5.4 Τα άρθρα

5.4 Τα άρθρα

Το αρνί
και ο λύκος

Ένας λύκος
κυνηγούσε ένα αρνί
κι αυτό κατάφερε να
τρυπώσει σε έναν
ναό και να γλιτώσει.
(...) Ο λύκος στάθηκε

έξω από τον ναό και
προσπαθούσε να
πείσει το αρνί να βγει
έξω, για να το φάει.

Έλλης Αλεξίου
«Μύθοι του Αισώπου»,
εκδ. Καστανιώτη
(διασκευή)

ΑΡΘΡΑ → Είναι οι μικρές λέξεις που μπαίνουν μπροστά από τα ουσιαστικά,
τα επίθετα, τις κλιτές μετοχές και ορισμένες αντωνυμίες. Μας δηλώνουν αν η λέξη που
ακολουθεί είναι αρσενικό, θηλυκό ή ουδέτερο (γένος), αν πρόκειται για ένα ή πολλά
(αριθμό), σε ποια πτώση βρίσκεται, και κατά πόσον κάτι είναι ορισμένο ή αόριστο.

Έχουμε λοιπόν
δύο είδη άρθρων.

Αόριστο άρθρο:
ένας, μια, ένα

Δηλώνει ότι η λέξη που
ακολουθεί δεν είναι
συγκεκριμένη ή ότι δεν
έχουμε μιλήσει
προηγουμένως γι'
αυτήν.

Ένας λύκος και μια
αλεπού ζούσαν σε ένα
λιβάδι.

Οριστικό άρθρο:

ο, η, το

Δηλώνει ότι η λέξη που
ακολουθεί είναι συγκεκριμένη
και γνωστή.
Ο λύκος μας, που λέτε, είχε
να φάει τρεις μέρες. Το αρνί,
όμως, δεν έλεγε να ξεμυτίσει
από τον ναό.

Το χρησιμοποιώ και όταν
θέλω να κάνω κάποια γενική
δήλωση.
Τα παραμύθια με τους
λύκους και τις αλεπούδες
αρέσουν πολύ στα μικρά
παιδιά.

Σε μεγαλύτερα κομμάτια λόγου, το αόριστο άρ-
θρο που υπάρχει στην αρχή αντικαθίσταται στη συ-
νέχεια από το οριστικό.

Ένας λύκος περπατούσε στο λιβάδι. Ο λύκος, λοιπόν, ήταν πολύ πεινασμένος.
Μια αλεπού τον πλησίασε. Η αλεπού δεν άργησε να καταλάβει πως ο λύκος πεινούσε πολύ.

Παρατηρώ τις καταλήξεις...

ο πεινασμένος λύκος – του πεινασμένου λύκου – οι πεινασμένοι λύκοι
η πονηρή αλεπού – της πονηρής αλεπούς – οι πονηρές αλεπούδες
το άσπρο αρνί – του άσπρου αρνιού – τα άσπρα αρνιά

Τα άρθρα συμφωνούν με τα ουσιαστικά, τα επίθετα και τις κλιτές μετοχές που
συνοδεύουν σε γένος, αριθμό και πτώση.

Υπάρχουν, όμως, και μερικές περιπτώσεις στις οποίες δε
χρειάζεται άρθρο.

– Βοήθεια! Αλεπού!
– Δεν είναι αλεπού, λύκος είναι.

Εγώ ξέρω πώς κλίνονται τα άρθρα!

	Ενικός αριθμός			Πληθυντικός αριθμός
Οριστικό άρθρο
Ονομαστική	ο	η	το	οι	οι	τα
Γενική	του	της	του	των	των	των
Αιτιατική	τον	τη(ν)	το	τους	τις	τα

	Ενικός αριθμός
Αόριστο άρθρο
Ονομαστική	ένας	μια	ένα
Γενική	ενός	μιας	ενός
Αιτιατική	έναν	μια(ν)	ένα

Τι θα θυμάμαι για... τα άρθρα

Οριστικό άρθρο ο, η, το
Αόριστο άρθρο ένας, μια, ένα
Το άρθρο συνοδεύει ουσιαστικά, επίθετα, αντωνυμίες, κλιτές
μετοχές.
Πρέπει να συμφωνεί μαζί τους σε γένος, αριθμό και πτώση.
Χρησιμοποιούμε το αόριστο άρθρο την πρώτη φορά που ανα-
φερόμαστε σε κάτι και στη συνέχεια χρησιμοποιούμε το ορι-
στικό άρθρο.
Το άρθρο δεν έχει κλητική.
Το αόριστο άρθρο δε σχηματίζει πληθυντικό.
Σε κάποιες περιπτώσεις, μερικές λέξεις δε χρειάζονται άρθρο.