Ιστορία (Γ Δημοτικού) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
prev next

ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ

άγαλμα: έργο τέχνης σκαλισμένο σε μάρμαρο, μέταλλο, ξύλο ή άλλο υλικό
αγγείο: δοχείο, συνήθως πήλινο ή πέτρινο
αγγειοπλάστης: αυτός που κατασκευάζει αγγεία
αγγελιοφόρος: αυτός που μεταφέρει μηνύματα, ο ταχυδρόμος
Άδης: ο τόπος που κατοικούσαν οι νεκροί
άθλος: μεγάλο κατόρθωμα
αιχμή: κοφτερή άκρη ή μύτη
ακόντιο: κοντάρι ξύλινο με σιδερένια αιχμή
ακρόπολη: το ψηλότερο σημείο της πόλης
άλσος: μικρό δάσος
αμβροσία: η τροφή των θεών
ανάκτορο: παλάτι
αναπαράσταση: η εικόνα ενός πράγματος ή ενός κτιρίου, όπως ήταν στην αρχή
ανασκαφή: το προσεκτικό σκάψιμο από τους αρχαιολόγους, για να βρουν αρχαία αντικείμενα
ανάγλυφο: παράσταση σκαλισμένη σε πλάκα
αοιδός: αρχαίος τραγουδιστής
αποικία: πόλη που κτίζεται σε ξένη χώρα
αργαλειός: το εργαλείο με το οποίο υφαίνουν
άρμα: κάρο με δυο τροχούς που το έσερναν άλογα
αρχαιολόγος: ο επιστήμονας που μελετά αρχαία ευρήματα
ασπίδα: αρχαίο όπλο που προστάτευε το σώμα των πολεμιστών
αυλός: αρχαίο μουσικό όργανο
βραχογραφία: εικόνα ζωγραφισμένη σε βράχο
βωμός: πέτρινο κτίσμα, σαν τραπέζι που πάνω του οι αρχαίοι έκαναν θυσίες
γαλαξίας: σειρά από αμέτρητα αστέρια
γλύπτης: καλλιτέχνης που φτιάχνει γλυπτά (αγάλματα)
γλυπτό: το έργο του γλύπτη
δαυλός: ξύλο που καίγεται και φέγγει
διακοσμώ: στολίζω
δόρυ: ξύλινο κοντάρι με σιδερένια μύτη (ακόντιο)
δέρας: δέρμα ζώου
ειδώλιο: μικρό πέτρινο ή πήλινο άγαλμα
ερείπια: ότι έχει απομείνει από ένα παλιό κτίριο
επιτάφιοι αγώνες: αγώνες που γίνονταν για να τιμήσουν κάποιο νεκρό
εστία: το μέρος του σπιτιού που άναβαν τη φωτιά
ζατρίκιο: επιτραπέζιο παιχνίδι, που έμοιαζε με το σκάκι
ημίθεος: ήρωας που ο ένας γονιός του ήταν θεός
ήρωας: αυτός που κάνει μεγάλα κατορθώματα
θαλασσοκρατία: η κυριαρχία στη θάλασσα
θησαυροφυλάκιο: το μέρος που φυλάνε τους θησαυρούς
θολωτός τάφος: τάφος με στέγη σε σχήμα τρούλου
θώρακας: δερμάτινο ή μεταλλικό κάλυμμα που προστάτευε το στήθος και την πλάτη των πολεμιστών
ιέρεια: γυναίκα που υπηρετούσε το ναό
ιερό: αρχαίος ναός
ικέτης: αυτός που παρακαλεί για βοήθεια
ιμάτιο: ρούχο που φοριόταν πάνω από το χιτώνα
κάπρος: αγριογούρουνο
κένταυρος: ον, από τη μέση και πάνω άνθρωπος και από τη μέση και κάτω άλογο
κήρυκας: αυτός που διαλαλεί
κηρύκειο: το ραβδί του Ερμή
κιβωτός: πολύ μεγάλο ξύλινο κιβώτιο
κράνος: κάλυμμα που προστάτευε τι κεφάλι των πολεμιστών
