αναφέρεται στη γενεαλογία: ~ δέντρο: διάγραμμα που απεικονίζει τη γενεαλογική σειρά ενός προσώπου ή μιας οικογένειας.

γενέθλια τα: η επέτειος της γέννησης κπ: Γιορτάζω /έχω ~. γενέθλιος -α -ο: αυτός που σχετίζεται με τη γέννηση κπ: ~ πόλη.  σχ. γέννα.

γενειάδα η: πυκνό και μακρύ τρίχωμα στα μάγουλα και το πιγούνι ανδρών.

γένεση η: 1 δημιουργία πνευματικού, ιστορικού, κοινωνικού κτλ. φαινομένου: H ~ του Σύμπαντος δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί χρονικά. 2 ΒΙΟΛ η δημιουργία οργανισμών από ανόργανη και οργανική ύλη. 3 Γένεση η: ΕΚΚΛ το πρώτο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης, που αναφέρεται στη δημιουργία του κόσμου και του ανθρώπου.   σχ. γέννα. γενετική η: ΒΙΟΛ επιστημονικός κλάδος της βιολογίας που μελετά τα φαινόμενα και τους νόμους της κληρονομικότητας των οργανισμών. γενετικός -ή -ό: 1 αυτός που αναφέρεται στη γένεση, στην προέλευση των όντων. 2 ΒΙΟΛ αυτός που αναφέρεται στη γενετική: ~ κώδικας /~ υλικό. γενετικά (επίρρ.). γενετιστής ο, -ίστρια η: επιστήμονας που ασχολείται με τη γενετική.

γενέτειρα η: πόλη ή χωριό όπου γεννήθηκε κπ, η ιδιαίτερη πατρίδα του, καθώς και η χώρα του σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο: Η Αλεξάνδρεια ήταν η ~ του Καβάφη.

γένι το: συνήθ. πληθ. τρίχωμα που καλύπτει το πρόσωπο των ανδρών στα μάγουλα και στο πιγούνι: όποιος έχει τα γένια έχει και τα χτένια: όποιος έχει αξιώματα ή προνόμια πρέπει να αναλαμβάνει και τις αντίστοιχες ευθύνες.

γενιά η: 1 σύνολο ανθρώπων με κοινή οικογενειακή καταγωγή=γένος: Καταγόταν από βασιλική ~. 2 άνθρωποι που έχουν την ίδια περίπου ηλικία: H δεύτερη ~ των μεταναστών θα έχει ενσωματωθεί πλήρως στην ελληνική κοινωνία. η ~ του Πολυτεχνείου. 3 καλλιτέχνες μιας συγκεκριμένης εποχής με κοινά χαρακτηριστικά στην τέχνη τους: η ~ του '30. 4 χρονικό διάστημα τριάντα περίπου χρόνων, κατά το οποίο μια γενιά διαδέχεται την επόμενη στην ενεργό δράση: Μετά από δύο γενιές, το κληρονομικό αυτό χαρακτηριστικό μπορεί να έχει χαθεί. 5 (μτφ.) στάδιο εξέλιξης πραγμάτων με κοινά χαρακτηριστικά: κινητά τηλέφωνα τρίτης ~.  σχ. γέννα.

γενικός -ή -ό: 1 αυτός που είναι σχετικός με ή εφαρμόζεται σε ένα σύνολο πραγμάτων, προσώπων ή περιπτώσεων (ή στο μεγαλύτερο μέρος του)=συνολικός ≠ ειδικός, μερικός: Μετά τη δυσάρεστη είδηση, υπήρξε ~ αναστάτωση στην κοινή γνώμη. 2 αυτός που περιλαμβάνει όλα τα βασικά στοιχεία χωρίς να μπαίνει σε λεπτομέρειες: Το σχολείο σήμερα προσφέρει πάνω απ' όλα ~ παιδεία. 3 αυτός που καλύπτει τόσο ευρύ φάσμα, ώστε να είναι ασαφής=αόριστος ≠ συγκεκριμένος, ακριβής: Έδωσε πολύ ~ απαντήσεις. γενικά & -ώς (επίρρ.). γενικότητα η: 1 η ιδιότητα του γενικού. 2 πληθ. ασαφή λόγια. γενικεύω -ομαι: (μτβ. & με παράλ. αντικ.) επεκτείνω σε ευρύτερο σύνολο κάτι που εφαρμόζεται ή ισχύει σε ορισμένες περιπτώσεις ≠ εξειδικεύω: Μη γενικεύεις και τον απορρίπτεις από μια άστοχη ενέργεια. γενίκευση η: το να γενικεύει κπ. γενικευτικός -ή -ό: αυτός που γενικεύει. γενικευτικά (επίρρ.).

γέννα η: η διαδικασία με την οποία έρχεται στον κόσμο ένας νέος οργανισμός=τοκετός: Δεν είχε εύκολη ~, αλλά όλα πήγαν καλά. γεννώ &-άω -ιέμαι: (μτβ.) 1 α. (& με παράλ. αντικ., για τη γυναίκα και τα θηλυκά θηλαστικά ζώα) φέρνω στον κόσμο, στη ζωή έναν νέο οργανισμό: Η φίλη μας γέννησε δίδυμα. Ο πατέρας μουγεννήθηκε το 1960. β. (για πουλιά και ψάρια) κάνω αυγά. 2 (μτφ.) δημιουργώ, προκαλώ: H ομιλία του μου γέννησε πολλές απορίες. 3παθ. είμαι από τη φύση μου, έχω την προδιάθεση για κτ που το κάνω πολύ καλά: Είναι γεννημένος μουσικός. γέννηση η. γεννητούρια τα: [οικ.] γέννα, τοκετός. γέννημα το: 1 ό,τι γεννιέται, προέρχεται ή έχει δημιουργηθεί από κπ ή κτ: Δεν είναι αλήθεια, όσα λέει είναι γεννήματα της φαντασίας του.=δημιούργημα. ~θρέμμα: χαρακτηρισμός για κπ που γεννήθηκε και ανατράφηκε σε συγκεκριμένο τόπο ή περιβάλλον: Είναι ~ Πειραιώτης. 2 αποτέλεσμα=προϊόν: Η νεανική βία είναι ~ της κρίσης αξιών στην εποχή μας. 3 συνήθ. πληθ. [λαϊκ.] το σιτάρι ή το κριθάρι, τα δημητριακά.

γενναιόδωρος -η -ο: αυτός που προσφέρει ή προσφέρεται σε αφθονία: Ήταν ~ άνθρωπος, πάντα προσέφερε σε όλους.=ανοιχτοχέρης. ≠ τσιγγούνης. Έκανε μια ~ δωρεά για την ίδρυση του ορφανοτροφείου. γενναιόδωρα (επίρρ.). γενναιοδωρία η.

γενναίος -α -ο: 1 αυτός που τον χαρακτηρίζει το θάρρος, που δε φοβάται τον κίνδυνο=θαρραλέος, ανδρείος ≠ δειλός: Διάλεξε τους πιο ~ στρατιώτες για τη νυχτερινή περιπολία. 2 αυτός που απαιτεί γενναιότητα: Χρειάζονται ~ μέτρα για να αντιμετωπιστεί η διαφθορά. 3 αυτός που παρέχεται με αφθονία, σε μεγάλη ποσότητα: Μου σέρβιρε μια ~ μερίδα φαγητό. γενναία (επίρρ.). γενναιότητα η.

