Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Β΄ Γενικού Λυκείου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)

 

Ο Κορυδαλλός του πρωινού

ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ που ακολουθεί ανήκει στην ποιητική συλλογή Το βιβλίο της Μαργαρίτας (1949).

 

Κρουνός γαλάζιος ξέσπασε η ψυχή μου,
όλες οι φλέβες μου τρέχουν μες στη φωνή μου,
το αίμα μου λαρυγγίζει* στη σιωπή σαν τους γρύλλους των θάμνων,
σαν το ποτάμι που δε σκέφτηκε ποτέ τον αριθμό των σταγόνων του

5

κατεβαίνοντας σα μια λάμψη ή σαν ένα μεθυσμένο φιλί προς τη

 

 

θάλασσα.

 

 

 

Πάνω μου οι κόσμοι βουίζουνε σε μια γιορταστική διασταύρωση —
μενεξεδένια, ρόδινα, άσπρα και γαλανά ποτάμια
που κυλούν μες από έγχορδα και λαμπυρίζουνε οι αιθέρες.
Τα στάχυα τρέμουν απ' τον ασημένιο αντίλαλο του σύμπαντος.

 

 

10

Ακούω βουβός το φιλικό μήνυμα του θεού,
που με ρωτάει μες απ' το φως, μ' όλων του των αγγέλων
τα στόματα, να του απαντήσω αν είμαι ευτυχισμένος·
που με ρωτάει με τα χρυσά πίφερα* τωv αχτίνων,
και του απαντώ με το ίδιο του το φως, που ξεχειλίζοντας

 

 

15

μες στης ψυχής μου γαλανίζει* την κορυδαλλένια κοίτη —
σαν άστρο ανάμεσα στο φως του ήλιου και της αγάπης,
φτεροκοπώντας στο ψηλό δέντρο του παραθύρου του,
ραμφίζω του πρωινού το φως και του απαντώ

19

σφυρίζοντας σαν τα πουλιά, δίχως λέξεις.


λαρυγγίζω: τραγουδώ κάνοντας τσακίσματα της φωνής με το λάρυγγα, ιδίως στις ψηλές νότες του πενταγράμμου. Οι λαρυγγισμοί είναι ένα από τα εκφραστικά μέσα στο λυρικό θέατρο. Επίσης χαρακτηρίζουν το κελάηδημα ορισμένων πουλιών.
πίφερο: είδος μικρού φλάουτου.
γαλανίζω: φαίνομαι γαλανός.

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

  1. Όλο το ποίημα σφύζει από αίσθημα ψυχικής και σωματικής ευφορίας. Πώς εκφράζεται αυτό στις επιμέρους ενότητες;
  2. Με βάση το ποίημα να δικαιολογήσετε τον τίτλο του.
  3. Να ερμηνεύσετε τον τελευταίο στίχο του ποιήματος και αφού μελετήσετε τις παρακάτω στροφές από το ποίημα του Άγγλου ποιητή Shelley (1792-1822) να προσδιορίσετε τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούν το θέμα του κορυδαλλού οι δύο ποιητές.
Γεια σου χαρούμενη ψυχή, —πουλί δεν είσαι— γεια σου.
  Σε ποιον ουράνιον τόπο
γεννήθηκες, και μας σκορπάς απ' τη χρυσή καρδιά σου
τέτοιο τραγούδι ατέλειωτο, με τέχνη δίχως κόπο!
 
Δώσ' μου, πουλάκι τη μισή χαρά που σε τρελαίνει,
  και τα μισά σου δώρα
και τέτοια τρέλα αρμονική το στόμα μου θα ραίνει
που ο κόσμος θα μ' ακούει καθώς εγώ σ' ακούγω τώρα.

(μτφρ. Αργυρης Εφταλιωτης)