κτερίσματα: αγαπημένα αντικείμενα του νεκρού, που τοποθετούνταν μαζί του στον τάφο
λαβύρινθος: πολύπλοκο κτίριο, στο οποίο κάποιος εύκολα χάνεται
λάφυρα: πράγματα που έπαιρναν οι νικητές από τους νικημένους μετά τη μάχη
λεοντή: το δέρμα του λιονταριού
λύρα: μουσικό όργανο με χορδές
λάβα: καυτό υλικό που βγαίνει από τα ηφαίστεια
λίθος: πέτρα
μαντείο: ναός ή ιερός χώρος, που οι άνθρωποι πήγαιναν για να μάθουν το μέλλον
μάντης: ο ιερέας που έλεγε το μέλλον
μέγαρο: το μεγαλύτερο δωμάτιο των μυκηναϊκών ανακτόρων
μουσείο: κτίριο όπου φυλάσσονται και παρουσιάζονται ευρήματα από τα αρχαία χρόνια
μίτος: κλωστή
μύθος: φανταστική διήγηση που εξηγεί ένα γεγονός
μυθολογία: βιβλίο που περιέχει τους μύθους ενός λαού, αλλά και η επιστήμη που μελετά τους μύθους
νέκταρ: γλυκός χυμός, το ποτό των θεών του Ολύμπου
οικισμός: μικρό χωριό
οψιανός: γυαλιστερή, σκληρή, μαύρη πέτρα
πανοπλία: όλα μαζί τα όπλα των αρχαίων πολεμιστών
πεσσοί: αρχαίο παιχνίδι παρόμοιο με τη ντάμα
πέλεκυς: τσεκούρι
περικεφαλαία: το κράνος των αρχαίων πολεμιστών
περικνημίδα: κάλυμμα από δέρμα ή μέταλλο που προστάτευε τα πόδια (τις κνήμες) των αρχαίων πολεμιστών
πιθάρι: μεγάλο πήλινο αγγείο
πλίνθες: είδος τούβλων φτιαγμένων με λάσπη και άχυρα και ξεραμένα στον ήλιο
πολιτισμός: τα δημιουργήματα του ανθρώπου που κάνουν τη ζωή του καλύτερη και ομορφότερη
πρεσβεία: αποστολή αντιπροσώπων
προσωπίδα: μάσκα
πολυμήχανος: αυτός που μηχανεύεται πολλά τεχνάσματα
Πυθία: ιέρεια του Απόλλωνα στο μαντείο των Δελφών
πυρσός: δαυλός που φωτίζει
προϊστορία: η περίοδος της ζωής του ανθρώπου πριν από την ιστορία
ρόπαλο: ξύλινο χονδρό ραβδί λεπτότερο στη λαβή
σανδάλι: αρχαίο πέδιλο
σκήπτρο: ραβδί στολισμένο με πολύτιμα υλικά
σμίλη: εργαλείο που χρησιμοποιείται για το σκάλισμα της πέτρας
συμπόσιο: συγκέντρωση για φαγητό και ποτό
σχεδία: πλοίο κατασκευασμένο πρόχειρα από κορμούς δέντρων
ταυροκαθάψια: θρησκευτική τελετή στη μινωική Κρήτη
τοιχογραφία: ζωγραφιά σε τοίχο
τροφοσυλλέκτης: αυτός που συλλέγει την τροφή του, όπως τη βρίσκει στη φύση
τροχός: εργαλείο που χρησιμοποιεί ο αγγειοπλάστης
χαλκοφορεμένος: αυτός που φορούσε χάλκινη πανοπλία
χειροπέλεκυς: το πρώτο εργαλείο του ανθρώπου (πέτρα σε σχήμα αμύγδαλου)
χιτώνας: ρούχο που φορούσαν οι αρχαίοι Έλληνες
χλαμύδα: κοντό ρούχο που φορούσαν οι ιππείς
χρησμός: η προφητεία που έδινε στους ανθρώπους ο μάντης
χοιροβοσκός: ο βοσκός των γουρουνιών
φιλονικία: τσακωμός, καβγάς
Βιβλιογραφία