γεννήτρια η: μηχανή η οποία παράγει ηλεκτρικό ρεύμα με τη μετατροπή της μηχανικής ενέργειας σε ηλεκτρική.

γενοκτονία η: σχεδιασμένη εξόντωση ανθρώπων που ανήκουν στο ίδιο έθνος, στην ίδια θρησκεία ή φυλή: Καταδίκασε τις εθνικές εκκαθαρίσεις και τη ~ των Κούρδων.

γένος το: 1 α. ΒΙΟΛ ΒΟΤ κατηγορία ταξινόμησης των ζωντανών οργανισμών που περιλαμβάνει συγγενή είδη, με κοινά χαρακτηριστικά, υποδιαίρεση της οικογένειας. β. ΦΙΛΟΣ γενική έννοια που περιλαμβάνει ειδικότερες έννοιες: Το ~ «κτίριο» περιλαμβάνει τις έννοιες «σπίτι», «εκκλησία» κτλ. εν γένει: γενικά, συνολικά: Η στάση του και η ~ συμπεριφορά του ήταν φιλική. 2 α. ΓΡΑΜΜ μορφολογική κατάταξη των ονομάτων μιας γλώσσας: αρσενικό / θηλυκό / ουδέτερο / γραμματικό ~. β. διάκριση φύλου ανδρών και γυναικών: φυσικό /αρσενικό /θηλυκό ~. 3 α. σύνολο ανθρώπων με κοινή καταγωγή: το ~ των Λαβδακιδών.=γενιά, καταγωγή. β. η οικογένεια από την οποία κατάγεται κπ, καθώς και το επώνυμο της πατρικής οικογένειας παντρεμένης γυναίκας: Άννα Κοκκίνη, το ~ Αναστόπουλου. Καταγόταν από βασιλικό ~. γ. (επέκτ.) φυλή, έθνος: Οι αγώνες του ελληνικού ~ συγκίνησαν τους φιλέλληνες. το ανθρώπινο ~.

γερνώ & -άω • αόρ. γέρασα, μππ. γερασμένος: 1 (αμτβ.) α. μεγαλώνω σε ηλικία: Δεν αντέχει πλέον σε τόσες κακουχίες, γιατί έχει γεράσει. β. με τα χρόνια εμφανίζω σημάδια εξάντλησης ή συντηρητισμού: γερασμένο σώμα. γερασμένες απόψεις. 2 (μτβ.) κάνω κπ να φαίνεται γέρος. γεράματα & γηρατειά τα: προχωρημένη ηλικία και η αντίστοιχη περίοδος: Έφτασε σε βαθιά ~. γέρος ο, γριά η: 1 πρόσωπο προχωρημένης ηλικίας=ηλικιωμένος. 2 [οικ.] (+ κτητ. αντων.) α. οι γονείς κπ: Οι γέροι μου δεν είναι καλά στην υγεία τους. β. ηλικιωμένος σύζυγος: Όταν έχασε τον ~ της, αρρώστησε. γέροντας ο, γερόντισσα η: 1 ηλικιωμένος άνθρωπος. 2 μοναχός. γεροντάκι το: ηλικιωμένος άνδρας. γεροντικός -ή -ό.

γέρνω • αόρ. έγειρα, μππ. γερμένος: 1 (μτβ.) κάνω κτ να πάρει πλάγια θέση, κλίση προς τα κάτω ή τα πλάγια: Μπορείς να γείρεις το βαρέλι, για να αδειάσουμε το υπόλοιπο κρασί;2 (αμτβ.) παρουσιάζω κλίση: Το πλοίο έγειρε από τη μια πλευρά. 3 (αμτβ.) σκύβω: Έγειρε από το μπαλκόνι και κόντεψε να πέσει. 4 (μτφ., αμτβ., για ουράνια σώματα) πηγαίνω να δύσω: Ο ήλιος έγειρε.

γερός -ή -ό: 1 (για πρόσ.) αυτός που σωματικά είναι σε καλή κατάσταση=υγιής: Tι κάνεις; ~, δυνατός; 2 αυτός που είναι ανθεκτικός, στέρεος: Το παλιό σπίτι έχει γερά θεμέλια.=στερεός, ασφαλής. 3 α. (μτφ.) αυτός που είναι πολύ ικανός σε κτ: Είναι ~ στα μαθηματικά. β. αυτός που γίνεται με ένταση: Μουσκέψαμε, γιατί μας έπιασε ~ βροχή.=σφοδρός, έντονος. γερά (επίρρ.).

γεύμα το: 1 τροφή που καταναλώνει κπ σε συγκεκριμένη ώρα της ημέρας: Καλό είναι να παίρνετε πέντε μικρά γεύματα την ημέρα. 2α. η διαδικασία και ο χρόνος παράθεσης ενός γεύματος: Θα ακολουθήσει ~ μετά το συνέδριο. β. το μεσημεριανό φαγητό, κυρίως σε επίσημη συνάντηση: Ο Πρωθυπουργός θα παραθέσει ~ στους Ευρωπαίους ηγέτες. σχ. γεύομαι. γευματίζω (αμτβ.).

γεύομαι: (μτβ.) 1 δοκιμάζω φαγητό ή ποτό βάζοντας στο στόμα μου μικρή ποσότητα. 2 (μτφ.) αισθάνομαι, νιώθω, αποκτώ για πρώτη φορά μια εμπειρία: Γεύτηκε τις χαρές της ζωής κοντά στη φύση.=γνωρίζω. γεύση η: 1 μία από τις πέντε αισθήσεις, η οποία εντοπίζεται στη γλώσσα και το στόμα. 2 α. το αίσθημα από την επαφή διάφορων τροφών με τη γλώσσα και το στόμα: Αγόρασα τσίχλες με ~ φράουλας. β. ωραία γεύση, νοστιμιά. 3 (μτφ.) το αίσθημα ή η εντύπωση που προκύπτει από εμπειρία: Με την είσοδό μας στην Αθήνα, πήραμε μια πρώτη ~ του τι σημαίνει κυκλοφοριακό χάος. γευστικός -ή -ό: 1 αυτός που αναφέρεται στην αίσθηση ή το αίσθημα της γεύσης. 2 αυτός που έχει ωραία γεύση=νόστιμος. γευστικά & -ώς (επίρρ.).

γέφυρα η: 1 κατασκευή που συνδέει τις δύο πλευρές ποταμού, χαράδρας, διώρυγας ή ανισόπεδης διάβασης, επιτρέποντας τη διέλευση ανθρώπων, ζώων και οχημάτων. 2 ΙΑΤΡ μεταλλικός σύνδεσμος ανάμεσα σε δύο μη συνεχόμενα δόντια. 3 (μτφ.) μέσο με το οποίο επιτυγχάνεται επικοινωνία και επαφή: Η επίσκεψή του αποτέλεσε ~ επικοινωνίας. 4 τμήμα από όπου γίνεται η διακυβέρνησή του πλοίου. γεφύρι το: μικρή γέφυρα. γεφυρώνω (μτβ.): 1 συνδέω με γέφυρα. 2 (μτφ.) συμφιλιώνω αντικρουόμενα μέρη, εξαλείφω διαφορές ή αντιθέσεις: Προσπάθησε να γεφυρώσει το χάσμα ανάμεσα . γεφύρωμα το.

γεωγραφία η: επιστήμη που μελετά τη γη και την τοπογραφία της, καθώς και το αντίστοιχο σχολικό μάθημα. γεωγράφος ο, η. γεωγραφικός -ή -ό. γεωγραφικά & -ώς (επίρρ.).

