Γλώσσα Γ΄ Δημοτικού - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
Εικόνα

. . . . . . . . . .Στο σπίτι και στη γειτονιά. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Εικόνα
  1. Aγαπητό μου ημερολόγιο

  2. H φίλη μας η Aργυρώ

  3. Τα παιδικά μου παιχνίδια

  4. Στη νέα μας γειτονιά

Εικόνα

Πώς είναι οι σχέσεις μας με τους άλλους; Τι μας αρέσει να παίζουμε; Από το σπίτι και τη γειτονιά μέχρι το σχολείο η ζωή έχει μεγάλο ενδιαφέρον!


Εικόνα

. . . . . . . . . .Aγαπητό μου ημερολόγιο. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Σωκράτης

Από το ημερολόγιο του Αριστείδη

Κυριακή, 24 Οκτωβρίου

Αγαπητό μου ημερολόγιο,

Σήμερα βρέχει και δεν μπορώ να βγω να παίξω με τους φίλους μου. Όταν είμαι στο σπίτι παίζω συνήθως με την αδελφή μου, αλλά δεν είναι το ίδιο.

Εικόνα

Οι καλύτεροί μου φίλοι είναι ο Σάκης και ο Θανάσης. Μ' αρέσει πολύ να βγαίνω να παίζω στο δρόμο μαζί τους, αλλά με το σχολείο και την τηλεόραση δε μου μένει καιρός. Κοίτα. Ο Σάκης βλέπει την Τρίτη τα «Παπουτσάκια» κι ο Θανάσης βλέπει την Τετάρτη τον «Άνθρωπο Κατσαρίδα». Αυτό το βλέπω κι εγώ. Τη Δευτέρα έχω Αγγλικά, και την Παρασκευή. Την Πέμπτη και το Σάββατο έχω πιάνο. Μένει μόνο η Κυριακή για να παίξουμε. Αλλά πολλές φορές  την Κυριακή ο Σάκης έχει προπόνηση στο μπάσκετ. Και άλλες φορές ο Θανάσης πηγαίνει με τη μαμά και τον μπαμπά του επίσκεψη στη γιαγιά του.

Στις διακοπές, όμως, βγαίνω έξω κάθε μέρα. Γνωρίζω καινούριους  φίλους και όλοι μαζί είμαστε μια αγαπημένη παρέα. Αλλά οι διακοπές είναι τόσο λίγες! Ξέρεις, αγαπητό μου ημερολόγιο, ότι έχουμε σχολείο διακόσιες είκοσι μία ημέρες το χρόνο;

Πες μου, αγαπητό μου ημερολόγιο, εσύ θα άντεχες;

Διασκευασμένο απόσπασμα
από το βιβλίο της Ίλιας Χατζηπαναγιώτη
Αγαπητό μου ημερολόγιο Τάκη, εκδ. Δελφίνι

 
Σωκράτης

Ξεκλειδώνω το κείμενο

  1. Με ποιες λέξεις και φράσεις ο μαθητής απευθύνεται στο ημερολόγιό του;
  2. Συζήτησε στην τάξη ποιο είναι το πρόβλημα του Αριστείδη. Οι σημειώσεις σου θα σε βοηθήσουν να συμμετέχεις καλύτερα στη συζήτηση.

    Τι να φταίει άραγε;

    Εικόνα

    Το πρόβλημα:

    Η αιτία του προβλήματος σύμφωνα με το ημερολόγιο του Αριστείδη:

    Τι θα πρότεινες στον Αριστείδη για να λύσει το πρόβλημά του;

    Παρατηρώ και μαθαίνω

    Εύρης

    Στο ημερολόγιο του Αριστείδη μερικές λέξεις αρχίζουν με κεφαλαίο γράμμα χωρίς να υπάρχει πριν από αυτές τελεία.


    Σοφούλα

    Τα ονόματά μας, οι μέρες της εβδομάδας, οι μήνες είναι κύρια ονόματα. Στα κύρια ονόματα γράφουμε το πρώτο γράμμα τους πάντα με κεφαλαίο.


