Αρχαία Ελληνική Γλώσσα (Γ Γυμνασίου): Ηλεκτρονικό Βιβλίο

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα

Γ′ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ:	Νικόλαος Μπεζαντάκος, Καθηγητής του Παν/μίου Αθηνών Ευαγγελία Αστυρακάκη, Φιλόλογος, Εκπαιδευτικός Β΄/θμιας Εκπαίδευσης Μαρία Γαλάνη-Δράκου, Φιλόλογος Βασίλειος Χαραλαμπάκος, Φιλόλογος

ΚΡΙΤΕΣ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ:	Σταύρος Τσιτσιρίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής του Παν/μίου Πατρών Λοΐζος Λοΐζου, Σχολικός Σύμβουλος Αναστασία Παπάζογλου, Φιλόλογος, Εκπαιδευτικός Β′/θμιας Εκπαίδευσης

ΕΙΚΟΝΟΓΡAΦΗΣΗ	Δημήτριος Καλανδράνης, Σκιτσογράφος
ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ	Σπυρίδων Καράμπαλης, Φιλόλογος

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ	Σωτήριος Γκλαβάς, Σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΥΠΟΕΡΓΟΥ	Κωνσταντίνος Ναστούλης, Φιλόλογος, Εκπαιδευτικός Β΄/θμιας Εκπαίδευσης

ΕΞΩΦΥΛΛΟ:	Η σκεπτόμενη Αθηνά, (ανάγλυφο του 470-450 π.Χ., Μουσείο Ακροπόλεως)

ΠΡΟΕΚΤΥΠΩΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ:	ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΙΒΑΝΗ

Γ' Κ.Π.Σ.ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ / Ενέργεια 2.2.1 / Κατηγορία Πράξεων 2.2.1.α: «Αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών και συγγραφή νέων εκπαιδευτικών πακέτων»

	ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟYΤΟ Δημήτριος Γ. Βλάχος Ομότιμος Καθηγητής του Α.Π.Θ Πρόεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Πράξη με τίτλο:	«Συγγραφή νέων βιβλίων και παραγωγή υποστηρικτικού εκπαιδευτικού υλικού με βάση το ΔΕΠΠΣ και τα ΑΠΣ για το Γυμνάσιο»

	Επιστημονικός Yπεύθυνος Έργου Αντώνιος Σ. Μπομπέτσης Σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Γεώργιος Κ. Παληός Σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

	Αναπληρωτές Επιστημονικοί Yπεύθυνοι Έργου Ιγνάτιος Ε. Χατζηευστρατίου Μόνιμος Πάρεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Γεώργιος Χ. Πολύζος Πάρεδρος ε.θ. του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Έργο συγχρηματοδοτούμενο 75% από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και 25% από εθνικούς πόρους.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΗΣ

Η επανέκδοση του παρόντος βιβλίου πραγματοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών & Εκδόσεων «Διόφαντος» μέσω ψηφιακής μακέτας, η οποία δημιουργήθηκε με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ / ΕΠ «Εκπαίδευση & Διά Βίου Μάθηση» / Πράξη «ΣΤΗΡΙΖΩ».

Οι διορθώσεις πραγματοποιήθηκαν κατόπιν έγκρισης του Δ.Σ. του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Νικόλαος Μπεζαντάκος - Ευαγγελία Αστυρακάκη

Μαρία Γαλάνη-Δράκου - Βασίλειος Χαραλαμπάκος

Η συγγραφή και η επιστημονική επιμέλεια του βιβλίου πραγματοποιήθηκε
υπό την αιγίδα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

ΑΝΑΔΟΧΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα

Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΩΝ «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ»

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΕΝΟΤΗΤΑ 1

Η Ελένη και η καταστροφή της Τροίας (Ἡρόδοτος, Ἱστορίη 2.120 [διασκευή])

Α. Κείμενο

Β. Επανάληψη ύλης Ετυμολογίας Β΄ Γυμνασίου

Γ. Επανάληψη ύλης Γραμματικής - Σύνταξης Β΄ Γυμνασίου

ΕΝΟΤΗΤΑ 2

Θυσία για την πατρίδα (Λυσίας, Ἐπιτάφιος τοῖς Κορινθίων βοηθοῖς 79-81)

Α. Κείμενο

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά: Ουσιαστικά παράγωγα από ρήματα

Γ1. Γραμματική: Παραθετικά επιθέτων και επιρρημάτων

Γ2. Σύνταξη: Οι επιρρηματικοί προσδιορισμοί - Χρήσεις των πλάγιων πτώσεων

ΕΝΟΤΗΤΑ 3

Η κατοχή της εξουσίας δεν εγγυάται την ευτυχία (Ξενοφῶν, Ἱέρων 4.6-9)

Α. Κείμενο

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά: Ουσιαστικά παράγωγα από επίθετα και από άλλα ουσιαστικά

Γ. Γραμματική:Τα συνηρημένα ρήματα - Η πρώτη τάξη συνηρημένων (-άω, -ω)

ΕΝΟΤΗΤΑ 4

Τα πλεονεκτήματα της ειρήνης (Ἰσοκράτης, Περί εἰρήνης 19-21)

Α. Κείμενο

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά: Επίθετα παράγωγα από ρήματα

Γ. Γραμματική: Η δεύτερη τάξη συνηρημένων (-έω, -ῶ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 5

