Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων (Ε΄ & ΣΤ΄ Δημοτικού) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)

Οδυσσέας Ελύτης

Ο ήλιος ο ηλιάτορας

image15

ΑΦΗΓΗΤΗΣ

Ο ήλιος ο ηλιάτορας

ο πετροπαιχνιδιάτορας

από την άκρη των ακρώ

κατηφοράει στο Ταίναρο

Φωτιά 'ναι το πιγούνι του

χρυσάφι το πιρούνι του


Ο ΗΛΙΟΣ

Ε σεις στεριές και θάλασσες

τ' αμπέλια κι οι χρυσές ελιές

ακούτε τα χαμπέρια* μου

μέσα στα μεσημέρια μου

«Σ' όλους τους τόπους κι αν γυρνώ

μόνον ετούτον αγαπώ!»


ΑΝΕΜΟΙ

Άκου κι εμάς που μόλις εγυρίσαμε

νησιά και πολιτείες που γνωρίσαμε

Κρήτη και Μυτιλήνη Σάμο κι Iκαριά

Νάξο και Σαντορίνη Ρόδο Κέρκυρα

Σπίτια μεγάλα κι άσπρα σπίτια βουερά*

πάνω στη μαύρη πέτρα πάνω στα νερά

Ξάνθη Θεσσαλονίκη Βέροια Καστοριά

Γιάννενα Μεσολόγγι Σπάρτη και Μυστρά

Καμπαναριά και στέγες μες στη συννεφιά

κι όλα μαζί μια λύπη και μιαν ομορφιά

 

 

image16

Οδυσσέα Ελύτη, Η Παναγιά τα πέλαγα (κολάζ)


* τα χαμπέρια
(το χαμπέρι): οι ειδήσεις * βουερά (βουερός): γεμάτα θόρυβο, γεμάτα ζωή

Γ. Ρίτσος, «Ο τόπος μας»

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής  Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής

 

image17 Ερωτήσεις - Δραστηριότητες: 

  1. Ποιες εικόνες του ελληνικού τοπίου παρουσιάζονται στο ποίημα;
  2. Διαλέξτε μια εικόνα του ποιήματος και αποδώστε την με την τεχνική του κολάζ.

image18

Οδυσσέας Ελύτης  Βιογραφικό σημείωμα [πηγή: Εθνικό Κέντρο Βιβλίου]  Οδυσσέας Ελύτης [πηγή: Μικρός Αναγνώστης (Εθνικό Κέντρο Βιβλίου)]

(Ηράκλειο Κρήτης 1911 - Αθήνα 1996)

Από τους σημαντικότερους ποιητές της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Το 1979 τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Το πραγματικό του όνομα ήταν Οδυσσέας Αλεπουδέλης. Ασχολήθηκε με τη συγγραφή δοκιμίων, τη μετάφραση, τη ζωγραφική και το κολάζ. Η γνωριμία του με τον υπερρεαλισμό τον επηρέασε αποφασιστικά στα πρώτα ποιητικά του βήματα. Η ποίηση του είναι αισιόδοξη, πλημμυρισμένη από το φως του Αιγαίου. Πολλά ποιήματά του έχουν μελοποιηθεί από Έλληνες συνθέτες. Έργα του: Άξιον εστί, Προσανατολισμοί, Ήλιος ο πρώτος, Έξι και μία τύψεις για τον ουρανό, Τα Ρω του έρωτα, Μαρία Νεφέλη, Ανοιχτά χαρτιά, Εν λευκώ, Ιδιωτική οδός, Τρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας, Το μονόγραμμα, Δυτικά της λύπης, Εκ του πλησίον.

image19

Κώστα Γραμματόπουλου, Αιγαίο XXV (Λεξικό Ελλήνων καλλιτεχνών, εκδ. Μέλισσα)
image20