. . . . . . . . Έλα στην παρέα μας! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Αξέχαστα γενέθλια

2. Μικρομαγειρέματα

3. Φτιάχνουμε προσκλήσεις

4. Από το ημερολόγιο του Ελτόν

5. Το χαρούμενο λιβάδι

Γνωρίζουμε την παρέα της Μελίνας και τη βοηθάμε να οργανώσει τη γιορτή των γενεθλίων της.

. . . . . Αξέχαστα γενέθλια . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Σε λίγες μέρες η Μελίνα έχει τα γενέθλιά της. Θα κλείσει τα οχτώ και «θα περπατήσει στα εννιά», όπως λέει η γιαγιά Μερόπη. Αναρωτιέται πώς είναι να περπατάει κανείς στα εννιά! Όταν ήταν μικρή, ήξερε πώς είναι να περπατάς στα τέσσερα! Αλλά αυτό το εννιά πρέπει να μοιάζει με ολόφωτη λεωφόρο που καταλήγει σε μια στρογγυλή πλατεία. Μια πλατεία με σιντριβάνι. Μια πλατεία που θα πλημμυρίσει από φίλους και συμμαθητές. 

Κάθεται στο τραπέζι της κουζίνας. Μερικά χειμωνιάτικα απογεύματα προτιμά να διαβάζει εκεί παρά στο δωμάτιό της. Έχει απλώσει τα τετράδια, τα χρωματιστά μολύβια, τις γόμες και τα βιβλία. Αύριο είναι Κυριακή και θέλει να είναι ελεύθερη. Τα μαθήματα θα της πάρουν λίγη ώρα κι έχει αρχίσει με τα Μαθηματικά. «Γράφω τέσσερα στο πηλίκο. Τρεις τέσσερις δώδεκα, από δεκατρία ένα» ψιθυρίζει κάνοντας μια διαίρεση. «Κάτω το εννιά…» συνεχίζει και σταματά σαστισμένη.
Γιατί κάτω το εννιά; Ζήτω το εννιά, θέλει να πει.

Ονειρεύεται τη γιορτή των γενεθλίων της. Θα γεμίσει το σπίτι με δώρα και μπαλόνια. Κόκκινα, κίτρινα, πράσινα! Θα κεράσει γλυκά τα παιδιά. Θα σβήσει τα κεράκια στην τούρτα. Θα γελάσει με τις φίλες της πειράζοντας τα αγόρια. Τους θέλει όλους μαζί της.

– Πότε θα αρχίσουμε τις ετοιμασίες για τη γιορτή μου; Πότε θα γράψουμε προσκλήσεις για την τάξη μου;
– Μας μένει μόνο μία εβδομάδα!, λέει στη μητέρα της που ετοιμάζει για βραδινό μια λαχανόσουπα.
– Μα πόσους θέλεις να καλέσεις; Εσύ χρειάζεσαι πλατεία και όχι σπίτι! Πότε θα προλάβω να κάνω τόσες ετοιμασίες; Τέλειωνε με τα μαθήματά σου.

Η Μελίνα ξαναγύρισε σκεφτική στη διαίρεση. «Κάτω και το εννιά». Κάθε χρόνο οι ίδιες δικαιολογίες. Κάθε χρόνο οι μεγάλοι κανονίζουν τα γενέθλιά της. Είναι πολύ λυπημένη. Την ώρα του φαγητού άκουγε ασήμαντες κουβέντες για τη μέρα που πέρασε. Στην πραγματικότητα, δεν πρόσεχε τι έλεγαν οι γονείς της. Μάζευε τις δυνάμεις της. «Ή τώρα ή ποτέ» είπε μέσα της και πετάχτηκε απότομα:
– Θέλω να κάνω μια μεγάλη γιορτή για τα γενέθλιά μου. Κάντε μου το χατίρι. Μια φορά γίνεσαι εννιά χρονών! Θα καλέσουμε κι ενισχύσεις, τη γιαγιά Μερόπη. Δε θα μου αρνηθεί. Είμαι η αδυναμία της!  