γεωλογία η: επιστήμη που μελετά τη δομή και την εξέλιξη του φλοιού της γης, καθώς και το αντίστοιχο σχολικό μάθημα. γεωλόγος ο, η. γεωλογικός -ή -ό. γεωλογικά & -ώς (επίρρ.).

γεωμετρία η: 1 ΜΑΘ κλάδος των μαθηματικών που μελετά τον χώρο και καταμετρά την επιφάνεια και τον όγκο των σωμάτων. 2 το αντίστοιχο σχολικό μάθημα. γεωμέτρης ο, η. γεωμετρικός -ή -ό. γεωμετρικά & -ώς (επίρρ.).

γεωργία η: κλάδος της παραγωγής που αφορά τη συστηματική καλλιέργεια της γης με σκοπό την παραγωγή αγαθών: Oι κάτοικοι στην περιοχή ασχολούνται με τη ~. γεωργός ο=αγρότης. γεωργικός -ή -ό=αγροτικός.  σχ. γη.

γεώτρηση η: άνοιγμα στο έδαφος βαθιάς τρύπας, με σκοπό την έρευνα του υπεδάφους, την αναζήτηση νερού ή πετρελαίου κτλ.

γη η: 1 ΑΣΤΡΟΝ πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος, τρίτος κατά σειρά σε απόσταση από τον ήλιο, όπου κατοικούμε. 2 η επιφάνεια πάνω στην οποία ζουμε και κινούμαστε.=έδαφος. 3 καλλιεργήσιμη έκταση: Όλη αυτή η ~ καλλιεργείται με σύγχρονα μηχανήματα. 4 τόπος, χώρα, περιοχή: Υπερασπίστηκαν τη ~ των προγόνων τους. γήινος -η -ο.

γηγενής -ής -ές: αυτός που κατοικεί στον τόπο που γεννήθηκε=αυτόχθονας, ιθαγενής, ντόπιος.   σχ. αγενής & γη.

γήπεδο το: 1 χώρος ειδικά διαμορφωμένος, με κερκίδες και ειδικές εγκαταστάσεις, για τη διεξαγωγή αθλητικών αγώνων: ανοικτό / κλειστό ~. 2 (συνεκδ.) οι θεατές που παρακολουθούν αγώνα: Όλο το ~ τους αποθέωνε. γηπεδούχος ο, η: ομάδα που αγωνίζεται στο δικό της γήπεδο.   σχ. γη, έχω & επίπεδος.

γηραιός -ά -ό: [επίσ.] γέρος: γηραιά κυρία. Γηραιά Ήπειρος: η Ευρώπη. Γηραιά Αλβιόνα / Αλβιών: η Μεγάλη Βρετανία. γήρανση η.

γηροκομείο το: ίδρυμα στο οποίο παρέχεται φροντίδα σε ηλικιωμένους. γηροκομώ: (μτβ.) φροντίζω ηλικιωμένο: Γηροκόμησε τη μητέρα της, μέχρι που πέθανε σε βαθιά γεράματα.

για¹ & (πριν από το α) γι' (πρόθ.): δηλώνει 1 (+ αιτ.) α. σκοπό γεγονότος, κατάστασης κτλ.: Βγήκαμε έξω ~ φαγητό. β. την αιτία που προκάλεσε κτ: Πήρε κλήση ~ παράνομη στάθμευση. γ. την απόσταση ή το χρονικό διάστημα που διαρκεί κτ: ~ πολύ καιρό δε μας μιλούσε. δ. χάρη, ωφέλεια σε κπ ή κτ: Έφτιαξα κέικ ~ τα παιδιά. ε. αναφορά σε κπ ή κτ: Πάλι ~ ποδόσφαιρο μιλούν. στ. αντικατάσταση προσώπου ή πράγματος από κπ ή κτ άλλο: Πήγε ο Γιάννης ~ σένα. ζ. αντίτιμο, αξία πράγματος: Αγόρασε το σπίτι ~ ένα κομμάτι ψωμί. 2 (+ αιτ. / επίρρ.) τον τόπο στον οποίο κατευθυνόμαστε: Πώς πάνε ~ την πλατεία; 3 (+ πτώση του όρου που προσδιορίζει) α. εντύπωση, άποψη για κπ ή κτ: Περνιέται ~ έξυπνος. Μοιάζει ~ ψεύτικο.=σαν. Την είχαν ~ νεκρή. β. καταλληλότητα προσώπου: Δεν κάνει ~ τραγουδιστής. Δεν τον θέλει ~ άντρα της.

για² (μόρ.): δηλώνει 1 προτροπή: ~ έλα εδώ! ~ να δω κι εγώ τι γίνεται εδώ! 2 απειλή, δυσαρέσκεια, ειρωνεία, έκπληξη κτλ.: ~ δες που θα μας πεις κι εσύ τι να κάνουμε! ~ μάζεψε λίγο τα παιδιά σου!

για να (σύνδ.): εισάγει πρόταση που δηλώνει 1 σκοπό ενέργειας, κατάστασης, γεγονότος κτλ.: Έφυγα ~ μην τσακωθούμε. Και τι δεν έκανε ~ πετύχει στην καριέρα του! 2 αποτέλεσμα ενέργειας, κατάστασης κτλ.=ώστε να: Είναι υπερβολικά σύντομα η προθεσμία ~ προλάβουμε να κάνουμε κάτι. 3 αιτία για κτ: ~ γυρίσει τόσο σύντομα από τη βόλτα, κάτι κακό θα συνέβη. 4 γεγονός που συμβαίνει μετά από άλλο γεγονός=ώσπου να, μέχρι να: Χρειάστηκε πολύς καιρός ~ καταλάβει το λάθος του.

γιαλός ο: το κομμάτι της θάλασσας που εκτείνεται κατά μήκος της ξηράς: Ένα μικρό ιστιοφόρο αρμένιζε στον ~. γιαλό-γιαλό: κατά μήκος της ακτής.

γιατί¹ (επίρρ.): εισάγει ερώτηση σχετικά με την αιτία ή τον σκοπό για κτ: ~ δε διάβασες; ~ ήρθες εδώ; Με ρώτησε ~ δεν πήγα στο σχολείο.

γιατί² (σύνδ.): εισάγει πρόταση που δηλώνει την αιτία για κτ=επειδή, [επίσ.] διότι: Δε διάβασα, ~ ήμουν άρρωστη. γιατί το: αιτία, λόγος που συμβαίνει κτ: Έψαχνε να μάθει το ~ και το πώς της ξαφνικής του φυγής.

γιατρός ο, η & [λαϊκ.] γιατρίνα & [λαϊκ.] γιάτρισσα η: 1 πρόσωπο που έχει σπουδάσει ιατρική και έχει τα προσόντα και την άδεια άσκησης του ιατρικού επαγγέλματος: νοσοκομειακός /στρατιωτικός /αγροτικός ~. 2 (μτφ.) ό,τι καταπραΰνει, ανακουφίζει, θεραπεύει: Ο χρόνος είναι ο καλύτερος ~. 3 θηλ. γιατρίνα: γυναίκα γιατρός και (σπάν.) γυναίκα γιατρού. γιάτρισσα: κυρίως γυναίκα γιατρός ή γυναίκα που θεραπεύει με εμπειρικές μεθόδους. γιατρεύω (μτβ.). γιατρικό το. γιατρειά η.

