Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Α΄ Λυκείου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
Front Page

 

 

 

Κείμενα
Νεοελληνικής
Λογοτεχνίας

 

Τεύχος Α΄
A´ ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

 

 

 

 

 

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ

 

Υπεύθυνος για το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο
Κώστας Μπαλάσκας, Σύμβουλος Π.Ι.
 
Επιμέλεια Έκδοσης: Πολυτίμη Γκέκα
 
Επιμέλεια εξωφύλλου: Βάσω Αβραμοπούλου

 


Εικόνα εξωφύλλου: Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας (1906-1994),

Μάντρες στην Ύδρα

   
 
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΗΣ

Λογότυπο ΕΣΠΑΗ επανέκδοση του παρόντος βιβλίου πραγματοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών & Εκδόσεων «Διόφαντος» μέσω ψηφιακής μακέτας, η οποία δημιουργήθηκε με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ / ΕΠ «Εκπαίδευση & Διά Βίου Μάθηση» / Πράξη «ΣΤΗΡΙΖΩ».

Οι διορθώσεις πραγματοποιήθηκαν κατόπιν έγκρισης του Δ.Σ. του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής

ΥΠOΥΡΓΕIO ΠΑIΔΕIΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑI ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

 

 

 

Κείμενα
Νεοελληνικής
Λογοτεχνίας

 

Ν. ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗΣ
Δ. ΚΑΡΒΕΛΗΣ
Χ. ΜΗΛΙΩΝΗΣ
Κ. ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ
Γ. ΠΑΓΑΝΟΣ
Γ. ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΣ

Η συγγραφή και η επιστηµονική επιµέλεια του βιβλίου πραγµατοποιήθηκε
υπό την αιγίδα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

 

 

 

 

 

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΩΝ «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ»

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Το κρυφό σχολειό


 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

 

ΠΡΩΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ (10ος αι. - 1453)

ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ

Εισαγωγή

1. Παραλογές
Του νεκρού αδελφού, Ν. Γ. Πολίτου, Εκλογαί
Της νύφης που κακοπάθησε, Παραλογές, εκδ. Ερμής (Γ. Ιωάννου)
2. Ακριτικά τραγούδια
Η αρπαγή της γυναίκας του Διγενή, Ελλην. Δημ. Τραγούδια (Ακαδ. Αθηνών), τ. Α'
Ο γιος της χήρας. Ελλην. Δημ. Τραγούδια (Ακαδ. Αθηνών), τ. Α'
Ο αιχμάλωτον, Ν. Γ. Πολίτου, Εκλογαί
3. Του Χάροντα - Του Κάτω Κόσμου
[Γιατί είναι μαύρα τα βουνά], Ν. Γ. Πολίτου, Εκλογαί
[Ήλιε μου και τρισήλιε μου], Ν. Γ. Πολίτου, Εκλογαί
[Η λυγερή στον Άδη], Ν.Γ. Πολίτου, Εκλογαί
4. Ιστορικά τραγούδια
[Το κρούσος της Αντριανούπολης], Ν. Γ. Πολίτου, Εκλογαί
[Πάρθεν η Ρωμανία], Bασ. Βιβλιοθήκη, τ. 46
[Οι σκλάβοι των Μπαρμπαρέσων ], Ν. Γ. Πολίτου, Εκλογαί
[Της Δέσπως], Ν.Γ. Πολίτου, Εκλογαί
[Της Πάργας], Ν.Γ. Πολίτου, Εκλογαί

5. Κλέφτικα τραγούδια
[Της νύχτας οι αρματολοί], Ν. Γ. Πολίτου, Εκλογαί

Των Κολοκοτρωναίων, Ν. Γ. Πολίτου, Εκλογαί

Των Κοντογιανναίων, εκδ. Ερμής, (Αλέξ. Πολίτης)
Η ΛΟΓΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ
Το έπος του Διγενή Ακρίτα (Π. Καλονάρος)
[Ο θάνατος τον πολεμά]
Πτωχοπροδρομικά
[μάθε το τσαγκάρην το παιδίν σου], (απόσπασμα),
Λίνου Πολίτη, Ποιητική Ανθολογία
Ιπποτικά μυθιστορήματα
[Άγουρος ποθοφλόγιστος] από το μυθ. «Λίβιστρος και Ροδάμνη», στ.2626-2656, Λίνου Πολίτη, Ποιητική Ανθολογία
Γεώργιος Φραντζής, Χρονικό, (απόσπασμα) εκδ. Δωδώνη
Θρήνοι
Το ανακάλημα της Κωνσταντινόπολης, (απόσπασμα), εκδ. Εμμ. Κριαρά


ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ (1453-1669)

α) Λατινοκρατούμενος ελληνισμός
I. Πρώιμη περίοδος της κρητικής λογοτεχνίας
II. Η περίοδος ακμής της κρητικής λογοτεχνίας (τέλη 16ου αι. - 1669)
III. Η λογοτεχνική παραγωγή
β) Ο ελληνισμός της διασποράς
γ) Τουρκοκρατούμενος ελληνισμός
Καταλόγια
[Αν ήξευρα, κυράτσα μου...], Λίνου Πολίτη, Ποιητική Ανθολογία
Κυπριακά
[Πάγω...], Λίνου Πολίτη, Ποιητική Ανθολογία
Μπεργαδής, Απόκοπος
[Ειπέ μας αν κρατεί ουρανός], εκδ. Ερμής (Στυλ. Αλεξίου)
Ιωάννης Ανδρέας Τρώιλος, Χορικό από το Ροδολίνο
Χορικό της Γ' πράξης, Λίνου Πολίτη, Ποιητική Ανθολογία
Γεώργιος Χορτάτσης, Κατζούρμπος, απόσπασμα από τη Β' Πράξη - Κριτική έκδ. Λίνου Πολίτη
Ερωφίλη, απόσπασμα από την Γ' Πράξη, σκηνή Ε' - εκδ. Γαλαξία
Βιτσέντζος Κορνάρος, Η Θυσία του Αβραάμ (στ. 1059-1126. εκδ. Γ. Μέγα)
Ερωτόκριτος
α) [Η Μονομαχία Κρητικού και Καραμανίτη], (Β', 1047-1150), εκδ. Ερμής
β) [Ήρθεν η ώρα κι ο καιρός], (Ε', 767-818), εκδ. Ερμής (Στυλ. Αλεξίου)

 

ΤΡΙΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ (1669-1830)

Ο ευρωπαϊκός διαφωτισμός
Ο νεοελληνικός διαφωτισμός
Η λογοτεχνία κατά την τρίτη περίοδο
1. Η ποίηση
2. Η πεζογραφία
3. Το θέατρο
Α' Λαϊκές αφηγήσεις
Φυλλάδα του Μεγαλέξανδρου, εκδ. Ερμής (Γ. Βελουδής)
Χρονικό του Γαλαξιδιού, εκδ. Σάθα
Β' Άνθη ευλαβείας
Εκκλησιαστική ρητορική
Ηλίας Μηνιάτης, Περί φθόνου, Βασική Βιβλιοθήκη, τόμ. 8
Κοσμάς Αιτωλός, Από τις Διδαχές, εκδ. Τήνος (Ι.Β. Μενούνος)
Γ' Νεοελληνικός διαφωτισμός
Δημήτριος Καταρτζής, (Από τη χρεία να οδηγούμαστε εις τα αναγκαία], εκδ. Ερμής, (Κ.Θ. Δημαράς)
Ρήγας Βελεστινλής, Η επαναστατική προκήρυξη,Βασική Βιβλιοθήκη, τόμ. 10 (Λ. I. Βρανούσης)
Ανώνυμος, Ελληνική Νομαρχία [Η εφεύρεσις των χρημάτων], Βιβλιοεκδοτική, (Γ. Βαλέτας)
Αδαμάντιος Κοραής, [Η κηδεία του Βολταίρου], Σύλλογος Προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων (Λ. I. Βρανούσης)
Αδελφική διδασκαλία [Όσοι προΐστασθε των Γραικών...], εκδ. Πηγής (Γ. Βαλέτας)
Ιωάννης Βηλαράς, [Επιστολή στον Αθανάσιο Ψαλίδα], περιοδικό Διόνυσος, 1902
Αγνώστου, Έρωτος αποτελέσματα [Η Ελενίτσα], Ανθολογία Δημοτ. Πεζογραφίας, Α' (Γ. Βαλέτας)
Δ' Οι πρόδρομοι
Ιωάννης Βηλαράς, 1. Σαν πεταλούδα στη φωτιά, Βασική Βιβλιοθήκη, (Λ.Ι. Βρανούσης)
2. Γιατρική παρηγορία, Βασική Βιβλιοθήκη, (Λ.Ι. Βρανούσης)
Αθανάσιος Χριστόπουλος, Φαγοπότι, εκδ. Ερμής (Ε. Τσαντσάνογλου)
Ε' Απομνημονεύματα
Παναγής Σκουζές, Χρονικό της σκλαβωμένης Αθήνας
Οι φυλακές, εκδ. Γ. Βαλέτα
Στη Χαλκίδα πρόσφυγες,
Νικόλαος Κασομούλης, Στρατιωτικά ενθυμήματα, Β'
[Σκηνές από την έξοδο], εκδ. Γ. Βλαχογιάννη
Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Διήγησις συμβάντων
[Η μάχη στο Βαλτέτσι], εκδ. Δρακόπουλος (Τ. Βουρνάς)
Μακρυγιάννης, Απομνημονεύματα
[Τέτοι' αρετή έχουν, τέτοια φώτα μάς δίνουν], εκδ. Γαλαξία


