Έκφραση Έκθεση (Β΄ Λυκείου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής, Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα
Εικόνα

Το σχόλιο πάνω σε μια είδηση

Εικόνα

Στις εφημερίδες συναντούμε συχνά ορισμένα δημοσιεύματα που σχολιάζουν τις ειδήσεις της επικαιρότητας. Στα κείμενα αυτά οι δημοσιογράφοι προσπαθούν να ερμηνεύσουν και να αξιολογήσουν ένα σημαντικό γεγονός που αποτέλεσε είδηση ή εκθέτουν τις απόψεις τους για ένα γεγονός που τους προβλημάτισε.

Ημερήσιος και εβδομαδιαίος τύπος [πηγή: Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα]

Διαβάστε τα αποσπάσματα από εκτεταμένα σχόλια που έχουν ως αφορμές διάφορες ειδήσεις: το απόσπασμα (1) αφορά τη συνάντηση Ρήγκαν, Γκορμπατσώφ στην Ουάσιγκτον στις 8/12/1987, το απόσπασμα (2) έναν ποδοσφαιρικό αγώνα για το κύπελλο Ελλάδας και το απόσπασμα (3) τα αποτελέσματα των Γενικών Εξετάσεων για την εισαγωγή στα Α.Ε.Ι.

 

1

Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ
ΤΩΝ ΔΥΟ ΜΕΓΑΛΩΝ

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ, 12 Δεκεμβρίου

Του απεσταλμένου μας Στ. Ευσταθιάδη

Ήταν μια ιστορικής σημασίας συνάντηση αυτή του Προέδρου Ρήγκαν με τον Γενικό Γραμματέα Μιχαήλ Γκορμπατσόφ στην Ουάσιγκτον. Αν όχι για κανέναν άλλο λόγο, τουλάχιστον γιατί ανέκοψε την πολιτική που έχει θεοποιήσει την αρχή πως εξοπλισμός και υπερεξοπλισμός σημαίνει ασφάλεια, τη μοναδική μάλιστα εγγύηση για ειρηνική διαβίωση. Ούτε οι εξοπλισμοί σταμάτησαν ούτε οι έρευνες για ακόμη πιο τρομακτικά όπλα διακόπτονται. Αλλά η κατεύθυνση της πολιτικής φιλοσοφίας δείχνει να αλλάζει τώρα. Οι δύο Υπερδυνάμεις άρχισαν να συζητούν όχι για το πώς θα εξισορροπήσουν τα όπλα μαζικής καταστροφής που διαθέτουν, αλλά πώς θα ξεπεράσουν το «σύνδρομο της ανασφάλειας» και θα συνεργασθούν σε πλήθος θέματα – στρατιωτικής σημασίας και ασφάλειας, αλλά και οικονομικά, πολιτικά, σχέσεων ανάμεσα σε ανθρώπους και φυσικά για τα τρέχοντα «μεγάλα προβλήματα»...

Στην Ουάσιγκτον την περασμένη εβδομάδα οι ηγέτες των δύο Υπερδυνάμεων άρχισαν να εξετάζουν τις σχέσεις τους, το μέλλον των χωρών τους και του υπόλοιπου κόσμου όχι υπό το πρίσμα του εξοπλισμού, αλλά του αφοπλισμού. Θεμέλιο σ' αυτή τη νέα οπτική γωνία υπό την οποία θα εξετάσουν το πρόβλημα του ελέγχου των όπλων, πυρηνικών και συμβατικών είναι η Συνθήκη για τους πυραύλους μικρού και μεσαίου βεληνεκούς, που υπέγραψαν στον Λευκό Οίκο την περασμένη Τρίτη ο Ρήγκαν και ο Γκορμπατσώφ. Για πρώτη φορά στη μεταπολεμική ιστορία, μια συμφωνία αφοπλισμού, δεν στοχεύει στον έλεγχο της αύξησης κάποιας κατηγορίας όπλων, αλλά στην πλήρη καταστροφή τους, στην εξάλειψή τους. Είναι η ειδοποιός διαφορά αυτής της συμφωνίας από όλες τις άλλες και οπωσδήποτε άνοιξε τον δρόμο για την καταστροφή, βήμα προς βήμα και άλλων κατηγοριών όπλων. [...]

