θέατρο του παραλόγου: Αισθητική κατηγορία της σύγχρονης δραματουργίας που έχει την αφετηρία της στο Παρίσι της δεκαετίας του 1950. Με βασικούς εκπροσώπους τους Α. Adamov, E. Albee, F. Arrabal, S. Beckett, J. Genet, E. Ionesco επικεντρώνεται στην υπαρξιακή αγωνία του μεταπολεμικού ανθρώπου, ο οποίος αδυνατεί να κατανοήσει τον παραλογισμό του καθημερινού βίου.

Πρώιμες αποτυπώσεις του στοιχείου του παραλόγου ιχνηλατούνται ήδη στο έργο του A. Jarry Ubu Roi, 1896 (Ο βασιλιάς Υμπύ), στο έργο του L. Pirandello, σε λογοτεχνικά έργα μοντερνιστών συγγραφέων (J. Joyce, Fr. Kafka), σε πρωτοποριακά ρεύματα, όπως ο κυβισμός, ο ντανταϊσμός  και υπερρεαλισμός, καθώς και σε ταινίες του βωβού κινηματογράφου.

Το ~ αναφέρεται θεματολογικά στο υπαρξιακό αδιέξοδο, τη μοναξιά, την ιδεολογική ανεπάρκεια, τον εκφυλισμό της γλώσσας ως μέσου επικοινωνίας και αποκάλυψης της σκέψης. Στα δομικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά συγκαταλέγονται: η έλλειψη δράσης-πλοκής, η απο-ηρωοποίηση των χαρακτήρων, οι οποίοι συχνά θυμίζουν μηχανιστικά αυτόματα, η ανακολουθία στις δραματικές συγκρούσεις, τα γλωσσικά ολισθήματα και οι επαναλήψεις, τα γκροτέσκα στοιχεία, η απροσδιοριστία του δραματικού χωροχρόνου, οι ακυριολεξίες, ο ελλοχεύων αινικτικός λόγος που ενίοτε υπονομεύει εσωτερικά το κείμενο, το ανοικτό τέλος. Σε αυτά τα γενικά χαρακτηριστικά ανταποκρίνονται τα περισσότερα έργα του είδους, τα οποία ωστόσο παρουσιάζουν σημαντική ανομοιογένεια μεταξύ τους.

Από τη Γαλλία το ~ εξακτινώνεται στην υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά και στις ΗΠΑ, και υιοθετείται από τους Ε. Albee, M. Frisch, V. Havel, G. Grass, S. Mrozek, H. Pinter κ.ά.

[...]

[πηγή: Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Πρόσωπα, Έργα, Ρεύματα, Όροι, εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2007]

info