Γκαίτε, Τα πάθη του νεαρού Βέρθερου (απόσπασμα)

12 Οκτωβρίου

Ο Όσσιαν παραμέρισε τον Όμηρο μέσα στην καρδιά μου. Τί κόσμος είναι αυτός στον οποίο με οδηγεί το υπέροχο τούτο πνεύμα! Να πορεύεσαι μέσα στα ρείκια, ενώ σφυρίζει γύρω σου η ανεμοθύελλα, που οδηγεί μέσα από ατμούς και ομίχλες τα πνεύματα των προγόνων στο θαμπό φως του φεγγαριού. Ν' ακούς να 'ρχονται απ' το βουνό, μέσα στο ρόχθο του χειμάρρου του δάσους, μισοσβησμένοι από τον άνεμο, οι στεναγμοί των πνευμάτων που κατοικούν στις σπηλιές τους και οι κραυγές της κόρης που θρηνεί μέχρι θανάτου γύρω απ' τις τέσσερις χορταριασμένες πέτρες κάτω από τις οποίες κείται, ευγενώς πεσών, ο αγαπημένος της. Όταν στη συνέχεια τον βρίσκω, τον γκριζομάλλη περιπλανώμενο βάρδο, που αναζητεί τα ίχνη των προγόνων του στην απέραντη στέπα κι αλίμονο βρίσκει μόνο τους τάφους τους και ύστερα κοιτάζει κλαίγοντας το προσφιλές άστρο της εσπέρας, που κρύβεται στην τρικυμισμένη θάλασσα, και οι παρελθόντες χρόνοι ζωντανεύουν στην ψυχή του ήρωα, όταν ακόμη η φιλική αχτίδα του επεσήμαινε τον κίνδυνο στους γενναίους και το φεγγάρι φώτιζε με τη λάμψη του το στεφανωμένο πλοίο τους που επέστρεφε νικηφόρο. Όταν διαβάζω στο μέτωπό του τη βαθιά θλίψη, όταν βλέπω τον τελευταίο μεγαλοπρεπή να έχει μείνει μόνος και να προχωρεί τρικλίζοντας και κατάκοπος προς τον τάφο και να αντλεί συνεχώς νέες, οδυνηρά φλεγόμενες χαρές από την αδύναμη παρουσία των σκιών των νεκρών του, και να κοιτάζει την κρύα γη και το ψηλό χορτάρι αναφωνώντας: «O ταξιδιώτης θα 'ρθει, θα 'ρθει εκείνος που με γνώρισε μέσα στην ομορφιά μου και θα ρωτήσει: "Πού είναι ο τραγουδιστής, ο άξιος γιος του Φίνγκαλ;" Το πόδι του θα περάσει πάνω απ' τον τάφο μου και μάταια θα μ' αναζητήσει πάνω στη γη». — Τότε, ω φίλε μου, θα 'θελα, όμοια με ευγενή υπασπιστή, να τραβήξω το σπαθί, να ελευθερώσω μεμιάς τον πρίγκιπά μου από το σπαρακτικό μαρτύριο ενός αργού θανάτου και ν' αφήσω την ψυχή μου ν' ακολουθήσει αυτόν τον απελευθερωμένο ημίθεο.

[πηγή: Γκαίτε, Τα πάθη του νεαρού Βέρθερου, μτφ. Στέλλα Νικολούδη, Εκδόσεις Άγρα, Αθήνα 1994, σ. 191-192]