«Δεν υπάρχουν κερδισμένοι»

Ποιος βγαίνει κερδισμένος από μια τέτοια διαδικαστική ρύθμιση; Είναι χαρακτηριστικές οι απαντήσεις που έδωσαν οι δύο πλευρές σ 'αυτό το κάπως δημαγωγικό ερώτημα. Για τον Γκορμπατσώφ, όπως το δήλωσε και προς τα μέλη του Κογκρέσου που συνάντησε και στους εκδότες των μεγάλων αμερικανικών εφημερίδων, και μόνο η διατύπωση αυτή του ερωτήματος, μαρτυρεί ότι «δεν έχουμε αντιληφθεί το νόημα των καιρών, ότι μια τέτοια ερώτηση μαρτυρεί πως μας ξεπέρασαν τα γεγονότα, αφού στην προσπάθεια για αναζήτηση της ειρήνης δεν υπάρχουν χαμένοι και κερδισμένοι. Είμαστε όλοι κερδισμένοι ή όλοι χαμένοι...». Και ο Σουλτς, λίγο πριν από τη θεαματική λήξη της συνάντησης στον Λευκό Οίκο, έδωσε την ίδια περίπου απάντηση προσθέτοντας ενδεικτικά ότι «τα στοιχεία που συνθέτουν την σημερινή εικόνα του κόσμου, βρίσκονται σε μια τέτοια λεπτή ισορροπία που, αν η μία πλευρά προχωρήσει στο ένα και υποχωρήσει στο άλλο, θα ανατραπεί το σύνολο με μοιραίες, νομίζω, συνέπειες, για όλους...».

Ψυχρός Πόλεμος Διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες για την έναρξη, την εξέλιξη και το τέλος του Ψυχρού Πολέμου [πηγή: Ιστορία του νεότερου και σύγχρονου κόσμου Γ΄ Λυκείου - Γενικής Παιδείας, κεφ. Στ΄, εν. 2 και 3] Υπερδύναμη Αφοπλισμός [πηγή: Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδος στα Ηνωμένα Έθνη]

Εικόνα 359

2

ΗΡΩΕΣ
ΠΡΟΔΟΤΕΣ
ΚΑΙ ΠΑΛΙ ΗΡΩΕΣ

Εικόνα 359

γλωσσολογία διδάσκει ότι τις λέξεις τις δημιουργεί η ανάγκη να ονομάσουμε πράγματα ή καταστάσεις. Στη γέννησή τους οι λέξεις έχουν μόνο μία σημασία. Όμως, χρησιμοποιούμενες, φορτίζονται σημασιολογικά και με άλλες έννοιες (αρνητικές ή θετικές) που τις διαφοροποιούν λιγότερο ή περισσότερο από την αρχική τους σημασία.

Εικόνα 359

Είναι αλήθεια ότι εμείς στον αθλητικό χώρο έχουμε ιδιαίτερη επίδοση σ' αυτή τη σημασιολογική φόρτιση των λέξεων, μια φόρτιση που συχνά οδηγεί στην υπερβολή ή ακόμη και στην εννοιολογική στρέβλωση.

Αυτό δεν είναι δυσερμήνευτο. Ο αθλητισμός αποτελεί παραδοσιακά μια κοίτη, μέσω της οποίας διοχετεύονται έντονα συναισθήματα, ένας χώρος όπου όλα εκφράζονται με πάθος, αν και (για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους) αυτή η φραστική υπερβολή δεν αποτελεί αποκλειστικά δικό του χαρακτηριστικό. Το ίδιο δεν συμβαίνει για παράδειγμα, στην πολιτική αλλά και σε άλλους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας; Απλώς ο αθλητισμός δεν αναζητεί προκάλυμμα στην υπερβολή του.

