Νεοελληνική Γλώσσα (Γ΄ Γυμνασίου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής [πηγή: Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα]

Δ ΔPAΣTHPIOTHTEΣ ΠAPAΓΩΓHΣ ΛOΓOY

Σκίτσο από το βιβλίο <em>Σχολείο χωρίς σύνορα. Μαθητικά γυμνάσματα στα ανθρώπινα δικαιώματα</em>, Παύλος Χαραμής (επιμ.), Κέντρο Μελετών και Τεκμηρίωσης (ΚΕΜΕ∆Ε) της OΛΜΕ, OEΔB, 2000

Σκίτσο από το βιβλίο Σχολείο χωρίς σύνορα. Μαθητικά γυμνάσματα στα ανθρώπινα δικαιώματα, Παύλος Χαραμής (επιμ.), Κέντρο Μελετών και Τεκμηρίωσης (ΚΕΜΕ∆Ε) της OΛΜΕ, OEΔB, 2000

Ακούω και μιλώ

  1. Πώς θα ερμηνεύατε το διπλανό σκίτσο; Συζητήστε το μήνυμά του με τους συμμαθητές σας. Ύστερα από τη συζήτηση τι λεζάντα θα βάζατε στο σκίτσο;
    Διαφημιστική καταχώριση στον Τύπο, 2004
  2. Λίγες μέρες πριν από τον Αντικαρκινικό Έρανο βρήκαμε στον Τύπο αυτή τη δημοσίευση. Πώς κρίνετε το συνδυασμό λόγου εικόνας που επιχειρείται στη δημοσίευση; Εξυπηρετεί αποτελεσματικά το σκοπό της; Πώς θα σχεδιάζατε εσείς την αφίσα του εράνου για την ερχόμενη χρονιά; Συζητήστε στην τάξη τις ιδέες σας.

    Διαφημιστική καταχώριση στον Τύπο, 2004

  3. H Eλληνική Aντικαρκινική Eταιρεία θα κάνει τον ετήσιο αντικαρκινικό έρανο. Για το λόγο αυτό έστειλε στους διαχειριστές των πολυκατοικιών μια επιστολή με την οποία τους παρακαλεί να ενημερώσουν όλους τους ενοίκους της πολυκατοικίας τους για τον έρανο. Αν ήσασταν εσείς στη θέση του διαχειριστή, πώς θα απευθυνόσασταν στους γείτονές σας και με ποια λόγια θα προσπαθούσατε να τους πείσετε ότι αξίζει να προσφέρουν όσο περισσότερα χρήματα μπορούν; Αναπαραστήστε στην τάξη τη σκηνή αυτή.
  4. «Δυο πεποιθήσεις από έντονη βίωση ρίχνουν τον ίσκιο τους στην ύπαρξή μου. Η πρώτη, πως ο κόσμος είναι ένα ανεξήγητο μυστήριο γεμάτο πόνο, η δεύτερη, πως γεννήθηκα σε μιαν εποχή πνευματικής παρακμής. Τις ξεπέρασα όμως και τις δυο αυτές πεποιθήσεις, με το συλλογισμό, που μ' οδήγησε ως την ηθική επιβεβαίωση του κόσμου και της ζωής, τη βασισμένη στο σεβασμό της ζωής. Χάρη σ' αυτή την επιβεβαίωση η ζωή μου απέκτησε θεμέλιο και σκοπό».

    Tάσος Aθανασιάδης, Αλβέρτος Σβάιτσερ, O ποιητής της χριστιανικής δράσης,
    εκδ. Βιβλιοπωλείον της Eστίας, 1998

    1. Από ποιες απαισιόδοξες σκέψεις ξεκινάει ο συγγραφέας;
    2. Πώς αποκτάει τελικά η ζωή του «θεμέλιο και σκοπό»;
    3. Συζητήστε στην τάξη αν συμμερίζεστε τις αρχικές απαισιόδοξες σκέψεις του.
    4. Η διέξοδος που προτείνει στο τέλος ο συγγραφέας πώς θα μπορούσε να εφαρμοστεί σήμερα στην καθημερινή ζωή;

Διαβάζω και γράφω εικόνα

  1. Δείτε παρακάτω πώς εκφράζουν δύο ποιητές την ιδέα της αλληλεγγύης και της συνεργασίας στον κόσμο. Μπορείτε να γράψετε κι εσείς μερικούς στίχους πάνω στο ίδιο θέμα;
    Εικόνα

    Μισό μήλο εμείς,
    άλλο μισό ο απέραντος κόσμος.
    Μισό μήλο εμείς,
    άλλο μισό οι άνθρωποι.
    Μισό μήλο εσύ,
    άλλο μισό εγώ
    εμείς...

