Νεοελληνική Γλώσσα (Α΄ Γυμνασίου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής
![Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής [πηγή:Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα]](extras/images/link_ext.png){kind=small}
Διαβάζω βιβλία για να κατακτήσω το χρόνο. Διαβάζοντας, το παρελθόν μού φαίνεται οικείο, το μέλλον φιλικό και προσιτό. Καταρρίπτω όρια και φραγμούς, σύνορα και προθεσμίες, απαγορεύσεις και φόβους. Η φαντασία διαστέλλεται, ο κόσμος γίνεται άπειρος ή μικρός ανάλογα με το κέφι μου. Όταν όλα σήμερα ελέγχονται και προκαθορίζονται, μονάχα το διάβασμα μού επιτρέπει την ελευθερία. Διαβάζω, άρα είμαι ελεύθερος. Αγοράζω βιβλία για να κάνω δικό μου τον κόσμο. Τον κόσμο των ιδεών, των μύθων, της επιστήμης, του ονείρου. Μέσα από τις τυπωμένες σελίδες νιώθω να ορίζω καλύτερα το γύρω χώρο, την οικουμένη, ολόκληρο το σύμπαν. Αγοράζοντας βιβλία, πλουτίζω σε εμπειρίες και ευαισθησία, γίνομαι συμμέτοχος στο παγκόσμιο αγαθό της γνώσης. Χαρίζω βιβλία στο όνομα της αγάπης. Με μια ποιητική συλλογή εγκαινιάζω έναν έρωτα, με ένα μυθιστόρημα σφραγίζω μια φιλία χρόνων. Kάνοντας δώρο ένα βιβλίο που έχω αγαπήσει, δίνω στον άλλο να καταλάβει τα ιδιαίτερα αισθήματα που τρέφω γι' αυτόν. Με βιβλία συνοδεύω τα "Χρόνια Πολλά", το "Καλορίζικος", το "Να μας ζήσει", τα "Συγχαρητήρια". Δανείζω και δανείζομαι βιβλία γιατί έτσι αποκτούν πνοή ζωής. Αλλάζουν χέρια, δραπετεύουν από τα ράφια, παλιώνουν χρήσιμα οι σελίδες τους, κυοφορούν γνώσεις και απόλαυση. Τα βιβλία δεν έχουν σπίτι δικό τους και κατοικία. Οι βιβλιοθήκες, ιδιωτικές ή δημόσιες, είναι μονάχα η στάση που κάνουν για να ξεκουραστούν στο άχρονο ταξίδι της επίγειας ζωής τους. Γράφω βιβλία για να ζήσω. Ερμηνεύω με δικό μου τρόπο τα περασμένα, βλέπω με μάτι αλλιώτικο ό,τι γίνεται ή δε γίνεται, ψυχανεμίζομαι λίγα απ' όσα η ζωή μου δε θα προφτάσει. Γράφω γιατί έχω την αυταπάτη πως είμαι ένας μικρός θεός: παίρνω αφορμή από το τίποτα και ανασταίνω ζωές, πιάνω στα χέρια μου μολύβι και στήνω ένα χάρτινο σύμπαν αληθινό. Γράφω γιατί μονάχα έτσι υπάρχω. Κώστας Ακρίβος, περ. της ENEBE, τεύχ. 1, 2002
Eρωτήσεις κατανόησης
Η Αργυρώ άφησε το φλιτζάνι της πάνω στο τραπέζι και σκούπισε τα χείλη της. – Θα φωτογραφίσουμε την αρχαία Πέλλα, τη γενέτειρα του Μεγαλέξανδρου, πρόσθεσε. Τα ψηφιδωτά της είναι γνωστά σ' ολόκληρο τον κόσμο. Ο δάσκαλος δεν έχασε την ευκαιρία. – Η Πέλλα, είπε, υπήρχε από την Eποχή του χαλκού. Όμως από τότε που ο Αρχέλαος μετέφερε εκεί, από τις Αιγές, την πρωτεύουσα της Μακεδονίας, έγινε σπουδαίο πολιτιστικό κέντρο. Οι πιο φημισμένοι ζωγράφοι, όπως ο Ζεύξης και ο Γνώσης, σπουδαίοι ποιητές, φιλόσοφοι και τραγικοί φιλοξενήθηκαν στην αυλή του. Ανάμεσά τους κι ο Ευριπίδης, που έγραψε εκεί την τραγωδία Ιφιγένεια εν Αυλίδι. – Ο Ευριπίδης έζησε στην Πέλλα μέχρι το τέλος της ζωής του, συμπλήρωσε η Αργυρώ κι ο καθηγητής την καμάρωσε. – Μπράβο σου, Αργυρώ! Δεν είσαι μόνο καλή γεωπόνος, αλλά κι από ιστορία, τα πας