γίγαντας & γίγας ο: 1 α. άνθρωπος του οποίου οι διαστάσεις και το ύψος ξεπερνούν κατά πολύ τον μέσο όρο ≠ νάνος. β. (μτφ.) κπ που έχει μεγάλη δύναμη ή ισχύ και εξαιρετικές επιδόσεις: H Κίνα είναι ο μελλοντικός βιομηχανικός ~. 2 Γίγαντας ο: ΜΥΘΟΛ καθένας από τους γιους του Oυρανού και της Γης, μυθικά όντα με ανθρώπινη μορφή αλλά και υπερφυσικές διαστάσεις και τρομερές δυνάμεις: μάχη θεών και Γιγάντων. 3 πληθ. είδος μεγάλων φασολιών. γιγάντιος -α -ο: αυτός που είναι πολύ μεγάλος, υπερμεγέθης. γιγαντώνω -ομαι (μτβ.). γιγαντιαίος -α -ο. γιγαντισμός ο.

γίνομαι • αόρ. έγινα & [οικ., σπάν.] γίνηκα: (αμτβ.) 1 αποκτώ κπ ιδιότητα: Έγινε βουλευτής. Έγινε επιθετικός απέναντί μου. 2 (για πρόσ.) δημιουργούμαι: O μεγάλος ποδοσφαιριστής γεννιέται, δε ~. 3 είμαι έτοιμος για κατανάλωση: Oι μπανάνες δεν έγιναν ακόμα. 4 για να δηλωθεί η συμπλήρωση ενός ορισμένου ποσού ή αριθμού: Mε τον καινούριο μαθητή στην τάξη γίναμε τριάντα. 5 (για πράξεις, ενέργειες, καταστάσεις κτλ.) λαμβάνω χώρα, συμβαίνω, πραγματοποιούμαι: Θα γίνει διάλογος για την παιδεία. γίνεται το δικό μου: γίνεται αυτό που θέλω εγώ. ό,τι έγινε έγινε: για αποδοχή μιας άσχημης κατάστασης που δεν μπορεί να αλλάξει. ό,τι και να γίνει: οπωσδήποτε, σε κάθε περίπτωση. έγινε!: [οικ.] ως υπόσχεση για την πραγματοποίηση διαταγής. 6 παράγομαι ή προέρχομαι από κτ άλλο: Το ποτό αυτό ~ από καρύδα. γίνεται: απρόσ. είναι δυνατόν: ~ να είναι τόσο ανόητος; πώς γίνεται /έγινε και…; : για να εκφράσουμε απορία: Πώς έγινε και τελικά όλοι οι υποψήφιοι απέτυχαν; γινωμένος -η -ο (μππ. ως επίθ.): (για καρπούς) αυτός που έχει γίνει (σημ. 3)=ώριμος ≠ άγουρος. γίνωμα το.

γινόμενο το: ΜΑΘ το αποτέλεσμα του πολλαπλασιασμού.

γιορτή η:=[επίσ.] εορτή 1 κοινωνική εκδήλωση που γίνεται με την ευκαιρία ή σε ανάμνηση γεγονότος, προς τιμήν προσώπου κτλ.: ονομαστική ~. 2 συγκεκριμένη ημέρα αφιερωμένη στη μνήμη κπ αγίου: η ~ του Αγ. Νικολάου. 3 πληθ. το διάστημα των Χριστουγέννων κυρίως ή του Πάσχα: Τι θα κάνετε τιςγιορτές; γιορτάζω (μτβ. & με παράλ. αντικ.)=[επίσ.] εορτάζω. γιορτινός -ή -ό=[επίσ.] εορτινός. γιορτινά τα: καλά ρούχα που φοράει κπ σε γιορτές.

γιος ο: 1 αρσενικό παιδί κπ=αγόρι ≠ κόρη, κορίτσι. 2 [οικ.] πολύ νεαρός άντρας=νεαρός: Έλα, ~ μου, να με βοηθήσεις, νά 'χεις την ευχή μου!

γκάζι το: 1 εύφλεκτο αέριο που χρησιμοποιείται για φωτισμό, θέρμανση ή κίνηση: Διάβαζε ως αργά με το φως μιας λάμπας γκαζιού. 2 πεντάλ μηχανοκίνητου οχήματος, με το πάτημα του οποίου αυξάνεται η ταχύτητά του: Πάτα ~ να προλάβουμε! 3 συνήθ. πληθ. (μτφ.) μεγάλη ταχύτητα: Έφυγε με τέρμα τα γκάζια.

γκέτο το • άκλ.: 1 ΙΣΤΟΡ απομονωμένη συνοικία ευρωπαϊκών πόλεων, όπου ήταν υποχρεωμένοι να κατοικούν οι Eβραίοι. 2 (μτφ.) υποβαθμισμένη περιοχή, στην οποία ζει μια μειονότητα ανθρώπων απομονωμένη από τον υπόλοιπο πληθυσμό: Στα ~ των μαύρων στη Νέα Υόρκη η βία είναι συχνό φαινόμενο. γκετοποιώ (μτβ.). γκετοποίηση η.

γκρεμός ο: πολύ απότομη κλίση του εδάφους, συνήθως βραχώδης. γκρεμίζω -ομαι: (μτβ.) 1 (για οικοδομήματα) μετατρέπω σε ερείπια=κατεδαφίζω: Γκρέμισαν το παλιό σπίτι για να χτίσουν καινούριο. 2 ρίχνω από μεγάλο ύψος: Τον έσπρωξε και τον γκρέμισε στα βράχια. 3 (μτφ.) καταστρέφω: Μετά το τέλος αυτής της σχέσης, ένιωσε να γκρεμίζονται ταόνειρά της. γκρέμισμα το.

γκρίζος -α -ο: 1 αυτός που έχει γκρίζο χρώμα: Γέρασε και τα μαλλιά του έγιναν ~. 2 (μτφ.) θλιβερός: Του φαίνονται όλα ~. γκρίζο το: το χρώμα που προκύπτει όταν ανακατέψουμε άσπρο και μαύρο. γκριζάρω: (αμτβ.) αποκτώ γκρίζα μαλλιά.

γκριμάτσα η: στιγμιαία παραμόρφωση των χαρακτηριστικών του προσώπου με σύσπαση των μυών=μορφασμός.

γκρίνια η: λεκτική εκδήλωση δυσφορίας, συνήθως χωρίς λόγο=μουρμούρα, μεμψιμοιρία: Άρχισε την ~, μόλις άκουσε ποιες δουλειές έπρεπε να κάνει. γκρινιάζω (αμτβ.). γκρινιάρης -α -ικο.

γλαρός -ή -ό: αυτός που δείχνει ονειροπόλος: Με κοιτούσε με τα ~ της μάτια /το βλέμμα ~. γλαρώνω: (αμτβ.) με πιάνει υπνηλία.

γλάρος ο: πουλί που ζει κοντά στη θάλασσα.

γλαφυρός -ή -ό: (για ύφος, κείμενο, ομιλία κτλ.) αυτός που παρουσιάζει, περιγράφει κτ με ζωντάνια=παραστατικός. γλαφυρά (επίρρ.). γλαφυρότητα η.

γλείφω -ομαι: (μτβ.) 1 σύρω τη γλώσσα μου σε επιφάνεια: ~ το κουτάλι του γλυκού. 2 (μτφ.) πλησιάζω και ακουμπώ ελαφρά: Στο εξοχικόμας το κύμα ~ την αυλή μας. 3 [οικ.] κολακεύω, συμπεριφέρομαι δουλικά για να πετύχω κτ: ~ τον καθηγητή, για να πάρει βαθμό. γλείψιμο το. γλείφτης ο -τρα η=κόλακας.