    Σοφούλα

    Κύρια ονόματα είναι και τα ονόματα των γιορτών, των δρόμων, των πόλεων, των χωρών αλλά και τα ονόματα των νησιών, των βουνών, των ποταμών, των λιμνών.

    Δες και στο Παράρτημα της γραμματικής στο τέλος του βιβλίου


  3. Διάβασε προσεκτικά το ημερολόγιο του Αριστείδη και συμπλήρωσε τα ρήματα που λείπουν.

    Ο Σάκης . . . . . . . . . την Τρίτη τα «Παπουτσάκια».

    Αυτό το . . . . . . . . . κι εγώ.

    Τη Δευτέρα . . . . . . . . . Αγγλικά.

    Ξέρεις, αγαπητό μου ημερολόγιο, ότι . . . . . . . . . σχολείο διακόσιες είκοσι μία ημέρες το χρόνο;

    Όταν . . . . . . . . . στο σπίτι παίζω συνήθως με την αδερφή μου.

    Ο Θανάσης και ο Σάκης . . . . . . . . . οι καλύτεροί μου φίλοι.

    Όλοι μαζί . . . . . . . . . μια αγαπημένη παρέα.

    Εύρης

    Πρόσεξε τώρα τα ρήματα: βλέπ-ω, βλέπ-ει.
    Αλλάζει μόνο η κατάληξή τους.
    Το ίδιο συμβαίνει και με τα: έχ-ω, έχ-ουμε.


    Σοφούλα

    Βέβαια! Όλα τα ρήματα κλίνονται. Έτσι μπορούμε να καταλάβουμε σε ποιο πρόσωπο αναφέρονται.
    Εγώ βλέπω, αυτός βλέπει, εγώ έχω, εμείς έχουμε.


    Τι γίνεται όμως με το ρήμα είμαι;

    ΕύρηςΣοφούλα

    Το ρήμα είμαι κλίνεται λίγο διαφορετικά


    Αρίστος

    Παίζω με τις λέξεις

  4. Διάβασε προσεκτικά στην απέναντι σελίδα το ημερολόγιο του Αριστείδη και βάλε στον πίνακα Σ (Σωστό), όπου νομίζεις ότι οι σημασίες των προτάσεων είναι σωστές, και Λ (Λάθος), όπου είναι λανθασμένες.

    Κυριακή, 7 Νοεμβρίου

    Φίλε μου,

    Δε μου βγαίνει από το μυαλό αυτό που έπαθα σήμερα! Αφού παιδεύτηκα να λύσω τα προβλήματα της Αριθμητικής, ετοιμάστηκα για να βγω να παίξω. Τότε ήρθε η μητέρα μου και μου είπε να τα ξαναγράψω, γιατί δεν έβγαιναν τα γράμματα! Μα είναι δυνατόν; Βγήκα από τα ρούχα μου. Αριθμητική έγραφα, όχι Αντιγραφή! Έχω άδικο;

    Τι να πεις, βέβαια και συ; Κρυμμένος τόσες ώρες στο συρτάρι!

    Τι λέω;

    Τι σημαίνει;

    Σ/Λ

    Δε μου βγαίνει από το μυαλό.

    Ξεχνάω συνεχώς.

     

    Βγαίνω να παίξω.

    Πηγαίνω έξω να παίξω.

     

    Δε βγαίνουν τα γράμματα.

    Δεν μπορώ να σβήσω τα γράμματα.

     

    Βγαίνω από τα ρούχα μου.

    Είμαι πολύ θυμωμένος, αγανακτώ.

     

    Διάβασε ξανά τις προτάσεις που σημείωσες ότι η σημασία τους είναι λάθος.
    Γράψε τη σωστή σημασία.

    Αρίστος

    Γράφω σωστά

  5. Υπογράμμισε στο κείμενο τις μέρες της εβδομάδας. Να τις γράψεις με τη σειρά.