μια χαρά, βλέπω! – Κύριε καθηγητά, γέλασε η Αργυρώ, η μονοκαλλιέργεια του πνεύματος έχει συνέπειες παρόμοιες με τη μονοκαλλιέργεια του εδάφους. Φτωχαίνει τους ορίζοντές μας. Γινόμαστε σοφοί σ' έναν τομέα και στραβοί –συγχωρήστε με για την έκφραση– σ' όλους τους άλλους. Άλλωστε η κάθε επιστήμη, όπως ξέρετε, δεν μπορεί να σταθεί μόνη της, αν δε στηριχτεί στις υπόλοιπες. Η ιστορία, για παράδειγμα, είναι πολύτιμος σύμβουλος σ' επιστήμες, που με την πρώτη ματιά φαίνονται άσχετες, όπως τα μαθηματικά και η ιατρική. Θυμηθείτε το «Δήλιον πρόβλημα» και τον περίφημο Μιθριδατισμό. Ο καθηγητής γέλασε με κρυφό καμάρι για τη νεαρή συνεργάτισσά του. – Εντάξει, Αργυρώ, μας έπεισες ότι έχεις όλα τα προσόντα, για να εξελιχθείς σε μεγάλη επιστημόνισσα! Οι δάσκαλοι καμάρωναν –και με το δίκιο τους– την ανιψιά τους, που τιμούσε το σόι. Μα η γιαγιά Λένη πετάχτηκε πάλι αγανακτισμένη. – Μπρε, πάλι τα ίδια θα λέμε; Όλες οι 'πιστήμες του κόσμου είναι λόγια της καταστροφής, αν δεν έχουνε την αγάπη μέσα τους. – Μπράβο σου, ακόμα μια φορά, κυρα-Λένη! Τούτη την κουβέντα σου, να ξέρεις, θα τη μεταφέρω στους φοιτητές μου μέσα στο αμφιθέατρο. Η Αργυρώ αγκάλιασε τη γιαγιά της. – Εγώ, γιαγιάκα μου, θα τη γράψω με μεγάλα γράμματα σ' ένα χαρτόνι και θα το κολλήσω πάνω από το γραφείο μου. Κατερίνα Μουρίκη, Στο γαλαξία της Ε.Ε., έκδ. Άγκυρα, 1996 Eρωτήσεις κατανόησης
Από τις 17 έως τις 26 Σεπτεμβρίου η πόλη της Μονς, στο Βέλγιο, αναζήτησε τα ίχνη του πύργου της Βαβέλ οργανώνοντας φεστιβάλ γλωσσών ανοιχτό σε όλους. Ο στόχος, όπως αναφερόταν στον ιστοχώρο της εκδήλωσης: «Να ευαισθητοποιηθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι πολίτες στη σπουδαιότητα και τον πολιτιστικό πλούτο από τη γνώση των γλωσσών είτε για επαγγελματικούς λόγους είτε για λόγους προσωπικής ανάπτυξης ή ανοίγματος στους άλλους… αλλά και να ενθαρρυνθεί ο πληθυσμός της πόλης να μετάσχει σε δραστηριότητες εκμάθησης, όποια κι αν είναι τα κίνητρά του, ανεξάρτητα από ηλικία και κοινωνικοοικονομική θέση…». Και οι ευκαιρίες δεν έλειψαν. Τα εστιατόρια οργάνωσαν συζητήσεις στα δανέζικα, τα αγγλικά ή ακόμη και τα ελληνικά, με την καθοδήγηση καθηγητών γλωσσών. Για δέκα μέρες τα γερμανικά, τα αγγλικά, τα δανέζικα, τα ελληνικά, τα ιταλικά και τα ολλανδικά, ακόμη και η νοηματική γλώσσα, γνώρισαν μεγάλη διάδοση στη Μονς. Το σχέδιο αυτό ήταν ένα από τα πολλά στο πλαίσιο του «Ευρωπαϊκού έτους γλωσσών». Oικοδομώντας την Eυρώπη των λαών, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2002 Eρωτήσεις κατανόησης
|
Kείμενο 1 Πέντε ρήματα για το βιβλίο
Χάρη σ’ ένα φεστιβάλ τραγουδιών, μιμήσεων και θεατρικών σκετς, οι δάσκαλοι και οι μαθητές τους μοιράστηκαν τη χαρά των γλωσσών με το κοινό. Τοπικοί καταστηματάρχες βοήθησαν να οργανωθεί πολύγλωσσος διαγωνισμός αινιγμάτων. Σχηματίστηκε μια αλυσίδα φιλίας. Χάρη στο διαδίκτυο, οι κάτοικοι της Μονς είχαν τη δυνατότητα ανταλλαγών με κατοίκους διάφορων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.