Εικονογραφημένο Λεξικό Α΄, Β΄, Γ΄ Δημοτικού

 

 

 

 

Μαθαίνουμε να γράφουμε τα γράμματα
του αλφάβητου.

 

Το αλφάβητο έχει 24 γράμματα. Μπορούμε να τα γράψουμε με κεφαλαία ή με μικρά. Στον πίνακα που θα δεις πιο κάτω γράψαμε όλα μαζί τα γράμματα και με τους δύο τρόπους.

 

 

κεφαλαία

Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ O Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω

 

 

μικρά

α β γ δ ε ζ η θ ι κ λ μ ν ξ ο π ρ σ τ υ φ χ ψ ω

 

 

 

Χρωματίσαμε τα σύμφωνα με μαύρο χρώμα και τα φωνήεντα με κόκκινο.

 

Μπορείς να βρεις πόσα είναι τα σύμφωνα και πόσα τα φωνήεντα του αλφάβητου;

 

Μπορείς να βρεις κι άλλες λέξεις που ν' αρχίζουν από κάθε γράμμα;

 

 

 


Πότε χρησιμοποιούμε κεφαλαία και πότε μικρά;

 

 

Τα κεφαλαία τα χρησιμοποιούμε στην αρχή μίας πρότασης:

Με λένε Αθηνά.

 

Με κεφαλαία γράφουμε και το πρώτο γράμμα των κύριων ονομάτων:

Με λένε Αθηνά.

 

Τέτοια ονόματα είναι τα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όπως οι πόλεις και οι χώρες:

Ελλάδα, Θεσσαλονίκη, Κώστας

 

Τόνο παίρνουν μόνο τα φωνήεντα και μάλιστα τα μικρά γράμματα. Τα μεγάλα γράμματα παίρνουν τόνο μόνο στην αρχή της λέξης και της πρότασης:

 

Όταν βρέχει, κρατάμε ομπρέλα.

Η Άρτα είναι στην Ήπειρο.

 

Φωνήεντα: α, ε, ι, η, ο, υ, ω

Σύμφωνα: β, γ, δ, ζ, θ, κ, λ, μ, ν, ξ, π, ρ, σ, τ, φ, χ, ψ

 

 

 


Μαθαίνουμε να προφέρουμε και τους φθόγγους.

 

 

Τα ζώα όταν φωνάζουν, βγάζουν ήχους. Μπορούμε να γράψουμε αυτούς τους ήχους με γράμματα. Η γάτα κάνει νιάου, ο κόκορας κάνει κικιρίκου, ο σκύλος γαβ.

 

Ήχους βγάζουν και οι άνθρωποι όταν μιλάνε. Τους ήχους αυτούς τους λέμε φθόγγους.

 

Ένας φθόγγος μπορεί να γράφεται με διαφορετικά γράμματα. Στην πρόταση O σκύλος του κυρίου Μιχάλη κυνηγάει τη Ροζαλία, ο φθόγγος ι υπάρχει 10 φορές.

 

Όταν θέλουμε να προφέρουμε τους φθόγγους, μπορούμε να χρησιμοποιούμε και κάποια σύμβολα, τα φωνητικά σύμβολα. Να τα σύμβολα που χρησιμοποιούμε για να γράψουμε τους φθόγγους που ακούμε. Oι φθόγγοι είναι φωνήεντα και σύμφωνα.

 

 

Φωνήεντα

 

ακούω φθόγγους γράφω γράμματα
α πατάτα
ε πέντε, κεντώ, καιρός
ι πίνω, τρύπα, ήχος, κοιμάμαι, εικόνα, υιοθετώ
ο κόρη, ώμος
ου κουνώ, ουρανός

 

Σύμφωνα

 

ακούω φθόγγους γράφω γράμματα
β βάρος, Σάββατο, χορεύω, αυλή
γ γάτα
γ' γελώ, γείτονας, χέρια, διαβάζω, δεκαριά, βιάζομαι
δ δάσκαλος
ζ ζώο, σγουρός, σβήνω
θ θάλασσα
κ καλός, εκκλησία
κ' κερί, κιμάς, παιδάκια
λ λαμπάδα, αλλαγή
λ' λιακάδα
μ μαμά
ν ναι, νωρίς, γενναίος
ν' νιάτα, κούνια
π πατέρας
ρ ρόδι, ώρα
σ σαλάτα, σώμα, θάλασσα
τ τυρί, τρώω
φ φαγητό, ευχαριστώ, αυτός
χ χορεύω, χαρά
χ' χέρι, χήρα, χιόνι, ματιά
μπ μπαμπάς
ντ νταντά
γκ γκαρίζω, γκολ
γκ' γκι, άγγελος
τσ τσιρίζω, τσόκαρο
τζ τζίτζικας
πσ ψωμί
κσ έξω

 

 

Μερικές φορές το ι προφέρεται πολύ γρήγορα και δεν ακούγεται σαν ολόκληρος φθόγγος, είναι δηλαδή ημίφωνο, όπως στις λέξεις

χαϊδεύω, αηδόνι, κελαηδώ

 

Δες τις λέξεις:

κλίμα-κλήμα

τοίχος-τείχος

φύλλο-φύλο

ψηλός-ψιλός.

 

Γράφονται διαφορετικά, αλλά προφέρονται το ίδιο. Είναι ομόηχες.