    Κυριακή, .......................................................................

    ...................................................................................

    Δύο τραγούδια για τις ημέρες της εβδομάδας [πηγή: youtube]

  6. Θυμήσου τις λέξεις του κειμένου και συμπλήρωσε τα ι, η, ει, βάζοντας τόνο όπου χρειάζεται.

    η τηλεόρασ_, το _μερολόγιο, αυτός βλέπ__, εμείς __μαστε μαζ_

Εικόνα

. . . . . . . . . .Η φίλη μας η Αργυρώ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Εικόνα

Η Αργυρώ γελάει, η Αργυρώ τραγουδάει.
Η Αργυρώ στα χέρια του μπαμπά πετάει,
η Αργυρώ κάνει κούνια και χαμογελάει.
Η Αργυρώ είναι καλή, η Αργυρώ είναι πονηρή,
η Αργυρώ είναι χαρούμενη, η Αργυρώ είναι λυπημένη.
Η Αργυρώ χορεύει, η Αργυρώ ιππεύει.
Η Αργυρώ στη θάλασσα κοίτα πώς κολυμπάει,
η Αργυρώ στα βράχια κρύβεται και μας γελάει.
Η Αργυρώ κρύβεται, η πονηρή!
Η Αργυρώ φανερώνεται με δυνατή φωνή.
Η Αργυρώ είναι άγρια και θυμωμένη,
η Αργυρώ είναι περήφανη κι ευχαριστημένη.
Η Αργυρώ τσαλαβουτάει, η Αργυρώ στριφογυρνάει.
Η Αργυρώ από το αυτοκίνητο μας χαιρετάει.
Η Αργυρώ μες στο μουσείο βόλτα πάει.


Εικόνα
Εικόνα

Η Αργυρώ λύνει σωστά την άσκηση,
η Αργυρώ τη λύνει λάθος.
Η Αργυρώ νιώθει αδύναμη και κλαίει,
η Αργυρώ νιώθει δυνατή και τίποτα δε λέει. […]
Η Αργυρώ με πινέλα χαίρεται να ζωγραφίζει
κι ύστερα τις ζωγραφιές πετά ή τις χαρίζει.
Η Αργυρώ το σκοτάδι νιώθει γύρω της και το φοβάται,
αγκαλιές θέλει για να ζεσταθεί
και παραμύθια για να κοιμηθεί.


Εικόνα

Αυτή είναι η Αργυρώ:
ένα παιδάκι σαν εμένα,
ένα παιδάκι σαν κι εσένα.

Τζιν Γουίλλις, Η Αργυρώ γελάει,
απόδοση Φίλιππος Μανδηλαράς, εκδ. Πατάκη

Εικόνα
Σωκράτης

Ξεκλειδώνω το κείμενο

  1. Διάβασε την τελευταία πρόταση του κειμένου. Ποιος μιλά για την Αργυρώ;
  2. Χρωμάτισε τις λέξεις και τις φράσεις του κειμένου που φανερώνουν πώς νιώθει η Αργυρώ.
  3. Σε τι μοιάζεις με την Αργυρώ και σε τι διαφέρεις;

    Παρατηρώ και μαθαίνω

    Η Αργυρώ γελάει, η Αργυρώ τραγουδάει.

    Η Αργυρώ χορεύει, η Αργυρώ ιππεύει.

    Η Αργυρώ κρύβεται, η πονηρή!

    Η Αργυρώ φανερώνεται με δυνατή φωνή.

    Εύρης
    Σοφούλα

    Τα ρήματα αυτά μας δείχνουν τι κάνει συνήθως η Αργυρώ.
    Είναι σε χρόνο Ενεστώτα.


  4. Τώρα μας μιλά η Αργυρώ και λέει η ίδια τι κάνει. Ξαναγράψε τα ρήματα.Εικόνα

    Γελάω, τρ .................... ,
    χ ............., ι ..............,
    κρύβομαι, φ ....................


