Γραμματική Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού
eikonaE03_01

11.1       Κλιτή μετοχή

eikonaE11_09
Δεν πρόφτασε να τελειώσει τη
φράση της και το αγόρι έτρεξε
στο κελάρι. Αναποδογύρισε ό,τι
είχε εκεί. Δε βρήκε τίποτα. Τρε-
χάτος και σκονισμένος ανέβηκε
στο πρώτο πάτωμα, άνοιξε ό,τι
ντουλάπι, συρτάρι, σεντούκι ή
κοφίνι βρίσκονταν στον πύργο,
μα πάλι δε βρήκε τίποτα. Σαν γά-
τα σκαρφάλωσε στην όρθια ξύ-
λινη σκάλα της σοφίτας κι εκεί,
αφού σκάλισε παντού, χώθηκε
ως τη μέση σ' ένα παλιοσέντου-
κο, σαράβαλο, μουχλιασμένο και
σαρακοφαγωμένο. Στο τέλος
έβγαλε από κάτω από μια στοίβα
παλιόχαρτα κιτρινιασμένα και ζα-
ρωμένα, ένα κουρελιασμένο μα-
κρύ βιβλίο, με το εξώφυλλο μι-
σοφαγωμένο από τα ποντίκια και
τόσο σκονισμένο, που τα εξωτε-
ρικά χρυσά γράμματα μόλις δια-
βάζονταν πια.
Παραμύθι χωρίς όνομα, Π. Σ. Δέλτα

 

eikonaE11_10
Η κλιτή μετοχή μοιάζει με το
επίθετο, γιατί κατά κανόνα
συνοδεύει ουσιαστικά και τα
προσδιορίζει.
Φτιάχνω κλιτές μετοχές αν
προσθέσω τις κατάληξεις -μένος/
-μένη/-μένο στο ρήμα:

κιτρινίζω κιτρινισμένος,, -ο
ζαρώνω ζαρωμένος, -η, -ο

Οι κλιτές μετοχές κλίνονται όπως τα επίθετα σε -ος, -η, -ο.

Πολλές φορές, λέξεις που ξεκίνησαν ως κλιτές μετοχές γίνονται ουσιαστικά:
το κρατούμενο, τα χρωστούμενα, το ενδεχόμενο, το περιεχόμενο κ.ά.

 

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 29
Φτιάχνω στο τετράδιό μου κλιτές μετοχές από τα ρήματα:
νυστάζω, κουράζω, απελπίζω, ιδρώνω, κυκλώνω, κλαίω, πεινάω, διψάω