Οι γονείς της κοιτάχτηκαν στα μάτια με νόημα και ξέσπασαν σε γέλια.
– Άμα σου μπει κάτι στο μυαλό... είπε ο πατέρας και τη φίλησε στο μάγουλο.
– Τέλεια! Τρέχω να τηλεφωνήσω στον Κώστα, φώναξε ενθουσιασμένη, αφήνοντας το κουτάλι να πέσει στη σούπα της. Πλατς!
– Καθήκοντα μάγειρα αναλαμβάνω εγώ. Σάντουιτς, μεζεδάκια και σαλάτες θα καταφέρω να φτιάξω με λίγη βοήθεια. Για τούρτα, ξέχασέ το. Ζαχαροπλάστης δεν έγινα ακόμη, της είπε το φιλαράκι της από την άλλη γραμμή του τηλεφώνου.
– Μη σε νοιάζει, αυτή είναι δουλειά για τη γιαγιά Μερόπη.

Όλο το βράδυ στροβιλίζονταν στο όνειρό της κόκκινα, πράσινα και κίτρινα μπαλόνια! Έμεναν μόλις εφτά μέρες για να περπατήσει εννιά ολόκληρα χρόνια!

Συγγραφική ομάδα

Ξεκλειδώνω το κείμενο

1. Κυκλοφορείς ανάμεσα στα πρόσωπα της ιστορίας δίχως εκείνα να σε βλέπουν. Πληροφόρησε τους συμμαθητές σου για όσα παρατηρείς. Οι παρακάτω ερωτήσεις θα σε βοηθήσουν να τα παρουσιάσεις.

   Αξέχαστα γενέθλια

   Τι θέλει να κάνει;

   Τι εμπόδια συναντά;

   Πώς νιώθει;

   Τι καταφέρνει τελικά;

   Πώς τα καταφέρνει;

   Ποιους συναντάς στην ιστορία;

   Ποιο πρόσωπο πρωταγωνιστεί;

   Πού βρίσκεται ο καθένας;

   
   
2. Ξαναδιάβασε προσεκτικά την ιστορία. Με ποιες από τις παρακάτω προτάσεις συμφωνείς ή διαφωνείς; Βάλε ✗ στη σωστή απάντηση.

   	ΣΥΜΦΩΝΩ	ΔΙΑΦΩΝΩ
   Η Μελίνα είναι οχτώ χρονών.	■	■
   Η Μελίνα έχει γενέθλια το καλοκαίρι.	■	■
   Η γιορτή για τα γενέθλια της Μελίνας δε θα γίνει στο σπίτι της.	■	■
   Ο Κώστας και η γιαγιά Μερόπη θα βοηθήσουν στις ετοιμασίες των γενεθλίων της Μελίνας.	■	■

   

   Παρατηρώ και μαθαίνω

   
   

   Η Μελίνα ονειρεύεται τι θέλει να κάνει στη γιορτή των γενεθλίων της.

   
   

   Θα γεμίσει το σπίτι με δώρα.
   Θα κεράσει γλυκά τα παιδιά.
   Θα σβήσει τα κεράκια στην τούρτα.
   Θα γελάσει με τις φίλες της πειράζοντας τα αγόρια.

   

   Μπροστά από τα ρήματα των παραπάνω προτάσεων υπάρχει η λέξη θα. Τα ρήματα αυτά μας λένε τι θέλει να κάνει η Μελίνα ύστερα από επτά μέρες στη γιορτή της, δηλαδή τι θα γίνει στο μέλλον.
   Τα ρήματα που μας δείχνουν τι θα γίνει στο μέλλον είναι σε χρόνο Στιγμιαίο Μέλλοντα. Π.χ. Η Μελίνα θα κεράσει γλυκά τα παιδιά.

   
   

    

   Φαντάζομαι τι θα γίνεται όσο διαρκεί το πάρτι! Το σπίτι θα γεμίζει με δώρα, η Μελίνα θα κερνάει τα παιδιά, θα γελάει με τις φίλες της πειράζοντας τα αγόρια...

   
   

   Τα ρήματα που μας δείχνουν τι θα γίνεται στο μέλλον είναι σε χρόνο Εξακολουθητικό Μέλλοντα. Π.χ. Η Μελίνα θα κερνάει τα παιδιά κατά τη διάρκεια της γιορτής.