    Σοφούλα

    Τα ρήματα που έγραψες χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Αυτά που τελειώνουν σε και αυτά που τελειώνουν σε -μαι.


    Αρίστος

    Παίζω με τις λέξεις

  5. Διάβασε προσεκτικά το κείμενο και βρες τις αντίθετες λέξεις.

    χαρούμενη

    .....................

    γελάει

    .....................

    αδύναμη

    .....................

    κρύβεται

    .....................

     

  6. Σχημάτισε σύνθετες λέξεις με δεύτερο συνθετικό τη λέξη «γελώ».

    α' συνθετικό

    β' συνθετικό

    χάσκω

    +

    = χασκογελώ
    κρυφά γελώ = ........................
    περί = ........................
    ΕικόναΕικόναΕικόνα

    ................................   ......................................   ................................

    Γράψε κάτω από την κάθε εικόνα όποια από τις παραπάνω λέξεις ταιριάζει.

    Φτιάξε με την ομάδα σου και διηγήσου μια σύντομη ιστορία για κάθε εικόνα.

    Αρίστος

    Γράφω σωστά

  7. Συμπλήρωσε τα γράμματα που λείπουν, βάζοντας τόνο όπου χρειάζεται.

    Η Αργυρώ στη θάλα__α κ__τα πώς κολυμπά__, η Αργυρώ στα βράχια κρύβετ__ και μας γελά__.

  8. Θυμήσου τις λέξεις του κειμένου.

    γελάω – γελώ, τραγουδάω – τραγουδώ, κρύβω – κρύβομαι, φοβάμαι, πονηρός -ή -ό, αδύναμος -η -ο

Εικόνα

. . . . . . . . . .Τα παιδικά μου παιχνίδια. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Κάποιο απόγευμα, καθώς παίζαμε στην πλατεία του Μέτελα, πλάι στο γιαλό, μια κυρία μάς φώναξε απ' το παράθυρο του σπιτιού της και μας κάλεσε ν'ανεβούμε να μας κεράσει τσάι με βουτήματα. Όλη η παρέα, θα 'μαστε τέσσερις πέντε, ανεβήκαμε γρήγορα τις σκάλες που οδηγούσαν στο διαμέρισμα της μυστηριώδους κυρίας. Τη θυμάμαι ακόμη, καθώς είχε τα άσπρα της μαλλιά χτενισμένα προσεκτικά προς τα πίσω σε κότσο, με πρόσχαρο, ευγενικό πρόσωπο. Εκείνο που με εντυπωσίασε ήταν το επίσημο φόρεμά της και οι ευγενικοί της τρόποι.

Εικόνα

Μας έβαλε να καθίσουμε γύρω γύρω από ένα μεγάλο καρυδένιο τραπέζι και σε λίγο έφτασε με τα σερβίτσια, το τσάι, τα βούτυρα, τις μαρμελάδες και τα βουτήματα. Όλα, φυσικά, ήταν ευρωπαϊκά, από το εξωτερικό, μιας και ήταν, όπως οι περισσότερες από το Αργοστόλι, γυναίκα και μάνα καπετάνιου. Μας περιποιόταν με μεγάλη στοργή και φαινόταν καθαρά πως έπαιρνε χαρά απ' τα χαρούμενα πρόσωπά μας...

Όταν τελειώσαμε και ετοιμαζόμασταν να φύγουμε, τότε, προφανώς για να παρατείνει την παρουσία μας, έβγαλε απ' το κομοδίνο ένα μεγάλο ξύλινο κουτί ζωγραφιστό, το τοποθέτησε στο τραπέζι και το άνοιξε. Δεκάδες πολύχρωμα γραμματόσημα μαγέψανε τα μάτια μας. «Κάθε φορά που θα έρχεστε, θα σας κάνω δώρο από δέκα γραμματόσημα στον καθένα».

