Νεοελληνική Γλώσσα (Α΄ Γυμνασίου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής [πηγή:Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα]

Ε TO PHMA ΣTHN AΦHΓHΣH

Aκούω και μιλώ

  1. Πώς θα χαρακτηρίζατε το κείμενο 3 (περιγραφικό, αφηγηματικό ή κείμενο επιχειρημάτων); • Προσπαθήστε να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.
  2. Χωρίστε τα ρήματα του κειμένου 3 σε δύο ομάδες. • Στην πρώτη κατατάξτε όσα δηλώνουν δράση των ηρώων και στη δεύτερη όσα εκφράζουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους.

    Διαπιστώνω ότι:

    • ◗ Το αφηγηματικό κείμενο εμπεριέχει δράση και εξέλιξη και επομένως αξιοποιεί πολύ το ρήμα.
    • ◗ Αναλυτικότερα, χρησιμοποιεί κυρίως ρήματα δράσης, π.χ. πάω να τρέξω να κυνηγήσουμε (κείμ. 1) και έκφρασης σκέψεων και συναισθημάτων, π.χ. κι εκείνος θύμωσε... (κείμ. 1).
  3. Σε ποιους χρόνους βρίσκονται τα ρήματα του κειμένου 3; • Τι κοινό έχουν οι χρόνοι αυτοί; • Γιατί επιλέχτηκαν από τον συγγραφέα;
  4. «Περίπου στα 1930… και τους τεχνίτες του» (κείμ. 4): Σε ποιο χρόνο βρίσκονται τα ρήματα του αποσπασματος; • Σας φαίνεται φυσική / λογική η επιλογή του συγκεκριμένου χρόνου; • Γιατί τον επέλεξε ο συγγραφέας;
    Εικόνα
  5. Σε ποιο χρόνο αφηγείται την ιστορία του ο μαθητής στο διπλανό σκίτσο; • Tι χαρίζει στην αφήγησή του η επιλογή αυτού του χρόνου; • Πείτε τα λόγια του σε χρόνο αόριστο. • Πώς σας αρέσει περισσότερο η αφήγηση, όπως την έκανε το παιδί στο σκίτσο ή όπως την τροποποιήσατε εσείς; • Για ποιους λόγους;

Εικόνα Kείμενο 6 [Πίτερ Oυστίνοφ: λίγα λόγια για τη ζωή του]

Εικόνα

[…] TΟ ΧΟΛΙΓΟΥΝΤ θα ανακαλύψει το πληθωρικό ταλέντο και θα δελεάσει* τον Ουστίνοφ να υποδυθεί το Νέρωνα στην υπερπαραγωγή «Quο Vadis» (1951) του Μέρβιν Λιρόι, η οποία τον οδήγησε και στην πρώτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ. Tο 1961, ο μεγάλος Στάνλεϊ Κιούμπρικ θα καλέσει τον Ουστίνοφ να παίξει στο μεγαλεπήβολο «Σπάρτακο» στο πλευρό του Κερκ Ντάγκλας. Ο Ουστίνοφ θα δώσει τον καλύτερό του εαυτό και θα τιμηθεί με το Όσκαρ δεύτερου αντρικού ρόλου. Κάτι που θα επαναληφθεί τρία χρόνια αργότερα, για τη συμμετοχή του στο θρυλικό «Tοπ Καπί» του Ζυλ Ντασσέν. Ενδιαμέσως, θα προχωρήσει στην πιο φιλόδοξη και πιο καλλιτεχνική σκηνοθετική του δουλειά. Πρόκειται για την κινηματογραφική μεταφορά του «Μπίλι Μπαντ» του Χέρμαν Μέλβιλ, όπου ο Ουστίνοφ έκανε σχεδόν τα πάντα –έγραψε το σενάριο, έπαιξε, ανέλαβε την παραγωγή, σκηνοθέτησε– προκειμένου να αποδώσει το αλληγορικό και μεγαλόπνοο ύφος του Αμερικανού συγγραφέα. […]

Tο 1954, ο Ουστίνοφ παντρεύτηκε για δεύτερη φορά και τα δεσμά τώρα κράτησαν 17 ολόκληρα χρόνια, έως το 1971. Η σύζυγός του άκουγε στο όνομα Σουζάν Κλουτιέ.

 

δελεάζω: παρασύρω με ελκυστικά μέσα.

περ. «E», εφημ. EΛΕΥΘΕΡOΤΥΠΙΑ, 2004

Πίτερ Ουστίνοφ

Διαβάζω και γράφω

  1. Βρείτε και υπογραμμίστε τα ρήματα του κειμένου 6. • Χωρίστε τα σε τρεις ομάδες ανάλογα με τη χρονική βαθμίδα στην οποία βρίσκονται και συμπληρώστε τον πίνακα που ακολουθεί:

    ΠΑΡΕΛΘΟΝ

    ΠΑΡΟΝ

    ΜΕΛΛΟΝ

     

     
  2. Ξαναγράψτε το κείμενο 6 μετατρέποντας όλα τα ρήματα σε χρόνους παρελθοντικούς. • Συγκρίνετέ το με το κείμενο που σας δόθηκε. • Ποια διαφορά στο ύφος παρατηρείτε; • Ποιο από τα δύο κείμενα σας αρέσει περισσότερο; • Για ποιους λόγους;

Συμπεραίνω ότι:

  • ◗ Όταν στην αφήγηση εξιστορούμε γεγονότα που συνέβησαν στο παρελθόν, τα ρήματα που χρησιμοποιούμε βρίσκονται συνήθως σε παρελθοντικούς χρόνους (αόριστο και παρατατικό).
  • ◗ Μερικές φορές όμως χρησιμοποιούνται κι άλλοι χρόνοι, όπως ο ενεστώτας ή ακόμα και ο μέλλοντας, για να γίνει η αφήγηση πιο ζωντανή και να έρθoυν τα γεγονότα πιο κοντά στη χρονική στιγμή της αφήγησης.