γλέντι το=διασκέδαση, γιορτή. γλεντώ & -άω: (αμτβ. & μτβ.) διασκεδάζω με τραγούδια, χορό και φαγοπότι: Στον γάμο του γλεντούσαμε τρεις μέρες.=ξεφαντώνω, διασκεδάζω. Γλεντάμε την εισαγωγή μου στο Πανεπιστήμιο! γλεντζές ο, γλεντζού η.

γλιστρώ & -άω: (αμτβ.) 1 α. μετακινούμαι επάνω σε λεία επιφάνεια με συνεχή και αθόρυβη κίνηση: Η βάρκα γλιστρούσε στα ήρεμα νερά. β. μετακινούμαι, περπατώ σιγά-σιγά: Άνοιξε την πόρτα αθόρυβα και γλίστρησε έξω από το δωμάτιο. 2 (για επιφάνεια) είμαι λείος, με αποτέλεσμα να γλιστρά εύκολα κπ ή κτ πάνω μου: Πρόσεχε, μόλις σφουγγάρισα το πάτωμα και γλιστράει! 3 χάνω την ισορροπία μου σε γλιστερό έδαφος και πέφτω: Γλίστρησα κι έπεσα. 4 (μτφ.) καταφέρνω να ξεφύγω με ευκολία=ξεγλιστρώ: Γλίστρησε μέσα από τα γραφεία της ασφάλειας. γλίστρημα το. γλιστερός -ή -ό. γλίστρα η: πτώση από γλίστρημα.

γλιτώνω: 1 (μτβ.) βοηθώ κπ να αποφύγει κτ δυσάρεστο ή επικίνδυνο=σώζω: Τον γλίτωσε από βέβαιο πνιγμό. 2 (μτβ.) ξεφεύγω από κτ που φαινόταν αναμενόμενο: Αυτή τη φορά το γλίτωσες το ξύλο, αλλά, αν το ξανακάνεις, θα τις φας!=αποφεύγω. 3 (αμτβ.) διαφεύγω κίνδυνο, διασώζομαι: Το ατύχημα ήταν φοβερό, αλλά ο Γιάννης γλίτωσε με λίγα κατάγματα. 4 (μτβ.) εξοικονομώ, κερδίζω: ~ χρόνο/χρήματα. Πήγα από μία παράκαμψη και γλίτωσα πολύ δρόμο. γλιτωμός ο.

γλοιώδης -ης -ες: 1 αυτός που καλύπτεται από παχύρρευστη και κολλώδη ουσία και προκαλεί αηδία όταν τον ακουμπάμε. 2 (μτφ., για πρόσ.) αυτός που είναι ύπουλος, χυδαίος και αναξιοπρεπής.   σχ. αγενής.

γλυκός -ιά -ό • γλυκύτερος, γλυκύτατος: 1 αυτός που έχει τη γεύση της ζάχαρης ή που δεν είναι αλμυρός, ξινός ή πικρός. 2 (μτφ.) αυτός που είναι ευχάριστος, γαλήνιος, ήρεμος: Πήρε έναν ~ ύπνο. 3 (για πρόσ.) αυτός που είναι συμπαθητικός, χαριτωμένος. γλυκά (επίρρ.). γλυκαίνω -ομαι: 1 (μτβ.) δίνω σε κτ γλυκιά γεύση. 2 (μτφ., μτβ.) ανακουφίζω σωματικό ή ψυχικό πόνο=απαλύνω: Tου έβαλε στις πληγές αλοιφή, για να του γλυκάνει τους πόνους. 3 συνήθ. παθ. (μτβ.) προσφέρω απόλαυση σε κπ με σκοπό να τον καταφέρω να κάνει κτ που δεν πρέπει να κάνει (παράνομο, ανήθικο κτλ.): Γλυκάθηκε από τα κέρδη. 4 (αμτβ.) γίνομαι ήπιος, μαλακός, ήρεμος: Ο καιρός γλύκανε. γλύκα η: 1 η ιδιότητα και η αίσθηση του γλυκού, η γλυκιά γεύση=γλυκύτητα ≠ πίκρα. 2 (μτφ.) σωματική και ψυχική ευχαρίστηση, απόλαυση, ηδονή: Δε χάρηκε τη ~ του έρωτα. 3 απαλότητα, τρυφερότητα, γαλήνη: Έχει μια ~ στο πρόσωπο. 4 πληθ. καλοπιάσματα, τρυφερότητες: Μου έκανε γλύκες. γλυκό το: γλυκό τρόφιμο. γλύκισμα το=γλυκό.

γλύπτης ο, γλύπτρια η: καλλιτέχνης που δημιουργεί έργα τέχνης δουλεύοντας την πέτρα, το μάρμαρο, το μέταλλο κτλ. γλυπτικός -ή -ό. γλυπτική η. γλυπτός -ή -ό. γλυπτό το.  σχ. γλείφω.

γλώσσα¹ η: 1 ΑΝΑΤ όργανο στη στοματική κοιλότητα. 2 οτιδήποτε έχει το σχήμα της γλώσσας: Πύρινες ~ κατέτρωγαν τα πάντα στο πέρασμά τους. 3 σύστημα επικοινωνίας: νοηματική ~ /η ~ της μουσικής /της τέχνης. 4 (ειδικ.) ο ανθρώπινος κώδικας επικοινωνίας που αποτελείται από ήχους και σύμβολα: ελληνική / αγγλική / μητρική / δεύτερη / ξένη ~. 5 ο ιδιαίτερος τρόπος έκφρασης που χαρακτηρίζει άτομα ή ομάδες ατόμων: η ~ του Παλαμά /της πολιτικής. 6 (γενικότ.) τρόπος έκφρασης: Μας απάντησε με χυδαία ~. βγάζω ~: αυθαδιάζω. 7 ΠΛΗΡΟΦ σύστημα συμβόλων και κανόνων για τη μεταβίβαση εντολών σε υπολογιστή: ~ προγραμματισμού. γλωσσικός -ή -ό. γλωσσικά (επίρρ.).

γλώσσα² η: είδος ψαριού.

γλωσσολογία η: επιστήμη που μελετά τη γλώσσα. γλωσσολογικός -ή -ό. γλωσσολογικά (επίρρ.). γλωσσολόγος ο, η.

γνέφω • αόρ. έγνεψα: (μτβ.) κάνω νόημα σε κπ με ελαφριά κίνηση του κεφαλιού, των χεριών ή των ματιών=[επίσ.] νεύω: Μας έγνεψε να >πάμε κοντά του. γνέψιμο το.

γνήσιος -α -ο: 1 αυτός που είναι ό,τι φαίνεται, δεν είναι ψευτικός, πλαστός: ζώνη από ~ δέρμα. 2 αυτός που δεν έχει νοθευτεί: ~ τοπικά προϊόντα. 3 (για πρόσ. και συναισθήματα) αυτός που είναι πραγματικός, αληθινός, δεν προσποιείται: Παρότι γεννήθηκε στην Αγγλία, παραμένει ~ Έλληνας. Ένιωσα ~ χαρά βλέποντάς τον. γνήσια (επίρρ.). γνησιότητα η.