   

   
   

   ◗ ◗ Ενεστώτας		◗ ◗ Μέλλοντας Εξακολουθητικός
   εγώ	διαβάζ -ω	θα διαβάζ -ω
   εσύ	διαβάζ -εις	θα διαβάζ -εις
   αυτός -ή -ό	διαβάζ -ει	θα διαβάζ -ει
   εμείς	διαβάζ -ουμε	θα διαβάζ -ουμε
   εσείς	διαβάζ -ετε	θα διαβάζ -ετε
   αυτοί -ές -ά	διαβάζ -ουν	θα διαβάζ -ουν

   ◗ ◗ Αόριστος		◗ ◗ Μέλλοντας Στιγμιαίος
   εγώ	διάβασ -α	θα διαβάσ -ω
   εσύ	διάβασ -ες	θα διαβάσ -εις
   αυτός -ή -ό	διάβασ -ε	θα διαβάσ -ει
   εμείς	διαβάσ -αμε	θα διαβάσ -ουμε
   εσείς	διαβάσ -ατε	θα διαβάσ -ετε
   αυτοί -ές -ά	διάβασ -αν	θα διαβάσ -ουν

   Σύγκρινε στους πίνακες τον Ενεστώτα με τον Εξακολουθητικό Μέλλοντα και τον Αόριστο με το Στιγμιαίο Μέλλοντα. Τι παρατηρείς;

   
   

    

   

   Παίζω με τις λέξεις

   
3. Βάλε ✗ στη σωστή απάντηση.

   • «Η Μελίνα θα περπατήσει στα εννιά» σημαίνει ότι:

   ☐ Η Μελίνα έχει περάσει τα εννιά.
   ☐ Η Μελίνα είναι τώρα εννιά χρονών.
   ☐ Η Μελίνα θα γίνει εννιά χρονών.

   • «Για τον Κώστα ο μήνας έχει εννιά» είπε ο πατέρας του, όταν έμαθε ότι ο Κώστας πήγε αδιάβαστος στο σχολείο. Τι να εννοούσε άραγε;

   ☐ Ο Κώστας δε νοιάζεται για τίποτα.
   ☐ Ο Κώστας νομίζει ότι είναι εννιά του μηνός.
   ☐ Ο Κώστας πιστεύει ότι ο μήνας έχει εννιά μέρες.

   

   
   

   Γράφω σωστά

4. Η Μελίνα με τους γονείς της θα συγυρίσουν το σπίτι. Συμπλήρωσε τις καταλήξεις των ρημάτων για να βρεις ακριβώς τι δουλειές θα κάνουν.

   Η Μελίνα θα ξεσκον. . . . . . .  τα έπιπλα.

   Η μητέρα θα σκουπ. . . . . . .  και θα σφουγγαρ. . . . . . . .  το σπίτι.

   Ο πατέρας θα ποτ. . . . . . . .  τα λουλούδια και θα καθαρ. . . . . . .  τα τζάμια.

   

   
5. «Με τόσες ετοιμασίες για τα γενέθλια των εννέα χρόνων σου πρέπει να γράφεις σωστά τις λέξεις: ετοιμάζω, ετοιμασία, έτοιμος, μαγειρεύω, μάγειρας, εννιά και ένατος» είπε η γιαγιά Μερόπη στη Μελίνα, γελώντας πίσω από τα γυαλιά της. Της είχε πάρει δώρο ένα καινούριο ευρετήριο!
   
   

. . . . . . .Μικρομαγειρέματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Μια μυρωδιά από κακάο άρπαξε τον Κώστα από τη μύτη και τον οδήγησε στην κουζίνα. Ένα μικρόσωμο πλασματάκι με σουβλερή μύτη και μεγάλα αυτιά μπαινόβγαινε στα ντουλάπια. Φορούσε καφέ πιτσιλιστό κουστούμι και μια άσπρη ποδιά.

– Τι με κοιτάς έτσι; Εμπρός, εμπρός, ανακάτευε το κακάο! φώναξε και του έδωσε μια ξύλινη κουτάλα.  