Εγώ, αμέσως μετά, αγόρασα ένα χοντρό τετράδιο και άρχισα να κατατάσσω τα γραμματόσημά μου κατά χώρα και κατά σειρά. Μυήθηκα στα μυστικά του συλλέκτη και θυμάμαι ότι κάθε μέρα μετά το σχολείο και πριν βγω στη γειτονιά για να παίξω ήμουν καθισμένος μπροστά στην αγαπημένη μου συλλογή τουλάχιστον για μία ώρα. Διατήρησα αυτή τη μανία έως ότου τελείωσα το Γυμνάσιο. Σήμερα το τετράδιο αυτό –δώρο στα εγγόνια μου– βρίσκεται φυλαγμένο στο σπίτι της κόρης μου της Μαργαρίτας.

Μίκης Θεοδωράκης: βιογραφικό [πηγή: wikipedia] Μίκης Θεοδωράκης, «Τα παιδικά μου παιχνίδια», από το βιβλίο Χάριν παιδιάς,
σε επιμέλεια Ιουλίτας Ηλιοπούλου, εκδ. Ίκαρος

Σωκράτης

Ξεκλειδώνω το κείμενο

  1. Συμπλήρωσε τι κάνουν με τα γραμματόσημα τα πρόσωπα της ιστορίας.

    Η κυρία

    Δείχνει στα παιδιά .................................
    ..........................................................

    Κάθε φορά που τα παιδιά την επισκέπτονται
    ..........................................................

    Ο Μίκης
    όταν ήταν παιδί

    ..........................................................
    ..........................................................

    Ο Μίκης τώρα
    που είναι μεγάλος

    ..........................................................
    ..........................................................

  2. Για ποιους λόγους η κυρία ήθελε να παρατείνει την παρουσία των παιδιών στο σπίτι της;
  3. Πώς νιώθουν με την παρουσία της κυρίας τα παιδιά;
  4. Ποιος είχε αρχικά τα γραμματόσημα; Ποιοι τα απέκτησαν στη συνέχεια;Εικόνα

    Βάλε στη σωστή σειρά τα πρόσωπα της παρένθεσης.
    (η Μαργαρίτα, ο Μίκης, η κυρία, τα εγγόνια του Μίκη)

    .....................................................................

    Παρατηρώ και μαθαίνω

  5. Συμπλήρωσε με τη λέξη που δείχνει πώς είναι:
    Σοφούλα

    Εμφάνιση

    Συμπεριφορά

    τα μαλλιά της κυρίας: άσπρα
    το πρόσωπο της κυρίας: .........................................................
    το φόρεμα της κυρίας: ...........................................................

    οι τρόποι της κυρίας: ..............................................................
    η στοργή με την οποία περιποιόταν τα παιδιά: .............................

  6. Βρες στην τρίτη παράγραφο του κειμένου τις λέξεις που μας πληροφορούν:

    για το μέγεθος του κουτιού: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . κουτί

    για το υλικό από το οποίο ήταν φτιαγμένο: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . κουτί

    για την εμφάνιση του κουτιού: κουτί . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

    Σοφούλα

    Οι λέξεις που συμπλήρωσες στις παραπάνω ασκήσεις λέγονται επίθετα. Περιγράφουν τα ουσιαστικά και μας δίνουν πληροφορίες για αυτά.

  7. Διάβασε το κείμενο και συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις απαντώντας στις ερωτήσεις που είναι στις παρενθέσεις.

    Καθώς παίζαμε στην πλατεία (ποιανού;) του . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , μια κυρία

    μάς φώναξε απ' το παράθυρο (τίνος;) του . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . της.

    Σήμερα το τετράδιο αυτό βρίσκεται φυλαγμένο στο σπίτι (ποιανής;) της . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . μου της Μαργαρίτας.

    Σοφούλα

    Τα ουσιαστικά που συμπλήρωσες απαντώντας στις ερωτήσεις ποιανού, ποιανής, τίνος βρίσκονται σε γενική πτώση.


