Γεωγραφία ΣΤ' Δημοτικού - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
Kεφάλαιο 39ο

εικόνα

Flash applet Flash applet Flash applet Τρισδιάστατος χάρτης (βίντεο)

Η θέση και το φυσικό περιβάλλον της Βόρειας Αμερικής Flash applet

  • για τη θέση της Βόρειας Αμερικής στον παγκόσμιο χάρτη
  • για τα κυριότερα στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντός της

Εικόνα 39.1: Γεωμορφολογικός χάρτης της Βόρειας Αμερικής

Flash applet Flash applet

Παρατηρήστε το χάρτη της Βόρειας Αμερικής και βρείτε σε ποιο ημισφαίριο εκτείνεται και από ποιες θάλασσες βρέχεται.
Flash applet

Η Βόρεια Αμερική εκτείνεται από την αρκτική ζώνη στο Βορρά μέχρι την τροπική ζώνη στο Νότο. Το μεγαλύτερο μέρος της βρίσκεται στην εύκρατη ζώνη. Τα εδάφη που βρίσκονται στην αρκτική ζώνη παρουσιάζουν έντονο διαμελισμό με βαθύτατους κόλπους και πάρα πολλά νησιά, ενώ το νότιο τμήμα της, που πλησιάζει τον Ισημερινό, αποτελεί τη γέφυρα μεταξύ Βόρειας και Νότιας Αμερικής. Στο στενό αυτό τμήμα η διώρυγα του Παναμά συνδέει τον Ατλαντικό με τον Ειρηνικό Ωκεανό.

Η Βόρεια Αμερική συνδέεται με τη Νότια Αμερική με μία λωρίδα ξηράς, η οποία ονομάζεται Κεντρική Αμερική και ανήκει στη Βόρεια Αμερική μαζί με τα νησιά της Καραϊβικής Θάλασσας. Εντοπίστε στο χάρτη και ονομάστε τις χώρες της Κεντρικής Αμερικής και τις πρωτεύουσές τους.

Το έδαφος της Βόρειας Αμερικής διασχίζεται στα δυτικά από τα Βραχώδη Όρη, τα οποία απλώνονται από την Αλάσκα μέχρι το Μεξικό. Παράλληλα προς τις ανατολικές ακτές εκτείνονται τα Απαλάχια Όρη. Οι οροσειρές αυτές διαμορφώνουν μικρές πεδιάδες προς τις ακτές του Ειρηνικού και του Ατλαντικού Ωκεανού αντίστοιχα. Μεταξύ των δύο αυτών οροσειρών διαμορφώνονται δύο πεδιάδες: στο Βορρά η πεδιάδα του Καναδά και στο Νότο η Αμερικανική πεδιάδα που φτάνει μέχρι τις ακτές του κόλπου του Μεξικού. Η πεδιάδα αυτή έχει έκταση εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων και είναι η πιο εύφορη μεγάλη πεδιάδα του κόσμου. Στα εδάφη της διαμορφώνεται το μεγαλύτερο ποτάμιο σύστημα του πλανήτη, το πασίγνωστο δίκτυο ΜισούριΜισισιπή.

Flash applet

Εικόνα 39.2: Δίκτυο Μισούρι − Μισισιπή

Στα σύνορα του Καναδά και των Ηνωμένων Πολιτειών υπάρχει το σύστημα των Μεγάλων Λιμνών, στις οποίες είναι συγκεντρωμένη η μεγαλύτερη ποσότητα γλυκού νερού του πλανήτη μας. Οι γνωστότερες λίμνες είναι η Σουπίριορ, η Μίτσιγκαν, η Ήρι και η Οντάριο, οι οποίες έχουν έκταση σχεδόν διπλάσια αυτής της Ελλάδας. Τα νερά της λίμνης Ήρι, όταν εκβάλλουν στη λίμνη Οντάριο, σχηματίζουν τους περίφημους καταρράκτες του Νιαγάρα, που αποτελούν σημαντικό αξιοθέατο του Καναδά.