ΖΩΓΡΑΦΙΣΕ ΤΟ ΚΟΥΖΙΝΟΞΩΤΙΚΟ

Παλιά, πολύ παλιά, υπήρχαν κουζινοξωτικά που φρόντιζαν το γάλα να γίνεται βούτυρο και το ψωμί να βγαίνει πάντοτε ξεροψημένο από τους φούρνους. Ο Κώστας δεν είχε ιδέα ότι ένας απόγονος αυτών των ξωτικών ζούσε ακριβώς εκεί, μέσα στην κουζίνα. Σαστισμένος καθώς ήταν, άρχισε να ανακατεύει.

– Λοιπόν, έχουμε και λέμε, συνέχισε το ξωτικό. Δύο πακέτα βούτυρο και μια ιδέα κανέλα. Ρίχνω το κακάο, την ιδέα της φιλίας, μισό φλιτζάνι ζάχαρη, τα μπισκότα και, βέβαια, ένα τραγούδι με ιδέες χαράς. Μη σταματάς, Κώστα, ανακάτευε!  

– Έγιναν όλα μαζί μια σφιχτή κρέμα, είπε ο Κώστας. Το κουζινοξωτικό βούτηξε το δάχτυλο στην κρέμα και δοκίμασε.  

– Μμμ! Οι ιδέες ανακατεύτηκαν με το τραγούδι υπέροχα! Πλάσε τώρα, Κώστα, μικρές μπαλίτσες με την κρέμα και άφησέ τες να κυλήσουν στο πιάτο με τη χρυσόσκονη! Εεε... τρουφόσκονη ήθελα να πω!  

«Δε θα το πιστεύει η Μελίνα» σκεφτόταν ο Κώστας.  

– Ασφαλώς και θα σε πιστέψει, είπε το ξωτικό που ήξερε να διαβάζει τις σκέψεις των άλλων. Όλοι γνωρίζουν πως μόνο εγώ, ο διάσημος Άνω-Κάτω, φτιάχνω τις πιο νόστιμες τρουφομπαλίτσες του κόσμου! Κι άρχισε να χτυπάει χαρούμενο την κατσαρόλα… Νταν, νταν, νταν!  

Ο Κώστας πετάχτηκε από το κρεβάτι του. Το ξυπνητήρι αντηχούσε στο σπίτι, εκείνο το κυριακάτικο πρωινό.

Συγγραφική ομάδα

Ξεκλειδώνω το κείμενο

1. Έχεις κρυφτεί κάτω από το τραπέζι της κουζίνας και ξαφνικά βλέπεις δίπλα σου ένα άλλο ξωτικό. «Μη βγάλεις άχνα! Είμαι ο Κάτω-Άνω, ο δίδυμος αδελφός του Άνω-Κάτω. Θέλω να μάθω τι υλικά ανακατεύει ο αδελφός μου στη διάσημη τρουφοσυνταγή του». Για να τον βοηθήσεις, υπογράμμισε στο κείμενο τα υλικά της συνταγής.
2. Τι θα γινόταν…
   

   αν δε χτυπούσε το ξυπνητήρι στο δωμάτιο του Κώστα;

   Παρατηρώ και μαθαίνω

   Κώστα ανακάτευε ! Πλάσε τώρα μικρές μπαλίτσες μετην κρέμα και άφησέ τες να κυλήσουν στο πιάτο.

   
   

   Το κουζινοξωτικό προστάζει, δίνει εντολές στον Κώστα. Πρόσεξε πώς αλλάζει η μορφή των ρημάτων, όταν προστάζουμε, όταν δίνουμε εντολές ή οδηγίες σε κάποιον.

   Ενεστώτας: (ανακατεύω) ανακάτευε, ανακατεύετε
   Αόριστος: (ανακάτεψα) ανακάτεψε, ανακατέψτε

   
   

   

   • Ο Κώστας ξύπνησε περίφημα εκείνο το κυριακάτικο πρωινό. Πήρε το βιβλίο συνταγών και γραμμή για το σπίτι της Μελίνας. Σκέφτηκε να της προτείνει να φτιάξουν τρουφομπαλίτσες για τη γιορτή της. Διάβασαν τα υλικά που θα χρειαστούν και τις οδηγίες εκτέλεσης.

