Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας (Γ Λυκείου Ανθρωπιστικών Σπουδών) - Βιβλίο Μαθητή
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Α. ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ

Βιβλία αναφοράς

Αγριαντώνη Χριστίνα, Οι απαρχές της εκβιομηχάνισης στην Ελλάδα τον 19ο αιώνα, Αθήνα, Ιστορικό Αρχείο Εμπορικής Τραπέζης, 1986.
Dadkin Douglas, Η ενοποίηση της Ελλάδας, 1770-1923, Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1984.
Δερτιλής Γιώργος, Το ζήτημα των Τραπεζών (1871-1873). Οικονομική και πολιτική διαμάχη στην Ελλάδα του ΙΘ' αιώνα, Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1989.
Dertilis Georges, Agriantoni Chr. (sous la direction de), ), Banquiers, usuriers et paysans: reseaux de credit et strategies du capital en Grece, 1780-1930, Paris, La Decouverte, 1988.
Δερτιλής Γ.Β., Κωστής Κ. (επιμέλεια), Θέματα νεοελληνικής ιστορίας (18ος-20ος αιώ στα Βαλκάνια τον 19ο αιώνα, Αθήνα, Θεμέλιο, 1980.
Grothusen, Εκσυγχρονισμός και βιομηχανική επανάσταση στα Βαλκάνια τον19ο αιώνα, Αθήνα, Θεμέλιο, 1980.
Καλλιβρετάκης Λεωνίδας, , Η δυναμική του αγροτικού εκσυγχρονισμού στην Ελλάδα του 19ου αιώνα, Αθήνα, Μορφωτικό Ινστιτούτο Αγροτικής Τραπέζης, 1990.
Κωστής Κ., Αγροτική οικονομία και Γεωργική Τράπεζα, Αθήνα, 1987.
Μαυρογορδάτος Γ., Χατζηϊωσήφ Χ. (επιμέλεια), Βενιζελισμός και αστικός εκσυγχρονισμός, Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1988.
Παναγιωτόπουλος Β. (επιμέλεια), Εκσυγχρονισμός και βιομηχανική επανάσταση στα Βαλκάνια τον 19ο αιώνα, Αθήνα, 1980.
Παπαγιαννάκης Λευτέρης, Οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι, Αθήνα, 1982.
Παπαθανασόπουλος Κ., Εταιρεία Ελληνικής Ατμοπλοΐας (1855-1872). Τα αδιέξοδα του προστατευτισμού, Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1988.
Σκοπετέα Έλλη, Η δύση της ανατολής. Εικόνες από το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Αθήνα, Γνώση, 1992.
Χατζηϊωσήφ Χρήστος, Η γηραιά σελήνη. Η βιομηχανία στην ελληνική οικονομία, 1830-1940, Αθήνα, Θεμέλιο, 1993.
Χουλιαράκης Μ., Γεωγραφική, διοικητική και πληθυσμιακή εξέλιξις της Ελλάδος, 1821-1971, Αθήνα, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, 1973.
Ψαλιδόπουλος Μιχάλης (επιμέλεια), Κείμενα για την ελληνική βιομηχανία τον 19ο αιώνα. Φυσική εξέλιξη και προστασία, Αθήνα, Πολιτιστικό Τεχνολογικό Ίδρυμα ΕΤΒΑ, χ.χ.
Κλασσικά
Βερναρδάκης Α.Ν., Περί του εν Ελλάδι, εμπορίου, Αθήνα, 1885 (ανατυπώθηκε στην Αθήνα το 1990 από το Βιβλιοπωλείο του Δ. Ν. Καραβία).
Bickford-Smith R.A.H., Η Ελλάδα την εποχή του Γεωργίου Α ', Αθήνα, Ειρμός, 1993 (πρωτοεκδόθηκε το 1893).
Καραβίδας Κ.Δ., Αγροτικά. Μελέτη συγκριτική, Αθήνα, 1931 (ανατυπώθηκε στην Αθήνα το 1978 από τις εκδόσεις Παπαζήση).
Μανούλας Αλέξανδρος, Πολιτειογραφικαί πληροφορίαι περί Ελλάδος, Αθήνα, 1867 (ανατυπώθηκε στην Αθήνα το 1980 από το Βιβλιοπωλείο του Δ.Ν. Καραβία).
Μανούλας Αλέξανδρος, Απογραφή της ελληνικής βιομηχανίας, Αθήνα, 1893.
Moraitinis Petros, La Grece telle qu' elle est!, Paris, Athenes, Berlin, 1877 (ανατυπώθηκε στην Αθήνα το 1987 από το Βιβλιοπωλείο του Δ.Ν. Καραβία).
Σπηλιωτόπουλος Στάθης, Ιστορία της Εθνικής Τραπέζης της Ελλάδος, Αθήνα, Ίκαρος, 1949.

