Β. Σημειώσεις από προφορικό λόγο

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής

Β.

Σημειώσεις από προφορικό λόγο

α) Οι δυσκολίες που συναντώ, όταν κρατώ σημειώσεις από προφορικό λόγο

Είναι γνωστό ότι δυσκολότερα κρατούμε σημειώσεις από προφορικό παρά από γραπτό λόγο. Κι αυτό γιατί ο προφορικός λόγος, όπως ήδη αναφέραμε, έχει εφήμερο χαρακτήρα. Ένας τέτοιος λοιπόν λόγος (εφήμερος) είναι φυσικό να δυσκολεύει εκείνον που κρατάει σημειώσεις, αφού δεν είναι δυνατόν να τον ξανακούσει. Εξάλλου η δυσκολία αυτή δεν είναι η μόνη. Υπάρχουν και άλλες, όπως οι δυσκολίες που προέρχονται από τις συνθήκες επικοινωνίας που πολλές φορές δεν είναι ιδανικές: η ακουστική της αίθουσας, η απόσταση του ακροατή από τον ομιλητή, η άρθρωση του ομιλητή, ο ρυθμός της ομιλίας του, η ένταση της φωνής του και ο επιτονισμός, οι πλατειασμοί, οι άστοχες παρενθέσεις/παρεκβάσεις, οι θόρυβοι, η απροθυμία του ακροατηρίου να συμμετάσχει κ.ά. Γι' αυτό και οι έμπειροι ομιλητές προσέχουν ιδιαίτερα τον τρόπο με τον οποίο οργανώνουν και εκφωνούν τους λόγους τους. Ένα συνοπτικό διάγραμμα π.χ. που προαναγγέλλει το περιεχόμενο και τη δομή μιας ομιλίας βοηθάει σημαντικά τον ακροατή να δεχτεί το μήνυμα και να το καταγράψει.

β) Κρατώ σημειώσεις από την παράδοση ενός μαθήματος, από την ακρόαση ενός άρθρου, από μία διάλεξη

Να κρατήσετε σημειώσεις από το μάθημα της Ιστορίας κατά τη διάρκεια της παράδοσης (εφόσον γίνεται σε συνεχή λόγο) και να τις συγκρίνετε μεταξύ σας, για να διαπιστώσετε, με τη βοήθεια του καθηγητή σας, αν καλύψατε τα κύρια σημεία.

Χρήσιμη προεργασία

Με βάση τον τίτλο και το διάγραμμα του μαθήματος, που θα σας δώσει ο καθηγητής σας, σκεφτείτε:

– Τι γνωρίζετε σχετικά με το θέμα και τι ακόμη περιμένετε να μάθετε.
– Πώς μπορεί να συσχετιστεί το καινούριο θέμα με όσα διδαχτήκατε σε προηγούμενα μαθήματα.
– Ποιος είναι ο προβληματισμός σας ως τώρα γύρω από αυτό. Αν θέσετε στον εαυτό σας παρόμοια ερωτήματα, θα αφομοιώσετε καλύτερα όσα θα ακούσετε και επομένως θα κρατήσετε πιο επαρκείς σημειώσεις.

Να χωριστείτε σε ομάδες των 5-6 ατόμων και να κρατήσετε σημειώσεις από ένα άρθρο εφημερίδας ή περιοδικού που θα σας διαβάσει ο καθηγητής στην τάξη.

Η τάξη θα κρίνει τελικά ποια ομάδα κράτησε τις πληρέστερες σημειώσεις και θα δικαιολογήσει την κρίση της.

Να κρατήσετε σημειώσεις από μια διάλεξη στην οποία παρευρίσκεστε ή την οποία παρακολουθείτε από τα μέσα μαζικής επικοινωνίας.

Να αναφέρετε το θέμα, το όνομα του ομιλητή και να προσδιορίσετε το χρόνο και τον τόπο όπου έγινε η ομιλία. Για να εντοπίσετε ευκολότερα τα κύρια σημεία της ομιλίας, να προσέξετε τα μέρη (πρόλογο -εισαγωγή -κύριο μέρος -επίλογο) και τις διαρθρωτικές λέξεις.