   Τρουφομπαλίτσες

   

   ΥΛΙΚΑ ΓΙΑ 30 ΚΟΜΜΑΤΙΑ
   2 πακέτα βούτυρο
   μισό φλιτζάνι σκόνη κακάο
   μισό φλιτζάνι ζάχαρη άχνη
   1 πακέτο τετράγωνα μπισκότα τριμμένα
   2 φλιτζάνια σοκολάτα τρούφα
   30 χάρτινες θήκες για τρουφάκια

   ΕΚΤΕΛΕΣΗ
   Στην αρχή, ανακατέψτε γρήγορα το βούτυρο, το κακάο και τη ζάχαρη μέχρι να γίνει μια σφιχτή κρέμα. Ύστερα προσθέστε τα τριμμένα μπισκότα και ανακατέψτε καλά. Κατόπιν, φτιάξτε μικρές μπαλίτσες με την κρέμα. Στη συνέχεια, απλώστε προσεκτικά την τρούφα σε ένα πιάτο και κυλήστε αργά μέσα σε αυτό τις μπαλίτσες. Τέλος, βάλτε τις τρουφομπαλίτσες στις θήκες και διατηρήστε τες στο ψυγείο.

   Σε κάθε συνταγή διαβάζουμε τα υλικά που θα χρειαστούμε και πώς θα τα χρησιμοποιήσουμε.

   Με τα ρήματα μπορούμε να δώσουμε οδηγίες και εντολές. Κύκλωσε αυτά  τα ρήματα στη διπλανή  συνταγή.

   Η Μελίνα θα καλέσει 20 παιδιά. Υπολόγισε στο τετράδιό σου την ποσότητα των υλικών που θα χρειαστεί, ώστε κάθε παιδί να φάει από τρία τρουφάκια.

   

   
   
3. Σε κάθε συνταγή οι οδηγίες δίνονται με μια συγκεκριμένη σειρά. Αντιστοίχισε τις παρακάτω λέξεις για να βρεις με ποια σειρά πρέπει να εκτελέσεις τις οδηγίες της συνταγής.
   

   Στην αρχή		προσθέστε
   Ύστερα		βάλτε
   Κατόπιν		απλώστε
   Στη συνέχεια		φτιάξτε
   Τέλος		ανακατέψτε

4. Υπογράμμισε στη συνταγή τις λέξεις που μας δείχνουν πώς να εκτελέσουμε αυτό που μας λέει κάθε ρήμα.

    

   

   Παίζω με τις λέξεις

5. Διάβασε τον ξωτικοκαβγά στο συμμαθητή σου αλλάζοντας τις χρωματισμένες φράσεις με όποιες από τις παρακάτω ταιριάζουν:
   δεν ξέρεις τίποτα, πολύ λίγη κανέλα, είσαι εγωιστής και φαντασμένος, δεν είσαι πολύ έξυπνος. 
   

   Όταν ο Άνω-Κάτω κατάλαβε πως ο Κάτω-Άνω έμαθε τη συνταγή του για τις τρουφομπαλίτσες, έγινε μεγάλος σαματάς!
   – Δεν μπορεί ο καθένας να μου κλέβει τις ιδέες! είπε ο Άνω-Κάτω και η μύτη του γινόταν πιο σουβλερή καθώς θύμωνε.
   – Σιγά τις ιδέες! Ο καθένας θα μπορούσε να σκεφτεί μια τέτοια συνταγή. Μεγάλη ιδέα έχεις για τον εαυτό σου! του είπε ο Κάτω-Άνω και όσο φώναζε τόσο περισσότερο του κοκκίνιζε η μύτη.
   – Ιδέα δεν έχεις από ζαχαροπλαστική! Είναι πασίγνωστο στον κύκλο των χαμένων ξωτικών ότι δε σου έρχονται ιδέες στο κεφάλι εύκολα.
   – Αν θέλεις να ξέρεις, εγώ ποτέ δε θα έβαζα μια ιδέα κανέλα στο κακάο. Άκου κανέλα με κακάο! φώναζε ο Κάτω-Άνω κι όλη τη νύχτα έτριζαν τα κουτάλια στο συρτάρι.