Στον αθλητισμό, και ιδιαίτερα στο ποδόσφαιρο υπάρχουν δύο κομβικές λέξεις: οι «ήρωες» και οι «προδότες». Αφορούν σχεδόν πάντοτε τα ίδια πρόσωπα. Οι ήρωες του χθες είναι οι προδότες του σήμερα και πάλι οι ήρωες του αύριο. Συχνά ακόμη, ο ένας ή ο άλλος χαρακτηρισμός εξαρτάται από τυχαία γεγονότα. Ο νικητής μπορεί να είναι ήρωας, ο χαμένος προδότης. Οι ενδιάμεσες έννοιες αχρηστεύονται, προσχωρούν στις ακραίες.

Αυτό μας θυμίζει η ατμόσφαιρα που ζούμε αυτές τις μέρες από τους φίλους της ομάδας Α εξαιτίας της απώλειας του κυπέλλου. Πρόκειται όμως για μια ιστορία, που έχουμε ακούσει πολλές φορές στο παρελθόν.

Τη διηγούνται κάθε τόσο οι φίλοι ομάδων όλων των επιπέδων. Στους ίδιους τους αφηγητές κάθε φορά υπάρχει η αίσθηση της μοναδικότητας, στους δέκτες όμως η βεβαιότητα της επανάληψης. Η αλήθεια είναι αναμφισβήτητη: στον τελικό η ομάδα Α πραγματοποίησε εμφάνιση πολύ κατώτερη εκείνης που απαιτούσαν οι περιστάσεις. Όμως αυτοί οι ίδιοι φίλαθλοι, που σήμερα, δεν θέλουν να αντικρίσουν τους παίκτες και τον προπονητή, είναι οι ίδιοι που θα ξεχνούσαν τα   πάντα, θα συγχωρούσαν κάθε ασυνέπεια και θα τους σήκωναν στους ώμους, αν από ένα τυχαίο γεγονός η ομάδα τους ήταν ο τελικός νικητής. Και τότε αυτή την ίδια ιστορία που ακούμε, θα μας τη διηγούνταν οι οπαδοί του νικημένου. Εκείνοι που ξενύχτησαν πανηγυρίζοντας.

Ειδικά στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο, όπου παίκτες και προπονητές έχουν από καιρό αποβάλει το συναίσθημα, οι φίλαθλοι είναι οι μοναδικοί που αρνούνται να δουν τα πράγματα με ορθολογισμό. Είναι οι μοναδικοί που (στη μεγάλη τους πλειονότητα), εξακολουθούν να μαγεύονται από έννοιες, που χρόνια τώρα, λίγο έντεχνα και λίγο αυτοδύναμα έγιναν ιερές. «Η φανέλα της ομάδας», η «ιστορία της ομάδας» και ο «ηρωικός λαός της ομάδας» βρίσκονται σταθερά, πέρα από κάθε αμφισβήτηση. Αυτή, η άρνηση για απομυθοποίηση είναι που κάνει κάποιους καλούς ή κακούς επαγγελματίες να φαίνονται «ήρωες» ή «προδότες» κάποιας νεφελώδους έννοιας. Κι ακόμη περισσότερο, είναι αυτή που κάνει να γκρεμίζει όνειρα μια στραβοκλωτσιά του οποιουδήποτε.

Μ. ΒΟΪΤΣΙΔΗΣ

3

ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΡΩΤΟΙ ΚΑΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΙ

Ο ένας στους τρεις κερδίζει. Έτσι παίχτηκε και φέτος το παιχνίδι. Σε γενικές γραμμές έτσι παίζεται σχεδόν κάθε χρόνο.

Σε κάθε τρία πρόσωπα το ένα χαμογελάει. Στα άλλα δύο καθρεπτίζεται η πικρία. Ο ένας στους τρεις ήταν ο «καλύτερος». Το «αξιοκρατικό» μας σύστημα δεν αφήνει και πολλά περιθώρια επιλογής. Ορίζει τις θέσεις και κάνει την πρόσκληση. Και επιλέγει.

