Γεωγραφία Ε' Δημοτικού - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
εικόνα

B΄ Ενότητα

Το φυσικό περιβάλλον της Ελλάδας


εικόνα

 

 

 

Η Ελλάδα για τη νεότητά μου,
εστάθηκε θάμβος. Το υλικό σώμα
της Ελλάδας ή ήταν κάτι άλλο κι
όχι απλά και μόνο «φύση» ή η
ελληνική φύση, πραγματικά,
έπρεπε να ’ναι κάτι άλλο εκείνη.
Να ’ναι φορτισμένη με μυστικά
μηνύματα…
.

Δοκίμια και άρθρα Φύση και γλώσσα
Οδυσσέας Ελύτης

 

 

 

 

Στην ενότητα αυτή θα μάθετε για:
εικόναΤη μορφή και το σχήμα της Ελλάδας
εικόναΤη θέση της Ελλάδας στον κόσμο
εικόναΤις ακτές της Ελλάδας
εικόναΤις θάλασσες της Ελλάδας
εικόναΤα νησιωτικά συμπλέγματα
και νησιά της Ελλάδας

εικόναΤη ζωή στα νησιά
εικόναΤους παραθαλάσσιους οικισμούς
της Ελλάδας

εικόναΤα βουνά της Ελλάδας
εικόναΤις πεδιάδες της Ελλάδας
εικόναΤη ζωή στα βουνά και στις πεδιάδες
εικόναΤην έννοια του κλίματος
εικόναΤο συσχετισμό κλίματος
και ανθρώπινων δραστηριοτήτων

εικόναΤο κλίμα της Ελλάδας
εικόναΤα ποτάμια της Ελλάδας
εικόναΤις λίμνες της Ελλάδας
εικόναΤη ζωή στα ποτάμια
και στις λίμνες

εικόναΤη χλωρίδα και την πανίδα
της Ελλάδας

εικόναΤη βλάστηση της Ελλάδας
εικόναΤα χαρακτηριστικά
οικοσυστήματα της Ελλάδας

εικόναΤο ρόλο των ηφαιστείων
και των σεισμών στις αλλαγές
της φύσης

εικόναΤις φυσικές καταστροφές
στο χώρο της Ελλάδας          
εικόνα
εικόνα
Kεφάλαιο 6ο

 

Η μορφή και το σχήμα της Ελλάδας εικόνα
 

 

 

 

εικόνα να διακρίνετε τις διάφορες περιοχές
     της Ελλάδας στο χάρτη
εικόνα να βρίσκετε την Ελλάδα σε κάθε χάρτη

 

 
εικόνα

Εικόνα 6.1: Xάρτης της Ελλάδας εικόνα

 

εικόνα
Παρατηρήστε το χάρτη της Eλλάδας της εικόνας 6.1. «Aποτυπώστε την» στο μυαλό σας και προσπαθήστε μετά να την εντοπίσετε στους χάρτες που ακολουθούν στην επόμενη σελίδα. (Δείξτε την με βέλος). εικόνα
εικόνα
Kεφάλαιο 6ο

 

εικόνα

Εικόνα 6.2: Η Ελλάδα στον κόσμο και στην περιοχή της Μεσογείου εικόνα εικόνα εικόνα

 

