Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Β΄ Γενικού Λυκείου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)

Ηχώ*

Το ποίημα προέρχεται από τη συλλογή Τα Κάστρα του ανέμου (1934).

Τα βήματά μας αντηχούν ακόμη
Μέσα στο δάσος με τον βόμβο των εντόμων
Και τις βαριές σταγόνες απ' τ' αγιάζι
Που στάζει στα φυλλώματα των δέντρων.
Κι ιδού που σκάζει μέσα στις σπηλιές
Η δόνησις κάθε κτυπήματος των υλοτόμων
Καθώς αραιώνουν με πελέκια τους κορμούς
Κρατώντας μες στο στόμα τους τραγούδια
Που μάθαν όταν ήτανε παιδιά
Και παίζανε κρυφτούλι μες στο δάσος.

Α. Εμπειρίκος, [Τρία αποσπάσματα] [Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β΄ Λυκείου]


* Για την κατανόηση των ποιημάτων ας έχουμε υπόψη μας τα εξής:

  1. Ο Γάλλος ποιητής Πολ Βαλερί (1871-1945) διατύπωσε την εξής άποψη για την ποίηση: «Η ποίηση είναι ανάπτυξη ενός επιφωνήματος», δηλαδή έχει την αφετηρία της στο συναίσθημα. Η σύγκριση με το ποίημα του Εμπειρίκου μάς δείχνει τη νέα αντίληψη: α) η ποίηση ξεκινάει από την εικόνα, από τη μαγεία των πραγμάτων, β) έχει τη δύναμη να μεταμορφώνει διαρκώς τον κόσμο σύμφωνα με τη φαντασία και τις επιθυμίες του ποιητή.
  2. Στην υπερρεαλιστική ποίηση, οι εικόνες αναπηδούν αυτόματα και συμφύρονται μεταξύ τους χωρίς αυστηρή λογική αλληλουχία. Γίνεται επίσης χρήση τολμηρών μεταφορών.
  3. Ο Εμπειρίκος, όπως και άλλοι Έλληνες υπερρεαλιστές, χρησιμοποιεί συχνά λέξεις λόγιες, επειδή είναι λιγότερο συνηθισμένες, που ξεχωρίζουν μέσα στο κείμενο και ασκούν κι αυτές γοητεία, όπως και τα πράγματα.

Υπερρεαλισμός  Έ. Κακναβάτος, «Γιατί δεν πεθαίνει ο Υπερρεαλισμός»

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

  1. Γιατί διάλεξε ο ποιητής ως τίτλο του ποιήματός του τη λέξη Ηχώ;
  2. Από το πλήθος των εικόνων που ασφαλώς θα παρατήρησε ο ποιητής περπατώντας μέσα στο δάσος, ελάχιστες μας παρουσιάζει στο ποίημά του. Να τις βρείτε και να καθορίσετε το είδος τους.
  3. Τι εννοεί ο ποιητής με τους τρεις τελευταίους στίχους;