Ιστορία (Δ Δημοτικού) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ
ΚΕΦΑΛΑΙO 14 Oι Αθηναίοι έδιωξαν τον Ιππία και την εξουσία ανέλαβε ο Κλεισθένης, ο αρχηγός της δηµοκρατικής παράταξης. O Κλεισθένης διαίρεσε τους Αθηναίους σε δέκα φυλές και φρόντισε όλοι να έχουν ίσα δικαιώµατα. Τη µεγαλύτερη εξουσία είχε η εκκλησία του δήµου.
O Κλεισθένης, όσο υπήρχε στην Αθήνα το τυραννικό πολίτευµα, ζούσε εξόριστος. Γύρισε πίσω, όταν ο Πεισίστρατος λίγο πριν πεθάνει επέτρεψε να γυρίσουν στην Αθήνα οι πολιτικοί του αντίπαλοι. Στη συνέχεια, ο Κλεισθένης ανέλαβε την εξουσία και έκανε µεγάλες αλλαγές. Θέλοντας να σταµατήσει τις συγκρούσεις στην πόλη, χώρισε τους πολίτες σε 10 φυλές. Τα µέλη κάθε φυλής προέρχονταν από όλες τις τάξεις της κοινωνίας. Oι Αθηναίοι δε χωρίζονταν πια σε πλούσιους και φτωχούς που κατοικούσαν σε πλούσιες ή φτωχές περιοχές. Όλοι είχαν ίσα δικαιώµατα. Κάθε φυλή εξέλεγε ένα στρατηγό και πενήντα βουλευτές. Η βουλή των πεντακοσίων, όπως ονοµάστηκε, ως έργο της είχε να προετοιµάζει τα θέµατα που θα συζητούνταν στην εκκλησία του δήµου. Στη συνέλευση αυτή έπαιρναν µέρος όλοι οι Αθηναίοι πολίτες. Εκεί ψήφιζαν τους νόµους, συζητούσαν και αποφάσιζαν για τα µεγάλα θέµατα της Αθήνας. Όλοι µπορούσαν να πάρουν το λόγο και να πουν τη γνώµη τους.
|
Η Αθήνα στο µεταξύ είχε µεγαλώσει. Στην πόλη είχαν εγκατασταθεί και πολλοί ξένοι που ασχολούνταν µε το εµπόριο. Oι άνθρωποι αυτοί δεν είχαν διαφορές µεταξύ τους ούτε είχαν πάρει µέρος στις συγκρούσεις που είχαν γίνει τα προηγούµενα χρόνια. Για πολλά χρόνια επικράτησε στην πόλη ηρεµία. ∆ίκαια λοιπόν ονοµάστηκε ο Κλεισθένης θεµελιωτής της δηµοκρατίας.
παράθεμα 1 Πώς γινόταν ο οστρακισµός  3. Όστρακο µε το όνοµα του Αριστείδη Κάθε Αθηναίος που ψήφιζε έπαιρνε ένα κοµµάτι κεραµίδι. Πάνω σ' αυτό έγραφε το όνοµα του πολίτη εκείνου που έπρεπε κατά τη γνώµη του να φύγει από την πόλη. Μετά το έριχνε σε ένα σηµείο της Αγοράς που ήταν γύρω γύρω φραγµένο µε κάγκελα. Oι άρχοντες στην αρχή µετρούσαν όλα τα κεραµίδια για να δουν πόσα είναι. Έπρεπε να µην είναι λιγότερα από 6.000. Αν ήταν λιγότερα, δε γινόταν ο οστρακισµός. Στη συνέχεια ξεχώριζαν τα κεραµίδια ανάλογα µε το όνοµα που ήταν γραµµένο σ' αυτά. Όποιος συγκέντρωνε τα πιο πολλά κεραµίδια, έφευγε από την Αθήνα για 10 χρόνια χωρίς να χάνει την περιουσία του. O λαός στο δηµοκρατικό πολίτευµα σήµερα µπορεί να εκφράσει µε την ψήφο του τη θέλησή του και την απόφασή του για πολύ σοβαρά ζητήµατα, όπως παλιά στην αρχαία Αθήνα µε το µέτρο του οστρακισµού.
Πλούταρχος, Αριστείδης, 7 (διασκευή) |
παράθεμα 2 Η ταυτότητα του αρχαίου Αθηναίου O Κλεισθένης χώρισε τους κατοίκους της Αττικής σε 10 φυλές και 100 δήµους. Κάθε δήµος είχε το δήµαρχό του, το ταµείο του και καταλόγους στους οποίους ήταν γραµµένα τα ονόµατα των πολιτών. Αν κάποιος µετακόµιζε και πήγαινε να µείνει αλλού, δεν άλλαζε δήµο ούτε αυτός ούτε τα παιδιά του, όπως γίνεται σήµερα. Oι νέοι εγγράφονταν στο ληξιαρχείο(µητρώο αρρένων) του δήµου τους, όταν συµπλήρωναν τα 18 τους χρόνια. Έτσι γίνονταν Αθηναίοι πολίτες και χρησιµοποιούσαν ως στοιχεία της ταυτότητάς τους: α) το όνοµά τους, β) το όνοµα του πατέρα τους και γ ) το όνοµα του δήµου τους. Για παράδειγµα: Θουκυδίδης (όνοµα) Oλόρου (όνοµα πατέρα) Αλιµούσιος (όνοµα δήµου), Σωκράτης Σωφρονίσκου Αλωπεκήθεν, Αριστόβουλος Ξανθίππου Αθηναίος.
Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τ. Β, Εκδοτική Αθηνών – Κ. Βέτση, Μ. Ντεκάστρο, Στην Αγορά των αρχαίων Αθηναίων, (διασκευή).
|
|
