Β. Επανάληψη ύλης Ετυμολογίας Β΄ Γυμνασίου

1. Να σχηματίσετε ουσιαστικά ή επίθετα της α.ε. χρησιμοποιώντας τα παρακάτω συνθετικά μέρη:

   σύν + ἔχω	→	(ουσ.)	___________________
   ὑπέρ + μέγεθος	→	(επίθ.)	___________________
   λόχος + ἄγω	→	(ουσ.)	___________________
   ναῦς + ἄρχω	→	(ουσ.)	___________________
   ἐπί + οὐρανός	→	(επίθ.)	___________________
   βαρύς + θυμός	→	(επίθ.)	___________________
   ἴσος + βάρος	→	(επίθ.)	___________________
   ἄξιος + θαυμάζω	→	(επίθ.)	___________________
   διά + γράφω	→	(ουσ.)	___________________

2. Να δοθούν παράγωγα της α.ε. από τις παρακάτω σύνθετες λέξεις. Να εξετάσετε επιπλέον ποια από αυτά χρησιμοποιούνται στη ν.ε. με την ίδια ή παρόμοια σημασία:

   ρήματα			ουσιαστικά			ρηματικά επίθετα σε -τος ή -τέος
   ἀτυχής	→		εὐγενής	→		διαβαίνω	→
   εὐεργέτης	→		ἀμελής	→		προτιμῶ	→
   οἰκοδόμος	→		ἀντιγράφω	→		ἀποδέχομαι	→
   ἀσθενής	→		ἄτακτος	→		ἐκλέγω	→

3. Να χωρίσετε τις παρακάτω λέξεις σε κατηγορίες ανάλογα με το μέρος του λόγου στο οποίο ανήκει το α΄ συνθετικό τους (λέξη κλιτή: ουσιαστικό, επίθετο, ρήμα / λέξη άκλιτη: επίρρημα, πρόθεση, μόριο) και στη συνέχεια να γράψετε τα συνθετικά τους μέρη:

   ἡ ἀποβολή, ἡ συγγραφή, ὁ συναγερμός, ὁ εὐγενής, ὁ ἐπιθετικός, ὁ φιλαλήθης, ὁ λιθοβόλος, ὁ δύσβατος, ἡ εὐπρεπής, ἡ διακοπή

4. Να αναλυθούν οι σύνθετες λέξεις στα συνθετικά μέρη τους:

   χειροποίητος	→	___________________	μισάνθρωπος	→	___________________
   λιθοτόμος	→	___________________	κακοδαίμων	→	___________________
   πολύκαρπος	→	___________________	δίδραχμον	→	___________________
   ἀκρόπολις	→	___________________	δημοκρατία	→	___________________

5. Ποια η μεταφορική σημασία των λέξεων λιμήν, λάμπω, ὁδός, λευκός, ὑφαίνω, φάος-φῶς στη ν.ε.;

Γ. Επανάληψη ύλης Γραμματικής – Σύνταξης Β΄ Γυμνασίου

1. Να κλίνετε τη φράση τῶν παρόντων κακῶν και στους δύο αριθμούς.
2. Να βρείτε τα τριτόκλιτα επίθετα του κειμένου και να γράψετε την ονομαστική ενικού των τριών γενών τους.
3. Να συμπληρώσετε τον πίνακα με τους τύπους των ρημάτων στα πρόσωπα της ευκτικής των χρόνων που ζητούνται:

   ρήμα	πρόσωπο	ενεστώτας	αόριστος	παρακείμενος
   κινδυνεύω	γ΄ εν.
   λύω	γ΄ πληθ.
   γράφω	β΄εν.
   νομίζω	α΄ πληθ.

4. Να γράψετε τη γενική και δοτική ενικού και πληθυντικού των παρακάτω ουσιαστικών:

   	γεν. εν.	δοτ. εν.	γεν. πληθ.	δοτ. πληθ.
   ὁ γραφεύς
   ἡ δρᾶσις
   τὸ πρᾶγμα
   ὁ πατήρ
   ὁ ῥήτωρ
   ὁ σωτήρ
   ἡ χελιδών
   ὁ Ἕλλην
   οἱ Τρῶες

5. Να μεταφέρετε τα ρήματα στους τύπους που ζητούνται:

   βλάπτω	α΄ πληθ. οριστ. αορ. ε.φ.
   παρέχω	γ΄ εν. υποτ. ενεστ. ε.φ.
   πράττω	β΄ εν. ευκτ. ενεστ. ε.φ.
   ἀκούω	β΄ πληθ. προστ. ενεστ. μ.φ.
   κομίζω	γ΄πληθ. οριστ. παρακ. μ.φ.