Β. Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1821-1936)

Αλιβιζάτος Νίκος, Οι πολιτικοί θεσμοί σε κρίση. 1922-1974. Όψεις της ελληνικής εμπειρίας, Αθήνα 1983.
Αναστασιάδης Γιώργος, Ο διορισμός και η παύση των κυβερνήσεων στην Ελλάδα. Από την «αρχή της δεδηλωμένης» στο Σύνταγμα του 1975, Θεσσαλονίκη 1981.
Ασπρέας Γεώργιος Κ., Πολιτική ιστορία της νεωτέρας Ελλάδος. 1821-1921, Αθήνα 1924-1930.
Βακαλόπουλος Απόστολος, Ιστορία του Νέου Ελληνισμού. 8 τομ., Θεσσαλονίκη 1961- 1988.
Βεντήρης Γεώργιος, Η Ελλάς του 1910-1920, Αθήνα21970.
Βερέμης Θάνος, Οι επεμβάσεις του στρατού στην ελληνική πολιτική. 1916-1936, Αθήνα 1983.
Βερέμης Θάνος / Δημητρακόπουλος Οδυσσέας (επιμ.), Μελετήματα γύρω από τον Βενιζέλο και την εποχή του, Αθήνα 1980.
Γρηγοριάδης Φοίβος, Διχασμός - Μικρά Ασία. 1909-1930. Ιστορία μίας εικοσαετίας. 2 τομ., Αθήνα 1971.
Dakin Douglas, Η ενοποίηση της Ελλάδας. 1770-1923. Μτφ. Ξανθόπουλος Α., Αθήνα 1982.
Δάφνης Γρηγόριος, Τα ελληνικά πολιτικά κόμματα, Αθήνα 1961.
— Η Ελλάς μεταξύ δύο πολέμων. 1923-1940. 2 τομ., Αθήνα 1955.
Δερτιλής Γιώργος, Κοινωνικός μετασχηματισμός και στρατιωτική επέμβαση. 1880- 1909, Αθήνα 31985
Δημητρίου Μιχάλης, Το ελληνικό σοσιαλιστικό κίνημα, Αθήνα 1985.
 
Ενεπεκίδης Πολύχρονης, Η δόξα και ο διχασμός. Από τα μυστικά αρχεία της Βιέννης 1908-1916, Αθήνα 1962.
Εκδοτική Αθηνών, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τ. IB-ΙΕ, Αθήνα 1977.
Καρανικόλας Γιώργος, Νόθες εκλογές στην Ελλάδα 1844-1961, Αθήνα 1963.
Καρολίδης Παύλος, Σύγχρονος ιστορία των Ελλήνων και των λοιπών λαών της Ανατολής από το 1821 μέχρι το 1921. 7 τομ., Αθήνα 1922-1929.
Κοντογιώργης Γεώργιος (επιμ.), Κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα, Αθήνα 1977.
Κορδάτος Γιάννης, Ιστορία της νεώτερης Ελλάδας. 5 τομ., Αθήνα 1957 κ. ε.
Μαρκεζίνης Σπυρίδων, Πολιτική ιστορία της Νεωτέρας Ελλάδος. 12 τομ. Αθήνα 1966.
Μαυρογορδάτος Γιώργος / Χατζηϊωσήφ Χρήστος (επιμ.), Βενιζελισμός και αστικός εκσυγχρονισμός, Ηράκλειο 1988.
Μελάς Σπύρος, Η επανάσταση του 1909, Αθήνα 1972.
Παπακοσμάς Βίκτωρ, Ο στρατός στην πολιτική ζωή της Ελλάδος. Το πραξικόπημα του 1909 και οι επιπτώσεις του μέχρι σήμερα, Αθήνα 1981.
Πετρίδης Παύλος, Πολιτικές δυνάμεις και συνταγματικοί θεσμοί στην νεώτερη Ελλάδα 1844-1936, Θεσσαλονίκη 1984.
Σβώλος Αλέξανδρος, Τα ελληνικά Συντάγματα 1822-1972, Αθήνα 1972.
Σπουρδαλάκης Μιχάλης, Για τη θεωρία και τη μελέτη των πολιτικών κομμάτων, Αθήνα 1990.
Στασινόπουλος Ε. Κ., Κόμματα και εκλογές στην Ελλάδα (1821-1985), Αθήνα 1985.
Σωτηρέλλης Γιώργος, Σύνταγμα και εκλογές στην Ελλάδα 1864-1909. Ιδεολογία και πράξη της καθολικής ψηφοφορίας, Αθήνα 1991.
Φίλιας Βασίλης, Κοινωνία και εξουσία στην Ελλάδα. Η νόθα αστικοποίηση 1800- 1864, Αθήνα 31985.
Χέριγκ Γκούνναρ, Τα πολιτικά κόμματα της Ελλάδας. 1821-1936. Μτφ. Παρασκευόπουλος Θ., Αθήνα (Μ.Ι.Ε.Τ., υπό έκδοση).