Η ισονομία των πολιτών εγγύηση της δημοκρατίας (Ἰσοκράτης, Κατά Λοχίτου 18-21)

Α. Κείμενο

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά: Επίθετα παράγωγα από ονόματα

Γ. Γραμματική: Η τρίτη τάξη συνηρημένων (-όω, -ῶ)

ΕΝΟΤΗΤΑ 6

Η μουσική εξημερώνει (Πολύβιος, Ἱστορίαι 4.20.4-21.1)

Α. Κείμενο

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά: Παραγωγή ρημάτων

Γ. Γραμματική: Ο αόριστος β΄ - Κλίση ουσιαστικών γυνή καί παῖς - Οριστική ή επαναληπτική αντωνυμία

ΕΝΟΤΗΤΑ 7

Η επιστήμη στην υπηρεσία της άμυνας του κράτους (Πλούταρχος, Μάρκελλος 14.12-15)

Α. Κείμενο

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά: Λέξη κλιτή ως α΄ συνθετικό

Γ. Γραμματική: Μέλλοντας και αόριστος ενρινόληκτων και υγρόληκτων ρημάτων - Κλίση ουσιαστικών ναῦς και χειρ

ΕΝΟΤΗΤΑ 8

Ένα παράδειγμα σεβασμού προς τους γονείς (Λυκοῦργος, Κατά Λεωκράτους 95-96)

Α. Κείμενο

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά: Λέξη άκλιτη ως α΄ συνθετικό

Γ. Σύνταξη: Το ποιητικό αίτιο και η παθητική σύνταξη

ΕΝΟΤΗΤΑ 9

Οι νόμοι επισκέπτονται τον Σωκράτη στη φυλακή (Πλάτων, Κρίτων 50a-c)

Α. Κείμενο

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά

Γ. Σύνταξη: Τα είδη του μορίου ἄν - Οι δευτερεύουσες προτάσεις της α.ε. - Είδη ονοματικών δευτερευουσών προτάσεων της α.ε.

ΕΝΟΤΗΤΑ 10

Μια τιμητική εξορία ([Αίσχίνης], Ἐπιστολαί 3.1-3)

Α. Κείμενο

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά

Γ. Σύνταξη: Οι επιρρηματικές δευτερεύουσες προτάσεις (μέρος α΄)

ΕΝΟΤΗΤΑ 11

Επικίνδυνες συμμαχίες (Ξενοφῶν, Ἑλληνικά 4.1.32-33)

Α. Κείμενο

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά

Γ. Σύνταξη: Οι επιρρηματικές δευτερεύουσες προτάσεις (μέρος β΄)

ΕΝΟΤΗΤΑ 12

Θεϊκές αδυναμίες (Λουκιανός, Θεῶν διάλογοι 1.1-2)

Α. Κείμενο

Β. Λεξιλογικά - Ετυμολογικά: Επαναληπτικές ασκήσεις

Γ. Γραμματική - Σύνταξη: Επαναληπτικές ασκήσεις

ΕΠΙΜΕΤΡΟ

I. Παράλληλα κείμενα

ΙΙ. Το λεξιλόγιο των κειμένων

ΙΙΙ. Τα ανώμαλα ρήματα των κειμένων

ΙV. Συγκεντρωτικοί πίνακες φαινομένων

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Με το βιβλίο της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας της Γ΄ Τάξης ολοκληρώνεται μια προσπάθεια ανανέωσης της ύλης και του τρόπου διδασκαλίας του μαθήματος που ξεκίνησε από την Α΄ τάξη του Γυμνασίου. Η συγγραφική ομάδα που ανέλαβε να υλοποιήσει αυτήν την προσπάθεια αισθάνεται την ικανοποίηση ότι ύστερα από επίπονες και γόνιμες αναζητήσεις, ακολουθώντας το Πρόγραμμα Σπουδών, κατέληξε σε μια πρόταση που θα κριθεί κατά τη διδακτική πράξη.

Και το βιβλίο αυτό, όπως και των προηγούμενων τάξεων, περιλαμβάνει κείμενα της αττικής διαλέκτου, κυρίως της κλασικής εποχής αλλά και μεταγενέστερα. Η θεματολογία των κειμένων, κατά κανόνα αυτούσιων, η παρουσίαση των γλωσσικών και μορφολογικών στοιχείων, και, τέλος, η ποικιλία και η διαβάθμιση των ερωτήσεων και ασκήσεων, διευκολύνει, πιστεύουμε, τους μαθητές να αντιληφθούν τη διαχρονική εξέλιξη της ελληνικής γλώσσας, να κατανοήσουν τις ρίζες της γλώσσας που μιλούν και να ολοκληρώσουν την πρώτη βασική επαφή με την αρχαία ελληνική γλώσσα.

Ο σκοπός συγγραφής των βιβλίων και των τριών Τάξεων του Γυμνασίου ελπίζουμε ότι θα έχει επιτευχθεί, αν οι διδάσκοντες αφενός μεταδώσουν στους μαθητές τις βασικές αρχές της γλώσσας και αφετέρου κινήσουν το ενδιαφέρον τους να μάθουν περισσότερα για την αρχαία ελληνική γλώσσα και για τα κείμενα που έχουν γραφεί σε αυτήν.

H συγγραφική ομάδα