Α. Χριστόπουλος, "Φαγοπότι"

Αθανάσιος Χριστόπουλος

Ο Αθ. Χριστόπουλος ασχολήθηκε μ' όλους σχεδόν τους τομείς της γνώσης: νομική, ιατρική, φιλοσοφία, φιλολογία, φυσική, μουσική, ποίηση και πολιτική. Αν κι ο ίδιος έζησε μια ζωή κανονική και νηφάλια, η ποίησή του είναι γεμάτη από ύμνους στον έρωτα και το Βάκχο. Στην πραγματικότητα ακολουθεί την κίνηση του Ανακρεοντισμού, που εντάσσεται στο γενικότερο λογοτεχνικό κίνημα του Αρκαδισμού. Πρέπει όμως να αναγνωρίσουμε πως παρ' όλο τον επίπλαστο κι επιφανειακό χαρακτήρα της ποίησής του και την απουσία ενός βαθύτερου πάθους, δεν της λείπει η χάρη και η λεπτότητα. Ύστερα από μαρασμό 150 σχεδόν χρόνων, μετά την πτώση της Κρήτης, η νεότερη ελληνική ποίηση αρχίζει να βρίσκει το δρόμο της.

Φαγοπότι

Τρύγος πρόσχαρα προβαίνει,
εορτάζ' η οικουμένη,
η φλογέρ' αχολογάει.
Το φθινόπωρο βοΐζει
χορευτά πανηγυρίζει
και τ' αμπέλια του τρυγάει.

Βάλτε, φίλοι, μες στη βρύση
το κρασί μας να δροσίσει,
και στρωθείτε καταγής
στην αράδα ως τον πάτο,
εις τον ίσκιον αποκάτω
προς τα χείλη της πηγής.

Στρώστε φύλλα, στρώστε φτέρη
επιδέξια με το χέρι
κι από πάνω τεχνικά
το αρνάκι μας λιανίστε
και τον τρύγον μας αρχίστε,
να χαρούμε φιλικά.

Ας ρουφούμε το κρασάκι
στες αρχές απ' ολιγάκι
και κινώντας βαθμηδόν
ας υψώνομε τη δόση,
ως ν' ανάψει, να κορώσει
το κεφάλι μας σχεδόν.

Κι έτσι πλέον ζαλισμένοι
μες στα χόρτα κυλισμένοι
των πουλιών τον σφυριγμόν,
ξαπλωτά να τον ακούμε
και τον ίσο να βαστούμε
ως τον πρώτον νυσταγμόν.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Αφού διαβάσετε τα εισαγωγικά σημειώματα, να επισημάνετε τα στοιχεία που ανταποκρίνονται στο ποίημα Φαγοπότι.
α) Ποια γλώσσα χρησιμοποιεί ο ποιητής;
β) Έχουν οι στίχοι του ρυθμό αντίστοιχο με το πνεύμα της ποίησής του;

Εικόνα

Αθανάσιος Χριστόπουλος (1772-1847)

εικόνα Γεννήθηκε στην Καστοριά. Μεγάλωσε κι εκπαιδεύτηκε μέσα στο κλίμα των προοδευτικών ιδεών του νεοελληνικού διαφωτισμού, που επηρέασαν και την ελληνική παιδεία. Μετά τις πρώτες σπουδές του στο Βουκουρέστι, ακολούθησε ανώτερες σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Βούδας (λατινικά, φιλοσοφία, ιατρική) και της Πάντοβας (ιατρική και νομικά). Όλη τη ζωή του την έζησε σχεδόν στις παραδουνάβιες ηγεμονίες, όπου κατέλαβε ανώτερα αξιώματα. Στην αρχή ευνοήθηκε πολύ από τον ηγεμόνα Αλέξανδρο Μουρούζη κι αργότερα από τον ηγεμόνα της Βλαχίας Ιωάννη Καρατζά, που τον διόρισε ανώτατο δικαστικό και του ανέθεσε να ανασυντάξει τη νομοθεσία της χώρας. Μετά την ανάκληση του Καρατζά αποσύρθηκε στο Σιμπίνι της Τρανσυλβανίας. Το 1836 επισκέφθηκε για λίγο την ελεύθερη Ελλάδα. Η υποδοχή όμως που του έγινε δεν ήταν εκείνη που περίμενε. Ξαναγύρισε στο Σιμπίνι, όπου και πέθανε.

Η δράση του ήταν πολυσχιδής. Ασχολήθηκε με ποικίλα θέματα, φιλολογικά, γλωσσικά, λογοτεχνικά, φιλοσοφικά, πολιτικά κ.ά. Δοξάστηκε όμως ως ποιητής κι έγινε γνωστός για τις απόψεις του γύρω από το γλωσσικό ζήτημα. Στο σχετικό έργο του υποστήριξε ότι η νεοελληνική αποτελεί επιβίωση και κράμα της αρχαίας δωρικής και αιολικής διαλέκτου.

Από τα έργα του τυπώθηκαν τα εξής: Γραμματική της Αιολοδωρικής, ήτοι της ομιλούμενης τωρινής των Ελλήνων γλώσσας, Βιέννη, 1805, Λυρικά (α' έκδοση 1811), Πολιτικά παράλληλα, Παρίσι 1833, Ελληνικά Αρχαιολογήματα, Αθήνα 1853.