    Ναζίμ Χικμέτ

    «Όταν κι ένας από μας απουσιάζει
    αργεί ένα χρόνο ο κόσμος…»

    Γιάννης Ρίτσος


  2. Προσδιορίστε ένα κοινωνικό ή περιβαλλοντικό πρόβλημα που θεωρείτε σημαντικό για την περιοχή σας και για το οποίο θα άξιζε να αναπτύξετε εθελοντική δράση. Αναζητήστε στο Διαδίκτυο με λέξεις-κλειδιά ή σε άλλες πηγές τους φορείς εκείνους που δραστηριοποιούνται στο θέμα που σας ενδιαφέρει. Επιλέξτε έναν φορέα και απευθυνθείτε σ' αυτόν. Περιγράψτε το πρόβλημα που σας απασχολεί και ζητήστε τη συνεργασία του για την αντιμετώπισή του.

    Για να αξιολογήσετε τα κείμενά σας, ελέγξτε αν:
    η επιλογή του προβλήματος είναι αιτιολογημένη,
    η περιγραφή είναι σαφής και ακριβής και αποφεύγει τις υπερβολές και τους υψηλούς συναισθηματικούς τόνους,
    χρησιμοποιείται σωστά ο υποταγμένος λόγος,
    τα κείμενα έχουν ύφος και μορφή αντίστοιχα προς το είδος της επιστολής που ζητιέται.

  3. Χωριστείτε σε ομάδες και αναζητήστε στα βιβλία άλλων μαθημάτων (π.χ. Ιστορίας, Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Κειμένων Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας) ή αντλήστε από την προσωπική σας εμπειρία ή από το Διαδίκτυο (π.χ. στη διεύθυνση www.anthropos.gr) περιπτώσεις συμπαράστασης και αλληλεγγύης ανάμεσα σε λαούς, κοινωνικές ομάδες ή άτομα. Αφού παρουσιάσει η κάθε ομάδα συνοπτικά μια περίπτωση ανθρώπινης αλληλεγγύης, να εξηγήσει πώς αυτή επηρέασε την εξέλιξη της κατάστασης. Τέλος, με υποθετικούς συλλογισμούς (αν... τότε...) να περιγράψει πώς θα μπορούσαν να είχαν εξελιχτεί τα πράγματα, αν έλειπε η δράση αυτή. Μπορείτε να δημοσιεύσετε τα κείμενά σας στην ιστοσελίδα του σχολείου σας.

Εικόνα Διαθεματική εργασία Εικόνα

  • Σε συνεργασία με το σύμβουλο Επαγγελματικού Προσανατολισμού και τον καθηγητή Πληροφορικής σχεδιάστε μια έρευνα για να διαπιστώσετε κατά πόσο οι νέοι της ηλικίας σας διαλέγουν το μελλοντικό τους επάγγελμα λαμβάνοντας υπόψη το κριτήριο της κοινωνικής προσφοράς. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε οποιαδήποτε μέθοδο έρευνας (π.χ. ερωτηματολόγιο, συνεντεύξεις). Επεξεργαστείτε στη συνέχεια με τη βοήθεια του Μαθηματικού σας τα στοιχεία που θα έχετε συγκεντρώσει και απεικονίστε τα με διαγράμματα. Σχολιάστε τα ευρήματά σας σε ένα σύντομο κείμενο. Αναρτήστε το αποτέλεσμα της εργασίας σας στον πίνακα ανακοινώσεων του σχολείου σας.

AΣ ΘYMHΘOYME TI MAΘAME Σ' AYTH THN ENOTHTA

  • Oι φράσεις που περιέχουν χρονικές ενδείξεις είναι απαραίτητες σε πολλά είδη κειμένων και ιδιαίτερα στα αφηγηματικά.

  • Ένας τρόπος, για να δείξουμε το χρόνο, είναι οι . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . προτάσεις.

  • Σύνδεσμοι που χρησιμοποιούμε για να δηλώσουμε
    το ταυτόχρονο: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    το προτερόχρονο: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    το υστερόχρονο: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

  • Ένα ζευγάρι προτάσεων, στο οποίο η μία πρόταση αποτελεί όρο για να ισχύσει η άλλη, είναι ένας . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

  • Στους παρακάτω υποθετικούς λόγους βάζω ✓ στο σωστό:

     

    ΠPAΓMATIKO

    ANTIΘETO TOY ΠPAΓMATIKOY

    – Aν έρθεις, θα περάσουμε καλά.

    – Aν είχες έρθει, θα περνούσαμε καλά.


  • Η λέξη . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . είναι υπώνυμο της λέξης ζώο. Γιατί;

  • Για να ορίσουμε μια λέξη:

    1. πρέπει να την εντάξουμε . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    2. πρέπει να προσθέσουμε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της που την . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
      . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . από τις άλλες λέξεις που εντάσσονται στην ίδια γενικότερη έννοια.