Γ. ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1821-1930)

α. Για τους πρόσφυγες το 19ο αιώνα

Βακαλόπουλος Α., Πρόσφυγες και προσφυγικόν ζήτημα κατά την Επανάστασιν του 1821, Θεσσαλονίκη 1939 (πληροφορίες και για την καποδιστριακή και την οθωνική περίοδο).
Δημάκης I., Η πολιτειακή μεταβολή του 1843 και το ζήτημα των αυτοχθόνων και ετεροχθόνων, Αθήνα 1991.
Ζωγράφος Δ., Ιστορία της ελληνικής γεωργίας, τόμ. 1, Αθήνα 1976 (β' έκδοση), σ. 542- 587 (για την αποκατάσταση προσφύγων κατά την Επανάσταση και την καποδιστριακή περίοδο).
Μάμουκας Α., Τα κατά την Αναγέννησιν της Ελλάδος. Ήτοι συλλογή των περί τηναναγεννωμένην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων πράξεων από του 1821 μέχρι του τέλους 1832, τόμ. 9, Αθήνα 1841 (τα σχετικά ψηφίσματα για τους πρόσφυγες της Γ' Εθνικής Συνέλευσης)• τόμ. 11, Αθήνα 1852 (οι προτάσεις για τους πρόσφυγες στη Δ' Εθνική Συνέλευση).
Παπαδόπουλος Σ., Οι επαναστάσεις του 1854 και του 1878 στην Μακεδονία, Θεσσαλονίκη 1970.
Πρωτοψάλτης Ε., Πρόσφυγες κατά την Ελληνικήν Επανάστασιν, Νέα Εστία 44 (1948), σ. 1154-1157, 1237-1241 και 1298-1303.
Σκοπετέα Ε., Το «Πρότυπο βασίλειο» και η Μεγάλη Ιδέα. Όψεις του εθνικού προβλήματος στην Ελλάδα (1830-1880), Αθήνα 1988 (για το ζήτημα των αυτοχθόνων και ετεροχθόνων).