6. Η γιαγιά Μερόπη αγόρασε ντομάτες, σπανάκι, μελιτζάνες, πατάτες, τυρί και κοτόπουλο. Τι σαλάτες και τι πίτες μπορεί να φτιάξει με αυτά τα υλικά;

   σαλάτες: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

   πίτες: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

    

   Χαλβάς με σιμιγδάλι

   Υλ_κά:
   Ένα ποτήρ_ σιμιγδάλ_
   Ένα ποτ_ρι ζάχαρ_

   Τέσσερα ποτ_ρια γάλα
   Δ_ακόσια γραμμάρ_α βούτ_ρο

   Μ_σό φλιτζάν_ αμ_γδαλα ψ_λοκομμένα

   Λίγ_ κανέλα

   

   

   Γράφω σωστά

7. Από τη συνταγή της γιαγιάς Μερόπης σβήστηκαν τα ι, η, υ.

   Βοήθησε τη Μελίνα να συμπληρώσει τα υλικά της συνταγής του χαλβά όσο καλύτερα γίνεται.

   
   

. . . . . Φτιάχνουμε προσκλήσεις . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Μελίνα, τα γενέθλιά μου πλησιάζουν.
Το Σάββατο 7 Δεκεμβρίου γίνομαι 9 ετών και
σε περιμένω στη γιορτή που θα κάνω στις 7 μ.μ.
Έλα να διασκεδάσουμε τρελά.
Το μου είναι: Σίφνου 95, Αλσούπολη.

Η φίλη σου Μαργαρίτα

Ξεκλειδώνω το κείμενο

1. Πού έγινε η γιορτή του Αντρέα;
2. Πότε έγινε η γιορτή της Μαργαρίτας;
3. Ποια πρόσκληση σου αρέσει περισσότερο και γιατί;
4. Παρατήρησε τις προσκλήσεις της προηγούμενης σελίδας.
   

   • Ποιος στέλνει την κάθε πρόσκληση (αποστολέας);

   • Σε ποιον τη στέλνει (παραλήπτης);

   
5. Η Βάσια, ο Αντρέας κι η Μαργαρίτα προσπαθούν με τις προσκλήσεις τους να πείσουν τους φίλους τους να έρθουν στη γιορτή τους. Σε συνεργασία με το διπλανό σου, γράψε ποιες φράσεις χρησιμοποιούν.
   

   Παρατηρώ και μαθαίνω

   Όταν γράφεις μια πρόσκλησηθυμήσου!

   Ποια είναι η εκδήλωση

   Πού γίνεται

   Πρόσκληση

   Κύριε Δήμαρχε,

   σας προσκαλούμε να παρακολουθήσετε
   τη θεατρική μας παράσταση
   «Ανέβα στη στέγη να φάμε το σύννεφο»
   του Γ. Ξανθούλη, που θα παρουσιάσουμε
   στον κινηματογράφο Νέα Ελβετία,
   την Πέμπτη, 29 Μαΐου και ώρα 7.30 μ.μ.
   Η παρουσία σας
   θα μας δώσει μεγάλη χαρά.

   Οι μαθητές της Ε΄τάξης
   του 11ου Δημ. Σχολ. Βύρωνα

   Σε ποιον τη στέλνουμε

   Πότε γίνεται

   Ποιος τη στέλνει

   
   

   

   

   Παίζω με τις λέξεις

6. Βάλε σε κύκλο το ρήμα που δεν ταιριάζει με τη λέξη πρόσκληση:

   γράφω / δίνω / υπηρετώ / αρνούμαι / δέχομαι

7. «τηλέφωνο, τηλεφώνημα, τηλεφωνώ»
   Βρες στο λεξικό και άλλες λέξεις που αρχίζουν από τηλε- και προσπάθησε να τις εξηγήσεις.
   

   Το αρχικό κομμάτι τηλε- σημαίνει:
   α. κοντά σε κάτι, δίπλα
   β. μέσα σε κάτι
   γ. από μεγάλη απόσταση, μακριά από κάτι

   

   
   

   Γράφω σωστά

8. Γράψε τη διεύθυνσή σου (οδός, αριθμός, περιοχή, ταχυδρομικός κώδικας) καθώς και τη διεύθυνση ενός φίλου ή συμμαθητή σου.