    Δες στο παράρτημα της γραμματικής στο τέλος του βιβλίου

    Αρίστος

    Παίζω με τις λέξεις

  8. Για να διαβάσεις το παρακάτω διαφημιστικό κείμενο, συμπλήρωσε τις λέξεις της παρένθεσης στην κατάλληλη πτώση (συλλέκτης, συλλογή, συλλεκτικός).
    Εικόνα

    Θαλασσινές διαδρομές

    Ο Ελληνικός Συλλεκτικός Κύκλος παρουσιάζει, στη ....................................... «Θαλασσινές διαδρομές», τέσσερα ελληνικά ιστιοφόρα ζωγραφισμένα σε εκλεκτή πορσελάνη. Μη χάσετε τη μοναδική ευκαρία να αποκτήσετε αυτά τα πανέμορφα ..................... κομμάτια.

    Ο αριθμός των έργων που θα κυκλοφορήσουν είναι μικρός. Γι΄αυτό κάθε ............ μπορεί να παραγγείλει μόνο μία ................ .

    Πηγή: φυλλάδιο του Ελληνικού Συλλεκτικού Κύκλου


    Τα όμοια
    γράμ-μα-τα
    χωρίζονται.

     

  9. Χώρισε τις παρακάτω λέξεις σε συλλαβές:
    γράμμα, γραμματόσημα, γραμματοκιβώτιο, συλλογή

    ....................................................................................

    ....................................................................................

    Αρίστος

    Γράφω σωστά

  10. Πρόσεξε την περιγραφή της κυρίας στην πρώτη παράγραφο του κειμένου. Συμπλήρωσε την παρακάτω πρόταση βάζοντας τα επίθετα της παρένθεσης, όπου ταιριάζουν, στο σωστό γένος και αριθμό.
    (επίσημος, πρόσχαρος, μυστηριώδης, άσπρος, ευγενικός)

    Θυμάμαι την . . . . . . . . . . . . . . . κυρία με τα . . . . . . . . . . μαλλιά, το . . . . . . . . . . . . πρόσωπο, το . . . . . . . . . . . . . . . . φόρεμα και τους . . . . . . . . . . . . . . . . τρόπους.

  11. Θυμήσου τις λέξεις του κειμένου.

    παίζω, το παιχνίδι, τα εγγόνια, το διαμέρισμα, τα μαλλιά, η συλλογή, το πρόσωπο, ευγενικός -ή -ό

Αύριο Ανθολόγιο

Εικὀνα
Εικόνα

. . . . . . . . . .Στη νέα μας γειτονιά. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Σωκράτης

Η Ελένη με την οικογένειά της μόλις μετακόμισε.
Ας γνωρίσουμε τη νέα της γειτονιά.
Δες στο Βιβλίο της Μελέτης του Περιβάλλοντος την ενότητα 2. Κεφ. 2: Χωριά και πόλεις του τόπου μας


Το σπίτι στον Άγιο Δημήτρη θεωρήθηκε μικρό για την εξαμελή μας οικογένεια. Το καινούριο μας σπίτι ήταν κι αυτό μέσα σε κτήμα, μαζί μ' άλλα δυο σπίτια, χτισμένα μακριά το ένα από το άλλο. Είχε λίγα οπωροφόρα, αρκετά κυπαρίσσια και πευκάκια. Στη μέση του δέσποζε με τη θεόρατη κορμοστασιά του το μεγαλύτερο πεύκο που έχετε δει. Τέσσερις φορές ψηλότερο από τη στέγη του σπιτιού, μ' απλωμένα τα χοντρά κλαδιά του σαν ομπρέλα. Ήταν το καμάρι της γειτονιάς. Αμέσως, στο μεγάλο πρώτο κλαδί του, κρέμασε με γερές αλυσίδες ο πατέρας μου την κούνια.

