Νεότερη Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία (Β΄ Γενικού Λυκείου - Επιλογής) - Βιβλίο Μαθητή (Eμπλουτισμένο)
Α45
Ραιυμόν Κενώ

ΓΙΑ ΜΙΑ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ

Αχ θεούλη μου, τι ωραία που θα ’ταν να ’γραφα ένα ποιηματάκι

 
Μπα! Να ένα που περνάει τώρα δα από μπροστά μου
Ψιτ ψιτ ψιτ
Έλα εδώ χρυσό μου να σε εμπλέξω
Στο ίδιο περιδέραιο με τ’ άλλα μου ποιήματα
Έλα εδώ να σε εμπήξω
Στο οικοδόμημα των Απάντων μου
Έλα εδώ να σε εμπαταδώσω
Και να σε ενομοιοκαταλήξω
Και να σε ερρυθμολογήσω
Και να σε ελλυρικοποιήσω
Και να σε εμπηγασεύσω
Και να σε ενστιχώσω
Και να σε εμπεζολογήσω
 
Να πάρει η ευχή
Την κοπάνησε
 

μτφρ. Αχιλλέας Κυριακίδης
(γενν. 1946)

εμπαταδίνω: λέξη ανύπαρκτη, φτιαγμένη από τον μεταφραστή κατ’ αναλογία προς τη λέξη του πρωτότυπου.
ενομοιοκαταλήγω: καθιστώ κάτι ομοιοκατάληκτο.
ερρυθμολογώ: βάζω κάτι σε ρυθμό.
ελλυρικοποιώ: δίνω σε κάτι λυρική υπόσταση.
ενστιχώνω: διατάσσω κάτι σε στίχο.
εμπεζολογώ: καθιστώ κάτι πεζόμορφο.

Τα ρήματα αυτά, όπως και το εμπηγασεύω, τα έχει κατασκευάσει ο Κενώ.

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής  Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής

ΣΧΟΛΙΟ

Στα κείμενα του Κενώ το φανταστικό παιχνίδι, οι εικόνες του ασύνειδου και η αίσθηση της ειρωνείας συναιρούνται σε μιαν ακραία έκφραση που αποτελεί ένα είδος ερμηνείας του κόσμου βασισμένης σε γλωσσικές παραμέτρους. Η γλώσσα και η ελευθερία της γλώσσας ταυτίζονται με τη δημιουργία, και το έργο του Κενώ γίνεται χαρακτηριστικό ορισμένων από τις πλέον πρωτοποριακές λογοτεχνικές αναζητήσεις του αιώνα.

Το «Για μια ποιητική τέχνη» που, όπως δείχνει ο τίτλος έχει ως θέμα την ίδια την ποίηση, μπορεί να διαβαστεί ως ένα σαρκαστικό σχόλιο για την έννοια της ποιητικής έμπνευσης. Περιγράφοντας μιαν αποτυχημένη απόπειρα συγγραφής ενός ποιήματος ο Κενώ φαίνεται να σατιρίζει το κίνητρο της ποιητικής πράξης, το οποίο φαίνεται να εντοπίζει όχι σε κάποιο εξωτερικό ερέθισμα αλλά στο ίδιο το συναισθηματικό πεδίο της τέχνης, σε μια περιοχή ανάμεσα στην ποιητική φιλοδοξία και την ποιητική ματαιοδοξία. Ο πρώτος στίχος φαίνεται να παρωδεί τη συνήθεια των αρχαίων ποιητών να επικαλούνται, για να γράψουν τα ποιήματά τους, τη βοήθεια της Μούσας, δηλαδή του Θεού· πράγμα που το υποδηλώνει και η παρουσία του ρήματος εμπηγασεύω (= βάζω φτερά για να πετάξω όπως ο Πήγασος), με την αναφορά του στο μυθικό φτερωτό άλογο που συνδεόταν με τις Μούσες και είχε κι αυτό ως κατοικία του τον Ελικώνα.

Το ποίημα μπορεί να διαβαστεί παράλληλα με τις «Ασκήσεις ύφους» του Κενώ (Β 20) και σε σύγκριση με το ποίημα του Κορμπιέρ (Α22)

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
  1. Σχολιάστε τον τίτλο του ποιήματος σε σχέση με το περιεχόμενο του.
  2. Ποια είναι η σχέση του ποιήματος με το ποιηματάκι στο οποίο αναφέρεται;

RAYMOND QUENEAU (Χάβρη 1903 – Παρίσι 1976) Γάλλος ποιητής, πεζογράφος και δοκιμιογράφος. Σπούδασε φιλοσοφία και από το 1924 ως το 1929 εντάχθηκε στους υπερρεαλιστικούς κύκλους του Παρισιού. Ενδιαφέρθηκε, επίσης, για την ψυχανάλυση, και τη θρησκειολογία, ενώ σημαντική υπήρξε και η ενασχόληση του με το κινηματογραφικό σενάριο. Ήταν επιφανές μέλος της αντιακαδημίας των Παταφυσικών.

Έργα του: Βαρυχειμωνιά (1939), Ο φίλος μου ο Πιερό (1943), Ασκήσεις ύφους (1947), Η Ζαζί στο μετρό (1959) κ.ά.

Raymond Queneau [πηγή: Wikipedia]

eikona