Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Β΄ Γυμνασίου) - Βιβλίο Μαθητή (Eμπλουτισμένο)

ΜIΛΟΣ ΜΑΤΣΟΟΥΡΕΚ

O μεταξοσκώληκας

         Το βιβλίο Ζωολογία (1962) του Τσεχοσλοβάκου συγγραφέα Μίλος Ματσόουρεκ περιέχει δέκα σύντομες ιστορίες ζώων, οι οποίες με ευτράπελο τρόπο περιγράφουν τα φυσικά γνωρίσματα των ζώων, όπως τα αντιλαμβάνεται και, κυρίως, τα χρησιμοποιεί ο άνθρωπος. Στην ιστορία του μεταξοσκώληκα που επιλέξαμε, ο βασικός ρόλος του σκουληκιού-εργάτη στην παραγωγή υψηλής ραπτικής είναι πάντα αφανής.

Παύλος, Γραβάτες
Παύλος, Γραβάτες

O μεταξοσκώληκας φτιάχνει λογής λογής όμορφα πράματα, μεταξωτά φουλάρια, μπλούζες και γραβάτες, βραδινά φορέματα και τα τοιαύτα, στη ζωή του ο μεταξοσκώληκας έχει κάνει πολλά πράματα, πολύ ακριβά πράματα για τους καλύτερους μόδιστρους και μια φορά γίνεται μεγάλη επίδειξη μόδας στου Κριστιάν Ντιορ, είσοδος μόνο με προσκλήσεις, ντουζίνες αυτοκίνητα κουβαλάνε τους πιο κομψευόμενους ανθρώπους απ' όλα τα σημεία της γης, ο μεταξοσκώληκας τυχαίνει να περνάει αποκεί, θα πρέπει να 'ναι ενδιαφέρον, σκέφτεται, και σκαρφαλώνει στα σκαλιά, όμως εκεί, στο κεφαλόσκαλο, στέκεται ο πορτιέρης με τη μεγάλη στολή: έχετε πρόσκληση, κύριε;
         Ο μεταξοσκώληκας δεν έχει πρόσκληση, πού θα μπορούσε διάβολε να τη βρει, δεν έχει άλλωστε καιρό να ασχολείται με προσκλήσεις, είναι πάρα πολύ απασχολημένος με την ύφανση όλων αυτών των ωραίων μεταξωτών, ξανακατεβαίνει λοιπόν από τα σκαλιά, κάνει έναν άσκοπο περίπατο γύρω στην πλατεία κι έπειτα γυρίζει σπίτι και πέφτει νωρίς-νωρίς να κοιμηθεί. Τι άλλο να κάνει με τόση δουλειά που τον περιμένει το πρωί.

 

Μ. Ματσόουρεκ, Ζωολογία,
μτφρ. Σπύρος Τσακνιάς, Στιγμή

img

Στέλιος Σπεράντσας, «Ο μεταξοσκώληκας» (παράλληλο κείμενο) [πηγή: Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού]  Ζαχαρίας Παπαντωνίου, «Το άρρωστο άλογο» [Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων Ε' και ΣΤ' Δημοτικού]

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής  Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής 

 

ΕΡΓΑΣΙΕΣ
1 Γιατί η ιστορία του μεταξοσκώληκα, όπως τη διηγείται ο Ματσόουρεκ, έχει ευτράπελο χαρακτήρα;
 
2 Με ποια άλλα ζώα ή ανθρώπους μπορεί να παραλληλιστεί η εργασία του μεταξοσκώληκα; Βρείτε αντιστοιχίες με τη ζωή άλλων όντων, τεκμηριώνοντας τις εκτιμήσεις σας.
 
 
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
♦ 

Αν έχετε τη δυνατότητα, επισκεφθείτε το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο της Αθήνας (τηλ.: 210 5294841) ή άλλες γεωργικές σχολές που, τυχόν, εκτρέφουν μεταξοσκώληκες. Ζητήστε πληροφορίες για τη ζωή και το έργο του σκουληκιού. Μάθετε ακόμα για την επεξεργασία που γίνεται στο μετάξι από την παραγωγή ως την κατανάλωση, αλλά και για την τιμή των μεταξωτών υφασμάτων.

Μουσείο Τέχνης Μεταξιού Σουφλίου  Εκθέματα: Ύφανση [πηγή: Εθνολογικό Μουσείο Θράκης]

 
♦ 

Στο μάθημα της Μουσικής ακούστε το έργο του Μπέλλα Μπάρτοκ «Από το ημερολόγιο μιας μύγας». Συγκεντρώστε και σεις μουσικές και τραγούδια για τα ζώα και ακούστε ορισμένα από αυτά κατά τη διδασκαλία των κειμένων αυτής της ενότητας.

Πουλάκι είχα στο κλουβί (δημοτικό τραγούδι) [πηγή: Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου]  Παντρεύουνε τον κάβουρα (δημοτικό τραγούδι) [πηγή: Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου]  Ακούστε το τραγούδι «Η μαύρη γάτα» του Νίκου Κηπουργού [πηγή: Τα Μυστικά του Κήπου (MINOS-EMI, 2001)]

 

   

Μίλος Ματσόουρεκ (1926)
Σπούδασε θέατρο και μουσική και εργάστηκε περιστασιακά σε διάφορα επαγγέλματα, χειρωνακτικά και διανοητικά. Το βιβλίο του Ζωολογία κυκλοφόρησε το 1962.