γνώμη η: ό,τι πιστεύει κπ για ένα θέμα, ό,τι θεωρεί ότι είναι σωστό=άποψη, θέση, στάση, εκτίμηση: Έχω τη ~ ότι οι τιμές του πετρελαίου θα αυξηθούν. κοινή ~: οι απόψεις που αποδέχεται ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας και (συνεκδ.) η πλειοψηφία της κοινωνίας, ο κόσμος.   σχ. γνώση. γνωματεύω (μτβ.). γνωμάτευση η: γνωμοδότηση ειδικού για ορισμένο θέμα.

γνωμικό το: περιεκτική φράση, απόσταγμα της λαϊκής σοφίας, που εκφράζει μια γενική αλήθεια=απόφθεγμα, ρητό.

γνωμοδότηση η: διατύπωση επίσημης γνώμης ύστερα από μελέτη=γνωμάτευση: Ζητήθηκε η ~ του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης για το θέμα. γνωμοδοτώ (αμτβ.). γνωμοδοτικός -ή -ό.

γνωρίζω -ομαι: (μτβ.) 1 έχω μάθει=ξέρω ≠αγνοώ: ~ όλες τις λεπτομέρειες αυτής της υπόθεσης. 2 συναντώ κπ για πρώτη φορά και αναπτύσσω σχέσεις μαζί του: Τον γνώρισα πριν από δύο χρόνια σ' ένα ταξίδι. (& παθ., αμτβ.) Γνωρίστηκα με τον άντρα μου όταν ήμαστε στο πανεπιστήμιο. 3 αναγνωρίζω κπ ή κτ: Τον γνώρισε αμέσως, παρότι έλειπε χρόνια στο εξωτερικό. 4 αποκτώ εμπειρία, βιώνω: Γνώρισαν πολλές πίκρες και βάσανα στα χρόνια της Κατοχής. 5 συστήνω κπ σε κπ άλλον: Να σας γνωρίσω τη σύζυγό μου! 6 [επίσ.] παρέχω πληροφορίες για κτ=γνωστοποιώ: Σας ~ ότι δεν επιτρέπεται η λήψη φωτογραφιών. γνώρισμα το: στοιχείο ή ιδιότητα που χαρακτηρίζει κπ, ιδιαίτερο χαρακτηριστικό. γνωριμία η: το να γνωρίζει κανείς κπ και (συνεκδ.) το ίδιο το πρόσωπο που γνωρίζει: Έκανα μια ενδιαφέρουσα ~. γνωστός -ή -ό: 1 αυτός τον οποίο γνωρίζουμε εμπειρικά ή μετά από μελέτη: Οι τακτικές εξαπάτησης στις διαφημίσεις είναι ~, αλλά όλοι πέφτουμε θύματά τους. Είναι ~ ότι οι δύο άνδρες είχαν αντιπαλότητα. 2 (για πρόσ.) ≠άγνωστος α. αυτός τον οποίο γνωρίζει κπ, αλλά δεν είναι στενός του φίλος: Είμαστε απλοί ~: έχει τύχει να βρεθούμε δυο τρεις φορές σε κάποια πάρτι. β. αυτός τον οποίο γνωρίζουν πολλοί=διάσημος ≠ άσημος: Στο σκάνδαλο εμπλέκεται ~ μοντέλο. γνώριμος -η -ο: αυτός τον οποίο γνωρίζουμε καλά και αισθανόμαστε οικείο, φιλικό: ~ αίσθημα /φωνή.

γνώση η: 1 το να γνωρίζει κανείς κτ ≠ άγνοια: Έκανε την καταγγελία με ~ των συνεπειών που μπορεί να έχει. λαμβάνω ~: [επίσ.] πληροφορούμαι: Μόλις έλαβε ~ των γεγονότων, έσπευσε να βοηθήσει. εν γνώσει: γνωρίζω, είμαι ενήμερος για κτ ≠ εν αγνοία: Οι αλλαγές δεν ήταν ~ μας και μας ξάφνιασαν. 2 το σύνολο των εννοιών και πραγμάτων που ξέρει κπ: Έχει πολλές ~. Είναι αναγκαία η ~ ηλεκτρονικού υπολογιστή. γνώστης ο, -τρια η: πρόσωπο που γνωρίζει κτ σε βάθος. γνωστικός -ή -ό: 1 αυτός που αναφέρεται στη γνώση: ~ αντικείμενο / διαδικασία. 2 αυτός που τον χαρακτηρίζει σύνεση=συνετός, μυαλωμένος. γνωστικά (επίρρ., σημ. 2).

γοητεύω -ομαι: (μτβ.) ασκώ μεγάλη έλξη=σαγηνεύω, θέλγω: Αυτή η κοπέλα μάς έχει γοητεύσει όλους. γοητεία η. γόης ο, γόησσα η: πρόσωπο που γοητεύει. γοητευτικός -ή -ό. γοητευτικά (επίρρ.). γόητρο το: φήμη, κύρος και η γενική εκτίμηση προσώπου.

γόνατο το: ΑΝΑΤ άρθρωση μεταξύ μηρού και κνήμης που επιτρέπει το λύγισμα του ποδιού. γονατίζω: 1 (αμτβ.) λυγίζω το ένα ή και τα δύο πόδια έτσι, ώστε να ακουμπώ στο έδαφος με τα γόνατα: Γονάτισε μπροστά στην εικόνα της Παναγίας. 2 (μτφ.) α. (αμτβ.) λυγίζω από το βάρος των δυσκολιών=καταβάλλομαι: Είχαν γονατίσει από την κούραση. β. (μτβ.) κάνω κπ να γονατίσει: Τα πολλά χρέη τον γονάτισαν. γονάτισμα το. γονατιστός -ή -ό.

γονίδιο το: ΒΙΟΛ η βασική μονάδα της γενετικής, αποτελεί μέρος του χρωμοσώματος και μεταδίδεται στον απόγονο, προσδιορίζοντας συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του. γονιδιακός -ή -ό. γονιδίωμα το: το σύνολο των γονιδίων ενός οργανισμού.

γόνιμος -η -ο: 1 αυτός που είναι ικανός να γεννά ή να παράγει ή που είναι κατάλληλος για αναπαραγωγή: Αναπτύσσεται καλύτερα σε ~ εδάφη.=εύφορος ≠ άγονος. Είναι στη ~ περίοδο ακόμη, μπορεί να μείνει έγκυος. 2 (μτφ.) αυτός που είναι δημιουργικός ή αποτελεσματικός: Είχαμε μια ~ κουβέντα και λύσαμε το πρόβλημα. γόνιμα (επίρρ., σημ. 2). γονιμότητα η.

γουλιά η: μικρή ποσότητα υγρού που πίνει κανείς: Ήπια μια ~ νερό.

γουρλώνω: (μτβ.) ανοίγω διάπλατα τα μάτια με έκπληξη ή θυμό. γουρλωτός -ή -ό: για μάτια που είναι από φυσικού τους γουρλωμένα. γούρλωμα το.

γούστο το: 1 η αίσθηση του ωραίου που έχει κπ: Το καλό της ~ φαίνεται από τα όμορφα αντικείμενα που δωρίζει. 2 πληθ. προτιμήσεις: Έπαιζε μουσική για όλα τα γούστα. κάνω ~: διασκεδάζω με κπ ή κτ. έχει ~ να: για κτ που δεν επιθυμούμε να συμβεί, αλλά το θεωρούμε πιθανό: ~ μας κουβαλήσει και την αδερφή του!  σχ. γεύομαι. γουστόζος -α -ικο &γουστόζικος -η -ο: 1 αυτός που χαρακτηρίζεται από γούστο. 2 αυτός που είναι ευχάριστος, διασκεδαστικός. γουστόζικα (επίρρ.). γουστάρω: [οικ.] (μτβ.) 1 μου αρέσει κτ ή κπ: Δε ~ να μου λένε άλλοι τι να κάνω. 2 έλκομαι ερωτικά από κπ: ~ τη Μαρία.

