Γ. ΤΑ ΠΑΘΗΤΙΚΑ ΡΗΜΑΤΑ§ 65 Παθητικά ρήματα ή ρήματα παθητικής διάθεσης ονομάζονται αυτά που φανερώνουν ότι το υποκείμενό τους παθαίνει κάτι από κάποιον άλλο. Παθητική διάθεση έχουν: - α) Ρήματα της μέσης, συνηθέστερα, φωνής:
Ὁ λόφος ἐνεπλήσθη ἱππέων. (γέμισε) [ρ. πίμπλαμαι] Οἶδα ὅτι οὐκ ἀδικοῦμαι. N.E.: Η σοδειά καταστράφηκε. - β) Ορισμένα ρήματα ενεργητικής φωνής:
Οὐδὲν πώποτε κακὸν ἐπάθομεν. [ρ. πάσχω] Πάντες ἀπέθανον αὐτοῦ μαχόμενοι. [ρ. ἀποθνῄσκω] N.E.: Τα χιόνια έλιωσαν. - γ) Μερικές ρηματικές εκφράσεις ή περιφράσεις:
Πάντες ἐν αἰτίᾳ ἦσαν. (κατηγορούνταν) Ἐκεῖνος δίκην δώσει. (θα τιμωρηθεί) [δίκην δίδωμι] N.E.: Η σεισμική δόνηση δεν έγινε αισθητή. § 66 Το πρόσωπο ή το πράγμα από το οποίο προέρχεται η ενέργεια που δέχεται το υποκείμενο ενός παθητικού ρήματος ονομάζεται ποιητικό αίτιο. Το ποιητικό αίτιο εκφέρεται: - α) Με την πρόθεση ὑπὸ + γενική (βλ. άλλες συντακτικές λειτουργίες της ὑπὸ + γενική στην § 156.18α):
Πολλοὶ ὑπὸ τῶν τριάκοντα ἀπέθανον. N.E.: [από + αιτιατική] Oι νόμοι ψηφίζονται από τη Βουλή. - β) Σπανιότερα με τις προθέσεις ἀπό, ἐκ, πρός, παρὰ + γενική:
Οὐδὲν ἔργον ἀξιόλογον ἐπράχθη ἀπ' αὐτῶν. Τοῦτό μοι ἐκ θεοῦ δέδοται. Ταῦτα ἐξηγγέλθη Ἀλεξάνδρῳ πρὸς τῶν κατασκόπων. Παρὰ πολλῶν ὁμολογεῖται τοῦτο εἶναι τὸ δίκαιον. - γ) Με δοτική ονόματος ή αντωνυμίας, η οποία ονομάζεται δοτική προσωπική του ενεργούντος προσώπου (βλ. § 80η).
|