Πώς όμως επιλέγει;

Η απάντηση είναι προ πολλού έτοιμη: «Επιλέγει τους καλύτερους», τους «ικανότερους». Και για την επιλογή αυτή δημιουργεί τις εξετάσεις. Η λύση των εξετάσεων όμως δεν είναι τίποτα άλλο παρά το άλλοθι εκείνο που χρειάζεται μια κοινωνία, όταν αδυνατεί ή αρνείται να παρέχει την ισότητα σε όλα τα μέλη της. Είναι η ίδια λογική, που στηρίζει την «αξιοκρατία» και το μύθο του ευφυή μαθητή. [...]

Σ'αυτόν τον ξέφρενο ανταγωνισμό μεταξύ των υποψηφίων, που επί το ευπρεπέστερο καλείται

άμιλλα, η κατάληψη της πρώτης θέσης σε ένα τμήμα ή μια σχολή δεν αποτελεί επίτευγμα. Ο διαχωρισμός του από τους άλλους δεν καλλιεργεί και πάλι τίποτα άλλο παρά το μύθο του «χαρισματικού ατόμου», που διαθέτει μεγαλύτερες από τους άλλους ικανότητες. Μια λογική που επιπλέον καλλιεργεί τον πρωταθλητισμό και όχι τη μάθηση ή καλύτερα την αξιοποίηση και ανάδειξη των ικανοτήτων του κάθε ατόμου. Η διάκριση αυτή επιτρέπει τη διαιώνιση της αντίληψης εκείνης με την οποία η κοινωνική εκτίμηση δεν μετριέται με την προσωπικότητα, το χαρακτήρα, τις ευαισθησίες και τις ικανότητες του κάθε ατόμου, αλλά με τους τίτλους σπουδών, τους βαθμούς, τη θέση και τα πτυχία που κατέχει. [...]

Ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα οφείλει να καταργεί το μύθο των χαρισματικών μαθητών και να μάχεται για ένα σχολείο που να διασφαλίζει την κοινοκτημοσύνη της γνώσης ως αναγκαία συνθήκη της κοινωνικής ισότητας.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ

Εικόνα 359

Επιλέξτε μία από τις ειδήσεις της διπλανής στήλης ή μία είδηση από τον τύπο που σας εντυπωσίασε και σας προβλημάτισε και σχολιάστε την. Υποθέστε ότι το κείμενο σας θα δημοσιευτεί στο σχολικό περιοδικό.

Η μεγάλη φυγή

Σημαντική και άκρως ανησυχητική για το μέλλον της «ισχυρής Ελλάδας» είναι η διαρροή μαθητών από την 9ετή υποχρεωτική εκπαίδευση. Σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας του Εθνικού Ινστιτούτου Εργασίας 100.000 μαθητές εγκαταλείπουν το σχολείο πριν από την 9ετία. Σε περιοχές με ιδιαίτερα κοινωνικά - οικονομικά προβλήματα (όπως στο Θριάσιο Πεδίο) οι μαθητές που εγκαταλείπουν το σχολείο φθάνουν και το 40%. Στο σύνολο των μαθητών που δεν τελείωσαν το Γυμνάσιο το ποσοστό 25% έχει ως βασική αιτία τη φτώχεια της οικογένειας.

Η «αγορά του αιώνα» στο βιβλίο

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δίνει 12 δισ. για να αγοραστούν βιβλία για τις σχολικές βιβλιοθήκες. Το ερώτημα είναι, ωστόσο, θα λειτουργήσουν πράγματι σωστά οι σχολικές βιβλιοθήκες ή τα βιβλία θα παραμείνουν για ακόμη μια φορά σε κάποια αποθήκη;

Εικόνα 359

Πώς το Ίντερνετ θα φέρει τη δημοκρατία στα σχολεία

Η Γραμματεία Νέας Γενιάς και το Υπουργείο Παιδείας προσανατολίζονται στη δημιουργία δύο νέων θεσμών μαθητικής συμμετοχής: της Μαθητικής Διάσκεψης, με τη συμμετοχή των προέδρων των μαθητικών συμβουλίων, και του «ηλεκτρονικού διαλόγου», ο οποίος θα δώσει τη δυνατότητα σε περισσότερους από 25.000 μαθητές να ψηφίζουν για τα προβλήματα που τους αφορούν. Με μια μαγνητική «έξυπνη» κάρτα οι πρόεδροι των μαθητικών κοινοτήτων θα ψηφίζουν για ό,τι τι τους αφορά: μαθήματα, καθηγητές, ελεύθερο χρόνο, πανεπιστήμιο.

