Παναγιώτη Σούτσου,

Νέα σχολή του γραφομένου λόγου

ή Ανάστασις της αρχαίας ελληνικής γλώσσης εννοουμένης υπό πάντων (αποσπάσματα)

Σκαπανείς ημείς αυθάδεις, καταρρίπτομεν σήμερον το Φραγικόν τούτο και πτωχόν οικοδόμημα [του Κοραή] και ανεγείρομεν από του μνήματος την Ελληνικήν γλώσσαν των προγόνων.

Η Ελληνική αρχαία γλώσσα περιέχει θησαυρόν φράσεων ευλήπτων· ταύτας λαμβάνοντες και παρά γνωστάς λέξεις βάλλοντες ενίοτε την άγνωστον λέξιν επιζητείτε απλήν και εύληπτον την σύνταξιν. Ούτε ο Ηρόδοτος και ο Ξενοφών, ούτε ο Όμηρος και Ησίοδος πολύπλοκον ετεχνάζοντο την σύνταξιν. Χρέος απαραίτητον του γράφοντος εστίν η ευκρίνεια· μάλιστα δε σήμερον, ότε το έθνος αναλαμβάνει την πάτριον αυτού γλώσσαν και ως νήπιον εκμανθάνει αυτήν.

Αποφύγετε, ω νέοι! και το μακαρονικόν ύφος, ή την ανάμιξιν της Νεογραικικής γλώσσης μετά του ακράτου και αρχαιοπρεπούς Ελληνισμού.

Η γλώσσα υμών έστω καθαρά και διαυγής ως τα διαφανή νάματα· χρώματα δε αυτής έστωσαν το σύντονον, το εμβριθές, και ποτέ μεν το φοβερόν, ποτέ δε το ιλαρόν. Έστω δε μάλιστα η διάνοια υψηλή και δυναμένη κινήσαι πάθος, διότι άνευ της διανοίας ουδέν εστίν ο λόγος.

[πηγή: Παναγιώτης Σούτσος, Νέα σχολή του γραφομένου λόγου ή Ανάστασις της αρχαίας ελληνικής γλώσσης εννοουμένης υπό πάντων. Εν Αθήναις 1853]

εικόνα