β. Για τους πρόσφυγες στον 20ό αιώνα

Αγγελομάτης Χ., Χρονικόν μεγάλης τραγωδίας (Το έπος της Μικράς Ασίας). Αθήνα 1971 (β ' έκδοση).
Αιλιανός Μ., Το έργον της ελληνικής περιθάλψεως, Αθήνα 1921.
Αναγνωστοπούλου Σ., Μικρά Ασία, 19ος αι. - 1919. Οι Ελληνορθόδοξες κοινότητες, Αθήνα 1997.
Αναστασιάδου I., Ο Βενιζέλος και το Ελληνοτουρκικό σύμφωνο φιλίας του 1930, στον τόμο: Μελετήματα γύρω από τον Βενιζέλο και την εποχή του, Αθήνα 1980, σ. 309- 426.
Γιαννακόπουλος Γ., Οι Μικρασιάτες πρόσφυγες στην Ελλάδα. Βιβλιογραφικό δοκίμιο, Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών 9 (1992), σ. 283-291.
Γκιζελή Β., Η κοινωνική ένταξη των αστών προσφύγων στην πόλη, Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών 9 (1992), σ. 61-77.
— Κοινωνικοί μετασχηματισμοί και προέλευση της κοινωνικής κατοικίας στην Ελλάδα (1920-1930), Αθήνα 1984.
Δρίτσα Μ., Πρόσφυγες και εκβιομηχάνιση, στον τόμο: Ελευθέριος Βενιζέλος. Κοινωνία - Οικονομία - Πολιτική στην εποχή του (επιμ. Θ. Βερέμης - Γ. Γουλιμή), Αθήνα 1989, σ. 27-70.
Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, Επιστημονικό συμπόσιο: Ο Ξεριζωμός και η άλλη Πατρίδα. Οι προσφυγουπόλεις στην Ελλάδα, Αθήνα 1999.
Ζαμπαθάς Χ., Οι εκ Μικράς Ασίας Ελληνορθόδοξοι πρόσφυγες, Αθήνα 1969.
Η Έξοδος, τόμ. Α' Μαρτυρίες από τις επαρχίες των δυτικών παραλίων της Μικρασίας (επιμ. Φ. Αποστολόπουλος), Αθήνα 1980 - τόμ. Β Μαρτυρίες από τις επαρχίες της κεντρικής και νότιας Μικρασίας (επιμ. Γ. Μουρέλος), Αθήνα 1982.
Κοινωνία των Εθνών, Η εγκατάσταση των προσφύγων στην Ελλάδα, Αθήνα 1997. (Μετάφραση του απολογισμού δράσης της ΕΑΠ το 1926 για τα τρία πρώτα χρόνια λειτουργίας της).
Κοντογιάννης Π., Γεωγραφία της Μικράς Ασίας, Αθήνα 1995 (ανατύπωση της έκδοσης του 1921).
Ladas S., The exchange of minorities. Bulgaria, Greece and Turkey, Νέα Υόρκη 1952.
Mavrogordatos G., Stilborn Republic. Social coalitions and party strategies in Greece, 1922-1936, Μπέρκλεϋ 1983.
Μιχελή Α., Προσφύγων βίος και πολιτισμός. Από τις πόλεις της Ελάσσονος Ασίας στα τοπία της παράγκας και του πισσόχαρτου, Αθήνα 1992.
Morgenthau Η., Η Αποστολή μου στην Αθήνα. Το έπος της εγκατάστασης, Αθήνα 1994.
Νοταράς Μ., Η αγροτική αποκατάστασις των προσφύγων, Αθήνα 1934.
— Εις την Ιωνίαν, Αιολίαν και Λυδίαν. Πριν πενήντα χρόνια, Αθήνα 1972.
Πάλλης Α., Αναδρομή στο προσφυγικό ζήτημα, Μικρασιατικά Χρονικά 11 (1963), σ.22-36.
— Συλλογή των κυριοτέρων στατιστικών των αφορωσών την ανταλλαγήν των πληθυσμών και προσφυγικήν αποκατάστασιν μετά αναλύσεως και επεξηγήσεων, Αθήνα 1929.
— Φυλετικές μεταναστεύσεις στα Βαλκάνια και διωγμοί του Ελληνισμού (1912-1924), Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών I (1977), σ. 75-87.
Παναγιωταρέα Α., Κυδωνιάτες αστοί και πρόσφυγες, Θεσσαλονίκη 1994.
Petropoulos D., The Balkan exchange of minorities and its impact upon Greece, Παρίσι 1962.
Πετρόπουλος Γ., Η υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών: ελληνοτουρκικές ειρηνευτικές διευθετήσεις (1922-1930), στον τόμο: Ελευθέριος Βενιζέλος. Κοινωνία- οικονομία-πολιτική στην εποχή του (επιμ. Θ. Βερέμης - Γ. Γουλιμή), Αθήνα 1989, σ. 439-473.
Προσφυγική Ελλάδα. Φωτογραφίες από το Αρχείο του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών (επιμ. Γ. Γιαννακόπουλος), Αθήνα 1992.
Πρωτονοτάριος Α., Το προσφυγικόν πρόβλημα από ιστορικής, νομικής και κρατικής απόψεως, Αθήνα 1929.
Σβολόπουλος Κ., Η απόφαση για την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, Θεσσαλονίκη 1981.
Τενεκίδης Τ., Οι συνθήκες των Σεβρών και Λωζάννης ορόσημο στην ιστορία του Μικρασιατικού Ελληνισμού, Αθήνα 1986.
Τσουλούφης Α., Η ανταλλαγή ελληνικών και τουρκικών πληθυσμών και η εκτίμηση των εκατέρωθεν εγκαταλειφθεισών περιουσιών, Αθήνα 1989.
Υπουργείο Περιθάλψεως. Η Περίθαλψις των προσφύγων 1917-1920. (Δυτική Θράκη, Ανατολική Θράκη, Μικρά Ασία, Βόρειος Ήπειρος, Ανατολ. Μακεδονία, Νότιος Ρωσία, Πόντος, Ρουμανία, Δωδεκάνησα), Αθήνα 1920.
Υπουργείο Περιθάλψεως. Το έργον των αποστολών του Υπουργείου Περιθάλψεως (Πόντος, Κωνσταντινούπολις, Σμύρνη, Μακεδονία), Αθήνα 1920.

