Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Β΄ Γενικού Λυκείου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)

Γιώργος Σεφέρης (1900-1971) Γιώργος Σεφέρης [πηγή: Πολιτιστικός Θησαυρός της Ελληνικής Γλώσσας] Ποιήματα του Γιώργου Σεφέρη και αναγνώσεις [πηγή: Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού] Εποχές και Συγγραφείς. Γιώργος Σεφέρης (βίντεο) [πηγή: Ψηφιακό  Αρχείο της ΕΡΤ] Γιώργος Σεφέρης 29 Φεβρουαρίου 1900-1980. 80 χρόνια από τη γέννηση του Γιώργου Σεφέρη (βίντεο) [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ]

εικόνα

Φιλολογικό ψευδώνυμο του Γιώργου Σεφεριάδη. Γεννήθηκε στη Σμύρνη κι εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα το 1914. Σπούδασε Νομικά στο Παρίσι. Ακολούθησε το διπλωματικό στάδιο και γι' αυτό πολλά χρόνια της ζωής του έζησε μακριά από την Αθήνα (Κορυτσά, Ν. Αφρική, Αίγυπτος, Άγκυρα, Βηρυτός, Λονδίνο κ.ά.). Αποχώρησε από τη διπλωματική υπηρεσία με το βαθμό του Πρέσβη. Πέθανε στην Αθήνα κατά τη διάρκεια της δικτατορίας και κηδεύτηκε με τιμές εθνικού ποιητή. Στα ελληνικά γράμματα εμφανίστηκε το 1931 με την ποιητική συλλογή Στροφή. Στη συλλογή αυτή τα περισσότερα ποιήματα κινούνται μέσα στο κλίμα του συμβολισμού και της καθαρής ποίησης, όπως και η επόμενη (Στέρνα, 1932). Στη Στροφή όμως υπάρχουν και ποιήματα που δείχνουν τη διαφοροποίηση της ποιητικής του γραφής και την απελευθέρωσή του από τα παραδοσιακά μετρικά πλαίσια. Η ολοκληρωτική ανανέωση της ποιητικής του γραφής άρχισε με το Μυθιστόρημα (1935) και συνεχίστηκε ως το τέλος. Η ποίησή του, που διακρίνεται για τη λιτότητα των εκφραστικών της μέσων και τον ήρεμο και χαμηλό της τόνο, αποτυπώνει τις αγωνίες του ποιητή για την τραγική μοίρα της φυλής μας (ο Σεφέρης έζησε το δράμα δύο παγκόσμιων πολέμων και της μικρασιατικής καταστροφής). Η καταστροφή της Σμύρνης και του μικρασιατικού ελληνισμού, ο ξεριζωμός των προσφύγων, η τραγική μοίρα του ανθρώπου, είναι βιώματα που σφράγισαν ανεξίτηλα τον ψυχικό του κόσμο κι αποκρυσταλλώθηκαν στην ποίησή του, που συντίθεται κάτω από το βάρος ενός δυσβάσταχτου παρελθόντος κι ενός αγωνιώδους παρόντος. Θεωρείται σήμερα ένας από τους πιο σημαντικούς νεοέλληνες ποιητές, που άνοιξε νέους ορίζοντες στη νεοελληνική ποίηση κι η συμβολή του στην ανανέωσή της υπήρξε αποφασιστική. Αναγνώριση της ποιητικής του αξίας αποτέλεσε κι η απονομή του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1963. Ο Σεφέρης όμως δεν υπήρξε μόνο μεγάλος ποιητής, αλλά και εξαίρετος δοκιμιογράφος. Εφάμιλλα με τα ποιήματά του, τα δοκίμιά του συγκεντρώνουν δύο βασικές αρετές: τον απαραίτητο θεωρητικό οπλισμό και την πνευματική οξυδέρκεια σε συνδυασμό με την ποιητική ευαισθησία κι αποτελούν υποδείγματα γραφής, με κύρια χαρακτηριστικά τους την απλότητα, τη σαφήνεια και τη γλωσσική καθαρότητα. Το έργο του: 1) Ποιητικές συλλογές: Στροφή (1931), Η Στέρνα (1932), Μυθιστόρημα (1935), Τετράδιο Γυμνασμάτων (1940), Ημερολόγιο Καταστρώματος Α' (1940), Ημερολόγιο Καταστρώματος Β' (1944), Κίχλη (1947), ...Κύπρον, ου μ' εθέσπισεν... (1955), Τρία Κρυφά Ποιήματα (1966) (Σημ. όλες οι ποιητικές του συλλογές έχουν περιληφθεί στα άπαντά του με τον τίτλο Ποιήματα. Τον τίτλο Ημερολόγιο Καταστρώματος έχει πάρει ο ποιητής από τα ποντοπόρα πλοία). 2) Δοκίμια: Διάλογος πάνω στην ποίηση (1939), Δοκιμές (1944) (β' έκδ. συμπληρωμένη, 1962, γ' έκδ. οριστική, 1974). 3) Ταξιδιωτικά: Τρεις Μέρες στα Μοναστήρια της Καππαδοκίας (1963). 4) Μεταφράσεις: Η Έρημη Χώρα και άλλα ποιήματα του Τ.Σ. Έλλιοτ (1940), Αντιγραφές (μεταφράσεις ποιημάτων ξένων ποιητών), Άσμα ασμάτων (1965), Η αποκάλυψη του Ιωάννη (1960). Συνεργάστηκε στα περιοδικά Τα Νέα Γράμματα, Νεοελληνικά Γράμματα, Έλλην (Αλεξάνδρεια), Αγγλοελληνική Επιθεώρηση, Κυπριακά Γράμματα, Πάλι, Νέα Εστία. Μετά το θάνατό του εκδόθηκαν α) η αλληλογραφία του με το συγγραφέα Γ. Θεοτοκά και β) τα ημερολόγιά του με τον τίτλο Πολιτικό Ημερολόγιο και Μέρες.


Γιάννης Τσαρούχης (1910-1989), Θεατρίνοι (από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Β', 1945)

Γιάννης Τσαρούχης (1910-1989),
Θεατρίνοι (από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Β', 1945)