Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Β΄ Γενικού Λυκείου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο)

Κ. Γ. Καρυωτάκης

[Είμαστε κάτι...]

ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ ανήκει στη συλλογή Ελεγεία και σάτιρες. Είναι σονέτο κι έχει γραφεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις της παραδοσιακής ποίησης. Αν όμως το μελετήσουμε πιο προσεκτικά, υπάρχει κάποια χαλάρωση στο ρυθμικό βάδισμα του στίχου, για να εκφράσει όλα τα αισθήματα της διάλυσης και του πόνου, που διακατέχουν την ψυχή του ποιητή.

Είμαστε κάτι ξεχαρβαλωμένες
κιθάρες. Ο άνεμος, όταν περνάει,
στίχους, ήχους παράφωνους ξυπνάει
στις χορδές που κρέμονται σαν καδένες.*

 

Είμαστε κάτι απίστευτες αντένες.
Υψώνονται σα δάχτυλα στα χάη,
στην κορυφή τους τ' άπειρο αντηχάει,
μα γρήγορα θα πέσουνε σπασμένες.

 

Είμαστε κάτι διάχυτες αισθήσεις,
χωρίς ελπίδα να συγκεντρωθούμε.
Στα νεύρα μας μπερδεύεται όλη η φύσις.

 

Στο σώμα, στην ενθύμηση πονούμε.
Μας διώχνουνε τα πράγματα, κι η ποίησις
είναι το καταφύγιο που φθονούμε.

Κ. Καρυωτάκης, «Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές των αιώνων» [Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β΄ Λυκείου]


καδένες: αλυσίδες για ρολόι της τσέπης, που είναι συνήθως χαλαρές.

Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Πριν απαντήσετε στις ερωτήσεις, να προσέξετε τα εξής: α) ο ποιητής χρησιμοποιεί το α' πληθυντικό πρόσωπο. Αυτό σημαίνει πως μιλάει ως εκπρόσωπος ενός μεγαλύτερου πλήθους ανθρώπων, της γενιάς του. β) Ο πρώτος στίχος των τριών πρώτων στροφών αρχίζει με το ίδιο ρήμα.

  1. Για τις τρεις πρώτες στροφές:
    α) Να περιγράψετε τις εικόνες των τριών πρώτων στροφών (η περιγραφή να είναι σύντομη και ακριβής).
    β) Η εικόνα της κάθε στροφής υποδηλώνει και μια αντίστοιχη εσωτερική κατάσταση. Να εντοπίσετε αυτή την κατάσταση επισημαίνοντας τις λέξεις ή τις φράσεις που περισσότερο την εκφράζουν.
  2. Τι σημαίνουν οι φράσεις «μας διώχνουνε τα πράγματα» και «η ποίησις είναι το καταφύγιο που φθονούμε» της τέταρτης στροφής;
  3. Με βάση τις απαντήσεις που δώσατε στις προηγούμενες ερωτήσεις, να εντοπίσετε α) τη συναισθηματική διάθεση που εκφράζεται στο ποίημα και β) τι θέλησε να εκφράσει μ' αυτό ο ποιητής.
  4. Να δικαιολογήσετε την άποψη που διατυπώνεται στο εισαγωγικό σημείωμα του ποιήματος «Αν προσέξουμε όμως... την ψυχή του ποιητή».