Μουσική Ε' Δημοτικού - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)

KEΦAΛAIO 18

Θέμα και παραλλαγές

εικόνα

Παρατήρησε μια παιδική ζωγραφιά που αποτελείται από παραλλαγές του ίδιου θέματος (μιας πέστροφας). Μπορείς να διακρίνεις ποια στοιχεία διαφοροποιούνται σε κάθε παραλλαγή;

Στη μουσική μπορούμε, επίσης, να δημιουργήσουμε παραλλαγές προσθέτοντας ή αφαιρώντας νότες από ένα μουσικό θέμα, αλλάζοντας το ρυθμό του ή μεταβάλλοντας τις συνηχήσεις, δηλαδή τις νότες που το συνοδεύουν.

Άκουσε τις έξι παραλλαγές που έγραψε το 1819, ο συνθέτης Φραντς Σούμπερτ πάνω στη μελωδία ενός τραγουδιού του, με τίτλο «Η Πέστροφα». icon

Η αρχική μελωδία, δηλαδή το θέμα, είναι μια ολοκληρωμένη μουσική ιδέα. Αν συμβολίσουμε το θέμα με το γράμμα Α και τις παραλλαγές του με A1, A2, A3, κτλ., η σύνθεση του Σούμπερτ θα έχει τη μορφή:

εικόνα

εικόνα

Το κομμάτι είναι γραμμένο για ένα σύνολο από πέντε μουσικά όργανα (κουιντέτο)*: ένα πιάνο, ένα βιολί, μια βιόλα, ένα βιολοντσέλο κι ένα κοντραμπάσο.








Καθώς ακούς το έργο, προσπάθησε να διακρίνεις κάθε φορά το θέμα και τις παραλλαγές του όπως «περνούν» από το ένα όργανο στο άλλο.
ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ
Στο σημερινό μάθημα ακούσαμε ένα έργο κλασικής μουσικής που έχει τη μορφή θέμα και παραλλαγές.

ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ: μορφή θέμα και παραλλαγές