5.10 Οι τροφές των αγροτικών ζώων

Οι τροφές που χορηγούμε στα ζώα προέρχονται από το φυτικό βασίλειο (αυτοφυή φυτά, χορτάρι, καρποί δημητριακών, ψυχανθών κ.ά.), το ζωικό βασίλειο (γάλα, κρεατάλευρα, ιχθυάλευρα, πτηνάλευρα κ.ά.) και τον ανόργανο κόσμο (ανθρακικό ασβέστιο , χλωριούχο νάτριο, φωσφορικό ασβέστιο κ.ά).

Ζωοτροφή ονομάζεται κάθε φυτικής ή ζωικής ή ανόργανης προέλευσης ύλη που περιέχει θρεπτικά συστατικά, προάγει την πέψη και δεν περιέχει βλαπτικούς για την υγεία του ζώου παράγοντες.

Οι ζωοτροφές διακρίνονται σε απλές και σύνθετες. Οι απλές ζωοτροφές αποτελούνται από μια και μόνο ζωοτροφή και διακρίνονται σε δυο μεγάλες υποκατηγορίες, τις χονδροειδείς και τις συμπυκνωμένες ζωοτροφές.

Χονδροειδείς ζωοτροφές ονομάζονται όσες περιέχουν μια μικρή αναλογία θρεπτικών συστατικών και έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε συστατικά που το πεπτικό σύστημα δύσκολα διασπά, όπως είναι η κυτταρίνη, η ημικυτταρίνη και η λιγνίνη. Οι τροφές αυτές έχουν μικρή θρεπτική αξία και μεγάλο όγκο στη μονάδα βάρους. Έτσι γεμίζουν το στομάχι, αλλά περιέχουν λίγα θρεπτικά στοιχεία. Τέτοιες τροφές είναι τα άχυρα, τα χόρτα, η χλωρανομή κ.ά. (Εικ. 5-17).

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5

Εικόνα 5-17
Μπάλες σανού από καλαμιές σιταριού

Συμπυκνωμένες ζωοτροφές είναι αυτές που στη μονάδα βάρους περιέχουν πολλά θρεπτικά συστατικά και έχουν μικρό όγκο. Τέτοιες είναι οι δημητριακοί καρποί (καλαμπόκι, κριθάρι, στάρι, βρώμη, βρίζα, ρύζι, σόργο), τα σπέρματα ψυχανθών (λαθούρι, βίκος, πιζέλια, λούπινα κ.λπ), τα ελαιούχα σπέρματα (βαμβάκι, λινάρι, ηλιόσπορος, σογιόσπορος κ.ά.), τα υποπροϊόντα των γεωργικών βιομηχανιών (πίτυρα, άλευρα, σαχαρόπιττα, βαμβακόπιττα, σογιάλευρο, ελαιοπυρήνας, στέμμυλα εσπεριδοειδών, οινοποιίας, χυμοποιίας κ.λπ) (Εικ. 5-18).

ΖΩΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Εικόνα 5-18
Διατροφή βοοειδών με συμπυκνωμένες ζωοτροφές

Οι σύνθετες ή πλήρεις ζωοτροφές αποτελούνται από μια ή περισσότερες απλές ζωοτροφές, φυτικής ή ζωικής προέλευσης ή και από τα δύο, και διακρίνονται σε σιτηρέσια και ισορροπιστές. Τα σιτηρέσια είναι μείγματα απλών ζωοτροφών που χορηγούνται στα ζώα για να καλύψουν όλες τις ανάγκες τους σε ενέργεια και θρεπτικά συστατικά. Οι ισορροπιστές είναι μείγματα ζωοτροφών που συμπληρώνουν άλλες ζωοτροφές σε μερικά ή σε όλα τα θρεπτικά συστατικά, έτσι ώστε να γίνουν πλήρη σιτηρέσια. Οι σύνθετες ζωοτροφές παρασκευάζονται με τη χρήση προηγμένης τεχνολογίας σε εργοστάσια παρασκευής ζωοτροφών (Εικ. 5-19, 5-20).

Εικόνα 5-19 Σύγχρονη μονάδα παρασκευής ζωοτροφών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5

Εικόνα 5-20
Αποθήκευση ζωοτροφών σε σιλό

Η χρήση των συνθέτων ζωοτροφών διευκολύνει τους κτηνοτρόφους, που δεν διαθέτουν ιδιαίτερες επιστημονικές γνώσεις διατροφής στην κανονική διατροφή των ζώων τους. Στις σύγχρονες κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις η διατροφή των ζώων γίνεται με την επίβλεψη ειδικών επιστημόνων (γεωπόνων, ζωοτεχνών) που καθορίζουν τη σύνθεση των σιτηρεσίων των ζώων στις διάφορες φάσεις παραγωγής τους (Εικ. 5-21).

Εικόνα 5-21 Ζωοτροφές σε μορφή συμπύκτων (pellets)