Οδυσσέα Ελύτη, «Ο ήλιος ο ηλιάτορας» (απόσπασμα)

Ο ΗΛΙΟΣ

Τί να σας πω γυναίκες τί να μη σας πω
      παρηγοριά κι αλήθεια που να μην ντραπώ

Μόνο να σας ακούω πότε θλίβομαι
       πιάνω τα σκοτεινά στα νέφη κρύβομαι

Πότε μα το Θεό περηφανεύομαι
      βάζω τα κόκκινά μου και πορεύομαι

Στα χώματα όπου η ρίζα μ’ αφουγκράστηκε
      γύρισε τ’ άνθος κι από μένα πιάστηκε

Με το φαρμάκι δένει κόμπο στα κρυφά
      το γιατρικό που σώζει κι όλ’ η ομορφιά

Το φως οπού σηκώνω και τον έρωτα
      έννοια σας μήτ’ εγώ δεν τα ’χω απλέρωτα

Μέσα μου ρίχνει ο χρόνος ασταμάτητα
      του κόσμου όλα τα βρόμικα και τ’ άπλυτα

Κι όσον καιρό κρεμιέμαι πάνω απ’ τα νερά
      κι όσον περνώ στα μακρινά τα Τάρταρα

Τυράγνιες ζηλοφθόνιες φόνους παιδεμούς
      τ’ αλέθω για τους χρόνους τους μελλούμενους

Τ’ αλέθω τα γυρίζω και τα πάω στη γη
      που ’δωσε το σκοτάδι φως για να το πιει

Κουράγιο περιστέρες και ανεμώνες μου
      Οι ωραίες κι οι συντροφιαστές κι οι μόνες μου

Όπου μαυρίλα κλώθεται και γνέθεται
      Ήλιοι μικροί γενείτε κι όλο αλέθετε

Σ’ ευλογημένη μέρα βγάζει το κακό
      σε δημοσιά πλατιά το στενοσόκακο

Κι είναι στη σκοτεινιά και στην ερήμωση
      όπου ριζώνει κι ευωδιάζει η θύμηση

Ρίζα πικρή μου ρίζα και κρυφή πηγή
       δώσε την περηφάνια πάρε την οργή

Σ’ όλα τα σπίτια σ’ όλα τα παράθυρα
       δάφνες και κουμαριές και φοινικόκλαρα

Σ’ ένα μακρύ τραπέζι κόκκινο κρασί
      νέοι και γέροι κι άντρες ξεμανίκωτοι

Πάρτε μεράκι φλόγα λόγο μάλαμα
      πάρτε μικρό λαγούτο πάρτε μπαγλαμά

Ν’ αρχίσει το τραγούδι ν’ ανέβει ο καημός
      να πάρει και να δώσει ο νους κι ο λογισμός

Τί με το «χα» και με το «νο» και με το «νται»
      όλα του κόσμου τ’ άδικα ξε-χά-νο-νται.

Από τη συλλογή Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας (1971)

[πηγή: Οδυσσέας Ελύτης, Ποίηση, Ίκαρος, Αθήνα 2002, σ. 244-246]