α. Μακεδονία

Βακαλόπουλος Α. - Μαραβελάκης Μ., Αι προσφυγικοί εγκαταστάσεις εν τη περιοχήΘεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 1955.
Βακουφάρης Π., Ελευθερία - Ν. Κορδελιό. «Πατρίδες» τότε και τώρα, Θεσσαλονίκη 1997.
Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού, Η Καλαμαριά στο Μεσοπόλεμο (1920-1940). Πρόσφυγες. Δημιουργώντας τη νέα Πατρίδα, Θεσσαλονίκη 1998.
Κοντογιώργη Ε., Αγροτικές προσφυγικές εγκαταστάσεις στη Μακεδονία: 1923-1930, Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών 9 (1992), σ. 47-59.

β. Αττική

Λεοντίδον Α., Πόλεις της σιωπής. Εργατικός αποικισμός της Αθήνας και του Πειραιά(1909-1940), Αθήνα 1989.
Τζόκας Σ., Καισαριανή. Η φυσιογνωμία μιας πόλης, Αθήνα 1998.

γ. Νησιά Αιγαίου

Ανδριώτης Ν., «Το μικρό ταξίδι». Η άφιξη και εγκατάσταση των Μικρασιατών προσφύγων στις Οινούσσες, Αθήνα 1998.
Αφιέρωμα στα 70 χρόνια απο τη Μικρασιατική καταστροφή (επιμ. Χ. Λάνδρος) στο περιοδικό «Απόπλους» (της Σάμου), έτος 3, τεύχος 9 (Φθινόπωρο-Χειμώνας 1992), σ. 33-64.
Αφιέρωμα στα 70 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή στο περιοδικό «Συριανά γράμματα», έτος 5, τεύχος 19 (Ιούλιος 1992), σ. 173-239.

δ. Κρήτη

Ανδριώτης Ν., Η άφιξη και εγκατάσταση των Μικρασιατών προσφύγων στην Κρήτη και ειδικότερα στο Ηράκλειο, στον τόμο «Ο Μίτος της Αριάδνης». Ξετυλίγοντας την ιστορία της πόλης του Ηρακλείου, Ηράκλειο 1999, σ. 127-136.

Μαρτυρίες προσφύγων σχετικά με τους οικισμούς στη Μικρά Ασία, την έξοδό τους από τις εστίες τους το 1922 και την εγκατάστασή τους στην Ελλάδα έχουν συγκεντρωθεί στο Αρχείο Προφορικής Παράδοσης του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών. Συνεργάτες του Κέντρου από το 1930 έως το 1970 συνέλεξαν πληροφορίες σε όλα τα μέρη της Ελλάδας, όπου είχαν εγκατασταθεί πρόσφυγες. Το υλικό αυτό ταξινομήθηκε κατά οικισμούς και ευρύτερες περιοχές της Μικράς Ασίας και αποτελείται από 150.000 σελίδες που αναφέρονται σε 1375 οικισμούς. Παράλληλα, το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών διαθέτει φωτογραφικό αρχείο και ειδική βιβλιοθήκη.