ΕΠΤΑΝΗΣΙΑΚΗ ΣΧΟΛΗ

Εισαγωγή
Ανδρέας Κάλβος, Ο φιλόπατρις, εκδ. Ίκαρος (επιμ. Pontani)
Εις Αγαρηνούς, εκδ. Ίκαρος (επιμ. Pontani)
Τα ηφαίστεια, εκδ. Ίκαρος (επιμ. Pontani)
Διονύσιος Σολωμός, Ελεύθεροι Πολιορκημένοι εκδ. Ίκαρος (επιμ. Λ. Πολίτη)
Στοχασμοί του ποιητή, εκδ. Ίκαρος (επιμ. Α. Πολίτη)
Ο Πόρφυρας, εκδ. Ίκαρος (επιμ. Α. Πολίτη)
Η γυναίκα της Ζάκυθος, εκδ. Ίκαρος (επιμ. Λ. Πολίτη)
Ιάκωβος Πολυλάς, Ερασιτέχνης, Βασική Βιβλιοθήκη, τόμ. 14
Γεράσιμος Μαρκοράς, Πατρική ευτυχία, Βασική Βιβλιοθήκη, τόμ. 14
Ανδρέας Λασκαράτος, Προβόδισμα (ποίημα)
Τα μυστήρια της Κεφαλονιάς, (απόσπασμα), Άπαντα, Άτλας, τόμ. 5
Λορέντζος Μαβίλης, Λήθη, Βασική Βιβλιοθήκη, τόμ. 14

Μούχρωμα, Βασική Βιβλιοθήκη, τόμ. 14
Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, Φωτεινός, (απόσπασμα), εκδ. Ερμής (Γ. Π. Σαββίδης)

 

 

ΟΙ ΦΑΝΑΡΙΩΤΈΣ ΚΑΙ Η ΡΟΜΑΝΤΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ (1830-1880)

Εισαγωγή
Αλέξανδρος Σούτσος, Επιστολή Προς τον βασιλέα της Ελλάδος Όθωνα (απόσπασμα), (επιμ. Α. Πολίτη)
Ποιητική Ανθολογία Δ΄, εκδ. Δωδώνη
Γεώργιος Ζαλοκώστας, Η αναχώρησίς της, Ποιητική Ανθολογία, εκδ. Δωδώνη
Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής, Διονύσου πλους (απόσπασμα), Βασική Βιβλιοθήκη
Δημήτριος Παπαρρηγόπουλος, Ασμάτιον, Βασική Βιβλιοθήκη
Σπυρίδων Βασιλειάδης, Το άσμα του Ορφέως, Ανθολογία Ηρ. και Ρένου Αποστολίδου
Η πεζογραφία - Το μυθιστόρημα
Γρηγόριος Παλαιολόγος, Ο Πολυπαθής (απόσπασμα), εκδ. Ερμής (Α. Αγγέλου)
Ιάκωβος Πιτσιπίος, Ο πίθηκος Ξουθ ή Τα ήθη του αιώνος, εκδ. Ιδρύματος Ουράνη (Δημ. Τζιόβας)
Δημήτριος Βικέλας, Λουκής Λάρας (απόσπασμα), εκδ. Ερμής
Ο παπα-Νάρκισσος, εκδ. Νεφέλη
Εμμανουήλ Ροΐδης, Αθηναϊκοί περίπατοι, Άπαντα, τόμ. Γ', εκδ. Ερμής (Α. Αγγέλου)
Μονόλογος ευαισθήτου, Άπαντα, τόμ. Γ', εκδ. Ερμής (Α. Αγγέλου)
Άγγελος Βλάχος, Η μπογάτσα, εκδ. Νεφέλη