γοφός ο: ΑΝΑΤ τμήμα του ανθρώπινου σώματος που περιλαμβάνει την άρθρωση της λεκάνης και του μηριαίου οστού=[επίσ.] ισχίο.

γραμματέας ο, η • γεν. θηλ. γραμματέως: 1 υπάλληλος με αρμοδιότητα την οργάνωση και ομαλή λειτουργία ενός γραφείου: Εκτελεί χρέη γραμματέα. 2 ανώτατος αξιωματούχος οργανισμού ή κόμματος: Ο Γενικός ~ του ΟΗΕ. γραμματεία η: τμήμα οργανισμού που στελεχώνεται από γραμματείς, καθώς και τα στελέχη αυτού του τμήματος. γραμματειακός -ή -ό.

γραμματική η: ΓΛΩΣΣ σύνολο κανόνων που περιγράφουν την ορθή χρήση μιας γλώσσας. γραμματικός -ή -ό. γραμματικά (επίρρ.).

γραμμή η: 1 σύνολο διαδοχικών θέσεων ίχνους, λεπτό και μακρύ, που μοιάζει να δημιουργείται από ένα σημείο που κινείται: Τράβηξε μια ευθεία ~. Οι λεπτές ~ του προσώπου οφείλονται στην ηλικία.=ρυτίδα. 2 σύνολο προσώπων ή ομοειδών αντικειμένων παραταγμένων σε σειρά: Μπήκε στη ~ με τους άλλους. ~ παραγωγής. 3 τηλεφωνική σύνδεση: Η ~ είναι κατειλημμένη. 4 σύνδεση με μέσα μαζικής μεταφοράς, δρομολόγιο: ακτοπλοϊκές /αεροπορικές ~. 5 συνήθ. πληθ. ειδική διαδρομή πάνω στην οποία κινούνται τρένα=ράγα: σιδηροδρομική ~. 6 σε γραπτό κείμενο, χαρακτήρες και λέξεις τοποθετημένες σε μία σειρά=αράδα. 7 (μτφ.) τακτική ή οδηγία που ακολουθείται σε ένα θέμα: η υπερασπιστική ~ του δικηγόρου. Οι δηλώσεις του ξέφυγαν από τη ~ του κόμματος. γραμμικός -ή -ό: αυτός που γίνεται με γραμμές: ~ σχέδιο. γραμμικά (επίρρ.).

γραπώνω -ομαι: 1 (μτβ.) αρπάζω κπ ή κτ: Τον γράπωσε από τον λαιμό και δεν τον άφηνε να φύγει. 2 παθ. πιάνομαι δυνατά από κάπου: Γραπώθηκε από τα κάγκελα και έτσι σώθηκε από τον χείμαρρο. γράπωμα το.

γρατζουνώ & -άω -ιέμαι & -ίζω -ομαι: (μτβ.) 1 κάνω πληγή ή σημάδι σε κπ ή κτ με τα νύχια ή αιχμηρό αντικείμενο: Μου γρατζούνισαν το καινούριο μου αυτοκίνητο. Η γάτα τον γρατζούνισε στο μάγουλο. 2 [ειρων.] παίζω αδέξια μουσικό όργανο με χορδές: Γρατζουνάει την κιθάρα και νομίζει ότι παίζει μουσική. γρατζούνισμα το. γρατζουνιά η: πληγή ή σημάδι από νύχια ή αιχμηρό αντικείμενο.

γραφείο το: 1 έπιπλο που μοιάζει με τραπέζι και χρησιμοποιείται για μελέτη ή γράψιμο. 2 δωμάτιο ή σύνολο δωματίων στο οποίο εργάζεται κπ ή στο οποίο στεγάζεται μία εταιρεία: Πού βρίσκονται τα ~ της εταιρείας; 3 υπηρεσία ή οργανισμός: ~ ευρέσεως εργασίας.   σχ. γράφω. γραφειακός -ή -ό.

γραφειοκρατία η: 1 χρονοβόρες διαδικασίες της δημόσιας διοίκησης: Έμπλεξα με τη ~ και να δούμε πότε θα ξεμπερδέψω! 2 η διοίκηση του δημοσίου και οι σχετικές αρμόδιες υπηρεσίες.    σχ. γράφω. γραφειοκρατικός -ή -ό. γραφειοκρατικά (επίρρ.).

γραφικός -ή -ό¹: 1 (για τόπο) αυτός που είναι όμορφος και μοιάζει με ζωγραφικό πίνακα: ~ ακρογιάλι /εκκλησάκι. 2 (για πρόσ.) αυτός που είναι παράξενος ή ιδιόρρυθμος: ένας τύπος ~, με περίεργη εμφάνιση. γραφικά (επίρρ.). γραφικότητα η.

γράφω -ομαι • παθ. αόρ. γράφτηκα & (σπάν.) γράφηκα: (μτβ. & με παράλ. αντικ.) 1 αποτυπώνω τον λόγο ή τη σκέψη μου κυρίως πάνω σε χαρτί, χρησιμοποιώντας σύμβολα (γράμματα): Έμαθε να ~ από πολύ μικρή. Βλέπεις τι γράφει εκεί; ~/έχω γραμμένο κπ /κτ στα παλιά μου τα παπούτσια /κανονικά: περιφρονώ ή αδιαφορώ για κπ ή κτ. 2 αποτυπώνω ήχο ή εικόνα σε μηχάνημα: Σου έγραψα στο βίντεο την εκπομπή. 3 γράφω επιστολή=αλληλογραφώ: Γράφε μας μία φορά την εβδομάδα, να ξέρουμε ότι είσαι καλά. 4 συντάσσω επιστημονικό, λογοτεχνικό κτλ. έργο: ~ διηγήματα /την πτυχιακή του /στην τοπική εφημερίδα.=δημοσιογραφώ. 5 συνθέτω μουσική: ~ λαϊκά τραγούδια. 6 δηλώνω κπ σε κατάλογο=εγγράφω: Έγραψα το παιδί στα αγγλικά. 7 αφήνω περιουσιακό μου στοιχείο σε κπ με διαθήκη: Τους έγραψε από ένα διαμέρισμα. 8 (για τη μοίρα) ορίζω ως πεπρωμένο: Ήταν γραμμένο από τη μοίρα να συναντηθούμε. γράψιμο το. γραπτός -ή -ό: αυτός που διατυπώνεται με γράμματα ≠ προφορικός: ~ λόγος/εξέταση. γραπτό το: 1 γραπτή απάντηση εξεταζομένου σε διαγωνισμό ή εξέταση. 2 συνήθ. πληθ. το σύνολο των έργων ενός λογοτέχνη: Από τα ~ του σώθηκαν ελάχιστα. γραφτό &γραμμένο το: ό,τι έχει γράψει η μοίρα για κπ=πεπρωμένο, ριζικό: Ήταν της μοίρας μας ~. γραπτά & -ώς (επίρρ.). γράμμα το: 1 σύμβολο με το οποίο αναπαριστάνουμε τους φθόγγους μιας γλώσσας: Το ελληνικό αλφάβητο έχει 24 ~. κατά ~: με ακρίβεια=πιστά: Ακολουθούσε τις οδηγίες ~. 2 γραπτό μήνυμα που απευθύνεται σε κπ=[επίσ.] επιστολή: στέλνω /γράφω /παίρνω ~. 3 πληθ. α. μόρφωση: Μάθε, παιδί μου, ~! β. λογοτεχνία, καλλιεργημένος γραπτός λόγος: Ήταν άνθρωπος των γραμμάτων και των τεχνών. γραφή η: 1 το να γράφει κπ κτ=γράψιμο: Ξέρει ~ και ανάγνωση. 2 σύστημα σημείων για τη γραπτή αποτύπωση του λόγου: ιερογλυφική ~. γραφικός² -ή -ό: αυτός που έχει σχέση με τη γραφή ή το γράψιμο. ~ χαρακτήρας: ο ιδιαίτερος τρόπος που γράφει ο καθένας με το χέρι. ~ τέχνες: σύνολο καλλιτεχνικών, σχεδιαστικών και εκτυπωτικών μεθόδων.

