10.3 Τομη

10.3.1 Τι είναι η τομή;

Τομή είναι ένα σχέδιο ορθής προβολής μιας τομής του κτιρίου, με κατακόρυφο επίπεδο, παράλληλο, συνήθως, με μια από τις εξωτερικές πλευρές του κτιρίου.

Το κατακόρυφο επίπεδο τομής χωρίζει το κτίριο σε δύο τμήματα, από τα οποία το ένα θεωρούμε ότι αποκόπτεται και απομακρύνεται, ώστε να παραμείνει μόνο το ένα τμήμα, αυτό που βρίσκεται πίσω (σε σχέση με τον παρατηρητή) από το επίπεδο τομής (εικ. 10.13).

Το επίπεδο τομής φροντίζουμε:

α. να τέμνει το κτίριο στο σύνολο του και

β. να τέμνει τα πλέον ενδιαφέροντα σημεία, π.χ. πόρτες, παράθυρα.

Σημειώνουμε

• Στις τομές όλα τα ανοίγματα (πόρτες, παράθυρα) που τέμνονται παρουσιάζονται κλει- στά.

εικ. 10.13

10.3.2 Χαρακτηρισμός τομών

1. Οι τομές χαρακτηρίζονται συνήθως με τα κεφαλαία γράμματα που καταγράφονται στα άκρα τους (στα βέλη), στο σχέδιο της κάτοψης όπου και παραπέμπουν π.χ. ΤΟΜΗ Α-Α, ΤΟΜΗ Β-Β

2. Ακόμη, χαρακτηρίζονται ως επιμήκεις ή κατά μήκος, όταν το κτίριο (ή ο χώρος) τέμνεται κατά τη διεύθυνση του μήκους, και εγκάρσιες ή κατά πλάτος, όταν το κτίριο (ή ο χώρος) τέμνεται κατά τη διεύθυνση του πλάτους.

10.3.3 Παράσταση της τομής

Η θέση του επιπέδου τομής ορίζεται στο σχέδιο της κάτοψης με τη χαρακτηριστική χοντρή αξονική γραμμή και τα αντίστοιχα βέλη στα άκρα της. Η γραμμή αυτή παριστάνει την τομή του επιπέδου τομής του κτιρίου με το οριζόντιο επίπεδο προβολής (του σχεδίου της κάτοψης), ενώ τα βέλη δείχνουν το τμήμα του κτιρίου το οποίο απομένει μετά την αποκοπή από το επίπεδο τομής.

10.3.4 Ποια είναι τα στοιχεία που περιλαμβάνει ένα σχέδιο τομής;

Το σχέδιο της τομής πρέπει να περιλαμβάνει, κατά τη μορφή, τη θέση και το μέγεθος, τα εξής στοιχεία:

Α. Την επιφάνεια της τομής, δηλαδή τη γραμμή του εδάφους και τα στοιχεία που τέμνονται (π.χ. τοίχους, πόρτες, παράθυρα, σταθερά έπιπλα κ. ά.).

Β. Τα στοιχεία που προβάλλονται και βρίσκονται πίσω από το επίπεδο τομής (π.χ. τοίχους, πόρτες, παράθυρα, έπιπλα κ.ά.).

Γ. Ενδείξεις κάθε είδους (π.χ. υψόμετρα, τίτλους, παρατηρήσεις).

10.3.5 Εργασία σχεδίασης

I. Παράδειγμα θέματος

1. Τίτλος: ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ ΑΝΑΜΟΝΗΣ

2. Περιγραφή: Όπως στο θέμα της παραγράφου 10.2.4.

3. Δεδομένα:
Ως δεδομένη πρέπει να θεωρηθεί η κάτοψη, που έχει σχεδιαστεί προηγουμένως, από την οποία και θα ληφθούν όσα στοιχεία είναι απαραίτητα.
Δίδεται επί πλέον σκαρίφημα τομής του περιπτέρου, στο οποίο περιλαμβάνονται οι απαιτούμενες διαστάσεις, υψόμετρα και άλλες πληροφορίες.

4. Ζητούμενα:
Ζητείται να σχεδιαστεί η τομή του περιπτέρου, σε κλίμακα 1/100.
Στην τομή θα περιλαμβάνονται:
Α. Τα στοιχεία που τέμνονται (π.χ. έδαφος, τοίχοι, πόρτες, πατώματα κ. ά.).
Β. Τα στοιχεία που προβάλλονται πίσω από το επίπεδο τομής (π.χ. υποστηλώματα, τοίχοι, παράθυρα, έπιπλα).
Γ. Ενδείξεις (διαγραμμίσεις, υψόμετρα, τίτλοι).

 
Ειδικές οδηγίες:
Ορισμένα από τα στοιχεία τα οποία δεν προσδιορίζονται στο συγκεκριμένο θέμα θα ληφθούν σύμφωνα με όσα έχετε διδαχτεί (π.χ. πάχη γραμμών), ενώ άλλα (π.χ. σταθερά έπιπλα, διαστάσεις) θα ληφθούν κατ' εκτίμηση και σε αναλογία προς τα υπόλοιπα μεγέθη.

II. Πορεία εργασίας

Η πορεία εργασίας που ακολουθεί αναφέρεται στη σχεδίαση του θέματος που περιγράφεται προηγουμένως, και περιλαμβάνει, σε ένα απλό παράδειγμα, τα τυπικά στοιχεία ενός σχεδίου τομής.