Λακόπουλος Νίκος, «Πώς το Internet θα φέρει τη δημοκρατία στα σχολεία»

Όλοι ζουν με το όνειρο του Τζόκερ

Η αντίστροφη μέτρηση άρχισε. Στις 9.10 σήμερα το βράδυ στην τηλεόραση θα γίνει η κλήρωση του Τζόκερ που θα διανείμει το –χωρίς αμφιβολία– μυθικό ποσό των 4 δισ. δραχμών το οποίο σχηματίστηκε ύστερα από 11 συνεχή τζακ ποτ. Τρελά όνειρα όμως γεννάει και το συνολικό ποσό που θα μοιραστεί στους νικητές των υπολοίπων οκτώ κατηγοριών: 5,2 δισ. δραχμές. Πόσο είναι, όμως, θεμιτό να στρέφεται ο πολίτης, με την ευλογία της πολιτείας, στην επιλογή του τζόγου, για να αποκτήσει δικαίωμα στο όνειρο μιας καλύτερης ζωής;

Εικόνα 359

Ηλεκτρονική πόλη στην Αυστραλία

Το 2010 θα είναι έτοιμη η πρώτη ηλεκτρονική πόλη του κόσμου, η οποία θα κατασκευαστεί στο παλιό λιμάνι της Μελβούρνης. Η πόλη αυτή, που θα στεγάζει 15.000 κατοίκους και 5.000 υπαλλήλους, θα θυμίζει κινηματογραφικό έργο επιστημονικής φαντασίας, αφού τα πάντα θα λειτουργούν ηλεκτρονικά. Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής που θα υπάρχει σε κάθε κατοικία και σε κάθε γραφείο, θα συμβουλεύει τους κατοίκους ποιες ώρες θα πρέπει να λειτουργούν τις οικιακές συσκευές τους για την καλύτερη οικονομία και την προστασία του περιβάλλοντος. Τα γραφεία των επιχειρήσεων θα συνδέονται ηλεκτρονικά με άλλα σε κάθε σημείο του πλανήτη και οι εργαζόμενοι θα βλέπουν οι μεν τους δε σε ειδικές οθόνες. Με προσωπικές κάμερες οι κάτοικοι θα μπορούν να παρακολουθούν ποδοσφαιρικούς και άλλους αγώνες από το υπερσύγχρονο γήπεδο της περιοχής. Οι μαθητές και οι μαθήτριες θα συνδέονται ηλεκτρονικά με τα σχολεία τους και θα παρακολουθούν τα μαθήματά τους από το σπίτι.

Θα θέλατε να ζείτε σε μια τέτοια πόλη;

Μαθητές της Θεσσαλονίκης γιορτάζουν την Ημέρα του Περιβάλλοντος

Περισσότεροι από 2.000 μαθητές δημοσίων και ιδιωτικών σχολείων της Θεσσαλονίκης συμμετείχαν στις τριήμερες ποικίλες εκδηλώσεις που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος ΟΤΑ μείζονος Θεσσαλονίκης με το ΥΠΕΧΩΔΕ, στην παραλία της πόλης, για να γιορτάσει την 5η Ιουνίου-Παγκόσμια Ημέρα του Περιβάλλοντος. Οι εκδηλώσεις, συναυλίες, χοροί, θεατρικά δρώμενα, εκθέσεις με ανακυκλωμένα υλικά κτλ. είχαν μεγάλη επιτυχία. Αρκεί, όμως, μια επετειακή γιορτή, για να αναπτύξει η νέα γενιά οικολογική συνείδηση και να αγωνιστεί για την προστασία του περιβάλλοντος;