6. Να βρείτε τα απαρέμφατα των παρακάτω φράσεων και να τα αναγνωρίσετε συντακτικά:
   1. Δοκεῖ μοι διαφέρειν ἀνὴρ τῶν ἄλλων ζῲων.
   2. Ὁμολογεῖται τὴν πόλιν ἡμῶν ἀρχαιοτάτην εἶναι.
   3. Ὅμηρος ἔφη ποιμένα λαῶν εἶναι τὸν ἀγαθὸν στρατηγόν.
   4. Συμβουλεύω ὑμῖν τὸν ἄνδρα τοῦτον ἐκποδὼν ποιεῖσθαι (= να απομακρύνετε).
7. Να εντοπίσετε τις μετοχές των παρακάτω φράσεων και να τις αναγνωρίσετε συντακτικά:
   1. Σωκράτης φανερὸς ἦν θεραπεύων τοὺς θεοὺς μάλιστα τῶν ἄλλων ἀνθρώπων.
   2. Οὐδενὸς ἀντιπάλου παρόντος ἐνόμισε καταπρᾶξαι ἄν (= ότι θα μπορούσε να καταφέρει) τι τῇ πόλει ἀγαθόν.
   3. Δίκαια λέγοντες πολλοὶ ἄδικα ποιοῦσιν.
   4. Τῇ ἐπιούσῃ νυκτί (= την επόμενη νύχτα) ἔφθασαν παρελθόντες (= πρόλαβαν να ξεπεράσουν) τὴν τῶν Ἀθηναίων οἰκοδομίαν.
   5. Ἀθηναῖοι ἀπέπλευσαν εἰς Νάξον καὶ Κατάνην διαχειμάσοντες (= για να ξεχειμωνιάσουν).
8. Στις παρακάτω φράσεις να επισημάνετε και να χαρακτηρίσετε τους τρόπους σύνδεσης (παρατακτική, υποτακτική) όρων ή προτάσεων:
   1. Χρήμασιν οὐ μόνον δικαίως ἀλλὰ καὶ ἐλευθερίως ἐχρῆτο.
   2. Οἱ Ἀθηναῖοι ἐπυνθάνοντο ὅτι αἱ νῆες ἐν Κερκύρᾳ ἤδη εἰσὶ τῶν Πελοποννησίων.
   3. Φημὶ δεῖν ἐκείνους μὲν ἀπολέσθαι (= να θανατωθούν), ὅτι ᾐσέβησαν, ἐμὲ δὲ σῲζεσθαι, ὅτι μηδὲν ἡμάρτηκα (= δεν έχω διαπράξει καμία αδικία).
   4. Οὐδεὶς ἂν ὀνειδίσειε (= δε θα κορόιδευε) τυφλῷ, ἀλλὰ μᾶλλον ἐλεήσαι (= θα τον λυπόταν).
9. Στις παρακάτω φράσεις να επισημάνετε και να χαρακτηρίσετε τους ομοιόπτωτους και ετερόπτωτους ονοματικούς προσδιορισμούς:
   1. Τούτῳ πολλοὶ τῶν νεωτέρων προσέχουσι τὸν νοῦν (= στρέφουν την προσοχή τους).
   2. Πᾶσιν ἀνθρώποις ὁ πᾶς χρόνος οὐχ ἱκανός (= αρκετός) λόγον ἴσον παρασκευάσαι τοῖς τούτων ἔργοις.
   3. Τύραννος ἐναντίος ἐλευθερίᾳ καὶ νόμῳ ἐστίν.
   4. Οὗτος οὖν ὁ ταῦτα ποιήσας θανάτῳ τῷ ἀλγίστῳ (= με τον πιο επώδυνο) ἀπώλετο, λιμῷ.
   5. Ἀρίστανδρος, ἀνὴρ Τελμισσεύς, μάντις, θαρρεῖν (= να έχει θάρρος) ἐκέλευσεν Ἀλέξανδρον.
   6. Ἐξέτασιν καὶ δοκιμασίαν ποιεῖται τοῦ Φεραίων ἱππικοῦ.
   7. Πολλῶν χρημάτων κρείττων (= ανώτερος) ὁ παρὰ τοῦ πλήθους ἔπαινος.
   8. Ἡδίστῃ τῇ γλώττῃ ἀπεκρίνατο (= απάντησε με πολύ γλυκά λόγια).
10. Στις παρακάτω φράσεις να επισημάνετε και να χαρακτηρίσετε τους επιρρηματικούς προσδιορισμούς:
    1. Ἐκεῖνοι διὰ τοὺς ἐν Πειραιεῖ κινδύνους ὑπὸ πάντων ἀνθρώπων ζηλοῦνται.
    2. Ἐχώρουν (= βάδιζαν) ἐκ τῶν οἰκιῶν πρὸς αὐτούς.
    3. Πολλοὶ Ἀθηναῖοι τῷ λιμῷ ἀπέθανον.
    4. Ταχέως τὸν ποταμὸν διέβαινον.
    5. Τοῦ αὐτοῦ θέρους οὐ πολλῷ ὕστερον ἀφίκοντο εἰς τὴν χώραν.
    6. Μόναι αἱ Ἀμαζόνες ὡπλισμέναι ἦσαν σιδήρῳ.
    7. Νομίζω πᾶσαν φύσιν μαθήσει καὶ μελέτῃ πρὸς ἀνδρείαν αὔξεσθαι.