Το ταξίδι του σύννεφου

Παχύ-παχύ, κατάλευκο, γεμάτο δύναμη και ζωντάνια, ξεκίνησε πρωί με τη δροσιά ν’ αρμενίζει πάνω από τις κορφές της Δυτικής Ροδόπης. Κοίταξε αριστερά του να λικνίζεται στα γαλανά νερά του πελάγους η μαγευτική Σαμοθράκη, του έγνεψαν τα χίλια νησιά να τα επισκεφτεί, μα αυτό ήταν αποφασισμένο να προχωρήσει μπροστά, να βρει πράσινο έδαφος, για να το φιλήσει. Πόσο παραξενεύτηκε, όταν στο διάβα του έβλεπε κάτω πότε πεδιάδα, πότε κορφή, μέχρι που στρίβοντας προς τ’ αριστερά άρχισε να ταξιδεύει πάνω από μια ατέλειωτη σειρά πανύψηλων κορυφών, ατελείωτων βουνών, κοφτερών βράχων! Η ξαδέλφη του, η ομίχλη, το ξενάγησε σ’ ολόκληρη την οροσειρά της Πίνδου, το συνόδεψε και μέχρι κάτω στην Πελοπόννησο, γιατί της αρέσει, καθώς βλέπει τα βουνά, να διηγείται τους άθλους του Ηρακλή για τον Ερυμάνθειο Κάπρο, τις Στυμφαλίδες Όρνιθες, το Λιοντάρι της Νεμέας. Μόνο σαν έφτασαν στην άκρη πια του Πάρνωνα, το άφησε μόνο του να συνεχίσει δείχνοντάς του πέρα, χαμηλά το κάστρο της Μονεμβασιάς. «Πέρνα απέναντι στην Κρήτη», του είπε, και τότε το σύννεφο γεμάτο χαρά έτρεξε και θρονιάστηκε πάνω από το Ιδαίο Άντρο. Είναι το σπήλαιο που ανατράφηκε ο Δίας, στην κορφή του ψηλορείτη.

Μαρία Ταστσόγλου

εικόνα εικόνα εικόνα εικόνα

εικόνα
Kεφάλαιο 6ο

 

εικόνα
Διαβάστε το προηγούμενο λογοτεχνικό κείμενο και μιλήστε για τις ποικίλες μορφές που έχει η χώρα μας.

Η πατρίδα μας είναι μία χερσόνησος περιτριγυρισμένη από μικρά και μεγάλα νησιά. Ο μακρόστενος κορμός της χερσονήσου αποτελεί την ηπειρωτική Ελλάδα, ενώ το σύνολο των νησιών τη νησιωτική Ελλάδα. εικόνα

Η Ελλάδα, η χώρα των νησιών, έχει περισσότερα από 2.000 νησιά διάσπαρτα στο Αιγαίο, στο Ιόνιο και στο Κρητικό πέλαγος. Το καθένα έχει τη δική του ομορφιά. Από αυτά, τα 225 είναι κατοικημένα, ενώ τα υπόλοιπα είναι βραχονησίδες, στις οποίες βρίσκουν καταφύγιο σπάνια θαλασσοπούλια.


Παρατηρώντας το χάρτη της εικόνας 6.1 η φαντασία μας δίνει στην Πελοπόννησο το σχήμα της ανθρώπινης παλάμης. Αφήστε τη φαντασία σας να δώσει γνωστές σας μορφές και σε άλλες περιοχές της χώρας μας. Αυτό θα σας βοηθήσει να φτιάξετε ευκολότερα στο μυαλό σας το σχήμα της Ελλάδας.

εικόνα

Γεωγραφικό γλωσσάριο

Ηπειρωτική Ελλάδα: το μεγάλο μακρόστενο κομμάτι ξηράς της Ελλάδας, που έχει σχήμα χερσονήσου

Νησιωτική Ελλάδα: όλα τα μικρά και μεγάλα νησιά της πατρίδας μας

εικόνα

Oμαδική δραστηριότητα (προαιρετική) εικόνα εικόνα εικόνα

Ας κατασκευάσουμε με πλαστελίνη το γεωμορφολογικό χάρτη της Ελλάδας πάνω σε χοντρό χαρτόνι ή σε κόντρα πλακέ.

 

 Aν θέλεις, διάβασε κι αυτό...

Όταν η φαντασία τρέχει

Καθένας μπορεί να βάλει τη φαντασία του να καλπάσει ή να τρέξει όσο πιο
γρήγορα μπορεί, για να πει με τι μοιάζει η Ελλάδα, για να δώσει όνομα στο σχήμα της,
για να καθορίσει τη μορφή της. «Η δική μου φαντασία, λαχανιασμένη, μου δείχνει
την Ελλάδα να μοιάζει μόνο με μένα». Αυτό θα πει κάθε Έλληνας και κάθε Ελληνίδα,
όταν μιλήσει για την πατρίδα μας. Οι συγγραφείς


Οι συγγραφείς

εικόνα