8.1 Προσωπικές αντωνυμίες
Χρησιμοποιούμε τις προσωπικές αντωνυμίες όταν θέλουμε να μιλήσουμε για τα τρία
πρόσωπα που είναι δυνατόν να μας απασχολούν σε μια συζήτηση, δηλαδή για εμένα
(πρώτο πρόσωπο), για εσένα (δεύτερο πρόσωπο) και για κάποιον άλλο (τρίτο πρόσωπο).
Έχουν δυνατούς τύπους.
Α' πρόσωπο |
|
Ενικός αριθμός |
Πληθυντικός αριθμός |
Ον. |
εγώ |
εμείς |
Γεν. |
εμένα |
εμάς |
Αιτ. |
εμένα |
εμάς |
Β' πρόσωπο |
|
Ενικός αριθμός |
Πληθυντικός αριθμός |
Ον. |
εσύ |
εσείς |
Γεν. |
εσένα |
εσάς |
Αιτ. |
εσένα |
εσάς |
Γ' πρόσωπο |
|
Ενικός αριθμός |
Πληθυντικός αριθμός |
|
Αρσενικό |
Θηλυκό |
Ουδέτερο |
Αρσενικό |
Θηλυκό |
Ουδέτερο |
Ον. |
αυτός |
αυτή |
αυτό |
αυτοί |
αυτές |
αυτά |
Γεν. |
αυτού |
αυτής |
αυτού |
αυτών |
αυτών |
αυτών |
Αιτ. |
αυτόν |
αυτή(ν) |
αυτό |
αυτούς |
αυτές |
αυτά |
Έχουν και αδύνατους τύ-
πους, μονοσύλλαβους και
άτονους.
Α' πρόσωπο |
|
Ενικός αριθμός |
Πληθυντικός αριθμός |
Γεν. |
μου |
μας |
Αιτ. |
με |
μας |
Β' πρόσωπο |
|
Ενικός αριθμός |
Πληθυντικός αριθμός |
Γεν. |
σου |
σας |
Αιτ. |
σε |
σας |
Γ' πρόσωπο |
|
Ενικός αριθμός |
Πληθυντικός αριθμός |
|
Αρσενικό |
Θηλυκό |
Ουδέτερο |
Αρσενικό |
Θηλυκό |
Ουδέτερο |
Ον. |
τος |
τη |
το |
τοι |
τες |
τα |
Γεν. |
του |
της |
του |
τους |
τους |
τους |
Αιτ. |
τον |
τη(ν) |
το |
τους |
τις/τες |
τα |
Μόνο στις εκφράσεις: «Να τος», «Να τη», «Να το», «Να τοι», «Να τες», «Να τα»
Συνήθως, η ονομα-
στική της προσωπι-
κής αντωνυμίας δε
χρησιμοποιείται.
(Εγώ) τρώω μακαρόνια.
(Εσύ) τρως μακαρόνια.
(Αυτός) τρώει μακαρόνια. |
(Εμείς) τρώμε μακαρόνια.
(Εσείς) τρώτε μακαρόνια.
(Αυτοί) τρώνε μακαρόνια. |
Καταλαβαίνουμε το πρόσωπο από τις καταλήξεις του ρήματος, άρα είναι
περιττό να χρησιμοποιήσουμε και την προσωπική αντωνυμία. Την προσω-
πική αντωνυμία σε ονομαστική, λοιπόν, τη χρησιμοποιούμε μόνο για να
τονίσουμε ποιος έκανε την πράξη που δηλώνει το ρήμα:
– Εγώ έφαγα τα μακαρόνια, όχι η Μαρία.
– Πέτρο, εσύ πρέπει να ξεκαθαρίσεις τι θα κάνεις από εδώ και πέρα και
όχι οι γονείς σου.