   .....................................................	.......................................................
   .....................................................	.......................................................
   .....................................................	.......................................................

9. Συμπλήρωσε τα γράμματα που λείπουν στις παρακάτω οικογένειες λέξεων και βάλε τόνο όπου χρειάζεται:

   η διεύθ_νση, ο διευθ_ντής, η διευθ_ντρια

   το τηλέφ_νο, το τηλεφ_νημα, τηλεφ_νώ

   το όν_μα, το επ_νυμο,το ονοματεπ_νυμο

   Με ένα ή με δύο ν;

10. Συμβουλέψου το λεξικό σου και συμπλήρωσε τα γράμματα που λείπουν.

    η γέ__ηση, τα γε__έθλια, το γέ__ος, η γε__ειάδα,γε__αίος -α -ο

Αύριο Ανθολόγιο

. . . . . Από το ημερολόγιο του Ελτόν . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ξεκλειδώνω το κείμενο

1. Aπό ποια μέλη αποτελείται η οικογένεια του Eλτόν;
2. Τι σκέφτεται να δωρίσει ο Ελτόν στη Μελίνα και γιατί;
3. Ποια είναι η παρέα του Ελτόν στη γειτονιά;
4. Mε τη συνεργασία των γονιών σου κάνε το οικογενειακό σου δέντρο. Γράψε το όνομα, το επώνυμο και τον τόπο γέννησης του κάθε συγγενή σου.
   

   Παρατηρώ και μαθαίνω

   Μερικές λέξεις παίρνουν δύο τόνους!

   
   

   Θυμάσαι τη Μελίνα, ημερολόγιό μου;
   Η Μελίνα μού έδωσε μια πρόσκληση για τα γενέθλιά της.

   
   

   Δύο τόνους παίρνουν οι λέξεις που τονίζονται στην προπαραλήγουσα, όταν συνοδεύονται από τις αντωνυμίες: μου, σου, του, με, ...
   π.χ. Πρόσκληση για τα γενέθλια. (Η λέξη «γενέθλια» παίρνει έναν τόνο)     
   Πρόσκληση για τα γενέθλιά μου. (Η λέξη «γενέθλια» παίρνει δύο τόνους, γιατί συνοδεύεται από την αντωνυμία «μου»)

   
   

   

   

   Παίζω με τις λέξεις

5. Ο Ελτόν, όταν ήταν άρρωστος, όλο ίδρωνε και ξεΐδρωνε.

   Γράψε και εσύ σύνθετες λέξεις βάζοντας μπροστά το ξε- .

   Σκέψου τι άλλαξε
   στη σημασία
   των ρημάτων

    

   διπλώνω	............................................
   στρώνω	............................................
   ριζώνω	............................................
   διψώ	............................................
   γράφω	............................................
   βάφω	............................................

   
   
6. Βάλε σε κύκλο τη λέξη που δεν ταιριάζει στην παρακάτω ομάδα λέξεων.
   

   ηµέρα / ηµερολόγιο / ήµερος / ηµεροµηνία / ηµερήσιος

   
7. Eξήγησε στο διπλανό σου τι είναι:
   

   το ημερολόγιο τοίχου, το ημερολόγιο τσέπης, το επιτραπέζιο ημερολόγιο.

   
   

   Γράφω σωστά

8. Βάλε σωστά τους τόνους και τις τελείες.

   Πεμπτη, 4 Δεκεμβριου

   Ειμαι πολυ χαρουμενος Η Μελινα με πλησιασε ολο χαμογελο και μου εδωσε μια κατακοκκινη καρτα Ηταν προσκληση για τα γενεθλια της

9. Από τις παρακάτω σύνθετες λέξεις λείπει το πρώτο συνθετικό.
   Μπορείς να το βρεις;

   το ______ λόγιο, η ______ μηνία, το ______ μίσθιο
   το ______ κάματο, το ______ νυχτο
   

   

. . . . . Το χαρούμενο λιβάδι . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ξεκλειδώνω το κείμενο

1. Συζητήστε στην τάξη πώς αντέδρασαν οι μαργαρίτες όταν εμφανίστηκε η παπαρούνα.
2. Aν η παπαρούνα ήταν ακατάδεχτη, επειδή ένιωθε μοναδική μέσα στο λιβάδι, τι νομίζεις ότι θα σκεφτόταν για τις μαργαρίτες;
3. Συχνά για τα βιβλία που διαβάζουμε κρατούμε μερικές σημειώσεις, ώστε να θυμόμαστε τι έχουμε διαβάσει. Συμπλήρωσε κι εσύ την κάρτα με τα στοιχεία του βιβλίου που διάβασε η Mελίνα. Μπορείς να δώσεις στην κάρτα σου ένα σχήμα που αγαπάς.

