Παράλληλα υπάρχουν και άλλα φιλοσοφικά ρεύματα, όπως των σκεπτικιστών, των κυνικών κ.ά.

Εξαιρετικά σημαντική δημιουργία των ελληνιστικών χρόνων, πάντα με επίκεντρο τις αυλές των ελληνιστικών βασιλέων, είναι οι φιλολογικές επιστήμες. Ξεκινώντας από τα ομηρικά κείμενα φιλόλογοι και λεξικογράφοι ασχολούνται με τη γραμματική, την ετυμολογία των λέξεων, με τα γλωσσικά ιδιώματα και περίεργες και σπάνιες λέξεις, ερμηνεύουν τα κείμενα του Ομήρου και άλλων ποιητών. Στην Αλεξάνδρεια ιδρύονται δύο μεγάλες βιβλιοθήκες με εκατοντάδες χιλιάδες παπυροκυλίνδρους. Στην Πέργαμο επίσης ιδρύεται η δεύτερη σε σπουδαιότητα αρχαία βιβλιοθήκη με κείμενα γραμμένα πάνω στα περίφημα περγαμηνά δέρματα (περγαμηνές), καθώς και στην Αντιόχεια.

Πλήθος ιστορικών συγγραμμάτων με ιστορίες για τον Μ. Αλέξανδρο και τους διαδόχους γράφονται, οι ιστορικοί που ξεχωρίζουν όμως και συγγράφουν παγκόσμια ιστορία είναι ο Πολύβιος από τη Μεγαλόπολη της Αρκαδίας (200-120 π.Χ.) και ο Διόδωρος ο Σικελιώτης που έζησε την εποχή του αυτοκράτορα Αυγούστου.

Επίσης τα Μαθηματικά με τον Ευκλείδη στην Αλεξάνδρεια και τον Αρχιμήδη από τις Συρακούσες, η Αστρονομία με τον Αρίσταρχο το Σάμιο, η Ιατρική με τον Ηρόφιλο και τον Ασκληπιάδη, η Φαρμακολογία, η Γεωγραφία με τον Ερατοσθένη τον Κυρηναίο και τον Στράβωνα, η Φυσική, το Δίκαιο, γνωρίζουν μεγάλη άνθηση την εποχή αυτή. Οι εκστρατείες του Μ. Αλέξανδρου με την άμεση γνωριμία των πανάρχαιων πολιτισμών της Ανατολής και της Αιγύπτου και τις προσωπικές παρατηρήσεις όσων συνόδευσαν τον Μακεδόνα βασιλιά στην μακριά πορεία του, ήταν φυσικό να οδηγήσουν σε μία άνευ προηγουμένου ακμή των επιστημών.

Παράλληλα, και με βάση την επιστημονική γνώση, αναπτύσσεται και η τεχνολογία, κυρίως κατασκευές πολεμικών μηχανών ( Αρχιμήδης από τις Συρακούσες) αλλά και μηχανών για την ανύψωση, μεταφορά και άλλες λειτουργίες ογκωδών αντικειμένων και κατασκευών, που χρησιμοποιούνται ακόμη και στις καλές τέχνες, π.χ. στη γλυπτική (κολοσσιαίος Ηρακλής Λυσίππου στον Τάραντα που ήταν αδύνατο να μετακινηθεί με το χέρι), ενώ εμφανίζονται και σύνθετα μουσικά όργανα, όπως η ύδραυλη ( Κτησίβιος από την Αλεξάνδρεια). Εφευρίσκονται επίσης αυτόματες μηχανές, που κινούνται δηλαδή από μόνες τους, με τη βοήθεια του νερού και του αέρα (Ήρων από την Αλεξάνδρεια). Πάντως οι τεχνικές εφευρέσεις των ελληνιστικών χρόνων δεν χρησιμοποιήθηκαν για τη βελτίωση και αύξηση της παραγωγής που θα ανέπτυσσαν την οικονομία και θα αύξαιναν τον πλούτο για όλες τις κοινωνικές τάξεις. Η υπερπροσφορά φθηνών εργατικών χεριών (δούλοι) ήταν πιθανότατα ένας από τους σημαντικότερους λόγους για το φαινόμενο αυτό.

Η Νέα Κωμωδία με κύριο εκπρόσωπο τον Μένανδρο από τη Αθήνα (342/1-291/90 π.Χ.), μία κωμωδία που σατιρίζει και διακωμωδεί ανθρώπινους χαρακτήρες, όπως τον τσιγκούνη πατέρα, τον έξυπνο δούλο, την παμπόνηρη και αρπακτική εταίρα κ.ά., είναι επίσης πολύ δημοφιλές είδος και θα επηρεάσει τους Λατίνους θεατρικούς συγγραφείς στη συνέχεια και διαμέσου αυτών το νεότερο ευρωπαϊκό θέατρο.

Αλλά και η ποίηση θα στραφεί τους χρόνους αυτούς περισσότερο στον απλό άνθρωπο και στην καθημερινή ζωή. Ο Καλλίμαχος από την Κυρήνη με τις ελεγείες του, η βουκολική ποίηση του Θεόκριτου και άλλων ποιητών και οι μίμοι μας διέσωσαν σκηνές της καθημερινής ζωής και της λατρείας των απλών πιστών εξυμνώντας τις μικρές χαρές της ζωής κοντά στη φύση. Στα ίδια θέματα στράφηκε και το ελληνιστικό επίγραμμα.

