H διοικητική διαίρεση της Ελλάδας

γιατί είναι απαραίτητη η διοικητική διαίρεση της χώρας μας για τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.)

Εικόνα 33.1α: Τροχονόμος

Εικόνα 33.1β: Βοσκός

Οι παραπάνω εικόνες δείχνουν κατοίκους διαφορετικών περιοχών της χώρας μας. Συζητήστε τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο καθένας από αυτούς στην καθημερινή του ζωή.

To ποικιλόμορφο ανάγλυφο της πατρίδας μας διαμορφώνει διαφορετικά γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά σε κάθε περιοχή. Τα χαρακτηριστικά αυτά με τη σειρά τους καθορίζουν τον τρόπο ζωής των κατοίκων της περιοχής.

Είστε κάτοικοι ενός ορεινού χωριού στην Πίνδο. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζετε κατά τη διάρκεια του χειμώνα είναι πολλά. Πιστεύετε ότι για την επίλυσή τους θα πρέπει να συναντήσετε ορισμένους αρμόδιους στην Αθήνα ή είναι προτιμότερη η συνεργασία με τον υπεύθυνο του δήμου, στον οποίο ανήκει το χωριό σας;

Για την άμεση και καλύτερη αντιμετώπιση των τοπικών προβλημάτων, που δημιουργούνται σε μια περιοχή, το κράτος δημιούργησε τις μικρότερες διοικητικές διαιρέσεις της χώρας. Έτσι οι διοικητικές αρχές κάθε περιοχής, οι οποίες γνωρίζουν καλύτερα τα προβλήματά της, μπορούν να προτείνουν και να εφαρμόζουν τις καλύτερες λύσεις για τα τοπικά θέματα.

Για την επίτευξη του στόχου αυτού στη χώρα μας εφαρμόζεται από το 2011 ένας νέος τρόπος διοίκησης του κράτους που ονομάζεται «Καλλικράτης». Στο νέο σχέδιο της διοικητικής οργάνωσης του κράτους περιλαμβάνονται δύο βαθμοί Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

α) Οι δήμοι που συγκροτούν τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) πρώτου βαθμού. Με τον Καλλικράτη έγιναν 325 νέοι δήμοι σε όλη τη χώρα, που έχουν σημαντικές αρμοδιότητες σχετικές με τοπικά ζητήματα. Ο δήμος διοικείται από το δημοτικό συμβούλιο, επικεφαλής του οποίου είναι ο εκλεγμένος δήμαρχος. Οι νησιωτικοί δήμοι αναλαμβάνουν να ασκούν πιο εκτεταμένες αρμοδιότητες από ό,τι οι υπόλοιποι δήμοι, όπως είναι θέματα υγείας κ.ά., ώστε να αποφευχθούν μετακινήσεις πολιτών σε άλλα νησιά ή σε άλλους τόπους.

Πολλοί δήμοι της χώρας μας έπαιξαν σπουδαίο ρόλο στην εξέλιξη της ελληνικής ιστορίας. Ο Μιστράς και η Μονεμβασιά, που βλέπουμε στην παρακάτω εικόνα, είναι δύο από τους δήμους αυτούς.

Σε κάθε δήμο υπάρχουν Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών, για να παρέχουν στους πολίτες βασικές υπηρεσίες του κράτους.

Εικόνα 33.2: Μιστράς Συζητήστε την περίπτωση της κατασκευής του δρόμου που ενώνει το νομό Λασιθίου με το νομό Χανίων. Το ζήτημα αφορά τους κατοίκους μόνο των δύο νομών ή τους κατοίκους ολόκληρης της Κρήτης; Γιατί;

Εικόνα 33.3: Μονεμβασιά

β) Yπάρχουν σημαντικά προβλήματα και θέματα κοινά για πολλές γειτονικές περιφερειακές ενότητες, που ενδιαφέρουν χιλιάδες κατοίκους. Η κατασκευή μεγάλων δρόμων, γεφυρών,

αεροδρομίων, φραγμάτων, τεχνητών λιμνών και άλλων αναπτυξιακών έργων απευθύνονται σε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Ελλάδας. Για τον λόγο αυτό η χώρα μας χωρίστηκε σε 13 μεγάλες περιφέρειες, οι οποίες αποτελούνται από περιοχές με κοινά χαρακτηριστικά κι επομένως έχουν κοινά προβλήματα. Οι περιφέρειες συγκροτούν τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης δευτέρου βαθμού και διοικούνται από αιρετούς περιφερειάρχες, δηλαδή από περιφερειάρχες που τους εκλέγει ο λαός.

γ) Σε επίπεδο κεντρικής διοίκησης η χώρα χωρίζεται σε 7 αποκεντρωμένες διοικήσεις, οι οποίες ασχολούνται με θέματα και υποθέσεις του κράτους.

Ας συζητήσουμε μαζί για τα μεγάλα περιφερειακά έργα που έγιναν τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας (γέφυρα Ρίου, αεροδρόμιο Ε. Βενιζέλος κ.ά.). Εξυπηρετούν μόνο τους κατοίκους των περιφερειών, στις οποίες υλοποιήθηκαν;

Oμαδική δραστηριότητα (προαιρετική) Ας επισκεφθούμε τις Αρχές της περιοχής μας (Δήμο), αφού πρώτα σε συνεργασία με τη δασκάλα ή τον δάσκαλό μας έχουμε ορίσει την ημέρα της επίσκεψης. Θα έχουμε έτοιμο έναν κατάλογο με τα προβλήματα του τόπου μας (δρόμο, γέφυρα κ.ά.), για να τα συζητήσουμε και να βρούμε λύση.