Α' ΦΑΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗΣ

Κατά την α' φάση σχεδίασης εργαζόμαστε με σκληρό μολύβι χαράσσοντας πολύ ελαφρές γραμμές, ανεξάρτητα από την τελική μορφή τους (πάχος, είδος), ώστε να υπάρχει η ευχέρεια αλλαγών.

	εικ. 10.14
1ο βήμα Σχεδιάζουμε: α. τη γραμμή του εδάφους β. το γενικό περίγραμμα του όγκου του κτιρίου (εικ. 10.15).	εικ. 10.15
2ο βήμα Σχεδιάζουμε από την επιφάνεια τομής: α. τους τοίχους του κτιρίου (με προβολή από την κάτοψη) και β. την πλάκα που καλύπτει τους χώρους και το δάπεδο (εικ. 10.16).	εικ. 10.16
3ο βήμα Σχεδιάζουμε τις θέσεις και τα αντίστοιχα φύλλα των ανοιγμάτων, τα οποία: α. τέμνονται (θύρας) και β. προβάλλονται (παραθύρου) (εικ. 10.17).	εικ. 10.17
4ο βήμα Σχεδιάζουμε τα λοιπά στοιχεία που προβάλλονται (υποστήλωμα και πάγκο) (εικ. 10.18).	εικ. 10.18
5ο βήμα Σχεδιάζουμε τις ενδείξεις και τους συμβολισμούς (διαγραμμίσεις, τίτλους, υψόμετρα κτλ.) (εικ. 10.19).	εικ. 10.19
Μορφή του σχεδίου μετά την ολοκλήρωση της α' φάσης σχεδίασης (εικ. 10.19)	εικ. 10.20

ΕΛΕΓΧΟΣ - ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ - ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΙΣ

Προβαίνουμε σε συμπληρώσεις και διορθώσεις, ελέγχοντας, με την ίδια σειρά, όσα προηγουμένως σχεδιάσαμε.

Β' ΦΑΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗΣ

Κατά τη β' φάση σχεδίασης αποδίδουμε στις γραμμές την τελική μορφή τους (είδος - πάχος), αρχίζοντας από τις λεπτότερες γραμμές, π. χ. των υλικών και καταλήγοντας στις γραμμές των στοιχείων που τέμνονται.

6ο βήμα Σχεδιάζουμε τα προβαλλόμενα στοιχεία: α. το υποστήλωμα α. τα ανοίγματα στους τοίχους β. τα φύλλα των θυρών, παραθύρων κ. ά. (εικ. 10.21).	εικ. 10.21
7ο βήμα Σχεδιάζουμε τη γραμμή του εδάφους και τα τεμνόμενα στοιχεία (πλάκες, τοίχους) (εικ. 10.22).	εικ. 10.22
8ο βήμα Σχεδιάζουμε: α. τίτλους β. ενδείξεις (διαγραμμίσεις, υψόμετρα) (εικ. 10.23).	εικ. 10.23
Τελική μορφή του σχεδίου της τομής (εικ. 10.24).	εικ. 10.24

10.3.6 Άσκηση

1. Τίτλος: ΞΕΝΩΝΑΣ ΕΞΟΧΙΚΗΣ ΚΑ ΤΟΙΚΙΑΣ

2. Περιγραφή:
Όπως στην άσκηση παραγράφου 10.2.4.

3. Δεδομένα:
Ως δεδομένη πρέπει να θεωρηθεί η κάτοψη. που έχει σχεδιαστεί προηγουμένως, από την οποία και θα ληφθούν όσα στοιχεία είναι απαραίτητα.
Δίδεται επί πλέον σκαρίφημα τομής του ξενώνα, σε κλίμακα 1/50, στο οποίο περιλαμβάνονται τα απαιτούμενα υψόμετρα και άλλες πληροφορίες (εικ. 10.26).

4. Ζητούμενα:
Ζητείται να σχεδιαστεί η τομή του ξενώνα, σε κλίμακα 1/50.
Στην τομή θα περιλαμβάνονται:
Α. Τα στοιχεία που τέμνονται (τοίχοι, πόρτες, παράθυρα, πατώματα).
Β. Τα στοιχεία που προβάλλονται (τοίχοι, πόρτες, παράθυρα) πίσω από το επίπεδο τομής.
Γ. Ενδείξεις (διαγραμμίσεις υψόμετρα, τίτλοι).

Γενικές οδηγίες

Πριν από κάθε άλλη ενέργεια:

i) Θα διαβάσετε προσεκτικά την εκφώνηση της άσκησης, ώστε να γνωρίζετε τι ακριβώς πρόκειται να σχεδιάσετε.

ii) Θα αναζητήσετε και θα προσδιορίσετε τα στοιχεία που αναφέρονται στα δύο σκαριφήματα, της κάτοψης και της τομής, που συνδοεύουν την άσκηση.

iii) α προσδιορίσετε τη σειρά των βημάτων που θα ακολουθήσετε κατά την εκτέλεση της εργασίας σας. Θα λάβετε υπόψη την αντίστοιχη πορεία εργασίας της παραγράφου 10.3.5 την οποία θα τροποποιήσετε στο βαθμό που κρίνετε ότι είναι απαραίτητο.

Ειδικές οδηγίες

Ορισμένα από τα στοιχεία τα οποία δεν προσδιορίζονται στο συγκεκριμένο θέμα θα ληφθούν σύμφωνα με όσα έχετε διδαχτεί (π.χ. πάχη γραμμών), ενώ άλλα (π.χ. διαστάσεις) θα ληφθούν κατ' εκτίμηση και σε αναλογία προς τα υπόλοιπα μεγέθη.

εικ. 10.26