Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Β΄ Γυμνασίου) - Βιβλίο Μαθητή (Eμπλουτισμένο)

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΑΡΑΝΤΑΡΗΣ  Βιογραφικό σημείωμα [πηγή: Εθνικό Κέντρο Βιβλίου]

Ξυπνάμε και η θάλασσα ξυπνά μαζί μας

         Το ποίημα γράφτηκε το 1940 και περιστρέφεται γύρω από τις πιο χαρακτηριστικές εικόνες του ελληνικού και μεσογειακού τοπίου: θάλασσα, ουρανό και ήλιο. Η κυρίαρχη αυτή αίσθηση της φύσης ζωντανεύει μπροστά στα μάτια μας και τονώνει τη συναισθηματική μας διάθεση.

Κώστας Τσόκλης, Θαλασσινό τοπίο
Κώστας Τσόκλης, Θαλασσινό τοπίο

Ξυπνάμε και η θάλασσα ξυπνά μαζί μας
Με όραση καινούρια προχωρούμε
Η μέρα έχει μαιάνδρους*
Όπως η θάλασσα κύματα
Στην καρδιά μας αδειάσαμε (προσωρινά)
Την πόλη
Εμείναμε με την εικόνα τ' ουρανού
O ήλιος εμέτρησε τη γη μας
Η μέρα τούτη όπου ξυπνήσαμε
Με θάλασσα και κύματα
Με όραση και μνήμη καθαρή
Τόσο μεγάλωσε
Που ο ήλιος δεν μπόρεσε να τη μετρήσει
Που ο ήλιος δεν μπόρεσε να τη χωρέσει

img

Γ. Σαραντάρης, Ποιήματα, τόμ. 5, Gutenberg

* μαίανδροι: γεωμετρικά σχήματα, εδώ μεταφορικά

Χόρχε Λουίς Μπόρχες, «Η θάλασσα»

 

ΕΡΓΑΣΙΕΣ
1

Τι εννοεί ο ποιητής γράφοντας «Στην καρδιά μας αδειάσαμε (προσωρινά)/ Την πόλη»;

Θεματική ενότητα «Πόλη» [πηγή: Πύλη Παιδαγωγικού Υλικού Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης]

 
2 Περιγράψτε το πρωινό ξύπνημα, με βάση τη διάθεση και τα συναισθήματα με τα οποία το παρουσιάζει ο ποιητής.
 
3 Σε ποια σημεία του κειμένου φαίνεται περισσότερο η χαρούμενη διάθεση στο ξεκίνημα της καινούριας μέρας; Πώς πετυχαίνει ο ποιητής να μεταδώσει την αισιόδοξη εικόνα του κόσμου;
 
 
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
♦ 

Χωριστείτε σε ομάδες και οργανώστε μια έρευνα για τη διαχρονική επίδραση της θάλασσας στην καθημερινή ζωή, στον πολιτισμό και στη διαμόρφωση της ανθρώπινης ψυχολογίας στους μεσογειακούς λαούς. Ζητήστε από τους καθηγητές της Ιστορίας, των θρησκευτικών και της Γεωγραφίας να καθοδηγήσουν την έρευνά σας.

εικόνα

 

Δημιουργήστε κολάζ με θέμα τη θάλασσα, τη ζωή των θαλασσινών, τις ομορφιές του βυθού ή τις ομορφιές των θαλασσών και των νησιών μας.

Πίνακες ζωγραφικής με θέμα τη θάλασσα [πηγή: Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας]  Θησαυροί της ελληνικής φύσης: Το θαλάσσιο πάρκο των βόρειων Σποράδων [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ]  Τα επαγγέλματα της θάλασσας: Οι άνθρωποι της θάλασσας [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ]  Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου Βορείων Σποράδων