Συντομογραφίες

Εισαγωγή

1. Λόγος. Προφορικός και γραπτός λόγος

2. Γενικές φωνητικές έννοιες

3. Γλώσσα και διάλεκτοι

4. Γραμματική

ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ

ΦΘΟΓΓΟΛΟΓΙΚΟ

1ο Κεφ. Φθόγγοι και Γράμματα

1. Φθόγγοι. Γράμματα. Διαίρεση φθόγγων και γραμμάτων

2. Διαίρεση φωνηέντων

3. Διαίρεση συμφώνων  

4. Πίνακας των Συμφώνων

5. Δίφθογγοι

2ο Κεφ. Λέξεις και Συλλαβές

1. Λέξη. Γράμματα της λέξης

2. Συλλαβή

3. Συλλαβισμός

3ο Κεφ. Τόνοι, πνεύματα, στίξη

Α΄. Οι τόνοι και ο τονισμός

1. Τόνοι

2. Ονομασία των λέξεων από τον τόνο τους

3. Τονισμός. Γενικοί κανόνες τονισμού

4. Ειδικοί κανόνες τονισμού

5. Άτονες λέξεις

6. Εγκλιτικές λέξεις. Έγκλιση του τόνου

Β΄. Τα πνεύματα και η χρήση τους

1. Πνεύματα

2. Λέξεις με ψιλή και λέξεις με δασεία

3. Θέση του τόνου και του πνεύματος

Γ΄. Άλλα σημεία στο γραπτό λόγο

1. Βοηθητικά ορθογραφικά σημεία

2. Σημεία της στίξης

4ο Κεφ. Φθογγικά Πάθη

Α΄. Πάθη φωνηέντων και διφθόγγων

1. Χασμωδία. Πάθη φωνηέντων και διφθόγγων για την αποφυγή της χασμωδίας

2. Άλλα πάθη των φωνηέντων

Β΄. Πάθη συμφώνων

α) Αποβολή συμφώνων

β) Ανάπτυξη συμφώνων

γ) Μετάθεση του j (επένθεση)

δ) Ένωση ή συγχώνευση συμφώνων

ε) Αφομοίωση συμφώνων

ζ) Ανομοίωση συμφώνων

η) Τροπή συμφώνων

Ανακεφαλαιωτικός πίνακας .με τα σπουδαιότερα πάθη των συμφώνων

ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ

ΤΥΠΟΛΟΓΙΚΟ

5o Κεφ. Μέρη του λόγου. Διαίρεση και στοιχεία των μερών του λόγου

1. Μέρη του λόγου. Κλιτά και άκλιτα. Τύποι. Κατάληξη, θέμα χαρακτήρας

2. Πτωτικά. Παρεπόμενα των πτωτικών

6ο Κεφ. Το άρθρο

Το άρθρο. Η κλίση του

7ο Κεφ. Γενικά για τα ουσιαστικά

1. Ορισμός και διαίρεση των ουσιαστικών

2. Γένος των ουσιαστικών

3. Αριθμός των ουσιαστικών

4. Κλίση των ουσιαστικών

8ο Κεφ. Α΄ κλίση των ουσιαστικών

1. Πρωτόκλιτα ασυναίρετα ουσ.

Καταλήξεις των ουσιαστικών της α΄ κλίσης

Πίνακας ασυναίρ. ουσ. α΄ κλ.

2. Πρωτόκλιτα συνηρημένα ουσ.

9ο Κεφ. Β΄ κλίση των ουσιαστικών

1. Δευτερόκλιτα ασυναίρετα ουσιαστικά

Καταλήξεις των ουσ. της β΄ κλ.

Πίνακας ασυναίρ. ουσ. β΄ κλ.

2. Δευτερόκλιτα συνηρημένα ουσ.

3. Αττική δεύτερη κλίση

10ο Κεφ. Γ΄ κλίση των ουσιαστικών

Γενικά για τα ουσιαστικά της γ΄ κλίσης. Διαίρεση των τριτόκλιτων ουσιαστικών

Α΄. Φωνηεντόληκτα ουσ. της γ΄ κλίσης

Β΄. Συμφωνόληκτα ουσ. της γ΄ κλίσης

1. Αφωνόληκτα

Πίνακας αφωνόλ. ουσ. γ΄ κλ.

2. Ημιφωνόληκτα

Πίνακας ενρινόλ. και υγρόλ. ουσ. γ΄ κλ.

