Σοφοκλέους Αντιγόνη (Β΄ Λυκείου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)
ΚΡ. Ἴτω, ἴτω, αντιστρ. β΄
  φανήτω μόρων ὁ κάλλιστ᾽ ἐμῶν  
  ἐμοὶ τερμίαν ἄγων ἁμέραν 1330
  ὕπατος· ἴτω, ἴτω,
ὅπως μηκέτ᾽ ἆμαρ ἄλλ᾽ εἰσίδω.
 
ΧΟ. Μέλλοντα ταῦτα. Τῶν προκειμένων τι χρὴ  
  πράσσειν· μέλει γὰρ τῶνδ᾽ ὅτοισι χρὴ μέλειν. 1335
ΚΡ. Ἀλλ᾽ ὧν ἐρῶμεν ταῦτα συγκατηυξάμην.  
ΧΟ. Μή νυν προσεύχου μηδέν· ὡς πεπρωμένης
οὐκ ἔστι θνητοῖς συμφορᾶς ἀπαλλαγή.
 
ΚΡ. Ἄγοιτ᾽ ἂν μάταιον ἄνδρ᾽ ἐκποδών,  
  ὅς, ὦ παῖ, σέ τ᾽ οὐχ ἑκὼν κατέκανον 1340
  σέ τ᾽ αὖ τάνδ᾽, ὤμοι μέλεος, οὐδ᾽ ἔχω
πρὸς πότερον ἴδω, πᾷ κλιθῶ· πάντα γὰρ
 
  λέχρια τἀν χεροῖν, τὰ δ᾽ ἐπὶ κρατί μοι
πότμος δυσκόμιστος εἰσήλατο.
1345
     
ΧΟ. Πολλῷ τὸ φρονεῖν εὐδαιμονίας
πρῶτον ὑπάρχει· χρὴ δὲ τά γ᾽ εἰς θεοὺς
 
  μηδὲν ἀσεπτεῖν; μεγάλοι δὲ λόγοι
μεγάλας πληγὰς τῶν ὑπεραύχων
ἀποτείσαντες
γήρᾳ τὸ φρονεῖν ἐδίδαξαν.
1350

 

ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ

1328 ἴτω, ἴτω (ἔρχομαι) μακάρι να έρθει
  φανήτω μόρων....ὕπατος
ἁμέραν (ἇμαρ = ἧμαρ)
η συντακτ. σειρά: φανήτω μόρον ἐμῶν ὕπατος, ὁ κάλλιστ' ἄγων τερμίαν ἁμέραν = ας έρθει η τελευταία μοίρα μου και ας μου φέρει την ποθητή μέρα του θανάτου μου
  ὅπως μηκέτ'.....εἰσίδω για να μη δω άλλη μέρα
  μέλλοντα ταῦτά (εἰσιν) αυτά θα γίνουν στο μέλλον
  τῶν προκειμένων.....πράσσειν ανάγκη είναι να ασχοληθούμε με τα παρόντα
  μέλλει.....χρή μέλλειν το πλήρες: μέλλειν γὰρ τῶνδε ἐκείνοις, ὅτοισι (= οἷστισι) χρή μέλλειν = γι' αυτά φροντίζουν αυτοί που πρέπει να φροντίζουν
  ὧν ἐρῶμεν (ἐράω -ῶ) όσα ποθώ
  ὡς πεπρωμένης.....ἀπαλλαγή γιατί οι άνθρωποι δεν μπορούν να ξεφύγουν από τη μοιραία συμφορά
  ἄγοιτ' ἄν (αντί ἄγετε) ἐκποδὼν πάρτε με μακριά από δω
  μάταιον άμυαλο, άχρηστο, ασεβή
1340 σε τ' αὖ τάνδε εσένα την ίδια (εννοεί τη γυναίκα του)
  ὤμοι αλίμονο
  μέλεος, -α, -ον άχρηστος, ανώφελος, δύστυχος
  πρὸς πότερον ἴδω σε ποιον από τους δύο να κοιτάξω
  πᾷ κλιθῶ που να στηριχτώ
  λέχρια τἀν (τὰ ἐν) χεροῖν έχασα όλα όσα είχα στα χέρια μου
  λέχριος πλάγιος, στραβός
  τά δ' ἐπὶ κρατί μοι άλλα (έπεσαν) πάνω στο κεφάλι μου
  πότμος δυσκόμιστος μοίρα αβάσταχτη
  εἰσάλλομαι πέφτω ορμητικά, ενσκήπτω
  πολλῷ.....ὑπάρχει η συντακτ. σειρά: τὸ φρονεῖν ὑπάρχει πολλῷ πρῶτον εὐδαιμονίας = η φρόνηση είναι το πιο σημαντικό στοιχείο της ευδαιμονίας
  ἀσεπτῶ ασεβώ
1350 μεγάλοι λόγοι κομπορρημοσύνη, καυχησιολογίες
  μεγάλας πληγὰς μεγάλες τιμωρίες
  ὑπέραυχος υπερήφανος
  ἀποτείσαντες (ἀποτίνω) αφού πληρώσουν
  γήρᾳ τὸ φρονεῖν ἐδίδαξαν
(γνωμ. αόρ.)
διδάσκουν, συνήθως, στα γηρατειά τους τη φρόνηση στους άλλους

 

Καραβούζης

17. Σαράντης Καραβούζης, Αρχαϊκό. Σχέδιο. Χρωματιστά μολύβια.
      Ιδιωτική συλλογή.