 

 

ΞΕΝΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Νίκος Καζαντζάκης, Το εσωτερικό διάγραμμα της Θείας Κωμωδίας
Δάντης, Θεία Κωμωδία, (απόσπασμα) [Το τέλος του Οδυσσέα], Τ.Κ. Παπατσώνη Τετραπέρατος κόσμος, Α', εκδ. Ίκαρος
Φραγκίσκος Πετράρχης, Σονέτο, μτφρ. Μ. Σιγούρου, Ανθολογία Ευρωπαϊκής και Αμερικανικής Ποιήσεως
Μιχαήλ Θερβάντες, Ο Δον Κιχώτης, κεφ. 21ο, μετάφραση Κ. Καρθαίου, εκδ. Εστίας
Μονταίν, Περί φιλίας (απόσπασμα) μτφρ. Κλ. Παράσχου, εκδ. Αναγνωστίδης
Μολιέρος, Ο Αρχοντοχωριάτης (απόσπασμα), μτφρ. Γ. Πολίτη, εκδ. Δωδώνη
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, Βασιλιάς Ληρ (δύο αποσπάσματα), μτφρ. Β. Ρώτα, εκδ. Ίκαρος

 

ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΣΧΟΛΗ

Εισαγωγή:
Κ. Παλαμάς, Το πανηγύρι στα σπάρτα (Άπαντα, εκδ. Γκοβόστη)
Ο δωδεκάλογος του γύφτου (Άπαντα, εκδ. Γκοβόστη)
Σατιρικά γυμνάσματα (Άπαντα, εκδ. Γκοβόστη)
Πατρίδες [Σαν των Φαιάκων το καράβι...]
[Πατρίδες! αέρας, γη]
Αγορά (Άπαντα, εκδ. Μπίρης)
Βιογραφικό σημείωμα
Γ. Δροσίνης, Τα πρωτοβρόχια (Θα βραδιάζει)
Βιογραφικό σημείωμα
Κ.Π. Καβάφης, Περιμένοντας τους βαρβάρους
Ιθάκη
Η σατραπεία
Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον
Αλεξανδρινοί βασιλείς
Ηγεμών εκ Δυτικής Λιβύης (Ποιήματα, εκδ. Ίκαρος)
Νέοι της Σιδώνος 400 μ.Χ. (Ποιήματα, εκδ. Ίκαρος)
Βιογραφικό σημείωμα
Κ. Κρυστάλλης, Στο Σταυραΐτό (Άπαντα, Μιχ. Περάνθη)
Βιογραφικό σημείωμα
Κ. Χατζόπουλος, Δε γυρεύω ξένο
Ήρθες (Βραδινοί Θρύλοι, εκδ. Ελευθερουδάκης)
Μ. Μαλακάσης, Ο Μπαταριάς (Bασ. Βιβλιοθήκη 14)
Βιογραφικό σημείωμα
I. Γρυπάρης, Εστιάδες (Άπαντα, Βαλέτας)
Βιογραφικό σημείωμα
Λ. Πορφύρας, Το θέατρο
Βιογραφικό σημείωμα
Α. Σικελιανός, Αγραφον
Πνευματικό εμβατήριο (Λυρικός βίος, εκδ. Ίκαρος)
Δείπνος
Ιερά Οδός
Στ' όσιου Λουκά το μοναστήρι (Ποιήματα, εκδ. Ίκαρος)
Βιογραφικό σημείωμα
Κ. Βάρναλης, Οι μοιραίοι
[Πάλι μεθυσμένος είσαι]
Το πέρασμά σου (εκδ. Κέδρος)
Οι πόνοι της Παναγιάς (εκδ. Κέδρος)
Βιογραφικό σημείωμα
Γ. Ψυχάρης, Δυο λόγια (εκδ. Ερμής)
Βιογραφικό σημείωμα
Φ. Φωτιάδης, Το γλωσσικό ζήτημα κι η εκπαιδευτική μας αναγέννησις (εκδ. Βιβλιοπωλείο Εστίας)
Βιογραφικό σημείωμα
Α. Δελμούζος, Το Ανθρωπιστικό Ιδανικό (Μορφ. Ίδρ. Εθν. Τραπέζης)
Βιογραφικό σημείωμα
Δ. Γληνός, Δημιουργικός Ιστορισμός (Εκλεκτές σελίδες, 1 )
Βιογραφικό σημείωμα
Περιεχόμενα