Πίνακας σιγμόλ. ουσ. γ΄ κλ.

Καταλήξεις των ουσιαστικών της γ΄ κλίσης

Ο τονισμός των ονομ. της γ΄ κλίσης

11ο Κεφ. Ανώμαλα ουσιαστικά

1. Ανώμαλα κατά το γένος

2. Ετερόκλιτα

3. Μεταπλαστά

4. Ιδιόκλιτα

5. Άκλιτα

6. Ελλειπτικά

12ο Κεφ. Γενικά για τα επίθετα

1. Ορισμός, γένη και καταλήξεις των επιθέτων

2. Κλίση των επιθέτων

13ο Κεφ. Δευτερόκλιτα επίθετα

1. Ασυναίρετα δευτερόκλιτα επίθετα

2. Συνηρημένα δευτερόκλιτα επίθετα

3. Αττικόκλιτα επίθετα

14ο Κεφ. Τριτόκλιτα επίθετα

Α΄. Φωνηεντόληκτα επίθετα της γ΄ κλίσης

Β΄. Συμφωνόληκτα επίθετα της γ΄ κλίσης

I. Αφωνόληκτα

II. Ενρινόληκτα και υγρόληκτα

III. Σιγμόληκτα

15ο Κεφ. Ανώμαλα επίθετα

1. πολύς, πολλή, πολὺ

2. μέγας, μεγάλη, μέγα

3. πρᾶος, πραεῖα, πρᾶον

4. σῶς, σῶς, σῶν

5. φροῦδος, φρούδη, φροῦδον

16ο Κεφ. Κλίση των μετοχών

α) Μετοχές δευτερόκλιτες

β) Μετοχές τριτόκλιτες

17ο Κεφ. Παραθετικά

1. Βαθμοί και παραθετικά των επιθέτων

2. Κανονικός σχηματισμός μονολεκτικών παραθετικών

3. Παραθετικά σε -ότερος, -ότατος και -ώτερος, -ώτατος

4. Αναλογικός σχηματισμός παραθετικών

α) -έστερος, -έστατος

β) -ούστερος, -ούστατος

γ) -ίστερος, -ίστατος

δ) -αίτερος, -αίτατος

5. Ανώμαλα παραθετικά

6. Κλίση των συγκριτικών σε -ίων, -ιον (και -ων, -ον)

7. Περιφραστικά παραθετικά. Παραθετικά μετοχών

8. Ελλειπτικά παραθετικά

9. Παραθετικά επιρρημάτων

18ο Κεφ. Αριθμητικά

Α΄. Αριθμητικά επίθετα

1. Είδη αριθμ. επιθέτων

2. Κλίση αριθμ. επιθέτων

Β΄. Αριθμητικά ουσιαστικά

Γ΄. Αριθμητικά επιρρήματα

Παρατηρήσεις στα αριθμητικά

α) Θέματα των αριθμητικών

β) Εκφορά των σύνθετων αριθμών

γ) Εκφορά των κλασματικών αριθμών

δ) Γραφική παράσταση των αριθμών

Πίνακας των αριθμητικών

19ο Κεφ. Αντωνυμίες

Είδη αντωνυμιών

1. Προσωπικές

2. Δεικτικές

3. Οριστική ή επαναληπτική

4. Κτητικές

5. Αυτοπαθητικές

6. Αλληλοπαθητική

7. Ερωτηματικές

8. Αόριστες

Επιμεριστικές

9. Αναφορικές

Συσχετικές αντωνυμίες

Πίνακας των συσχετικών αντωνυμιών

20ό Κεφ. Ρήμα. Στοιχεία του ρήματος

Α΄. Ορισμός και παρεπόμενα του ρήματος

1. Διαθέσεις

2. Αριθμοί

3. Πρόσωπα

4. Εγκλίσεις. Ονοματικοί τύποι

5. Χρόνοι

I. Οι χρόνοι στην οριστική

Πίνακας των χρόνων της οριστικής

II. Οι χρόνοι στις άλλες εγκλίσεις

6. Φωνές

7. Συζυγίες

Β΄. Στοιχεία του σχηματισμού του ρήματος

1. Κατάληξη

2. Θέμα

3. Χαρακτήρας. Διαίρεση των ρημάτων κατά το χαρακτήρα

Πίνακας με τη διαίρεση των ρημάτων (κατά συζυγία και χαρακτήρα)

4. Αύξηση

α) Ομαλή αύξηση στα απλά ρήματα

β) Ομαλή αύξηση στα σύνθετα ρήματα

γ) Ανώμαλη αύξηση

5. Αναδιπλασιασμός

α) Ομαλός αναδιπλ. στα απλά ρήματα

β) Ομαλός αναδιπλ. στα σύνθετα ρήματα

γ) Ανώμαλος αναδιπλ.