Δ. ΤΟ ΚΡΗΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΑΠΟ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΨΗ ΚΑΤΑ ΤΟ 19ο ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 20ού ΑΙΩΝΑ
Βενέρης Τιμ., Το Αρκάδι διά των αιώνων, Αθήναι 1938.
Αετοράχης Θεοχ., Ιστορία της Κρήτης, Αθήνα 1986 (Ηράκλειο, 1990).
— Βιβλιογραφία της Κρητικής Ιστορίας, περιοδικό «Παλίμψηστον» τ. 3, 1986, 232- 233.
— Η επανάσταση του Θερίσου (1905), εφ. Απογευματινή (Εγκυκλοπαίδεια- Προσφορά). Ελλάδα-20ός Αιώνας. Τόμος Β . Τα γεγονότα, 10-16.
— Σφραγίδες Κρητικής Ελευθερίας (182.1-1898). Έκδοση για την εκατονταετηρίδα της Κρητικής Ελευθερίας (1898-1998), Ηράκλειο 1998. Έκδοση της Εταιρίας Κρητικών Ιστορικών Μελετών.
Εκδοτική Αθηνών, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τ. ΙΓ', ΙΔ', Αθήνα 1977.
Ζαμπέλιος Σπ. - Κριτοβουλίδης Κ., Ιστορία των επαναστάσεων της Κρήτης (συμπληρωθείσα υπό Ιω. Κονδυλάκη), εν Αθήναις2 1971.
Καλλιατάκη Κ., Αγγλία και Κρήτη 1868, Κρητικά Χρονικά 25, 1973, 229-277.
— Η εσωτερική κατάσταση στην Κρήτη 1868-1877, Αθήνα 1984 (διδ. διατριβή).
Κόκκινος Διον., Η ελληνική επανάστασις, τ. 1-6, Αθήναι 51950 (1967-1969).
Κούνδουρος Μ., Ιστορικαί και διπλωματικοί αποκαλύψεις. Η απελευθερωτική επανάστασις της Κρήτης και η αρμοστεία αυτής, εν Αθήναις 1921.
Κρήτη. Ιστορία και Πολιτισμός (έκδοση Συνδέσμου τοπικών ενώσεων Δήμων και Κοινοτήτων Κρήτης), τ. Β', Ηράκλειο 1988.
Κριάρης Παν. Κ., Ιστορία της Κρήτης (Νέα) από των αρχαιοτάτων μέχρι των καθ' ημάς χρόνων, τ. Γ', εν Αθήναις 1937.
Κριτοβουλίδης Κ., Απομνημονεύματα του περί της αυτονομίας της Ελλάδος πολέμου των Κρητών, εν Αθήναις 1859 (Χανιά, 1912).
— Παράρτημα εις τα Απομνημονεύματα του περί της Αυτονομίας της Ελλάδος πολέμου των Κρητών, Αθήνησι 1860.
Μακράκη Λιλή, Ελευθέριος Βενιζέλος (1864-1910). Η διάπλαση ενός εθνικού ηγέτη, Αθήνα 1992 (έκδοση ΜΙΕΤ).
Μουρέλλος Ιω., Ιστορία της Κρήτης, Ηράκλειο 1950.
Παπαντωνάκης Γ., Η διπλωματική ιστορία της κρητικής επαναστάσεως του 1866, εν Αθήναις 1926.
Πρεβελάκης Ελ., Η μεγάλη Κρητική Επανάσταση 1866-1869, Αθήνα 1966.
Πρεβελάκης Ελ. - Πλαγιαννάκου-Μπεκιάρη Β., Η Κρητική Επανάστασις 1866-1869, Εκθέσεις των εν Κρήτη προξένων της Ελλάδος, 1-2, Αθήναι 1970.
Ξανθουδίδης Στέφ., Επίτομος Ιστορία της Κρήτης, εν Αθήναις 1909.
Σβολόπουλος Κ., Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η πολιτική κρίσις εις την Αυτόνομον Κρήτην, Αθήναι 1974.
Σκανδάμης Α. Σ., Ο Πρίγκιψ Γεώργιος. Η ζωή και το έργον του, Αθήναι 1955.
Σταυρινίδης Νικ., Ο καπετάν Μιχάλης Κόρακας και οι συμπολεμιστές του, τ. Α' - Γ', Ηράκλειον 1971-1974.
Σταυρινού Μιράντα, Η αγγλική πολιτική και το Κρητικό Ζήτημα (1839-1841), Αθήνα 1986.
Τσιριντάνης Αλ., Η πολιτική και διπλωματική ιστορία της εν Κρήτη Εθνικής Επαναστάσεως 1866-1869, τόμοι 3, Αθήναι 1950-1951.
Τωμαδάκης Ν. Β., Τα εν Κρήτη πολιτεύματα (1821-1824) (Μιχαήλ Αφεντούλιεφ, Μανόλης Τουμπάζης, Πέτρος Σκυλίτζης - Ομηρίδης και Γ. Καλαμαράς), Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, 15, 1961, 3-51.
Ψιλάκης Β., Ιστορία της Κρήτης, τ. Γ ', εν Χανίοις 1909.