Το υδρογραφικό δίκτυο της Βόρειας Αμερικής συμπληρώνεται και από τεχνητά κανάλια που ενώνουν τις λίμνες που υπάρχουν στο βόρειο τμήμα της. Οι λίμνες, τα κανάλια και ο ποταμός του Αγίου Λαυρεντίου διαμορφώνουν ένα ιδιαίτερα χρήσιμο πλωτό ποτάμιο σύστημα, που συνδέει το εσωτερικό της ηπείρου με τον Ατλαντικό Ωκεανό.

Ας συζητήσουμε πώς οι κάτοικοι της Βόρειας Αμερικής αύξησαν στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό την παραγωγικότητα των πλούσιων εδαφών με τη χρήση της τεχνολογίας. Η διαδικασία αυτή έχει προκαλέσει ορισμένα σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα. Ας τα εντοπίσουμε.

Στο πολικό τμήμα της Βόρειας Αμερικής βρίσκονται τα πλησιέστερα σημεία της ηπείρου με την Ασία και την Ευρώπη. Εντοπίστε τα στο χάρτη και συζητήστε για τις συνθήκες ζωής στις περιοχές αυτές.

Flash applet Flash applet

Γεωγραφικό γλωσσάριο

Πλωτό ποτάμιο σύστημα: Ποταμοί που επικοινωνούν μεταξύ τους διαμορφώνοντας έναν υδάτινο δρόμο

Αρχείο Παρουσίασης

Oμαδική δραστηριότητα (προαιρετική)

Ας χωριστούμε σε δύο ομάδες. Κάθε ομάδα θα καταγράψει τους ποταμούς και τις λίμνες της Βόρειας Αμερικής. Κατόπιν ας εντοπίσουμε το ρόλο των ποταμών και των λιμνών στην οικονομική ανάπτυξη της Βόρειας Αμερικής.

Aν θέλεις, διάβασε κι αυτό... Flash applet

Η ζωή των Εσκιμώων του Καναδά

Σήμερα στον Καναδά ζουν περίπου 24 χιλιάδες Εσκιμώοι. Πολλά χρόνια πριν οι Ευρωπαίοι ανακαλύψουν την Αμερική, οι Εσκιμώοι περνώντας τον πορθμό του Μπέρινγκ έφθασαν στον Καναδά από την Ασία. Εξαπλώθηκαν στις γύρω παράλιες περιοχές και στη συνέχεια έφθασαν στη Γροιλανδία. Η ζωή τους ήταν πολύ δύσκολη, διότι τα πάντα ήταν καλυμμένα από χιόνι και οι θερμοκρασίες πολύ χαμηλές. Η μοναδική ασχολία τους ήταν το ψάρεμα και το κυνήγι. Έτσι εξασφάλιζαν τροφή και ρούχα από τα δέρματα των ζώων. Τα μέσα, με τα οποία έκαναν τις μετακινήσεις τους, ήταν τα έλκηθρα που τα έσερναν τα σκυλιά τους. Τα σπίτια τους, τα γνωστά μας ιγκλού, τα φτιαγμένα από πάγο, κρατούσαν σε ικανοποιητικά επίπεδα τη θερμοκρασία για να μπορούν να ζουν. Σήμερα ο τρόπος ζωής τους έχει κατά πολύ αλλάξει. Ζουν σε ξύλινα σπίτια, όπου τους παρέχονται όλα τα απαραίτητα εφόδια, ηλεκτρική ενέργεια, νερό, τηλέφωνο κ.λπ. Οι ίδιοι εργάζονται σε υπηρεσίες και η ζωή τους δεν διαφέρει πολύ από τη ζωή των άλλων ανθρώπων. Σε ορισμένες περιοχές όμως συναντά κανείς και σήμερα Εσκιμώους που ζουν με το κυνήγι και τις παλιές συνήθειες.

Οι συγγραφείς

εκπαιδευτικό παιχνίδι εκπαιδευτικό παιχνίδι