Την εποχή αυτή με χορηγούς τους ελληνιστικούς βασιλείς κάνουν την εμφάνισή τους εντυπωσιακά αρχιτεκτονικά σύνολα με στόχο την προβολή της δύναμης και του μεγαλείου των ηγεμόνων αλλά και των ισχυρών και πλούσιων πόλεων-κρατών, όπως η Ρόδος και η Κως που έχουν απομείνει ανεξάρτητες.

Στα μεγάλα ιερά η ανέγερση νέων ναών στους γνωστούς αρχιτεκτονικούς ρυθμούς, στους οποίους όμως απαντά ανάμειξη διάφορων στοιχείων, αποβλέπει στον εντυπωσιασμό με το παιχνίδισμα του φωτός και της σκιάς που δημιουργείται από τα ευρύχωρα πτερά και την αραιότερη τοποθέτηση των κιόνων. Μεγάλος αρχιτέκτων της εποχής είναι ο 

Στη γλυπτική εμφανίζονται νέα θέματα και νέες τεχνοτροπίες. Εκτός από τους θεούς, τους ήρωες και τα μυθολογικά πρόσωπα, που απεικονίζονται συνήθως με τρόπο που θυμίζει τα κλασικά έργα – νεοκλασικισμός – οι γλύπτες παριστάνουν τώρα τύπους καθημερινούς και ρεαλιστικούς, χωρίς δηλαδή την εξιδανίκευση της κλασικής τέχνης. Γέροι, γριές, τσοπάνηδες, ψαράδες, χορευτές, νάνοι, καμπούρηδες, παιδιά παριστάνονται όπως είναι στην πραγματικότητα – κοινωνικός ρεαλισμός. Είναι μία τέχνη που σιγά-σιγά αποκτά, εκτός από τον θρησκευτικό, και διακοσμητικό χαρακτήρα, αφού τέτοια αγάλματα διακοσμούν κήπους και πολυτελείς ιδιωτικές κατοικίες.

Οι μορφές άλλοτε απεικονίζονται σε δραματικά θέματα με ζωηρά κινημένα σώματα σε στιγμιαία δράση και με πρόσωπα γεμάτα ένταση, αγωνία και πάθος – τεχνοτροπία μπαρόκ – και άλλοτε σε ανάλαφρες και πολύπλοκες στάσεις και χορευτικές κινήσεις σε ερωτικά, εύθυμα ή χιουμοριστικά θέματα – τεχνοτροπία ροκοκό. Εξάλλου οι απεικονίσεις των ηγεμόνων σε ηρωικές μεγαλοπρεπείς στάσεις καθώς και των κορυφαίων πνευματικών ανθρώπων της εποχής –ρητόρων, ποιητών, ιστορικών κ.ά.– συντελούν στη μεγάλη ανάπτυξη του πορτρέτου, που και αυτό είναι πιο ρεαλιστικό. Τα συμπλέγματα των Γαλατών που ηττήθηκαν από τους ηγεμόνες της Περγάμου και η μεγάλη ζωφόρος του βωμού του Δία και της Αθηνάς στην Πέργαμο, που παριστάνει τη Γιγαντομαχία με μεγάλη δραματική ένταση, αποτελούν εκτός από αριστουργήματα της παγκόσμιας γλυπτικής και έργα πολιτικής προπαγάνδας της ηγεμονικής εξουσίας των περγαμηνών βασιλέων.  

Ζωγραφική-ψηφιδωτά. Μεγάλη άνθηση παρατηρείται στη μεγάλη ζωγραφική, όπως τη γνωρίζουμε διαμέσου αντιγράφων σε επαύλεις των ρωμαϊκών χρόνων στη Ρώμη και αλλού. Ανθεί επίσης και η τέχνη του ψηφιδωτού –μωσαϊκά– που κοσμούν τα δάπεδα των επίσημων χώρων υποδοχής των ελληνιστικών σπιτιών και ανακτόρων.

Κεραμική-Αγγειογραφία-Μικροτεχνία. Στις τέχνες αυτές εμφανίζεται μία κάμψη. Τώρα πια σπανίζουν τα γραπτά αγγεία_ στη θέση τους εμφανίζονται τα μελαμβαφή κύπελλα – μεγαρικοί ή ανάγλυφοι σκύφοι –, που μιμούνται τα πολυτελή μεταλλικά σκεύη των ελληνιστικών αυλών. Φέρουν ανάγλυφες παραστάσεις με σκηνές από τα ομηρικά έπη αλλά κυρίως με φυτικό διάκοσμο. Αντίθετα, μεγάλη ανάπτυξη γνωρίζει η μικροτεχνία από χρυσό, ασήμι, χαλκό, πολύτιμους και ημιπολύτιμους λίθους (κοσμήματα, σκεύη με ανάγλυφες παραστάσεις, δακτυλιόλιθοι).