Η Βιβλιογραφία παρατίθεται κατά ενότητα στο Βιβλίο του Δασκάλου.

Πηγές εικόνων και χαρτών

Ι. ΒΙΒΛΙΑ
Αγών, Μικρός Οδηγός Έκθεσης, ΥΠΠΟ, 2004.
Ανακαλύπτω την τέχνη, Αναγέννηση, Δεληθανάσης, 1994.
Αρμενίζοντας στο χρόνο. Το πλοίο στην ελληνική τέχνη, Καπόν, Αθήνα 1995.
Αρχαία ελληνικά νομίσματα, Εκδ. Αθηνών Α.Ε., Αθήνα1996.
Βαλαβάνης Π. κ. ά., Ηρακλής ήρως μέγιστος, οδηγός της ομώνυμης έκθεσης, Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής
Ιστορίας-Κέντρο Γαία και Γενική Γραμματεία Ολυμπιακών Αγώνων-ΥΠΠΟ, Αθήνα 2004.
Γαβριλάκη Ε.- Κάντα Α., Αρχαιολ. Μουσείο Ρεθύμνου, ΥΠΠΟ.
Ελλάς, ΕΟΤ, 2000.
Ελληνική Μυθολογία, επιμ. Ι. θ. Κακριδή, τόμοι 5, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1986.
Ελληνική Τέχνη, Αρχαία αγγεία, Εκδοτική Αθηνών, Εκδ. Αθηνών Α.Ε., Αθήνα1996.
Ελληνική Τέχνη, Αρχαία γλυπτά, Εκδ. Αθηνών Α.Ε., Αθήνα 1995.
Ελληνική Τέχνη, Η αυγή της ελληνικής τέχνης, Εκδ. Αθηνών Α.Ε., Αθήνα 1995.
Ελληνικός πολιτισμός, ΟΕΔΒ, 2001.
θεόφιλος, Εμπορική Τράπεζα, Αθήνα 1967.
θεοχάρης, Δ., Νεολιθική Ελλάς, Εθνική Τράπεζα, Αθήνα 1973.
Ιακωβίδης, Σ. Ε., Άργος, Τίρυνς, Ναύπλιον, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1999.
Ιστορία Τέχνης Larousse, τ. Α', Βιβλιόραμα, Αθήνα 1990.
Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμοι Α'. Β'. Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1971.
Κροντηρά Λ., Πρώτη γνωριμία με την Κρήτη του Μίνωα, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1987.
Κροντηρά Λ., Γνωριμία με το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Εκ. Αθηνών, Αθήνα1985.
Κοπιδάκης Μ., θάλαττα- θάλαττα, Μικρός ναυτίλος, Ηράκλειο 2002.
Κωφού Α, Κρήτη, Εκδοτική Αθηνών, Α.Ε., Αθήνα 1990.
Mind and body, Οδηγός ομώνυμης έκθεσης, ΥΠΠΟ, 1989.
Μυθολογία, Larousse, μετ. Κ.Νίταρης, Μεταίχμιο, Αθήνα 2003.
Μυλωνάς Γ., Πολύχρυσοι Μυκήναι, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1983.
Οι πρώτοι άνθρωποι, Δεληθανάσης, Αθήνα 1989.
Ομήρου Οδύσσεια, Α' Γυμνασίου, ΟΕΔΒ, Αθήνα 2003.
Παπαθανασόπουλος Γ., Νεολιθικά- Κυκλαδικά, Μέλισσα, Αθήνα 1981.
Περιοδικό National Geographic, τ. Αύγ. 2001.
Πίνη Ε., Στην ακρόπολη των Μυκηνών, ΥΠΠΟ.
Πλατή Μ., Παίζοντας στην αρχαία Ελλάδα, Ίδρυμα Ν.Π.Γουλανδρή, Αθήνα 1998.
Ρισπέν Ζαν, Μυθολογία της αρχαίας Ελλάδος, μετ. Κ. Ζαρούκα, Τριήρης.
Τα ελληνικά μουσεία, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1974.
Το Νεολιθικό χωριό στο Διμήνι, ΥΠΠΟ.
Τσοτάκου-Καρβέλη Αικ., Εικονογραφημένο λεξικό της ελληνικής μυθολογίας για παιδιά, Γνώση, Αθήνα 1992.
Φακίνου Ε, Ελληνικό Πανόραμα, Κέδρος, Αθήνα 1995.
Χατσηασλάνη Κ., Των Αθήνηθεν Άθλων, ΥΠΠΟ, Αθήνα 2003.
Ψαρράκη-Μπελεσιώτη Ν., Αναζητώντας τα ίχνη του Ηρακλή, εκπαιδευτικές προτάσεις, Μουσείο Γουλανδρή
Φυσικής Ιστορίας- Γενική Γραμματεία Ολυμπιακών Αγώνων-ΥΠΠΟ, Αθήνα 2004.
Ψαρράκη-Μπελεσιώτη Ν., Αναζητώντας τα ίχνη του Ηρακλή μέσα από το μύθο, την τέχνη, τα κείμενα,
εκπαιδευτικό υλικό για μαθητές Δημοτικού, Γυμνασίου, Λυκείου, για την έκθεση Ηρακλής ήρως μέγιστος,
Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας- Γενική Γραμματεία Ολυμπιακών Αγώνων-ΥΠΠΟ, Αθήνα 2004.

II. ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ

-www.fhw.gr/chronos
-www.culture.gr/
-www.computerlab.kids.new.net/ monthly.htm
-www.spx.nsw.edu.au/.../heroescomprehension.html
-www.livingheritage.org/ symplegades.htm
-www.bulfinch.org/fables
-www.nl.warnerbros.com/ movies/troy