   Tίτλος του βιβλίου:
   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

   Συγγραφέας: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
   Ήρωες: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
   Tι μου άρεσε: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
   

   Κρεμάστε 
   σε ένα ξερό
   κλαδί τις κάρτες
   από τα βιβλία
   που διαβάσατε
   και φτιάξτε
   ένα βιβλιόδεντρο
   για την τάξη.

   
   

   Παρατηρώ και μαθαίνω

   Γιατί μπροστά από τα λόγια της κάθε μαργαρίτας υπάρχει και μία παύλα;

   
   

   – Αυτή είναι κατακόκκινη κι εμείς ολόασπρες, είπε μια ψηλομύτα μαργαρίτα.
   – Τι είναι αυτά που λέτε; είπε η γιαγιά μαργαρίτα.
   – Τι λες; έκανε θυμωμένα μια άλλη μαργαρίτα.

   

   Οι μαργαρίτες συζητούν, κάνουν δηλαδή ένα διάλογο. Στο διάλογο χρησιμοποιούμε την παύλα ( – ) κάθε φορά που μιλάει άλλο πρόσωπο.

   
   

   Καθεμία με τη γνώμη της

4. Οι μαργαρίτες συζητούν. Καθεμία λέει τη γνώμη της και τη δικαιολογεί. Συμπλήρωσε τους πίνακες για να δεις τι υποστηρίζει κάθε μαργαρίτα και γιατί.

   Η γνώμη της ψηλομύτας Μαργαρίτας: Δε θέλω ένα τέτοιο λουλούδι δίπλα μου.

   Επιχειρήματα: Γιατί είναι κατακόκκινη, ..............................................................

   (γιατί, επειδή, διότι)

   .....................................................................................................................

   .....................................................................................................................

   Η γνώμη της γιαγιάς Μαργαρίτας: Να αφήσουμε την παπαρούνα να μείνει μαζί μας.

   Επιχειρήματα: ...............................................................................................

   (γιατί, επειδή, διότι)

   .....................................................................................................................

   .....................................................................................................................

   Η γνώμη της Μαργαρίτας-Ρίτας: Κι εμείς οι μαργαρίτες διαφέρουμε μεταξύ μας.
   

   Επιχειρήματα: ...............................................................................................

   (γιατί, επειδή, διότι)

   .....................................................................................................................

   .....................................................................................................................

   • Συζητήστε στην τάξη τα παραπάνω επιχειρήματα.

   
   

   Παίζω με τις λέξεις

5. Γράψε τι σημαίνουν οι λέξεις:

   κάτασπρος = . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

   κατακόκκινος = . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

   καταπράσινος = . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

   • Στις παραπάνω σύνθετες λέξεις κύκλωσε τι σημαίνει το αρχικό κομμάτι «κατά»:

   α. ίδιος με β. πάρα πολύγ. λίγο

6. Αντιστοίχισε τις λέξεις της στήλης Α με τις λέξεις της στήλης Β που έχουν την ίδια σημασία:

   Α			Β
   κάτασπρες	•	•	ακατάδεχτη
   θαυμασμός	•	•	νέο
   ψηλομύτα	•	•	ευχάριστη έκπληξη
   καινούριο	•	•	ολόασπρες

   

   • Υπογράμμισε στο κείμενό σου τις λέξεις της στήλης Α και άλλαξέ τες με τις συνώνυμές τους από τη στήλη Β. Αλλάζει κάτι;

   
   

   Γράφω σωστά

7. Τι είπε η Μαργαρίτα-Ρίτα στις άλλες παπαρούνες;
   
   
   
8. Γράψε πέντε λέξεις με πρώτο συνθετικό τη λέξη κατά.