Νεοελληνική Λογοτεχνία (Γ΄ Λυκείου Γενικής Παιδείας) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)

2
[Κάθομαι εδώ και περιμένω...]

Κάθομαι εδώ και περιμένω τι περιμένω δεν

ξέρω. Το μόνο που ξέρω είναι πως ένα ακόμη γλυκό

απόγευμα σουρώνει μες στο σούρουπο. Τα ξύλα

τρίζουν κι η φωτιά με τα τραυλίσματά της συνεχίζει

τι συνεχίζει. Ώρα να ξαναμπώ στην παιδική μου

σήραγγα ενώ ένα φέγγος μεσημεριάτικου μαΐστρου

θροΐζει στα μαλλιά. Ώρα ν' ακούσω τη φωνή της

θείας Όλγας «τραγούδα, μαρέ Τάκη, τραγούδα».

Θεία Όλγα πώς να τραγουδήσω που όλοι κοιμούνται

και τα παράθυρα κλειστά, διπλομανταλωμένα.

Άνθρωποι μιλούν κι άνθρωποι δεν φαίνονται. Γέλια

παντού, φωνές, πατήματα κι όμως τριγύρω σου μια

ακατάλυτη σιωπή, σαν όταν πέφτει πυκνό χιόνι.

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Το ποίημα διαστρωματώνεται σε τρία μέρη. Το πρώτο «Κάθομαι ...τι συνεχίζει» εντάσσεται σε ένα συγκεκριμένο χώρο και χρόνο παροντικό, το δεύτερο «Ώρα... τραγούδι», εκφράζει την επιθυμία αναδρομής στο παιδικό παρελθόν, ενώ το τρίτο την αδυναμία επανάληψής του. Στηριζόμενοι στις ανωτέρω επισημάνσεις να επικεντρώσετε το ενδιαφέρον σας στα εξής:

  1. α) Στο χώρο και το χρόνο του πρώτου μέρους.
    β) Πώς, σε συνάρτηση με το συγκεκριμένο χώρο και χρόνο, εκφράζεται η ψυχική κατάσταση του αφηγητή και τι την χαρακτηρίζει;
  2. Στην εξωτερίκευση της επιθυμίας του για αναδρομή στο παρελθόν: πώς εξωτερικεύεται αυτή και πώς συνδέεται με την προηγούμενη ψυχική του κατάσταση;
  3. Στην παρεμβολή της θείας Όλγας και την προτροπή της: σε ποια περιρρέουσα ατμόσφαιρα του παρελθόντος μάς μεταφέρει;
  4. Στην απάντηση του αφηγητή: Πού, κατά τη γνώμη σας, οφείλεται η αδυναμία του να ξανατραγουδήσει καθώς και οι αντιφατικές εικόνες που περιγράφει.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ (και για τα δυο ποιήματα)

  1. Και στα δύο ποιήματα το τραγούδι παρουσιάζεται σαν στοιχείο που είτε ενεργοποιεί ένα μέρος του παρελθόντος (πρώτο ποίημα) είτε βρίσκεται σε τραγική διάσταση μ' αυτό (δεύτερο ποίημα). Τι υποδηλώνουν όλα αυτά;
  2. Να συσχετίσετε τα δύο ποιήματα με τον τίτλο της συλλογής.