Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Β΄ Γυμνασίου): Ηλεκτρονικό Βιβλίο

ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ

Έξι χιλιάδες νέοι

Το απόσπασμα προέρχεται από το βιβλίο του Χειμωνά O γάμος (1974). Σε μικρή χρονική απόσταση από την εξέγερση των φοιτητών στο Πολυτεχνείο, το Νοέμβριο του 1973, το σύντομο αυτό κείμενο, με συμβολική γλώσσα και βαθύ σεβασμό, μνημονεύει τη θυσία των νέων.

Θόδωρος Παπαγιάννης,
Τα φαντάσματά μου (κατασκευή)

Έξι χιλιάδες νέοι κι έφηβοι παιδιά και κλείστηκαν με φωνές. Απ' έξω ένας στρατός να πολιορκεί κι άλλος λαός και φώναζε. Ξαφνικά κατέβηκε μια σιωπή κι αυτοί οι νέοι βάρυναν. Αισθάνθηκαν ν' αποχτούν ένα ακατανίκητο βάρος και σαν ένα τεράστιο και ταραγμένο σύμπλεγμα όπως εκείνα τα σπαραγμένα ανθρώπινα μαζώματα της καταστροφής. Αβάσταχτα σώματα κι άρχισαν να βουλιάζουν ξαφνικά μέσα στη γη κι οι ακίνητες χειρονομίες τους αναπήδησαν από τη γη σαν τελευταίοι θάμνοι και χαθήκαν. Σ' εκείνο το μέρος η γη δεν άντεξε και υποχώρησε σαν μια καθίζηση και χωρίς κανέναν κρότο ο σωρός βούλιαζε μαρμαρωμένος κι αργά σαν καράβι και τεντωμένα άλογα που πέφτουν σε γκρεμνό κι έσπανε σε μεγάλα κομμάτια το κάθε κομμάτι μεγαλύτερο από το ολόκληρο. Γλιστράν βαθιά και βυθίζονται βαριά κι αργά στα μαλακά βάθη της γης που έχουν ένα τρυφερό χώμα και πιο βαθιά απ' όλες τις ρίζες κι από όλους τους τάφους κι ακόμα πιο βαθιά κι από τις παραχωμένες άγκυρες του κακού και σκαλωμένες. Απότομα η γη έγειρε κι έκανε μια κλίση προς τα εκεί. Αλλά κανείς δεν πλησιάζει το βάραθρο και όλοι αποστρέφονται. Κανείς ποτέ δε θα τολμήσει να σκύψει και να δει κι ούτε κι οι μάνες. Κανείς να μην τολμήσει.

Γ. Χειμωνάς, Ο γάμος, Κέδρος

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής

ΕΡΓΑΣΙΕΣ
1	Γιατί, στην αρχή του κειμένου, ο συγγραφέας δίνει έμφαση στις φωνές;

2	Τι συμβολίζει η καθίζηση της γης στο Πολυτεχνείο; Γιατί κανείς δεν πλησιάζει και όλοι αποστρέφονται το βάραθρο;

3	Γιατί ο συγγραφέας απομακρύνει ακόμα και τις μάνες από τον τόπο της θυσίας των νέων;

4	Ποια είναι η προσωπική στάση του συγγραφέα, που δηλώνεται με την τελική, απόλυτη απαγόρευση: «Κανείς να μην τολμήσει»; Τι υπερασπίζεται με αυτή την αδιάλλακτη στάση του;


ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
♦	Συγκεντρώστε και παρουσιάστε στην τάξη σας φωτογραφίες από την εξέγερση των φοιτητών στο Πολυτεχνείο. Σχετικό υλικό θα βρείτε σε διάφορα φωτογραφικά λευκώματα. Σε συνεργασία με τον καθηγητή των Καλλιτεχνικών, αναζητήστε επίσης εικόνες από ζωγραφικά και εικαστικά έργα με θέμα τη θυσία των νέων στο Πολυτεχνείο. Συζητήστε για τον καλλιτεχνικό τρόπο με τον οποίο κάθε δημιουργός αποδίδει το ιστορικό γεγονός.

♦	Η κατασκευή του Θ. Παπαγιάννη Τα φαντάσματά μου έχει φτιαχτεί από ξύλα που περιμάζεψε ο καλλιτέχνης από το χώρο του Πολυτεχνείου μετά τα γεγονότα. Ποια συναισθήματα ξυπνά στους μεγαλύτερους που έζησαν τα ιστορικά γεγονότα και ποια μηνύματα πιστεύετε ότι εκπέμπει στους νεότερους αυτό το εικαστικό έργο;