δ) Αττικός αναδιπλ.

6. Το βοηθητικό ρήμα εἰμὶ

21ο Κεφ. Ρήματα της α΄ συζυγίας (σε -ω) βαρύτονα

Βαρύτονο φωνηεντόληκτο ρήμα ενεργ. φωνής (λύω)

Μέσης φωνής (μέσης διάθ.)

Μέσης φωνής (παθητ. διάθ.)

Γενικές παρατηρήσεις στο σχηματισμό των ρηματ. τύπων της α΄ συζυγίας

1. Συστατικά μέρη των μονολεκτικών τύπων

α) Προσωπική κατάληξη

β) Θεματικό φωνήεν

γ) Εγκλιτικό φωνήεν

δ) Χρονικός χαρακτήρας

ε) Χρονικό πρόσφυμα

2. Σχηματισμός περιφραστικών χρόνων

Ολικές ή φαινομενικές καταλήξεις

22ο Κεφ. Σχηματισμός των φωνηεντόλ. ασυναίρ. ρημ. α΄ συζυγίας

1. Ενεστώτας και παρατατικός

2. Οι άλλοι χρόνοι

Πίνακας φωνηεντόλ. ασυναίρ. ρημάτων με διαφορές ή ανωμαλίες

23ο Κεφ. Σχηματισμός των αφωνόληκτων ρημ. α΄ συζυγίας

1. Ενεστώτας και παρατατικός ενεργ. και μέσης φωνής

2. Ενεργ. και μέσος μέλλοντας, ενεργ. και μέσος αόρ. α΄

3. Ενεργ. παρακείμ. και υπερσ.