Ε. ΠΑΡΕΥΞΕΙΝΙΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

Botsford and Robinson, Αρχαία Ελληνική Ιστορία. Αθήνα 1977.
Bryer Α., «The Pontic Revival and the New Greece», Hellenism and the first Greek war of liberation (1821-1830) - Continuity and change, Θεσσαλονίκη 1976.
Bury J. and Meiggs R., Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας, τ. 1, Αθήνα 1992.
Childs W., Across Asia Minor on Foot, London 1917.
Fallmerayer J. R., Ιστορία της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας, Θεσσαλονίκη 1984.
Α.Υ.Ε., Κ.Υ., 1918Β/38, Ειδικός φάκελος Πόντου.
Α.Υ.Ε., Κ.Υ., 1919, A/5/VI (25) Περίθαλψις των εν Ρωσία Ελλήνων και Παλιννόστησις αυτών εν Ελλάδι και Πόντω. Αποστολή Περιθάλψεως.
Α.Υ.Ε., ΚΥ, Α/1920, Ο Ελληνισμός του Πόντου. Έκθεση του αρχιμανδρίτου Παναρέτου (Μ. Βαζελώνος).
Ανδριώτης Ν., Κρυπτοχριστιανική φιλολογία, Θεσσαλονίκη 1953.
Βακαλόπουλος Α., Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, τ. 1, Θεσσαλονίκη 1961.
Βενέζης Η., «Ελληνικόν δράμα, (Ένα γράμμα του προέδρου Π. Κανελόπουλου στον Η. Βενέζη)», Νέα Εστία-Μνήμη Μικρός Ασίας, Αθήνα 1972.
Γαβράς Θεόδωρος, Βυζαντινά Χρονικά, τ. 12, Πετρούπολη 1906.
Δέλτα Π., Ελευθέριος Βενιζέλος, επιμέλεια Π. Ζάννα, Αθήνα 1978.
Ενεπεκίδης Π., «Αουσβιτς εν ροή η ποντιακή γενοκτονία». Καθημερινή. Αθήνα (17.8.1997).
Ευαγγελίδης Γρ., Ιστορία της Ποντικής Τραπεζούντας, εισαγωγή-σχόλια Κ. Φωτιάδη, Θεσσαλονίκη 1994.
Ζωίδης Γ., Πατροπαράδοτη Φιλία, Βαρσοβία (1958).
Καρπόζηλος Απ., «Ρωσο-ποντιακά». Α.Π., τ. 38, Αθήνα 1983.
Κορομηλά Μ., Οι Έλληνες στη Μαύρη Θάλασσα, Αθήνα 1991.
Λαμιρίδης Ο., «Απόψεις επί του κράτους των Μεγάλων Κομνηνών», Α.Π., τ. 24, Αθήνα 1961.
Λάσκαρις Μ. Θ., Το ανατολικόν ζήτημα, β' έκδ. Θεσσαλονίκη 1978.
Λιουδάκη - Κυπραίου Χ., Μεταλλεία της Μικρασίας και του Πόντου, Αθήνα 1982.
Μερλιέ Μ., Ο τελευταίος ελληνισμός της Μικρός Ασίας, Αθήνα 1974.
Νικολαΐδης Στ., «Μνήμη Πόντου», Α.Π., τ. 24, Αθήνα 1961.
Ξανθοπούλου-Κυριακού Α., «Μεταναστεύσεις των Ελλήνων του Πόντου στη Ρωσία κατά τον 19ο αιώνα», Ο Ποντιακός Ελληνισμός της τέως Σοβιετικής Ένωσης, Θεσσαλονίκη 1991.
«Οι Έλληνες της Ρωσίας και της Σοβιετικής Ένωσης», επιμέλεια I. Χασιώτης, εκδόσεις University Studio Press, Θεσσαλονίκη 1997.
Ξενοφώντος, Κύρου Ανάβασις, 4, 8, 23-28, Λειψία 1839.
Παπαδόπουλος Λ. -Λαμψίδης Γ., «Πρόσφυγες μετά θάνατον», εφημ. Τα Νέα, Αθήνα (2.6.1980).
Παπαδόπουλος-Κεραμεύς Αθ., Συμβολαί εις την ιστορίαν Τραπεζούντος.
Παπαμιχαλόπουλος Κ., Περιήγησις εις τον Πόντον, Αθήνα 1903.
