Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Α΄ Λυκείου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)

Γεώργιος Ζαλοκώστας

Η αναχώρησή της

Ξυπνώ και μου είπαν, έφυγεν η κόρη που αγαπούσα,
          και κατεβαίνω στο γιαλό,
          τη θάλασσα παρακαλώ
          την πικροκυματούσα.

- Εγώ τα πρωτοδέχθηκα τ' αφράτα της τα κάλλη,
          μου είπε ένα κύμα, και γι' αυτό
          με πόθο και με γογγυτό
          φιλώ το περιγιάλι.

- Τα μάτια της, ερώτησα, μην ήταν δακρυσμένα;
          Ένα άλλο κύμα μου μιλεί:
          - Σαν το χαρούμενο πουλί
          επήγαινε στα ξένα.

Το τρίτο κύμα ερώτησα: - Εμέ γιατί ν' αφήση
          να κλαίγω και να λαχταρώ;
          Περνάει το κύμα το σκληρό
          χωρίς να μου μιλήση.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

  1. Με ποιους τρόπους ο ποιητής εκφράζει τα αισθήματά του;
  2. Τι σημαίνει η σιωπή του κύματος στην ερώτηση του ποιητή;
  3. Να εξετάσετε τη στιχουργία του ποιήματος.

Δ. Σολωμός, «Η Ξανθούλα»

 

Γεώργιος Ζαλοκώστας (1805-1858)

Εικόνα

Γεννήθηκε στο Συρράκο της Ηπείρου και πέθανε στην Αθήνα. Πήρε μέρος στον αγώνα της εθνικής ανεξαρτησίας. Έγραψε επικολυρικά ποιήματα, για να εξυμνήσει τον αγώνα του 1821, αλλά και μικρά λυρικά για περιστατικά της προσωπικής ζωής. Μερικά από τα τελευταία μελοποιήθηκαν και έφθασαν ως τις μέρες μας σαν τραγούδια, όπως Το φίλημα [Μια βοσκοπούλα αγάπησα, από το κωμειδύλλιο Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας], Ο βοριάς που τ' αρνάκια παγώνει κ.ά. Ο Λίνος Πολίτης (Ποιητική Ανθολογία, Εισαγωγή, σ. 11) σημειώνει: «Είναι ένας ποιητής περίεργα διχασμένος. Γράφει αδιάκριτα στη δημοτική ή στην καθαρεύουσα, καθώς και ποιήματα επικολυρικά ή μικρότερα λυρικά, τον γνησιότερο εαυτό του τον βρίσκει ωστόσο στους ελάσσονες τόνους των ειδυλλιακών του ποιημάτων, σε μια στιχουργική μορφή ιδιαίτερα μελωδική». Χαρακτηριστικό ότι σε επιστολή του δηλώνει το θαυμασμό του για την ποίηση του Διονυσίου Σολωμού.