Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Α΄ Γυμνασίου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
Νάνος Βαλαωρίτης  Βιογραφικό σημείωμα [πηγή: Εθνικό Κέντρο Βιβλίου]
deco_leftΜε πλοίο deco_right

Στο ποίημα αυτό αναδεικνύεται η χαρούμενη διάθεση του ταξιδιώτη-ποιητή, την ώρα που ξεκινά για ένα θαλασσινό ταξίδι. Oι οραματισμοί του για τις εμπειρίες και τις συγκινήσεις που περιμένει να ζήσει εν πλω δημιουργούν ατμόσφαιρα γοητευτικής αναμονής τόσο για τον ίδιο όσο και για τον αναγνώστη.



img7_2

Βαν Γκογκ, Βάρκες στο Aux Saintes-Maries

Εκ πρώτης όψεως τα μακρινά θαλασσινά
ταξίδια δε μου πάνε. Κι όμως κι όμως
να που αισθάνομαι κιόλας πολύ καλύτερα
από την ώρα που βρέθηκα στη γέφυρα
του πλοίου άλλαξε ριζικά η διάθεσή μου
και τώρα έχω μεγάλη όρεξη να παίξω
ξερή με κάποιον ή με κάποιαν να μιλήσω
να τρέξω απ’ την καμπίνα στο κατάστρωμα
ή να χορέψω στο σαλόνι με γυναίκες
να κρεμαστώ σαν πίθηκος απ’ τα κατάρτια
να ξαπλώσω σε μια σεζ λογκ να βγάλω
φωτογραφίες — να κοιταχτώ στον καθρέφτη
να παρατηρήσω αν στη θάλασσα που διασχίζουμε
υπάρχουν διάσελα ή κοιλάδες φάλαινες ή δελφίνια
να εξετάσω με πόσες νόστιμες συνταξιδιώτισσες
συνυπάρχω εν πλω να πιω μπύρα κόκα-κόλα
και να φάω ένα βραστό αυγό με σαλάτα
να πιω έναν καφέ ελληνικό στο μπαρ
και μια μακαρονάδα στην τραπεζαρία
να ’χω το νου μου για καρχαρίες και σκυλόψαρα
όταν θα μπαίνουμε στα επικίνδυνα νερά
σε περιοχή με θαλασσοταραχή και ανεμοστρόβιλους
κι άλλα πολλά που πάνε με μια ανοιχτόκαρδη
διάθεση —ν’ ακούσω το τρανζιστοράκι μου
να δω κάτι στην τηλεόραση— να παραστώ
σε καμιά ταινία, αν παίζουνε, να συμμε-
τάσχω σε λοταρία ή παιχνίδι ομαδικό
να παίξω πιγκ πογκ μπιλιάρδο ή σκουός
μα πάνω απ’ όλα να κρατήσω ημερολόγιο
των μικροσυμβάντων στο ταξίδι
συναντήσεων ερωτικών και συζητήσεων
με ξένους και συμπατριώτες — ώστε
να δημοσιευτούν οι εντυπώσεις μου
σε περιοδικό ή εφημερίδα ή βιβλίο
μόλις πατήσω στην ξηρά κι έρθω
σ’ επαφή μ’ έναν εκδότη.

Ν. Βαλαωρίτης, «Με πλοίο», Το Δέντρο, τχ. 31-32
(καλοκαίρι 1987, αφιέρωμα «Γραφές της περιπλάνησης»)


Λ. Κάσδαγλη, «Από το αεροπλάνο» (παράλληλο κείμενο) [πηγή: Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού]



*σεζ λογκ: καλοκαιρινή πολυθρόνα, στην οποία μπορείς να ξαπλώσεις *διάσελο: μονοπάτι-δίοδος μεταξύ βουνών *σκουός: παιχνίδι εσωτερικού χώρου, που παίζεται με ρακέτες και μπάλα

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής  Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής


Ερωτήσεις

1 Με ποια διάθεση ξεκινά το ταξίδι του ο ποιητής; Σε ποιους λόγους νομίζετε ότι οφείλεται η αλλαγή της διάθεσής του, από τη στιγμή που βρίσκεται πάνω στο πλοίο;


2 Ποια από αυτά που περιμένει να ζήσει ο ταξιδιώτης-ποιητής είναι ρεαλιστικά και ποια υπερβαίνουν, κατά τη γνώμη σας, την πραγματικότητα;


3 Τι πρόκειται να κάνει «πάνω απ’ όλα» ο ποιητής όσο θα βρίσκεται στο πλοίο και για ποιο σκοπό; Σχολιάστε το ύφος στο σημείο αυτό του ποιήματος.


4 Εξετάστε το περιεχόμενο και τη μορφή του ποιήματος για να δείτε σε τι διαφοροποιείται από την παραδοσιακή ποίηση. Προσέξτε αν υπάρχει στιχουργική, μέτρο, ομοιοκαταληξία, στίξη, σύζευξη πραγματικού στοιχείου με φανταστικό, ανοίκειες εικόνες και σύμβολα.

Ιω. Πολέμης, [Καράβι ανοίγει τα πανιά...]  Κ.Γ. Καρυωτάκης, «Τελευταίο ταξίδι»



Διαθεματικές εργασίες


1 Το ταξίδι που περιγράφει ο ποιητής γίνεται προφανώς με κρουαζιερόπλοιο, πλοίο που προσφέρει στους επιβάτες του ποικίλες δυνατότητες διασκέδασης. Δείτε σε προβολή μέσα στην τάξη ταινίες με θαλασσινά ταξίδια και κρουαζιέρες (Τιτανικός κ.ά.) και γράψτε στη συνέχεια κι εσείς ένα ποίημα ή αφήγημα με θέμα ένα φανταστικό ταξίδι σας με υπερωκεάνιο.


2 Συγκρίνετε τα μέσα και τους τρόπους με τους οποίους πραγματοποιούσαν τα ταξίδια τους οι άνθρωποι στο παρελθόν, με τα αντίστοιχα της σύγχρονης εποχής.