4. Παθ. μέλλ. α΄ και παθ. αόρ. α΄

5. Παρακείμενος και υπερσυντ. μέσης φωνής

24ο Κεφ. Σχηματισμός των ενρινόλ. και υγρόληκτων ρημάτων α΄ συζυγίας

1. Ενεστώτας και παρατατικός ενεργ. και μέσης φωνής

2. Οι άλλοι χρόνοι

25ο Κεφ. Δεύτεροι χρόνοι των ρημάτων α΄ συζυγίας

1. Ενεργ. και μέσος αόρ. β΄

2. Παθητ. μέλλ. β΄ και παθητικός αόρ. β΄

3. Ενεργ. παρακείμενος και υπερσυντέλικος β΄

4. Γενικές παρατηρήσεις στους δεύτερους χρόνους

26ο Κεφ. Ρήματα συνηρημένα ή περισπώμενα

1. Ενεστώτας και παρατατικός

τιμῶ - τιμῶμαι

ποιῶ - ποιοῦμαι

δηλῶ - δηλοῦμαι

Παρατηρήσεις

α) στα συνηρ. ρ. σε -άω

β) στα συνηρ. ρ. σε -έω

γ) στα συνηρ. ρ. σε -όω

2. Οι άλλοι χρόνοι

Πίνακας συνηρ. ρημάτων με διαφορές ή ανωμαλίες

27ο Κεφ. Ρήματα β΄ συζυγίας σε -μι

Διαίρεση των ρημ. σε -μι

Α΄. Συμφωνόληκτα ρήμ. σε -μι

1. Ενεστώτας και παρατατικός

δείκνυμι - δείκνυμαι

Παρατηρήσεις

2. Οι άλλοι χρόνοι

Β΄. Φωνηεντόληκτα ρήμ. σε -μι

1. Ενεστώτας, παρατατικός και αόρ. β΄

ἵστημι, τίθημι, ἵημι, δίδωμι, ἵσταμαι, τίθεμαι, ἵεμαι, δίδομαι

Παρατηρήσεις

Ι. Ενεστ. και παρατατικός

II. Αόριστος β΄

III. Τονισμός

2. Οι άλλοι χρόνοι

Γ΄. Άλλα φωνηεντόλ. ρήματα σε -μι

28ο Κεφ. Αόριστοι β΄ βαρύτονων ρημ. κατά τα ρ. σε -μι

Με χαρακτήρα 1) η και ᾰ, 2) ᾱ και ά, 3) η και ε, 4) ω και ο, 5) ῡ και ῠ

Παραδείγματα

29ο Κεφ. Άλλα ρήματα της β΄ συζυγίας σε -μι

εἰμί, εἶμι

φημὶ

ἠμί, κεῖμαι, κάθημαι

οἶδα, δέδοικα ή δέδια

τέθνηκα, βέβηκα, ἔοικα, χρή, εἴμαρται

πέπρωται

30ό Κεφ. Ρήματα ανώμαλα, αποθετικά και απρόσωπα

Α΄. .Ρήματα ανώμαλα

1. Ρήματα ανώμαλα κατά το σχηματισμό των χρόνων

2. Ρήματα ανώμαλα κατά τη σημασία των χρόνων

Β΄. Ρήματα αποθετικά

Γ΄. Ρήματα απρόσωπα ή τριτοπρόσωπα

31ο Κεφ. Άκλιτα μέρη του λόγου

1. Επιρρήματα

Συσχετικά επιρρήματα Πίνακας συσχετικών επιρρημάτων

2. Προθέσεις

3. Σύνδεσμοι

4. Επιφωνήματα

5.Μόρια

6. Άκλιτα με πολλαπλή σημασία

ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ

ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΟ

32ο Κεφ. Γενικά για την παραγωγή και τη σύνθεση

33ο Κεφ. Παραγωγή των λέξεων

Προεισαγωγικές παρατηρήσεις για την παραγωγή

Α΄ Παράγωγα ουσιαστικά

α) Ουσιαστικά παράγωγα από ρήματα

β) Ουσιαστικά παράγωγα από επίθετα

γ) Ουσιαστικά παράγωγα από άλλα ουσιαστικά

1. Υποκοριστικά

2. Μεγεθυντικά

3. Τοπικά

4. Περιεκτικά

5. Πατρωνυμικά

6. Γονεωνυμικά

7. Εθνικά

8. Παρώνυμα

Β΄. Παράγωγα επίθετα

α) Επίθετα παράγωγα από ρήματα

1. Κυρίως ρηματ. επίθετα

2. Άλλα επίθ. παράγωγα από ρήματα

β) Επίθετα παράγωγα από ονόματα

γ) Επίθετα παράγωγα από επιρρήματα

Γ΄. Παράγωγα ρήματα

α) Ρήματα παράγωγα από ονόματα

β) Ρήματα παράγωγα από άλλα ρήματα

γ) Ρήματα παράγωγα από επιρρήματα και επιφωνήματα

Δ΄. Παράγωγα επιρρήματα

α) Τοπικά

β) Τροπικά

γ) Ποσοτικά

δ) Χρονικά

34ο Κεφ. Σύνθεση των λέξεων

Προεισαγωγικές παρατηρήσεις για τη σύνθεση

Α΄ Πρώτο συνθετικό

1. Κλιτό ως πρώτο συνθετικό

α) Ουσιαστικό

β) Επίθετο

γ) Ρήμα

2. Άκλιτο ως πρώτο συνθετικό

α) Επίρρημα

β) Πρόθεση

γ) Αχώριστο μόριο

Β΄. Δεύτερο συνθετικό

1. Κλιτό ως δεύτερο συνθετικό

α) Ουσιαστικό

β) Επίθετο

γ) Ρήμα

2. Άκλιτο ως δεύτερο συνθετικό

Γ΄. Νόθα σύνθετα

Δ΄. Παρασύνθετα

Ε΄. Τονισμός των συνθέτων

Ϛ΄. Σημασία των συνθέτων

α) Προσδιοριστικά σύνθετα

β) Αντικειμενικά σύνθετα

γ) Κτητικά σύνθετα

δ) Συνδετικά ή παρατακτικά σύνθετα

35ο Κεφ. Άλλοι τρόποι σχηματισμού λέξεων

α) Ονοματοποιία

β) Αλλαγή του γραμματικού είδους

36ο Κεφ. Αλλαγή της σημασίας των λέξεων

1. Κυριολεξία και μεταφορά

2. Είδη μεταφοράς

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Κατάλογος ανώμαλων ρημάτων

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