Πίνακας Περιεχομένων

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ

ΕΝΟΤΗΤΑ 1:
Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
  1. Η Τιτανομαχία
  2. Οι θεοί του Ολύμπου
  3. Οι θεές του Ολύμπου
  4. Ο Προμηθέας, η Πανδώρα,
    ο Δευκαλίωνας και η Πύρρα
ΕΝΟΤΗΤΑ 2:
Ο ΗΡΑΚΛΗΣ
  1. Η γέννηση του Ηρακλή
  2. Το λιοντάρι της Νεμέας
  3. Η Λερναία Ύδρα και ο κάπρος
    του Ερύμανθου
  4. Το ελάφι με τα χρυσά κέρατα, οι Στυμ-
    φαλίδες όρνιθες, οι στάβλοι
    του Αυγεία
  5. Κι άλλοι άθλοι
  6. Ο κέρβερος του Άδη και τα χρυσά μήλα
    των Εσπερίδων
  7. Το τέλος του Ηρακλή
ΕΝΟΤΗΤΑ 3:
Ο ΘΗΣΕΑΣ
  1. Ο Θησέας, το βασιλόπουλο
    της Τροιζήνας
  2. Ο Θησέας σκοτώνει το Μινώταυρο
  3. Ο Θησέας επιστρέφει στην Αθήνα
ΕΝΟΤΗΤΑ 4:
Η ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ
  1. Ο Φρίξος, η Έλλη και το χρυσόμαλλο
    δέρας
  2. Πελίας και Ιάσονας
  3. Η Αργοναυτική εκστρατεία
ΕΝΟΤΗΤΑ 5:
Ο ΤΡΩΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
  1. Το μήλο της Έριδας
  2. Η θυσία της Ιφιγένειας
  3. Οι Αχαιοί φτάνουν στην Τροία
  4. Ο θυμός του Αχιλλέα
  5. Ο θάνατος του Πάτροκλου
  6. Ο Αχιλλέας σκοτώνει τον Έκτορα
  7. Το τέλος του Αχιλλέα
  8. Ο Δούρειος ίππος και η καταστροφή της
    Τροίας
ΕΝΟΤΗΤΑ 6:
ΟΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ
  1. Στους Κίκονες, στους Λωτοφάγους και
    στους Κύκλωπες
  2. Στον Αίολο, στους Λαιστρυγόνες και στονησί της Κίρκης
  3. Στον Άδη, στις Σειρήνες, στη Σκύλλακαι στη Χάρυβδη
  4. Στο νησί του Ήλιου, στο νησί τηςΚαλυψώς και στο νησί των Φαιάκων
  5. Ο Οδυσσέας στην Ιθάκη
  6. Ο Οδυσσέας σκοτώνει τους μνηστήρες
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΠΡΟ-ΙΣΤΟΡΙΑ

ΕΝΟΤΗΤΑ 7:
Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΛΙΘΟΥ
  1. Παλαιολιθική εποχή
  2. Νεολιθική εποχή
  3. Η Νεολιθική εποχή στην Ελλάδα
Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
ΕΝΟΤΗΤΑ 8:
Ο ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  1. Η ζωή των Κυκλαδιτών
  2. Η τέχνη των Κυκλαδιτών
ΕΝΟΤΗΤΑ 9:
Ο ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  1. Η Μινωική Κρήτη
  2. Το ανάκτορο της Κνωσού
  3. Η καθημερινή ζωή των Μινωιτών
  4. Η θρησκεία και η γραφή
    των Μινωιτών
  5. Η τέχνη των Μινωιτών
ΕΝΟΤΗΤΑ 10:
Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  1. Αχαιοί, οι πρώτοι Έλληνες
  2. Οι Αχαιοί πήγαν και στην Κύπρο
  3. Η ακρόπολη των Μυκηνών
  4. Η θρησκεία και η γραφή
    των Μυκηναίων
  5. Η τέχνη των Μυκηναίων
Γλωσσάριο
Βιβλιογραφία - Πηγές εικόνων και χαρτών
Περιεχόμενα
Βάσει του ν. 3966/2011 τα διδακτικά βιβλία του Δημοτικού, του Γυμνασίου, του Λυκείου, των ΕΠΑ.Λ. και των ΕΠΑ.Σ. τυπώνονται από το ΙΤΥΕ - ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ και διανέμονται δωρεάν στα Δημόσια Σχολεία. Τα βιβλία μπορεί να διατίθενται προς πώληση, όταν φέρουν στη δεξιά κάτω γωνία του εμπροσθόφυλλου ένδειξη «ΔIΑΤΙΘΕΤΑΙ ΜΕ ΤΙΜΗ ΠΩΛΗΣΗΣ». Κάθε αντίτυπο που διατίθεται προς πώληση και δεν φέρει την παραπάνω ένδειξη θεωρείται κλεψίτυπο και ο παραβάτης διώκεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 του νόμου 1129 της 15/21 Μαρτίου 1946 (ΦΕΚ 1946,108, Α').
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή οποιουδήποτε τμήματος αυτού του βιβλίου, που καλύπτεται από δικαιώματα (copyright), ή η χρήση του σε οποιαδήποτε μορφή, χωρίς τη γραπτή άδεια του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων / IΤΥΕ - ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ
Οπισθόφυλλο