Παπουλίδης Κ., «Οι Έλληνες της Ρωσίας τον 19ον και στις αρχές του 20ού αιώνα», Βαλκανικά Σύμμεικτα, τεύχ. 4, Θεσσαλονίκη 1992.
Παρανίκας Ματθ., Σχεδίασμα περί της εν τω ελληνικώ έθνει καταστάσεως των γραμμάτων (1453-1821), Κωνσταντινούπολη 1867.
Παρανίκας Ματθ., «Εισαγωγή του Χριστιανισμού εις Τραπεζούντα και Χαλδίαν», Εκκλησιαστική Αλήθεια, έτος ΙΘ', αρ. 30, Κωνσταντινούπολη 1899.
Παυλίδης Ελ., Πώς και διατί εματαιώθη η Δημοκρατία του Πόντου, Αθήνα 1956.
— «Ποντιακός ελληνισμός: διατήρηση μιας ταυτότητας και οικουμενικότητας», Ο ελληνισμός στο παγκόσμιο χωριό, Λευκωσία 1995.
Ροδάκης Π., Ο Γόρδιος Δεσμός των εθνοτήτων, Αθήνα 1990.
Σαμουηλίδης Χρ., Ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού, Αθήνα 1986, Θεσσαλονίκη 1992.
Σαρρής Νεοκ., Οσμανική Πραγματικότητα, τ. 1, Αθήνα χ. χ.
Τριανταφυλλίδης Π., Η εν Πόντω Ελληνική Φυλή ήτοι τα Ποντικά, Αθήνα 1865.
Φωτιάδης Κ., «Μικρασιατικός ελληνισμός», Μακεδονία - Ιστορία και Πολιτισμός, Θεσσαλονίκη 1999.
Φωτιάδης Κ., «Οι Διωγμοί των Ελλήνων του Πόντου». Πόντιοι - Δικαίωμα στη μνήμη, γ' έκδ., Θεσσαλονίκη 1991.
Φωτιάδης Κ., «Ο Ελληνισμός της Σοβιετικής Ένιοσης τον 20ό αιώνα», Ο ποντιακός Ελληνισμός της τέως Σοβιετικής Ένωσης, Θεσσαλονίκη 1991.
Φωτιάδης Κ., «Η Δημοκρατία του Πόντου». Ο Ελληνισμός της Μαύρης Θάλασσας - Καθημερινή, Αθήνα 1996.
Φωτιάδης Κ., Οι εξισλαμισμοί της Μ. Ασίας και οι Κρυπτοχριστιανοί του Πόντου, Θεσσαλονίκη 1985.
Φωτιάδης Κ., Ο ελληνισμός της Ρωσίας και της Σοβιετικής Ένωσης, Θεσσαλονίκη 1999.
Χαραλαμπίδης Μ., Το Ποντιακό Ζήτημα σήμερα. Αθήνα 1991.
Χρύσανθος, Η Εκκλησία Τραπεζούντος, Αθήνα 1933.

Με απόφαση της Ελληνικής Κυβέρνησης τα διδακτικά βιβλία του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου τυπώνονται από τον Οργανισμό Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων και διανέμονται δωρεάν στα Δημόσια Σχολεία. Τα βιβλία μπορεί να διατίθενται προς πώληση, όταν φέρουν βιβλιόσημο προς απόδειξη της γνησιότητάς τους. Κάθε αντίτυπο που διατίθεται προς πώληση και δε φέρει βιβλιόσημο θεωρείται κλεψίτυπο και ο παραβάτης διώκεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 του Νόμου 1129 της 15/21 Μαρτίου 1946 (ΦΕΚ 1946, 108, Α').

 

Απαγορεύεται η αναπαραγωγή οποιουδήποτε τμήματος αυτού του βιβλίου, που καλύπτεται από δικαιώματα (copyright), ή η χρήση του σε οποιαδήποτε μορφή, χωρίς τη γραπτή άδεια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.

 

ΕΚΔΟΣΗ 2010 - ΑΝΤΙΤΥΠΑ: 55.000 - ΑΡ. ΣΥΜΒΑΣΗΣ 56/25-02-2010
ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ: ΓΡΑΦΟΤΕΧΝΙΚΗ Α.