Στο μεγαλύτερο από τα τρία σπίτια έμεναν οι ιδιοκτήτες. Ο κύριος Σταμάτης με τη γυναίκα του, την κυρία Ειρήνη, και το γιο τους, τον Παρασκευά. Ήταν συνομήλικός μου, κι απ' την πρώτη στιγμή γίναμε φίλοι και παραμένουμε μέχρι σήμερα, με τις οικογένειές μας, το ίδιο δεμένοι.

Στο τρίτο, το μικρότερο σπίτι, έμενε ο κυρ Φάνης, ο κουρέας, με τη γυναίκα του, την κυρία Οδύσσεια. Όλοι εξαιρετικοί άνθρωποι, ιδιαίτερα ο κυρ Σταμάτης. Σοβαρός, καλόψυχος κι υπομονετικός. Ποτέ δε μας μάλωσε. Πάντα μας συμβούλευε. Ήταν – ας πούμε – ο σοφός της γειτονιάς μας. 

Η καινούρια παιδική μας ομάδα σε λίγες μέρες ήταν έτοιμη. Σχεδόν όλα τα παιδιά ήμασταν συνομήλικα. Μεταξύ μας υπήρχε διαφορά ένα το πολύ δύο χρόνια πάνω ή κάτω από την ηλικία μου. Η Βαρβάρα, η Αργυρώ, ο Αντώνης, ο Αλέκος, ο Στέλιος, ο Παρασκευάς κι εγώ γίναμε επτά. Πότε πότε έμπαινε στην παρέα μας κι ο Βασιλάκης –ο αδερφός μου– και ο Γιάγκος –ο αδερφός του Στέλιου– που ήτανε λίγο μικρότεροι.

Λέλα Πεταλά-Παπαδοπούλου,
Αξέχαστα χρόνια, εκδ. Πατάκη

Εικόνα

Περιήγηση σε δρόμους [πηγή: google streetview]Χάρτες [πηγή: google maps]

Σωκράτης

Ξεκλειδώνω το κείμενο

  1. Για ποιο λόγο μετακόμισε η οικογένεια της Ελένης σε καινούριο σπίτι;
  2. Πώς ήταν η νέα γειτονιά; Ποιοι έμεναν εκεί; Συμπλήρωσε τον παρακάτω πίνακα με λέξεις και φράσεις που μας δίνουν πληροφορίες για τους ανθρώπους, τη φύση και τα σπίτια.

    Οι άνθρωποι

    Η φύση

    Τα σπίτια

    Παρατήρησε με το διπλανό ή τη διπλανή σου προσεκτικά την εικόνα της προηγούμενης σελίδας και βρείτε ποια οικογένεια μένει σε ποιο σπίτι.

  3. Καθώς διαβάζουμε ένα κείμενο, οργανώνουμε τις πληροφορίες που βρίσκουμε σε αυτό. Συμπλήρωσε το παρακάτω διάγραμμα βάζοντας στη σωστή θέση τις πληροφορίες για τη νέα γειτονιά της Ελένης.

    Τι υπάρχει
    στο κτήμα;

    Δέντρα

    οπωροφόρα
    κυπαρίσσια
    ...............


    Σπίτια

    το σπίτι της Ελένης και της οικογένειάς της
    .........................................................
    .........................................................


    Αρίστος

    Παίζω με τις λέξεις

  4. Η λέξη δέσποζε στο λεξικό έχει πολλές σημασίες. Κύκλωσε τη σημασία που ταιριάζει καλύτερα στο κείμενο του μαθήματος.

    δεσπόζω (ρήμα) κυριαρχώ //
    εξουσιάζω // ξεχωρίζω


    OΙΚOΓEΝΕΙΑ ΛEΞΕΩΝ
    γειτονιά, γείτονας,
    γειτονεύω,
    γειτονόπουλο,
    γειτονικός

  5. Συμπλήρωσε το παρακάτω κείμενο με λέξεις από την οικογένεια της λέξης γειτονιά, στην κατάλληλη πτώση.