γρήγορος -η -ο: 1 αυτός που κινείται με μεγάλη ταχύτητα=ταχύς ≠ αργός. 2 αυτός που ενεργεί ή συμβαίνει αμέσως ή μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα: ~ απάντηση / εξέλιξη. γρήγορα (επίρρ.) ≠ αργά, σιγά. γρηγοράδα η.  σχ. εγείρω.

γυαλί το: 1 διαφανές υλικό που σπάει εύκολα και χρησιμοποιείται για την κατασκευή βάζων, ποτηριών κτλ.: γλυπτό από μέταλλο και ~. 2συνήθ. πληθ. κομμάτι σπασμένου αντικειμένου από γυαλί: Πρόσεξε τα γυαλιά, θα κοπείς! 3πληθ. κομμάτια από γυαλί που στερεώνονται σε ειδικό σκελετό και χρησιμεύουν για τη βελτίωση της όρασης ή την προστασία των ματιών από τον ήλιο ή τον αέρα: γυαλιά οράσεως /ηλίου. 4 [μειωτ.] (μτφ.) η τηλεόραση: Βγαίνει καλά στο ~. γυάλινος -η -ο: αυτός που είναι από γυαλί. γυαλικά τα: είδη κουζίνας ή σπιτιού όπως ποτήρια, πιάτα, βάζα κτλ. γυαλάκιας ο: [μειωτ.] πρόσωπο που φορά γυαλιά οράσεως.

γυαλίζω -ομαι: 1 (μτβ.) κάνω κτ λείο και λαμπερό: ~ τα παπούτσια /τα ασημικά. 2 (αμτβ.) φαίνομαι λείος και λαμπερός: Τα πετράδια γυάλιζαν στο φως. γυάλισμα το. γυαλιστερός -ή -ό. γυαλάδα η: η ιδιότητα του γυαλιστερού.

γυμνάζω -ομαι: (μτβ.) ασκώ το σώμα μου: Πρέπει να ~ καθημερινά τους κοιλιακούς μου. γυμναστής ο, -άστρια η. γυμναστικός -ή -ό. γυμναστική η.

γυμνάσιο το: 1 οι τρεις πρώτες τάξεις της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και (συνεκδ.) το κτίριο όπου στεγάζονται, καθώς και οι μαθητές της βαθμίδας αυτής. 2 πληθ. ασκήσεις στρατιωτικής ετοιμότητας. γυμνασιακός -ή -ό. γυμνασιάρχης ο, η & [οικ.] -ισσα η.

γυμνός -ή -ό: 1 α. αυτός που δε φοράει ρούχα=γδυτός ≠ ντυμένος: Κυκλοφορούσε στην παραλία ~. Ήταν ~ από τη μέση και πάνω! β. αυτός που δεν καλύπτεται από κτ: Το δέντρο ήταν τελείως ~, δεν είχε ούτε ένα φύλλο. 2 (μτφ.) αυτός που του λείπει κτ: ~ δωμάτιο (χωρίς διακόσμηση). ~ αλήθεια: πλήρης αλήθεια. γύμνια η: η κατάσταση του γυμνού.

γυναίκα η: 1 άνθρωπος θηλυκού φύλου που έχει περάσει την παιδική και την εφηβική ηλικία: Τώρα πια είσαι ολόκληρη ~ και όχι κοριτσάκι! 2 [οικ.] η σύζυγος: Τι κάνουν η ~ και τα παιδιά σου; 3 [οικ.] γυναίκα που απασχολείται επαγγελματικά με το καθάρισμα σπιτιών: Κάθε Σάββατο έχω ~ που μου κάνει το σπίτι. γυναικείος -α -ο. γυναικεία (επίρρ.). γυναικεία τα: τμήμα καταστήματος που πουλάει γυναικεία ρούχα.

γυρεύω: (μτβ.) 1 ψάχνω να βρω κπ ή κτ=ζητώ, αναζητώ: Στον ουρανό σε γύρευα, στη γη σε βρήκα. 2 ζητώ επίμονα, επιθυμώ πολύ να κάνω κτ: Γύρευε να βρει το δίκιο του. τρέχα γύρευε: για κτ που είναι απίθανο ή μάταιο.

γυρίζω: 1 (αμτβ.) επανέρχομαι στο σημείο ή τον τόπο προέλευσης=επιστρέφω: Θα γυρίσω στη δουλειά σε μία ώρα. 2 α. (αμτβ.) στρέφομαι προς τα πίσω: ~ και βλέπω πίσω μου έναν άγνωστο. β. (μτβ.) στρέφω κτ προς μία κατεύθυνση: Γύρισα το κεφάλι και τον είδα πίσω μου. ~ τον διακόπτη. 3 (αμτβ.) κινούμαι γύρω από έναν άξονα: Η γη ~. 4 (μτφ., αμτβ.) κινούμαι, κάνω βόλτες άσκοπα εδώ και εκεί: Όλη μέρα ~ στους δρόμους. 5 (αμτβ.) αλλάζω: Επιτέλους, γύρισε η τύχη μας! 6 (μτβ.) δίνω πίσω κτ που έχω δανειστεί=επιστρέφω: Της έδωσα ένα βιβλίο, αλλά δε μου το γύρισε ποτέ πίσω. 7 (μτβ.) ξεναγώ κπ: Τον γύρισε σε όλα τα αξιοθέατα της πόλης. 8 (μτβ.) κινηματογραφώ: ~ ταινία. γυρισμός ο: το να γυρίζει (σημ. 1) κπ κάπου=επιστροφή. γύρισμα το: το να γυρίζει κπ ή να γυρίζει κανείς κτ (σημ. 2, 5 & 8): το ~ του κεφαλιού/της τύχης/μιας ταινίας.

γωνία & [οικ.] στις σημ. 2, 3 & 4 γωνιά η: 1 ΓΕΩΜ γεωμετρικό σχήμα που ορίζεται από δύο τεμνόμενες ευθείες: ορθή /οξεία /αμβλεία ~. 2α. εσοχή ή εξοχή που σχηματίζουν επιφάνειες που τέμνονται: Έβαλα το τραπέζι στη ~ του δωματίου. β. το σημείο στο οποίο τέμνονται δύο δρόμοι: το περίπτερο της ~. 3 η άκρη αντικειμένων: η ~ του τραπεζιού /του ματιού.4 (μτφ.) άκρη, απομακρυσμένο σημείο: Τι χώθηκες σ' αυτή τη ~; γωνιακός -ή -ό. γωνιακά (επίρρ.). γωνιάζω: (μτβ.) δίνω σε κτ το σχήμα γωνίας.