     

    Εικόνα

    Χτες όλα τα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . μαζευτήκαμε για να παίξουμε ποδόσφαιρο στο μοναδικό ελεύθερο χώρο της . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . μας: ένα χορταριασμένο οικόπεδο, όπου οι . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . βγάζουν βόλτα τα κατοικίδιά τους.

    Το παιχνίδι είχε ανάψει για τα καλά, όταν ύστερα από μια δυνατή κλοτσιά η μπάλα προσγειώθηκε στο τζάμι του μοναδικού σπιτιού, που . . . . . . . . . . . . με το οικόπεδο. Mια κυρία βγήκε από το . . . . . . . . . . . . . . σπίτι και άρχισε να μας κυνηγά με ένα σκουπόξυλο. Μέσα σε δευτερόλεπτα είχαμε όλοι σκορπίσει.


    Αρίστος

    Γράφω σωστά

  6. Παρατήρησε το κείμενο και συμπλήρωσε τα γράμματα που λείπουν, βάζοντας τόνο όπου χρειάζεται.

    Το κ__νούριο μας σπίτ_ ήταν κι αυτό μέσα σε κτ_μα, μαζί με ά__α δύο σπίτια, χτ_σμένα μακρ_ά το ένα από το ά __ο. Είχε λίγα οπ_ροφόρα, αρκετά κυπαρί__ια και π__κάκια.

  7. Θυμήσου τις λέξεις του κειμένου.

    η γειτονιά, ο γείτονας, η οικογένεια, μετακομίζω, μένω, καινούριος -α -ο, παιδικός -ή -ό, γειτονικός -ή -ό

Εικόνα

Λεξιλόγιο

Συμπλήρωσε σωστά τα γράμματα και τους τόνους που λείπουν από τις λέξεις. Για να ελέγξεις αν τις έγραψες σωστά, δίπλωσε τη σελίδα.

Ουσιαστικά

Δ __ τέρα

γ __ τονας

γ __ τονιά

διαμέρ _ σμα

ε __ όνια

ημερολόγ __

Κ _ ριακή

μα __ ιά

οικογέν __ α

π __ χνίδι

Παρασκ __ ή

Πέμπτ _

πρόσ _ πο

Σά __ ατο

συ __ ογή

Τ _ τάρτη

τ _ λεόραση

Τρ _ τη

φίλ _ ς

ΔΙΠΛΩΣΕ ΑΡΙΣΤΕΡΑ

Επίθετα

αδ _ ναμος -η -ο

γ __ τονικός -ή -ό

ευγεν _ κός -ή -ό

κ __ νούριος -α -ο

π __ δικός -ή -ό

πον _ ρός -ή -ό

 

Ρήματα

γελά _ , γελ _

είμ __

έρχομ __

κρ _ βω

κρύβομ __

μέν _

μετακομίζ _

σκέφτομ __

σ _ ζητώ

τραγουδά _ , τραγουδ _

τσακώνομ __

φοβάμ __

χρειάζομ __


Ουσιαστικά

Δευτέρα

γείτονας

γειτονιά

διαμέρισμα

εγγόνια

ημερολόγιο

Κυριακή

μαλλιά

οικογένεια

παιχνίδι

Παρασκευή

Πέμπτη

πρόσωπο

Σάββατο

συλλογή

Τετάρτη

τηλεόραση

Τρίτη

φίλος

ΔΙΠΛΩΣΕ ΔΕΞΙΑ

Επίθετα

αδύναμος -η -ο

γειτονικός -ή -ό

ευγενικός -ή -ό

καινούριος -α -ο

παιδικός -ή -ό

πονηρός -ή -ό

Ρήματα

γελάω, γελώ

είμαι

έρχομαι

κρύβω

κρύβομαι

μένω

μετακομίζω

σκέφτομαι

συζητώ

τραγουδάω, τραγουδώ

τσακώνομαι

φοβάμαι

χρειάζομαι